Lukas 19
1 Jesus kom litt etter inn i Jeriko og gikk gjennom byen.
Тунчи Исусо зажыля андо форо Иерихоно и прожалас пар лэстэ.
2 Der bodde det en mann som het Sakkeus. Han var sjef for tollerne ved den romerske tollstasjonen, og en svært rik mann.
И акэ, екх мануш, савэс акхарэнас Закхеё, пхурэдэр стидэмарё налогонэндиро, барвало мануш,
3 Sakkeus ville gjerne få et glimt av Jesus, men han var for kort til å se over folkemassen.
родэлас тэ дикхэл лэ Исусос, ко Вов кацаво, нэ на сас сар, колэстар со фартэ бут мануша сас пашав Исусо, ай Закхеё сас цэкно ростоса.
4 Derfor sprang han i forveien og klatret opp i et morbærtre nær veien for å kunne se Jesus bedre.
Вов запрастая майанглэ, загульдя пэ тютина, сави барёлас пэ кодва тхан, кай прожалас Исусо.
5 Da Jesus etter en stund kom fram til treet, så han opp mot Sakkeus og ropte:”Sakkeus! Skynd deg ned, i dag vil jeg bli bedt med hjem til deg!”
Кала Исусо поджыля кав кадва тхан, Вов подикхля упрэ и пхэндя лэсти: — Закхеё! Згуль майсыго! Манди трэбуй адес тэ авав андо тиро чер.
6 Da skyndte Sakkeus seg ned og overlykkelig tok han imot Jesus.
Закхеё сыго згульдя и лошаса приля Лэс андо пэско чер.
7 Dette irriterte folket, og de mumlet forarget:”Hvorfor skal han gå hjem til en slik ond og uærlig mann?”
Всаворэ, ко дикхля када, холяйле и лине тэ дэн дума, со Вов зажыля кав бэзэхало мануш.
8 Men Sakkeus sto fram og forklarte for Jesus:”Herre, jeg skal gi halvdelen av det jeg eier til de fattige. Og om jeg har presset for mye toll av noen, skal jeg betale det tilbake med fire ganger så mye!”
Закхеё вщиля и пхэндя Раести: — Рай! Акэ, епаш всаворэстар, со мандэ исин, мэ роздава чёрорэнди, и кастар лем хохавимаса, отдава андэ штарвар майбут!
9 Jesus sa til ham:”I dag har frelsen kommet til deg og din familie, og du har blitt et ekte barn av Abraham.
Исусо пхэндя лэсти: — Адес авиля фэрисаримос андэ кадва чер, колэсти со и вов исин шаво лэ Авраамоско.
10 For jeg, Menneskesønnen, har kommet for å lete opp og frelse det som var fortapt.”
Шаво Манушыкано авиля тэ аракхэл и тэ фэрисарэл колэн, ко хасавэл.
11 De som sto rundt, lyttet nøye på det Jesus sa. Etter som de nå var ganske nær Jerusalem, passet han på å korrigere misforståelsen som var utbredd i folket, om at han skulle begynne å regjere som konge så snart han kom til Jerusalem. Han fortalte et nytt bilde for dem:
Колэнди, ко ашунэлас Исусос, Вов пхэндя екх дума. Колэстар со онэ сас пашав Иерусалимо, и онэ гындонас, со сыго отпхэрнавэлапэ Тхагаримос Дэвлэско.
12 ”En mann av kongelig slekt ga seg av sted på en lang reise for å bli kronet til konge og etterpå vende tilbake.
Иисусо пхэндя кадя: — Екх барвало мануш ладэлас андэ дурутни пхув, кай тэ лэл пэсти тхагаримос и тунчи тэ рисавэл.
13 Før han reiste, kalte han til seg ti av tjenerne sine og betrodde hver av dem en sum penger som de skulle forvalte. Han sa:’Dere skal satse disse pengene på noe som gir meg inntekter. Jeg er snart tilbake.’
Вов акхардя дэшэн пэстирэн слугонэн, дя лэнди по шэл драхморя тай пхэндя: «Терэн арли, жы кала мэ рисавава».
14 Men landsmennene hans hatet ham, og i protest sendte de en delegasjon etter ham for å fortelle at de ikke ville ha han til konge.
Нэ мануша кола пхувьятар на камэнас лэс и бишалдэ пала лэстэ пхурэдэрэн манушэн, кай онэ тэ пхэнэн: «На камас, соб вов тэ авэл амарэ тхагараса».
15 Til tross for motstanden ble han noe seinere kronet til konge og kom tilbake til landet sitt. Da kalte han til seg de ti tjenere som han hadde gitt pengene og ville ha greie på hvor mye de hadde tjent på sine forretninger.
Нэ вов тэрдиля тхагараса тай рисайля черэ. Вов припхэндя тэ акхарэл лэ слугонэн, касти вов дя руп, кай тэ ужанэл, ко скачи затердя.
16 Den første mannen kom og rapporterte om en enorm fortjeneste.’Herre, de pengene jeg fikk å forvalte, har tidoblet’ seg, sa han.
Авиля англуно и пхэндя: «Хулай! Тирэ шэл драхморя андэ манди дэш шэла».
17 ’Bra!’, utbrøt kongen.’Du er en pålitelig tjener. Du har vist at du kan ta ansvar for lite. Derfor vil du nå få ansvaret over ti byer.’
Хулай пхэндя лэсти: «Мишто, лашо бутярно! Пала кода, со ту патимаско андэ кадва цэкно рындо, тути авэла баримос пэ дэш фороря».
18 Neste mann kunne også gi rapport om fortjeneste, fem ganger så stor som den opprinnelige summen.
Авиля авэр и пхэндя: «Хулай! Тирэ шэл драхморя андэ панчшэл».
19 Da sa herren hans til ham:’Du skal få ansvar over fem byer.’
Хулай пхэндя лэсти: «И ту ав пхурэдэр андэ панч фороря».
20 Men en av tjenerne leverte bare tilbake den summen han hadde fått fra begynnelsen, og forklarte:’Jeg har oppbevart pengene uten å ta noen risiko, innpakket i et stykke tøy.
Авиля трито и пхэндя: «Хулай! Акэ тути тирэ шэл драхморя. Мэ ритяравас лэн андо кхосноро.
21 Jeg var redd for deg, herre, etter som du er en streng mann som tar ut det som ikke er ditt og som høster det du ikke har sådd.’
Мэ даравас тутар, ту мануш, саво бут мангэл: лэс кода, со на тховэсас, и стидэс кода, со ту на шосас андэ пхув».
22 Da svarte kongen:’Dine ord avslører deg. Du er en lat tjener! Om du visste at jeg var så streng, og at jeg tenkte å kreve tilbake mer enn du hadde fått,
Хулай пхэндя лэсти: «Тирэ лавэнца авава тэ сындосарав тут, хохавно бутярно! Ту жанэсас, кай мэ бут мангав, лав кода, со мэ на тховавас, и стидав кода, со на шавас андэ пхув.
23 hvorfor satte du ikke da pengene mine i banken, for da hadde jeg i det minste fått rente?’
Состар ту на дян руп мэрно андэ арли, сар мэ рисавава, тэ авэл руп будэр?»
24 Så vendte han seg til de andre som sto der:’Ta pengene fra ham og gi dem til den mannen som tidoblet summen han fikk.’
И вов пхэндя колэнди, ко котэ ашэлас: «Залэнтэ лэстар шэл драхморя и отдэн колэсти, кастэ дэш шэла».
25 ’Men herre’, sa de,’han har jo allerede nok!’
Онэ пхэндэ лэсти: «Хулай! Лэстэ ж исин дэш шэла драхморя».
26 ’Det stemmer’, sa kongen.’Men jeg forsikrer dere at den som forvalter rett det han har fått, han skal få mer, mens den ansvarsløse skal bli tatt ifra også det lille han har.
Хулай дя дума: «Пхэнав тумэнди, со всаворэнди колэнди, кастэ исин, дэлапэ инке, а кастэ нинай, залэлапэ и кода, со лэстэ исин.
27 Og fiendene mine, de som ikke ville ha meg til konge, de skal dere føre bort og henrette for meg.’”
А мэрнэн вражымарен, ко на камэлас, кай мэ тэ авав лэндирэ тхагараса, анэн и умарэнтэ англав мандэ».
28 Da Jesus hadde avsluttet denne fortellingen, ledet han reisefølget videre mot Jerusalem.
Исусо пхэндя када тай жыля майдур кав Иерусалимо.
29 De kom nær byene Betfage og Betania ved Oljeberget, og han sendte av sted to av disiplene
И сар поджыля кай и гава, савэ акхарэнпэ Вифагия и Вифания, пашав плай, саво акхарэлпэ Оливково, бишалдя дуен сытярнэн Пэстирэн
30 og sa:”Gå til byen som ligger rett framfor dere. Vel inne i byen vil dere finne et ungt esel som står bundet, et dyr som ingen har ridd på ennå. Løs eselet og lei det hit.
и пхэндя лэнди: — Жан андо гав, саво англай тумэндэ, ай сар зажана андэ лэстэ, аракхэна припхангле осликос, пэ саво нико никала на бэшэлас. Отпхандэн лэс и анэн Мандэ.
31 Dersom noen spør hvorfor dere tar eselet, skal dere bare si:’Herren har bruk for det.’”
Сар ко пушэла тумэндар: «Пэр со отпхандэн лэс?» — пхэнэн лэсти кадя: «Вов трэбуй Раести».
32 De to disiplene gikk da av sted og fant eselet stå på plassen akkurat som Jesus hadde sagt.
Сытярнэ, савэн Вов бишалдя, жыле и аракхле, сар Вов пхэндя лэнди.
33 Da de holdt på å løse det, kom eierne og spurte:”Hva gjør dere? Hvorfor tar dere eselet?”
Кала онэ отпхандэнас осликос, хулая пушле лэн: — Пэр со тумэ отпхандэн лэс?
34 De svarte:”Herren har bruk for det.”
Онэ пхэндэ: — Вов трэбуй Раести.
35 De tok eselet og førte det til Jesus. Kappene sine la de på ryggen til eselet og hjalp Jesus opp.
Онэ андэ лэс кав Исусо, шутэ йида пэ ослико и тховдэ пэр лэстэ лэ Исусос.
36 Da han kom ridende, bredde folket ut kappene sine som en løper foran ham.
Кала Вов ладэлас, онэ шонас йида пэстири пав дром.
37 De nærmet seg det stedet der skråningen ned fra Oljeberget begynner, satte alle i gang med å rope, synge og hylle Gud for alle de uforklarlige miraklene Jesus hadde gjort.
А кала Вов подлагля кав тхан, кай о дром змукэлпэ пав плай Оливково, фартэ бут сытярнэ радосавэнас и зоралэ гласоса лашарэнас лэ Дэвлэс пала диворя, савэ онэ дикхле.
38 ”Leve kongen! Vi ærer deg som er sendt av Herren!”, jublet de.”Gud har sluttet fred med oss! Ære til Gud i det høye!”
Онэ пхэнэнас: — Лашардо Тхагар, саво жал важ алав Рае Дэвлэско! Миро по болыбэн, слава упрэ по болыбэн!
39 Men noen fariseere i folkemassen sa til ham:”Mester, si til disiplene dine at de ikke skal rope på denne måten.”
Коисавэ фарисеёря, савэ сас машкар мануша, пхэндэ Лэсти: — Сытяримари, припхэн Пэстирэ сытярнэнди тэ ашэн мулком!
40 Da svarte han:”Jeg forsikrer dere at dersom disse tier, vil steinene rope i stedet!”
Нэ Вов пхэндя: — Пхэнав тумэнди, сар онэ ашэна мулком, и бара лэна тэ цыписавэн.
41 Da de kom nærmere Jerusalem, og byens skjønnhet strålte fram rett foran ham, brast Jesus i gråt.
Кала Исусо поджалас кав Иерусалимо, Вов удикхля о форо и заровдя.
42 ”Tenk om du i dag hadde forstått hvordan du kunne få fred”, sa han.”Men nå er det for seint, freden er utenfor rekkevidde.
Тунчи пхэнэлас: — О, сар ту адес тэ ужанэс, со анэлас бы тути миро! Нэ икхатар када сгарадо тирэ якхэндар.
43 Det skal komme en tid da fiendene dine beleirer deg, omringer deg og angriper deg fra alle hold.
Авэна кацавэ деса, кала вражымаря тирэ жана пэр тутэ маримаса, тэрдёна тай стасавэна тут всаворэ ригэндар.
44 De skal jevne deg med jorden, og innbyggerne blir drept. Ja, det skal ikke bli stein tilbake på stein, fordi du ikke tok imot den anledningen som Gud ga deg.”
Онэ розмарэна тут, умарэна тирэ бэяцэн и на ашавэна бар по бар, пала кода со ту на ужанглян вряма, кала о Дэл авиля тутэ.
45 Inne i byen gikk Jesus opp på tempelplassen og drev bort kjøpmennene som holdt til der.
Тунчи Исусо зажыля андо храмо и ля тэ вытрадэл битимарен.
46 Han ropte til dem:”Gud har sagt i Skriften:’Mitt hus skal være et sted der folket kan be.’ Men dere har gjort det til’et oppholdssted for tyver og kjeltringer’.”
— Пистросардо, — пхэндя Вов лэнди, — со Мэрно чер авэла черэса, кай мангэнпэ Дэвлэс. А тумэ тердэ андар лэстэ прахарицко тхан.
47 Etter dette underviste han hver dag på tempelplassen. Øversteprestene, de skriftlærde og alle folkets ledere forsøkte å finne en måte å rydde ham av veien på.
Кажно дес Исусо сытярэлас андо храмо. Барэ рашая, сытяримаря Законостирэ и майбарэдэр машкар и мануша родэнас тэ умарэн Лэс.
48 De visste ikke hvordan de skulle gå fram, for han var avholdt av hele folket, og alle ville høre på ham.
Нэ на аракхэнас, сар када тэ терэн, колэстар со всаворэ мануша на камэнас тэ промукэн ни екх лав Лэско.
