1 Samuels 25
1 Samuel døydde. Heile Israel kom i hop og gret yver honom. Dei gravlagde honom heime i Rama. David braut upp og drog ned til øydemarki Paran.
撒母耳死了，以色列众人聚集，为他哀哭，将他葬在拉玛—他自己的坟墓里。 大卫起身，下到巴兰的旷野。
2 I Maon var det ein mann som hadde buskapen sin på Karmel. Den mannen var ovleg rik; han åtte tri tusund sauer og tusund geiter. Han heldt på nett då å klyppa sauerne sine på Karmel.
在玛云有一个人，他的产业在迦密，是一个大富户，有三千绵羊，一千山羊；他正在迦密剪羊毛。
3 Nabal heitte mannen, og kona hans heitte Abiga’il. Kona hans var både vitug og væn; men mannen var hardlyndt og vondlyndt. Han var av Kalebs-ætti.
那人名叫拿八，是迦勒族的人；他的妻名叫亚比该，是聪明俊美的妇人。拿八为人刚愎凶恶。
4 Då no David høyrde gjete i øydemarki at Nabal heldt på å klyppa sauerne,
大卫在旷野听见说拿八剪羊毛，
5 sende han ti av sveinar med den ordsendingi: «Far upp til Karmel! Gakk til Nabal og helsa honom frå meg:
大卫就打发十个仆人，吩咐他们说：“你们上迦密去见拿八，提我的名问他安。
6 «Heil og sæl!» skal det segja, «og fred med deg sjølv! fred med ditt hus! og fred med alt det du eig!
要对那富户如此说：‘愿你平安，愿你家平安，愿你一切所有的都平安。
7 Eg hev spurt at du held på med saueklypping. No er det so at hyrdingarne dine hev halde seg i vårt grannelag, og me hev ikkje gjenge deim for nær, og dei hev ikkje sakna noko slag heile den tidi dei hev vore på Karmel.
现在我听说有人为你剪羊毛，你的牧人在迦密的时候和我们在一处，我们没有欺负他们，他们也未曾失落什么。
8 Spør tenarane dine, so vil dei sjølve segja deg det. Syn no godvilje mot sveinarne mine! Du veit me hev kome hit i ei god stund. Gjev tenarane dine og David, son din, det du hev for handi!»»
可以问你的仆人，他们必告诉你。所以愿我的仆人在你眼前蒙恩，因为是在好日子来的。求你随手取点赐与仆人和你儿子大卫。’”
9 Då sveinarne åt David kom dit, tala dei til Nabal i Davids namn og sagde som han hadde bode deim; og so tagde deim og gav tol.
大卫的仆人到了，将这话提大卫的名都告诉了拿八，就住了口。
10 Nabal svara tenarane åt David: «Kven er David? Kven er Isaisonen? No um dagen stryk det so mange tenarar frå husbondsfolki sine.
拿八回答大卫的仆人说：“大卫是谁？耶西的儿子是谁？近来悖逆主人奔逃的仆人甚多，
11 Skulde eg taka min mat og min drykk og slagt, som eg hev etla åt saueklypparane mine, og gjeva åt folk som eg ikkje veit kvar dei høyrer heime?»
我岂可将饮食和为我剪羊毛人所宰的肉给我不知道从哪里来的人呢？”
12 Sveinarne åt David vende då um og gjekk sin veg. Då dei kom attende, melde dei honom alt dette.
大卫的仆人就转身从原路回去，照这话告诉大卫。
13 Då baud David: «Alle mann spenner sverdet um seg!» Og alle so gjorde. David sjølv spente og sverdet um seg. Um lag fire hundrad mann fylgde David upp; dei hine tvo hundrad mann heldt seg attmed tyet.
大卫向跟随他的人说：“你们各人都要带上刀！”众人就都带上刀，大卫也带上刀。跟随大卫上去的约有四百人，留下二百人看守器具。
14 Men ein av drengjerne hadde meldt det til Abiga’il, kona hans Nabal: «David sende bod hit frå øydemarki og helsa husbond; men han hylja deim yver.
有拿八的一个仆人告诉拿八的妻亚比该说：“大卫从旷野打发使者来问我主人的安，主人却辱骂他们。
15 Men desse kararne hev gjort oss mykje gagn. Ikkje hev dei gjenge oss for nær, og aldri hev me sakna noko heile den tidi me ferdast i lag med deim der ute på marki.
但是那些人待我们甚好；我们在田野与他们来往的时候，没有受他们的欺负，也未曾失落什么。
16 Dei var ein mur ikring oss natt og dag, heile tidi me heldt oss i deira grannelag og gjætte småfeet.
我们在他们那里牧羊的时候，他们昼夜作我们的保障。
17 Tenk difor yver, og finn på eitkvart! for det heng ei ulukka yver husbond og heile huset hans; han er slik ei uvyrda, at ingen vågar tala til honom.»
所以你当筹划，看怎样行才好；不然，祸患定要临到我主人和他全家。他性情凶暴，无人敢与他说话。”
18 Då skunda Abiga’il seg og tok tvo hundrad brød, tvo vinhitar, fem tillaga sauer, ti settungar steikte aks, hundrad rosinkakor og tvo hundrad fikekakor, og klyvja på asni.
亚比该急忙将二百饼，两皮袋酒，五只收拾好了的羊，五细亚烘好了的穗子，一百葡萄饼，二百无花果饼，都驮在驴上，
19 Og ho sagde til drengjerne: «Far i fyrevegen! Sjå eg kjem etter.» Men med Nabal, mannen sin, gat ho det ikkje.
对仆人说：“你们前头走，我随着你们去。”这事她却没有告诉丈夫拿八。
20 Då ho reid på asnet sitt og kom ned i livd av fjellet, fekk ho sjå David og kararne hans koma ned frå hi sida, so ho måtte møta deim.
亚比该骑着驴，正下山坡，见大卫和跟随他的人从对面下来，亚比该就迎接他们。
21 David hadde sagt: «Til fåfengs hev eg verna um alt det den mannen åtte i øydemarki, so ingen ting vanta av all eigedomen hans. Og han gjev meg vondt i vederlag for godt.
大卫曾说：“我在旷野为那人看守所有的，以致他一样不失落，实在是徒然了！他向我以恶报善。
22 So sant Gud må lata uvenerne åt David bøta no og sidan - av alle deim som høyrer honom til, let ikkje eit einaste karmannsemne liva til dagsprett i morgon.»
凡属拿八的男丁，我若留一个到明日早晨，愿 神重重降罚与我！”
23 Då no Abiga’il fekk sjå David, steig ho straks ned frå asnet, fall å gruve for David og bøygde seg mot jordi.
亚比该见大卫，便急忙下驴，在大卫面前脸伏于地叩拜，
24 Ho fall ned for føterne hans og sagde: «Mi er skuldi, herre! Men lat terna di få tala med deg! og høyr på ordi åt terna di!
俯伏在大卫的脚前，说：“我主啊，愿这罪归我！求你容婢女向你进言，更求你听婢女的话。
25 Ikkje må du bry deg um Nabal, den uvyrda. Det namnet hans tyder, det er han; dåre heiter han, og dårskap hyser han. Men eg, terna di, eg hev ikkje set dei sveinarne du sende, herre!
我主不要理这坏人拿八，他的性情与他的名相称；他名叫拿八，他为人果然愚顽。但我主所打发的仆人，婢女并没有看见。
26 Og no, herre! so sant som Herren liver, og so sant du sjølv liver, og Herren hev meinka deg frå blodskuld og sjølvtekt - gjev det må ganga med uvenerne dine og alle som lurer på å gjera deg mein, like eins som det gjeng med Nabal!
我主啊，耶和华既然阻止你亲手报仇，取流血的罪，所以我指着永生的耶和华、又敢在你面前起誓说：‘愿你的仇敌和谋害你的人都像拿八一样。’
27 Lat no desse gåvor, som terna di hev ført med til deg, verta utskifte millom dei sveinarne som fylgjer deg!
如今求你将婢女送来的礼物给跟随你的仆人。
28 Herre, tilgjev terna di det ho hev synda! Herren skal visseleg byggja upp åt deg, herre, eit hus som vert standande. For du herre, fører striden for Herren. Inkje vondt hev dei funne hjå deg heile ditt liv.
求你饶恕婢女的罪过。耶和华必为我主建立坚固的家，因我主为耶和华争战；并且在你平生的日子查不出有什么过来。
29 Ris det upp nokon og forfylgjer deg og vil taka livet av deg, gjev so ditt liv, herre, må vera bunde i bundelen av dei livande hjå Herren, din Gud! Men livet åt uvenerne dine skal han leggja i slyngja, og slengja burt.
虽有人起来追逼你，寻索你的性命，你的性命却在耶和华—你的 神那里蒙保护，如包裹宝器一样；你仇敌的性命，耶和华必抛去，如用机弦甩石一样。
30 Når Herren gjer med deg, herre, alt det gode han hev lova deg, og set deg til fyrste yver Israel,
我主现在若不亲手报仇流无辜人的血，到了耶和华照所应许你的话赐福与你，立你作以色列的王，那时我主必不至心里不安，觉得良心有亏。耶和华赐福与我主的时候，求你记念婢女。”
31 so skal ikkje dette verta til støytestein eller til samvitsagg for deg, herre, at du hev rent ut skuldlaust blod, og at du, herre, hev teke deg sjølv til rettes. Men når Herren gjer godt med deg, herre, so kom i hug terna di!»
32 Då svara David Abiga’il: «Lova vere Herren, Israels Gud, som i dag hev sendt deg til møtes med meg!
大卫对亚比该说：“耶和华—以色列的 神是应当称颂的，因为他今日使你来迎接我。
33 Velsigna vere vitet ditt! og velsigna vere du sjølv, som i dag meinkar meg i blodskuld og sjølvtekt.
你和你的见识也当称赞；因为你今日拦阻我亲手报仇、流人的血。
34 Men so sant Herren, Israels Gud, liver, han som hev halde meg frå å gjera deg noko mein - hadde du ikkje straks møtt meg, so vilde ikkje karmannsemne vore att i huset hans Nabal ved solarkoma i morgon.»
我指着阻止我加害于你的耶和华—以色列永生的 神起誓，你若不速速地来迎接我，到明日早晨，凡属拿八的男丁必定不留一个。”
35 David tok då imot av henne det ho førde med seg til honom. Og han sagde med henne: «Far heim att i fred! Sjå, eg hev lydt dine ord og gjort som du bad.»
大卫受了亚比该送来的礼物，就对她说：“我听了你的话，准了你的情面，你可以平平安安地回家吧！”
36 Då no Abiga’il kom heim til Nabal, heldt han nett gilde heime. Det var som eit kongsgilde. Og Nabal var lystig og fjåg, og han var ovdrukken. Difor gat ho ikkje det minste med honom, fyrr um morgonen ved dagsprett.
亚比该到拿八那里，见他在家里设摆筵席，如同王的筵席；拿八快乐大醉。亚比该无论大小事都没有告诉他，就等到次日早晨。
37 Men morgonen etter, då Nabal hadde sove ut ruset, fortalde kona hans det som var hendt. Då lamdest hjarta hans i bringa, og han vart som ein stein.
到了早晨，拿八醒了酒，他的妻将这些事都告诉他，他就魂不附体，身僵如石头一般。
38 Kring ti dagar etter slo Herren Nabal, og han døydde.
过了十天，耶和华击打拿八，他就死了。
39 Då David spurde at Nabal var dåen, sagde han: «Lova vere Herren som hev hemnt på Nabal den svivyrding han synte meg, og som meinka tenaren sin frå å gjera vondt, med di Herren let vondskapen hjå Nabal koma att på hans eige hovud!» David sende bod og bela til Abiga’il og vilde hava henne til kona.
大卫听见拿八死了，就说：“应当称颂耶和华，因他伸了拿八羞辱我的冤，又阻止仆人行恶；也使拿八的恶归到拿八的头上。”于是大卫打发人去，与亚比该说，要娶她为妻。
40 Då tenarane åt David kom til Abiga’il på Karmel, bar dei fram målemnet sitt: «David hev sendt oss for å bela til deg for honom.»
大卫的仆人到了迦密见亚比该，对她说：“大卫打发我们来见你，想要娶你为妻。”
41 Då reis ho upp og å fall å gruve til jordi og sagde: «Sjå, terna di er viljug til å vera ei trælkvinna som tvær føterne åt tenarane til herren min.»
亚比该就起来，俯伏在地，说：“我情愿作婢女，洗我主仆人的脚。”
42 So skunda Abiga’il seg, reis upp og sette seg på asnet; like eins dei fem ternorne hennar som var fylgjet hennar. So fylgde ho med sendemennerne til David. Og ho vart kona hans.
亚比该立刻起身，骑上驴，带着五个使女，跟从大卫的使者去了，就作了大卫的妻。
43 David hadde dessutan teke til kona Ahinoam frå Jizre’el, so båe desse tvo vart konorne hans.
大卫先娶了耶斯列人亚希暖，她们二人都作了他的妻。
44 Men Saul hadde gjeve Mikal, dotter si, kona hans David, åt Palti La’isson frå Gallim.
扫罗已将他的女儿米甲，就是大卫的妻，给了迦琳人拉亿的儿子帕提为妻。
