< Lukas 1 >
1 Det er alt mange som hev teke seg til å setja upp ei fråsegn um dei hendingarne som hev gjenge fyre seg hjå oss,
如你所知,很多人都曾试图用文字记录我们参与的成就。
2 so som dei hev bore det fram dei som frå fyrsten var augvitne og ærendsveinar åt ordet.
他们所记录的证据,来自最早见证和传递上帝讯息之人。
3 Difor hev eg og sett meg fyre at eg vilde granska alt vel frå grunnen og so skriva det upp åt deg, gjævaste Teofilus - stykke for stykke, soleis som det heng saman,
由于我从始至终都参与其中,所以应该可以准确无误地撰写所发生的一切。
4 so du kann sjå kor truverdig ho er den soga som du hev høyrt.
敬爱的提阿非罗们,我之所以这么做,是为了让你们确认自己所学之道完全值得信赖。
5 I den tidi då Herodes var konge i Jødeland, var det ein prest som heitte Zakarja; han høyrde til det prestelaget som hev namn etter Abia. Kona hans var ætta frå Aron, og heitte Elisabet.
希律担任犹太王的那段时间,亚比雅班里有一位名叫撒迦利亚的祭司,他妻子以利沙伯是亚伦的后人。
6 Båe var dei rettferdige for Gud; dei fylgde alle Herrens bod og fyresegner, og ingen kunde finna noko å lasta deim for.
他们的一举一动都遵循上帝正道,严格遵守主所立下的一切诫命规条。
7 Men dei hadde ikkje born; for Elisabet var’kje barnkjømd, og dei var båe fram i åri.
但他们没有孩子,因为以利沙伯无法生育,而且二人都年岁已高。。
8 So var det ein dag Zakarja gjorde prestetenesta for Gud; for turen var komen til hans lag,
有一天,撒迦利亚按照排班的时间履行作为上帝祭司的职责,
9 og då dei drog strå, som visi er millom prestarne, fall det på honom å ganga inn i Herrens tempel og bera fram røykofferet,
照惯例抽签后,他被选中进入主的神庙上香。
10 med heile folkemengdi stod utanfor og bad i røykoffertimen.
在烧香的过程,众人都在外面祈祷。
11 Då fekk han med ein gong sjå ein Herrens engel, som stod på høgre sida åt røykofferaltaret.
这时天使向撒迦利亚显化,立于香坛的右侧。
12 Då Zakarja såg engelen, stokk han, og det kom ein otte yver honom.
撒迦利亚见状颇感惊慌,非常害怕。
13 Men engelen sagde til honom: «Ver ikkje rædd, Zakarja! Gud hev høyrt bøni di; du og Elisabet, kona di, skal få ein son, og du skal kalla honom Johannes.
天使说:“撒迦利亚,别害怕,上帝听到了你的祈求。你妻子以利沙伯将为你生下一子,你将为他起名为约翰。
14 Då vert du både glad og fegen, og mange skal gleda seg av di han er fødd.
这孩子会为你带来欢喜和快乐,许多人都会来庆祝他的降生。
15 For han skal vera stor i Herrens augo; han skal ikkje drikka vin eller sterke drykkjer, og alt ifrå morsliv skal han fyllast av den Heilage Ande.
他将成为主面前的尊者,滴酒不沾,未降生之前便有圣灵附体。
16 Mange av Israels-sønerne skal han venda um til Herren, deira Gud,
他将带领众多以色列人,回到主、也就是他们的上帝身边。
17 og sjølv skal han ganga fyre honom i Elias ånd og kraft, og venda hjarto åt federne um til borni, og dei ulyduge til den hug som bur i rettferdige menner, so han kann vinna Herren eit vel fyrebutt folk.»
他将以以利亚的圣灵和力量走在前,劝说父亲们关爱自己的儿女,规劝悖逆之人走正道,让民众准备好迎接主。”
18 «Korleis kann eg vita um dette er sant?» sagde Zakarja til engelen; «eg er då ein gamall mann, og kona mi er og fram i åri.»
撒迦利亚问天使:“我要如何相信这一切?我老了,我妻子也是一把年纪。”
19 Då svara engelen: «Eg er Gabriel, som stend for Guds åsyn. Eg er send hit og skal tala med deg og bera dette gledebodet til deg.
天使回答:“我是上帝面前的加百列,奉命向你传话,告诉你这个好消息。
20 Og no skal du ljota tegja, og ikkje kunna tala, alt til den dagen dette hender, for di du ikkje trudde meg; men det eg hev sagt, skal sannast når tidi er komi.»
但你并不相信我所说的一切,所以你会失语,直到我所言之事成真,你才能开口说话。”
21 Medan stod folket og venta på Zakarja, og undra seg yver at han drygde so lenge i templet.
众人正在外面等候撒迦利亚,见他迟迟未从神庙出来,很是奇怪。
22 Men då han kom ut, og ikkje kunde tala med deim, skyna dei at han hadde set ei syn i templet; sjølv nikka han og gjorde teikn til deim, men var og vart mållaus,
但他出来时却真的失语了,无法讲话,只能打手势。于是众人意识到刚才在神庙中出现了神迹。
23 og då tidi for tempeltenesta hans var ute, for han heim att.
他完成自己的职责后便回了家。
24 Eit bil etter hende det at Elisabet, kona hans, vart med barn. Då heldt ho seg heime i fem månader, og sagde:
几天后,他妻子以利沙伯果真怀孕,在家中待了五个月。
25 «Soleis hev Herren laga det for meg då tidi var komi at han i nåde vilde taka burt skammi mi millom folk.»
她说:“这一切是主的旨意,他这样待我,便是要让我不再在世人面前感到羞辱。”
26 Då det leid på sette månaden, vart engelen Gabriel send frå Gud til ein by i Galilæa som dei kallar Nasaret,
在怀孕的第六个月,上帝派天使加百列来到加利利的拿撒勒镇,现身在一个名叫玛利亚的少女面前。
27 åt ei møy som var trulova med ein mann som heitte Josef, av Davids-ætti, og møyi heitte Maria.
玛利亚当时已与一位名叫约瑟夫的男人订婚。
28 Då engelen kom inn til henne, sagde han: «Guds fred, du som hev fenge slik nåde! Herren er med deg! Velsigna er du millom kvinnor!»
天使向她问候,然后对她说“你很幸运,主与你同在。”
29 Ved desse ordi stokk ho, og tenkte med seg: «Kva er dette for ei helsing?»
玛利亚对此颇感困惑,不知道这问候到底意味着什么。
30 Men engelen sagde til henne: «Ver ikkje rædd, Maria! Du hev funne nåde hjå Gud!
天使说:“玛利亚,不要怕!因为上帝已对你施以恩典。
31 Du skal verta med barn og få ein son, og kalla honom Jesus.
你将怀孕生子,那婴儿将起名叫耶稣。
32 Han skal vera stor og kallast son åt den Høgste, og Herren Gud skal gjeva honom kongsstolen åt David, ættfaren hans;
他将成为一位伟人,被称为至高上帝之子,上帝将把向其赐予祖先大卫的王位,
33 han skal vera konge yver Jakobs-ætti i all æva, og det skal ikkje vera ende på kongedømet hans.» (aiōn )
他将永远统治雅各的家园,他的王国将永续存在。” (aiōn )
34 «Korleis skal det ganga til, når eg ikkje hev mann?» sagde Maria.
玛利亚问天使:“但这怎能可能?我还是处女。”
35 «Den Heilage Ande skal koma yver deg, og krafti åt Den Høgste skal skyggja yver deg, » svara engelen; «difor skal og det heilage som vert født, kallast Guds Son.
天使回答:“圣灵将降临于你,至高上帝将笼罩于你。那即将诞下的婴儿生而神圣,将被称为上帝之子。
36 Og høyr: Elisabet, som er skyld deg, skal og hava ein son på sine gamle dagar; dei sagde ho var ikkje barnkjømd, men no er ho alt i sette månaden;
甚至连你的亲戚以利沙伯都怀孕了,人们说那女人无法生育,现在怀胎已有六个月。
37 for ingen ting er umogeleg for Gud.»
对于上帝而言,一切皆有可能。”
38 Då sagde Maria: «Her stend eg - eg er Herrens tenestkvinna! Lat det ganga meg som du hev sagt!» So for engelen burt att.
玛利亚说:“我听你的,随时准备服侍上帝,愿你所言的事情发生在我身上。”于是天使便离开了。
39 Straks etter tok Maria av stad, og for so fort ho kunde upp i fjellbygderne, til ein by i Judaland;
稍后,玛利亚准备了一下便急忙赶去犹太山地的一座城市,
40 der gjekk ho inn i huset åt Zakarja og helsa på Elisabet.
来到撒迦利亚的家。她走进屋向以利沙伯问安。
41 Då hende det at med same Elisabet høyrde helsingi hennar Maria, hoppa fostret i livet hennar; og ho vart fyllt av den Heilage Ande,
听见玛利亚的问候,以利沙伯腹中的婴儿立刻开始跳动,表达着喜悦。圣灵注入了以利沙伯的体内,
42 og kvad med høg røyst: «Velsigna vere du i kvendeflokk, velsigna det du under beltet ber!
于是她高声说:“你是一位如此有福的女人,你腹中的婴儿能由你诞下,也是一种福气!
43 Kvi skal det timast meg so store ting at mor åt Herren min kjem hit til meg?
我太荣幸了,我主之母能够造访我的寒舍。
44 For då di helsing nådde øyra mitt, då hoppa fostret i mitt liv av frygd.
听到你问候的那一刻,我腹中的婴儿就欢喜跳跃。
45 Ja, sæl er ho som leit på Herrens ord, at det han hadde lova, laut gå fram!»
你真荣幸,因为你已确信,主将把对你的承诺变为现实!”
46 Og Maria svara: «Mi sjæl høglovar Herren,
玛利亚说:“赞美主!
47 mitt hjarta gleder seg i Gud, min frelsar!
上帝救世主让我如此欢喜,
48 Han tenkte på si ringe tenestkvinna! For ifrå denne stund skal alle ætter kalla meg for sæl.
因为我作为他的仆人,尽管身世卑微,他却决定垂青于我。今后万代都会认为我是获得赐福之人。
49 Stort er det han for meg hev gjort den Megtige, og heilagt er hans namn;
全能上帝对我做出伟大之举,他的名字如此神圣。
50 frå ætt til ætt hans miskunn når mot deim som ottast honom.
他的怜悯将在尊敬他的世界中传递。
51 Velduge verk so gjer hans sterke arm; storlåtne spreider han for ver og vind med deira høgferds-hug;
他凭借其力量,击败了那些自作聪明之人。
52 han støyter hovdingar frå høgsæte og lyfter låge upp;
他能够让位高权重之人跌落王位,让谦卑之人获得升华,
53 Hungrige mettar han med gode gåvor, og rikingar rek han tomhendte burt.
他让饥肠辘辘之人饱餐美食,也让富足之人两手空空。
54 Han sytte vel for Israel, sin svein; til evig tid han minnast vil -
在他的帮助下,他的仆人以色列将永记他的怜悯, (aiōn )
55 So var hans ord til federn’ våre - si miskunn mot Abraham og hans ætt.» (aiōn )
正如他向我们先父、亚伯拉罕及其后裔所做的承诺。”
56 Maria vart verande hjå henne um lag tri månader; sidan for ho heim att.
玛利亚和以利沙伯同住了三个月,然后便返回自己的家。
57 So kom tidi at Elisabet skulde eiga barn, og ho åtte ein son.
以利沙伯终于诞下一名男婴。
58 Og då grannarne og skyldfolket høyrde kor stor ein nåde Herren hadde vist henne, vart dei glade og ynskte henne til lukka.
邻居和亲戚们得知主向她施以如此善意,便和她一同庆祝。
59 Åtte dagar etter kom dei og skulde umskjera guten; men då dei vilde kalla honom Zakarja etter faren,
到了第八天,他们前来为孩子行割礼,打算让他随父亲的名字叫撒迦利亚。
60 tok mor hans til ords og sagde: «Nei, han skal heita Johannes!»
但以利沙伯说:“不要,他应该叫做约翰。”
61 «Det er ingen i ætti som heiter so, » svara dei,
众人回答:“但你的亲戚中并没有这样的名字。”
62 og dei gjorde teikn til faren, kva han vilde guten skulde kallast.
他们通过手势询问孩子的父亲撒迦利亚,询问他的意见。
63 Då bad han um ei tavla og skreiv: «Johannes er namnet hans!» Alle undra seg;
撒迦利亚示意要写字。令众人诧异的是,他写下的是:“他就叫约翰。”
64 men i det same fekk han att mål og mæle, og han tala og prisa Gud.
忽然他再次开口说话了,开始赞美上帝。
65 Då kom der ein otte på alle dei som budde der ikring; i heile Judaheidi vart alt dette mykje umtala,
这一切让住在周围的人心生敬畏,这个消息很快就传遍整个犹太山地。
66 og kvar den som høyrde det, tok det til minnes og sagde: «Kva tru den guten er etla til?» For Herren heldt si hand yver honom.
众人听闻此事便思量它的含义:“这孩子将会成为怎样的人?”因为很显然,他对上帝而言非常特别。
67 Men Zakarja, far hans, vart fyllt av den Heilage Ande, og han tala profetord og kvad:
婴儿的父亲撒迦利亚体内充满了圣灵,他预言道:
68 «Velsigna vere Herren, Israels eigen Gud! Til lyden sin han lydde, og løyste deim or band;
“主就是以色列的上帝,他如此伟大,因为他降临到子民之中,为其赋予自由,
69 ei frelsarmagt vekt’ han oss upp, ei veldug, uti Davids ætt, som var hans trugne svein -
他向其仆人大卫的家族赐予伟大的救赎,
70 Som han frå fordom gjenom Heilag profetmunn sagde: (aiōn )
正如他自古以来借由其神圣先知所传达的预言。 (aiōn )
71 Frå fiendarne frelsa, frå kvar ei hatarhand!
他承诺拯救我们摆脱敌人,远离那些憎恨我们的人。
72 Han vil federn’ våre vel, og kom i hug den heilage og støde pakti si,
他怜悯我们的祖先,记得他的圣约,
73 den eid han hadde svore vår ættfar, Abraham.
那是他向我们的祖先亚伯拉罕所发誓言。
74 Han vilde ut oss fria or fiendsmagt og fiendsvald, so me han utan rædsl’ og rygd,
他让我们摆脱恐惧,从敌人手中拯救我们,
75 i rettferd og med heilag hug kann tena all vår tid.
这让我们可以毕生遵循正道并服侍于他。
76 Du og, min son, skal kallast Allhøge Guds profet, skal fyre Herren fara, og rydja vel hans veg,
尽管你现在只是一个婴儿,但却会被称为至高上帝的先知,因你将先于主之前,为他铺好道路,
77 og læra lyden hans å sjå frelsa, dei finna skal når han all deira synd forlet.
通过宽恕其子民的罪,传播救赎的讯息。
78 For miskunnsam av hjarta er han, vår gode Gud, ei stjerna let han skina for oss frå himmelhøgd,
蒙上帝对我们的关爱怜悯,天堂的黎明将降临照耀我们,
79 Lysa for deim som sit i myrkr og daudsens skodd, og styra inn på velferds-veg vår fot.»
照亮那些活在黑暗中、笼罩在死亡阴影中的人,引导我们走上平安之路。”
80 Og guten voks og vart sterk i åndi; han heldt seg i øydemarkerne til tidi kom då han skulde førast fram for Israel.
这个叫做约翰的男孩逐渐长大,精神变得很强大。他一直住在荒野之中,等待在以色列人中公开露面的时机。