امثال 16

۱ 1 تدبیرهای دل از آن انسان است، اماتنطق زبان از جانب خداوند می‌باشد.

hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam

۲ 2 همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت می‌سازد.

omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus

۳ 3 اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تافکرهای تو استوار شود.

revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae

۴ 4 خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.

universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum

۵ 5 هر‌که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.

abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens

۶ 6 از رحمت و راستی، گناه کفاره می‌شود، و به ترس خداوند، از بدی اجتناب می‌شود.

misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo

۷ 7 چون راههای شخص پسندیده خداوندباشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه می‌آورد.

cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem

۸ 8 اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، ازدخل فراوان بدون انصاف.

melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate

۹ 9 دل انسان در طریقش تفکر می‌کند، اماخداوند قدمهایش را استوار می‌سازد.

cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius

۱۰ 10 وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او درداوری تجاوز نمی نماید.

divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius

۱۱ 11 ترازو و سنگهای راست از آن خداونداست و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی می‌باشد.

pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi

۱۲ 12 عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار می‌ماند.

abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium

۱۳ 13 لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، وراستگویان را دوست می‌دارند.

voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur

۱۴ 14 غضب پادشاهان، رسولان موت است امامرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.

indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam

۱۵ 15 در نور چهره پادشاه حیات‌است، ورضامندی او مثل ابر نوبهاری است.

in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus

۱۶ 16 تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیاربهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیده تر.

posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento

۱۷ 17 طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر‌که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید.

semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam

۱۸ 18 تکبر پیش رو هلاکت است، و دل مغرورپیش رو خرابی.

contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus

۱۹ 19 با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، ازتقسیم نمودن غنیمت با متکبران.

melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis

۲۰ 20 هر‌که در کلام تعقل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر‌که به خداوند توکل نمایدخوشابحال او.

eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est

۲۱ 21 هر‌که دل حکیم دارد فهیم خوانده می‌شود، و شیرینی لبها علم را می‌افزاید.

qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet

۲۲ 22 عقل برای صاحبش چشمه حیات‌است، اما تادیب احمقان، حماقت است.

fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas

۲۳ 23 دل مرد حکیم دهان او را عاقل می‌گرداند، و علم را بر لبهایش می‌افزاید.

cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam

۲۴ 24 سخنان پسندیده مثل‌شان عسل است، برای جان شیرین است و برای استخوانهاشفادهنده.

favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum

۲۵ 25 راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت می‌باشد.

est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem

۲۶ 26 اشتهای کارگر برایش کار می‌کند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض می‌نماید.

anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum

۲۷ 27 مرد لئیم شرارت را می‌اندیشد، و برلبهایش مثل آتش سوزنده است.

vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit

۲۸ 28 مرد دروغگو نزاع می‌پاشد، و نمام دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.

homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes

۲۹ 29 مرد ظالم همسایه خود را اغوا می‌نماید، واو را به راه غیر نیکو هدایت می‌کند.

vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam

۳۰ 30 چشمان خود را بر هم می‌زند تا دروغ رااختراع نماید، و لبهایش را می‌خاید و بدی را به انجام می‌رساند.

qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum

۳۱ 31 سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که درراه عدالت یافت شود.

corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur

۳۲ 32 کسی‌که دیرغضب باشد از جبار بهتر است، و هر‌که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.

melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium

۳۳ 33 قرعه در دامن‌انداخته می‌شود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.

sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur