हितोपदेश 26
1 ग्रिष्म ऋतुमा हिउँ वा फसलको समयमा झरी परेझैँ मूर्ख आदरको योग्य हुँदन ।
No conviene la nieve en el verano Ni la lluvia en la cosecha, Ni la honra al necio.
2 भुर्र उड्ने भँगेरो र हानिएर जाने गौँथलीझैँ कारणविनाको श्राप पनि लाग्दैन ।
Como pájaro que aletea y golondrina que vuela, Así la maldición sin causa no se cumple.
3 कोर्रा घोडाको लागि हो; लगाम गधाको लागि हो र लट्ठी मूर्खहरूको पिठिउँको लागि हो ।
El látigo para el caballo, el cabestro para el asno Y la vara para la espalda del necio.
4 मूर्खलाई त्यसको मूर्खताअनुसार जवाफ नदे, नत्रता तँ त्योजस्तै हुने छस् ।
No respondas al necio según su necedad, Para que no seas tú como él.
5 मूर्खलाई जवाफ दे र त्यसको मूर्खतामा मिल् ताकि त्यो त्यसको आफ्नै दृष्टिमा बुद्धिमान् नहोस् ।
Responde al necio como merece su necedad, Para que él no se estime sabio.
6 मूर्खको हातमा सन्देश पठाउने मानिसले आफ्नै खुट्टामा बन्चरो हानेर हिंसा पिउँछ ।
El que envía mensaje por medio de un necio Corta sus pies y bebe violencia.
7 पक्षाघातीका झुण्डिएका खुट्टाहरूझैँ मूर्खको मुखमा भएको हितोपदेश हुन्छ ।
Al lisiado le cuelgan las piernas inútiles. Así es el proverbio en la boca del necio.
8 मूर्खलाई आदन दिनु घुयेँत्रोमा ढुङ्गा बाँध्नुजस्तै हो ।
Como sujetar una piedra en la honda, Así es el que da honores al necio.
9 मतवालाको हातमा काँढा भएझैँ मूर्खको मुखमा भएको हितोपदेश हो ।
Como espina que cae en la mano de un borracho, Así es el proverbio en boca de los necios.
10 मूर्ख वा बटुवालाई ज्यालामा काम लगाउनु धनुर्धारीले त्यसको वरिपरि भएका सबैलाई काँड हानी चोट पुर्याउनुजस्तै हो ।
Como arquero que dispara contra cualquiera, Es el que contrata a insensatos y vagabundos.
11 जसरी कुकुर आफ्नै बान्तामा फर्केर आउँछ, त्यसै गरी मूर्खले आफ्नो मूर्खता दोहोर्याउँछ ।
Como perro que vuelve a su vómito, Así el necio repite su insensatez.
12 के तैँले आफ्नै दृष्टिमा बुद्धिमान् भएको कुनै मानिसलाई देखेको छस्? त्यसको भन्दा त मूर्खको लागि बढी आशा हुन्छ ।
¿Has visto a alguien sabio en su propia opinión? Más se puede esperar de un necio que de él.
13 अल्छे मानिसले भन्छ, “सडकमा सिंह छ । खुला ठाउँहरूका बिचमा सिंह छ ।”
Dice el perezoso: El león está en el camino, Hay un león en la plaza.
14 ढोका आफ्नो कब्जामा यताउता हल्लेझैँ अल्छे मानिस आफ्नो खाटमा पल्टन्छ ।
Como la puerta gira sobre sus bisagras, Así también el perezoso en su cama.
15 अल्छे मानिसले आफ्नो हात थालमा गाड्छ, र त्यसलाई आफ्नो मुखसम्म पुर्याउन पनि त्योसित शक्ति हुँदैन ।
El perezoso mete su mano en el plato, Y le repugna aun llevar la comida a su boca.
16 सही न्यायसहित प्रतिक्रिया दिने सात जना मानिसभन्दा अल्छे मानिस त्यसको आफ्नै दृष्टिमा बुद्धिमान् हुन्छ ।
El perezoso se cree más sabio Que siete hombres que responden con discreción.
17 कुकुरको कान समात्ने मानिस आफूसित सम्बन्धित नभएको झगडामा रिसाउने बटुवाजस्तै हो ।
El que se mete en pleito ajeno Es como el que agarra un perro por las orejas.
18 त्यो घातक काँड हान्ने बौलाहा मानिसजस्तो हो,
Como el loco furioso que lanza dardos encendidos y flechas mortales,
19 जसले आफ्नो छिमेकीलाई धोका दिइसकेपछि भन्छ, “के मैले ठट्टा गर्दै थिइनँ र?”
Así es el que engaña a su prójimo Y luego dice: Solo era una broma.
20 दाउराको कमीले आगो निभ्छ, र जहाँ कुरौटो हुँदैन त्यहाँ झगडाको अन्त्य हुन्छ ।
Sin leña se apaga el fuego, Y donde no hay chismoso, cesa la contienda.
21 जसरी भुङ्ग्रोको लागि कोइला र आगोको लागि दाउरा हो, त्यसै गरी झगडालु मानिस कलह सल्काउनको लागि हो ।
El carbón para las brasas y la leña para el fuego, Y el pendenciero para encender la contienda.
22 कुरौटेका वचनहरू स्वादिष्ट गाँसजस्तै हुन्छन् । ती शरीरको भित्री भागसम्म प्रवेश गर्छन् ।
Las palabras del chismoso son manjares, Que bajan hasta lo más recóndito del ser.
23 माटोको भाँडामा चल्काउने जलप लाएझैँ आघात पुर्याउने ओठ र दुष्ट हृदय हुन्छ ।
Como escoria de plata echada sobre un tiesto Son los labios enardecidos y el corazón perverso.
24 अरूहरूलाई घृणा गर्नेले आफ्नो ओठले आफ्ना भावना लुकाउँछ, तर भित्रपट्टि भने त्यसले छलछामलाई आश्रय दिन्छ ।
Disimula con sus labios el que odia, Pero en su interior trama el engaño.
25 त्यसले अनुग्रही भएर बोले तपानि त्यसमाथि विश्वास नगर्, किनकि त्यसको हृदयमा सातवटा घृणित कुरा छन् ।
Aunque hable amigablemente, no le creas, Porque siete repugnancias hay en su corazón.
26 त्यसको घृणालाई छलले ढाकिएको भए तापनि त्यसको दुष्टता सभामा खुला हुने छ ।
Aunque con disimulo encubra su odio, Su perversidad será descubierta en la congregación.
27 खाडल खन्ने मानिस त्यसभित्र जाकिन्छ, र ढुङ्गा गुडाउने मानिसमा नै त्यो ढुङ्गा फर्केर आउने छ ।
El que cave una fosa, caerá en ella, Y al que ruede una piedra, le caerá encima.
28 झुट बोल्ने जिब्रोले पीडामा परेकाहरूलाई घृणा गर्छ, र चापलुसी घस्ने मुखले विनाश ल्याउँछ ।
La lengua mentirosa odia a los que aflige, Y la boca lisonjera causa ruina.
