امثال 13

۱ 1 پسر حکیم تادیب پدر خود را اطاعت می کند، اما استهزاکننده تهدید رانمی شنود.

A wise son accepts his father's discipline, but a mocker doesn't listen to correction.

۲ 2 مرد از میوه دهانش نیکویی را می‌خورد، اماجان خیانتکاران، ظلم را خواهد خورد.

You'll be rewarded for saying good things, but dishonest people want violence.

۳ 3 هر‌که دهان خود را نگاه دارد جان خویش رامحافظت نماید، اما کسی‌که لبهای خود رابگشاید هلاک خواهد شد.

Watch what you say and save your life—saying too much leads to disaster.

۴ 4 شخص کاهل آرزو می‌کند و چیزی پیدانمی کند. اما شخص زرنگ فربه خواهد شد.

Lazy people want a lot, but get nothing; if you work hard you'll be well rewarded.

۵ 5 مرد عادل از دروغ گفتن نفرت دارد، اما شریررسوا و خجل خواهد شد.

Good people hate lies, but the wicked cause a stink and bring disgrace.

۶ 6 عدالت کسی را که در طریق خود کامل است محافظت می‌کند، اما شرارت، گناهکاران را هلاک می‌سازد.

Goodness protects those who live right, but sin overcomes the wicked.

۷ 7 هستند که خود را دولتمند می‌شمارند وهیچ ندارند، و هستند که خویشتن را فقیرمی انگارند و دولت بسیار دارند.

Some pretend to be rich, but don't have anything, while others pretend to be poor and are very rich.

۸ 8 دولت شخص فدیه جان او خواهد بود، امافقیر تهدید را نخواهد شنید.

The rich can pay a ransom to save their lives, but the poor aren't troubled in this way.

۹ 9 نور عادلان شادمان خواهد شد، اما چراغ شریران خاموش خواهد گردید.

The life of good people shines brightly, but the lamp of the wicked will be snuffed out.

۱۰ 10 از تکبر جز نزاع چیزی پیدا نمی شود، اما باآنانی که پند می‌پذیرند حکمت است.

Pride only causes conflict; but those who take advice are wise.

۱۱ 11 دولتی که از بطالت پیدا شود در تناقص می‌باشد، اما هر‌که به‌دست خود اندوزد در تزایدخواهد بود.

Wealth gained by fraud quickly disappears, but those who gather bit by bit prosper.

۱۲ 12 امیدی که در آن تعویق باشد باعث بیماری دل است، اما حصول مراد درخت حیات می‌باشد.

Hope that's delayed makes you feel sick, but a wish that comes true revives you.

۱۳ 13 هر‌که کلام را خوار شمارد خویشتن راهلاک می‌سازد، اما هر‌که از حکم می‌ترسد ثواب خواهد یافت.

If you despise words of advice, you'll pay for it; but if you respect what you're told, you'll be rewarded.

۱۴ 14 تعلیم مرد حکیم چشمه حیات‌است، تا ازدامهای مرگ رهایی دهد.

The teaching of the wise is like a fountain of life, so you can avoid the snares of death.

۱۵ 15 عقل نیکو نعمت را می‌بخشد، اما راه خیانتکاران، سخت است.

Good sense earns appreciation, but the way of the unfaithful is hard.

۱۶ 16 هر شخص زیرک با علم عمل می‌کند. امااحمق حماقت را منتشر می‌سازد.

All wise people act intelligently, but stupid people demonstrate their stupidity.

۱۷ 17 قاصد شریر در بلا گرفتار می‌شود، امارسول امین شفا می‌بخشد.

A bad messenger creates trouble, but a faithful representative brings healing.

۱۸ 18 فقر و اهانت برای کسی است که تادیب راترک نماید، اما هر‌که تنبیه را قبول کند محترم خواهد شد.

Poverty and disgrace come to those who ignore instruction, but those who accept correction are honored.

۱۹ 19 آرزویی که حاصل شود برای جان شیرین است، اما اجتناب از بدی، مکروه احمقان می‌باشد.

It's nice to see a wish come true, but stupid people hate to turn away from evil to achieve this.

۲۰ 20 با حکیمان رفتار کن و حکیم خواهی شد، اما رفیق جاهلان ضرر خواهد یافت.

Being friends with wise people will make you wise, but being friends with stupid people will only cause you problems.

۲۱ 21 بلا گناهکاران را تعاقب می‌کند، اما عادلان، جزای نیکو خواهند یافت.

Tragedy chases after the sinner, but prosperity rewards the good.

۲۲ 22 مرد صالح پسران پسران را ارث خواهدداد، و دولت گناهکاران برای عادلان ذخیره خواهد شد.

Good people leave an inheritance to their grandchildren, but the sinner's wealth is saved for those who live right.

۲۳ 23 در مزرعه فقیران خوراک بسیار است، اماهستند که از بی‌انصافی هلاک می‌شوند.

The unploughed ground of the poor could produce a lot of food, but it's stolen through injustice.

۲۴ 24 کسی‌که چوب را باز‌دارد، از پسر خویش نفرت می‌کند، اما کسی‌که او را دوست می‌دارد اورا به سعی تمام تادیب می‌نماید.

People who don't discipline their children hate them. Those who love their children carefully discipline them.

۲۵ 25 مرد عادل برای سیری جان خود می‌خورد، اما شکم شریران محتاج خواهد بود.

The good eat until they're full; but the belly of the wicked is empty.