मत्ती 12
1 त्यति बेला शबाथको दिनमा येशू अन्नका खेतहरू हुँदै जानुभयो । उहाँका चेलाहरू भोकाए र तिनीहरूले अन्न टिप्दै खान लागे ।
In that tyme Jhesus wente bi cornes in the sabot day; and hise disciplis hungriden, and bigunnen to plucke the eris of corn, and to ete.
2 तर जब फरिसीहरूले त्यो देखे, उनीहरूले येशूलाई भने, “हेर्नुहोस्, जे शबाथमा गर्न अनुचित छ तपाईंका चेलाहरूले त्यही गर्छन् ।”
And Fariseis, seynge, seiden to hym, Lo! thi disciplis don that thing that is not leueful to hem to do in sabatis.
3 तर येशूले तिनीहरूलाई भन्नुभयो, “के दाऊदले उनीसँग भएका मानिसहरूले भोकाएको बेलामा के गरे भन्ने कुरा तिमीहरूले कहिल्यै पढेका छैनौ?
And he seide to hem, Whether ye han not red, what Dauid dide, whanne he hungride, and thei that weren with hym?
4 कसरी उनी परमेश्वरको भवनमा पसेर उहाँको उपस्थितिको रोटी खाए, जुन उनी र उनीसँग भएकाहरूका निम्ति खानु अनुचित थियो तर त्यो पुजारीहरूका लागि मात्रै उचित थियो?
hou he entride in to the hous of God, and eet looues of proposicioun, whiche looues it was not leueful to hym to ete, nether to hem that weren with hym, but to prestis aloone?
5 र शबाथमा पुजारीहरूले त्यस दिनलाई अपवित्र गर्छन्, तरै पनि उनीहरू दोषरहित हुन्छन् भन्ने कुरा के तिमीहरूले व्यवस्थामा पढेका छैनौ र?
Or whether ye han not red in the lawe, that in sabotis prestis in the temple defoulen the sabotis, and thei ben with oute blame?
6 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, मन्दिरभन्दा महान् एक जना यहाँ हुनुहुन्छ ।
And Y seie to you, that here is a gretter than the temple.
7 ‘म कृपा चाहन्छु र बलिदान होइन’ भन्ने कुराको अर्थ यदि तिमीहरूले बुझेका भए तिमीहरूले निर्दोषको निन्दा गर्ने थिएनौ ।
And if ye wisten, what it is, Y wole merci, and not sacrifice, ye schulden neuer haue condempned innocentis.
8 किनभने मानिसका पुत्र शबाथका प्रभु हुन् ।”
For mannus Sone is lord, yhe, of the sabat.
9 त्यसपछि येशू त्यहाँबाट अलग्गिनुभयो र तिनीहरूका सभाघरहरूमा जानुभयो ।
And whanne he passide fro thennus, he cam in to the synagoge of hem.
10 हेर, त्यहाँ एक जना हात सुकेको व्यक्ति थियो । येशूलाई पापको दोष लगाउन फरिसीहरूले उहाँलाई सोधे, “के शबाथमा निको पार्नु उचित छ?”
And lo! a man that hadde a drye hoond. And thei axiden hym, and seiden, Whether it be leueful to hele in the sabot? that thei schulden acuse hym.
11 येशूले तिनीहरूलाई भन्नुभयो, “के तिमीहरूका बिचमा यस्तो व्यक्ति होला जोसँग एउटा मात्र भेडा छ, र यदि शबाथमा त्यो भेडा गहिरो खाल्डोमा खस्यो भने, उसले त्यसलाई समातेर बाहिर ननिकाल्ला?
And he seide to hem, What man of you schal be, that hath o scheep, and if it falle in to a diche in the sabotis, whether he shal not holde, and lifte it vp?
12 त्यसो भए, एउटा मानिसको मूल्य त्यो भेडाभन्दा कति बढी छ! त्यसैले, शबाथमा असल गर्नु न्यायसङ्गत छ ।”
How myche more is a man better than a scheep? Therfor it is leueful to do good in the sabatis.
13 अनि येशूले त्यस व्यक्तिलाई भन्नुभयो, “तिम्रो हात पसार ।” उसले आफ्नो हात पसार्यो, र उसको त्यो हात अर्को हातजस्तै निको भयो ।
Thanne he seide to the man, Stretche forth thin hoond. And he strauyte forth; and it was restorid to heelthe as the tothir.
14 तर ती फरिसीहरू बाहिर गए र षड्यन्त्र रच्न थाले । तिनीहरूले उहाँलाई कसरी मार्न सकिन्छ भनेर मौका खोज्न थाले ।
And the Farisees wenten out, and maden a counsel ayens hym, hou thei schulden distrie hym.
15 अनि जब येशूले यो थाहा पाउनुभयो, उहाँ त्यहाँबाट निस्कनुभयो । धेरै मानिसले उहाँलाई पछ्याए र उहाँले तिनीहरू सबैलाई निको पार्नुभयो ।
And Jhesus knewe it, and wente awei fro thennus; and many sueden hym, and he helide hem alle.
16 उहाँको बारेमा अरूहरूलाई नभन्नू भनी उहाँले तिनीहरूलाई आदेश दिनुभयो,
And he comaundide to hem, that thei schulden not make hym knowun;
17 ताकि यशैया अगमवक्ताद्वारा यसो भनिएको कुरा सत्य साबित होस्,
that that thing were fulfillid, that was seid by Isaie, the prophete, seiynge, Lo!
18 “हेर, मेरो दास जसलाई मैले छानेको छु; मेरा अति प्रिय, जसमा मेरो प्राण प्रसन्न छ । म उनमा मेरा आत्मा खन्याउनेछु, अनि उनले गैरयहूदीहरूलाई न्यायको घोषणा गर्नेछन् ।
my child, whom Y haue chosun, my derling, in whom it hath wel plesid to my soule; Y shal put my spirit on him, and he shal telle dom to hethen men.
19 उनले सङ्घर्ष गर्नेछैनन्, न त ठुलो स्वरले कराउनेछन्, न त कसैले गल्लीहरूमा उनको स्वर सुन्नेछ ।
He shal not stryue, ne crye, nethir ony man shal here his voice in stretis.
20 उनले कुनै फुटेको नरकटलाई भाँच्नेछैनन्; उनले न्यायलाई विजयमा नपुर्याएसम्म उनले कुनै पनि धिपधिप बलिरहेको सलेदोलाई निभाउनेछैनन् ।
A brisid rehed he shal not breke, and he schal not quenche smokynge flax, til he caste out doom to victorie;
21 अनि उनको नाउँमा गैरयहूदीहरूले विश्वास गर्नेछन् ।”
and hethene men schulen hope in his name.
22 अनि भूतात्माले सताएको एक जना अन्धो र बोल्न नसक्ने व्यक्ति येशूकहाँ ल्याइयो । उहाँले त्यसलाई निको पार्नुभयो र फलस्वरूप त्यो बोल्न नसक्ने व्यक्ति बोल्न सक्ने र देख्न सक्ने भयो ।
Thanne a man blynde and doumbe, that hadde a feend, was brouyt to hym; and he helide hym, so that he spak, and say.
23 सबै भिड छक्क परे र भने, “के यी मानिस दाऊदका पुत्र हुन सक्छन्?”
And al the puple wondride, and seide, Whether this be the sone of Dauid?
24 तर जब फरिसीहरूले यस आश्चर्यकर्मको बारेमा सुने, तिनीहरूले भने, “यो मानिसले अरू केही होइन, तर भूतात्माहरूको राजकुमार बालजिबुलद्वारा भूतहरू निकाल्दछ ।”
But the Farisees herden, and seiden, He this casteth not out feendis, but in Belsabub, prince of feendis.
25 तर येशूले तिनीहरूको विचार जान्नुभयो र तिनीहरूलाई भन्नुभयो, “आफैँमा विभाजित भएको हरेक राज्यलाई उजाड पारिनेछ, अनि आफैँमा विभाजित भएको हरेक सहर वा घराना टिक्नेछैन ।”
And Jhesus, witynge her thouytis, seide to hem, Eche kingdom departid ayens it silf, schal be desolatid, and eche cite, or hous, departid ayens it self, schal not stonde.
26 यदि शैतानले नै शैतानलाई निकाल्दछ भने, त्यो आफैँमा विभाजित हुन्छ । त्यसको राज्य कसरी टिक्ला?
And if Satanas castith out Satanas, he is departid ayens him silf; therfor hou schal his kingdom stonde?
27 अनि म बालजिबुलद्वारा भूतात्माहरू निकाल्छु भने, तिमीहरूलाई पछ्याउनेहरूले कोद्वारा तिनीहरूलाई निकाल्छन् त? यसकारण, तिनीहरू तिमीहरूका न्यायाधीश हुनेछन् ।
And if Y in Belsabub caste out deuelis, in `whom youre sones casten out? Therfor thei schulen be youre domes men.
28 तर यदि म परमेश्वरको आत्माद्वारा भूतात्माहरू निकाल्छु भने, परमेश्वरको राज्य तिमीहरूमा आएको छ ।
But if Y in the Spirit of God caste out feendis, thanne the kyngdom of God is comen in to you.
29 र कुनै मानिसले एक बलियो व्यक्तिलाई पहिले नबाँधेसम्म उसको घरमा छिरेर उसका सामानहरू कसरी चोर्न सक्छ? त्यस बलियो व्यक्तिलाई बाँधेपछि उसको घरका सामानहरू त्यसले चोर्छ ।
Ethir hou may ony man entre in to the hous of a stronge man, and take awey hise vesselis, but `he first bynde the stronge man, and thanne he schal spuyle his hous?
30 जो मसित छैन ऊ मेरो विरुद्धमा हुन्छ, अनि जसले मसित बटुल्दैन उसले छरपष्ट पार्छ ।
He that is not with me, is ayens me; and he that gaderith not togidere with me, scaterith abrood.
31 त्यसैले म भन्दछु, मानिसले गरेको हरेक पाप र ईश्वर-निन्दा क्षमा हुनेछ, तर पवित्र आत्माको विरुद्धमा गरिएको निन्दा क्षमा हुनेछैन ।
Therfor I seie to you, al synne and blasfemye shal be foryouun to men, but `the spirit of blasfemye shal not be foryouun.
32 अनि जसले परमेश्वरका पुत्रको विरुद्धमा कुनै वचन बोल्छ भने उसलाई क्षमा गरिनेछ । तर जो कोहीले पवित्र आत्माको विरुद्धमा बोल्छ त्यसलाई न यो संसारमा न त आउने संसारमा क्षमा गरिनेछ । (aiōn g165)
And who euere seith a word ayens mannus sone, it shal be foryouun to him; but who that seieth a word ayens the Hooli Goost, it shal not be foryouun to hym, nether in this world, ne in `the tothir. (aiōn g165)
33 कि त रुखलाई असल बनाओ र त्यसको फललाई पनि असल बनाओ, वा कि त त्यो रुखलाई खराब बनाओ र त्यसको फललाई पनि खराब बनाओ, किनकि रुख त्यसको फलद्वारा चिनिनेछ ।
Ethir make ye the tree good, and his fruyt good; ether make ye the tree yuel and his fruyt yuel; for a tree is knowun of the fruyt.
34 ए सर्पका सन्तानहरू, तिमीहरू दुष्ट छौ त कसरी असल कुरा बोल्न सक्छौ? किनकि हृदयमा जे छ, त्यही मुखबाट निस्कन्छ ।
Ye generacioun of eddris, hou moun ye speke goode thingis, whanne ye ben yuele? For the mouth spekith of plente of the herte.
35 एउटा असल व्यक्तिले आफ्नो हृदयमा रहेको असल कुराले जे असल छ त्यो नै बाहिर ल्याउँछ, अनि एउटा दुष्ट व्यक्तिले आफ्नो हृदयमा रहेको दुष्ट कुराले जे दुष्ट छ त्यो नै बाहिर ल्याउँछ ।
A good man bryngith forth good thingis of good tresoure, and an yuel man bringith forth yuel thingis of yuel tresoure.
36 र म तिमीहरूलाई भन्दछु, कि न्यायको दिनमा मानिसहरूले आफूले बोल्ने हरेक व्यर्थ वचनको निम्ति लेखा दिनेछन् ।
And Y seie to you, that of euery idel word, that men speken, thei schulen yelde resoun therof in the dai of doom;
37 किनकि तिमीहरूका वचनद्वारा नै तिमीहरूको न्याय हुनेछ, अनि तिमीहरूकै वचनद्वारा तिमीहरू दोषी ठहरिनेछौ ।”
for of thi wordis thou schalt be iustified, and of thi wordis thou shalt be dampned.
38 त्यसपछि केही शास्त्रीहरू र फरिसीहरूले येशूलाई उत्तर दिँदै भने, “गुरु, हामी तपाईंबाट केही चिन्हहरू हेर्न चाहन्छौँ ।”
Thanne summe of the scribis and Farisees answeriden to hym, and seiden, Mayster, we wolen se a tokne of thee.
39 तर येशूले तिनीहरूलाई जवाफ दिनुभयो र भन्नुभयो, “एउटा दुष्ट र व्यभिचारी पुस्ताले चिन्ह खोज्छ । तर त्यसलाई योना अगमवक्ताको चिन्हबाहेक अरू चिन्ह दिइनेछैन ।
Which answeride, and seide to hem, An yuel kynrede and a spouse brekere sekith a tokene, and a tokene shal not be youun to it, but the tokene of Jonas, the prophete.
40 किनकि जसरी योना तिन दिन र तिन रात माछाको पेटमा थिए, त्यसरी नै मानिसका पुत्र तिन दिन र तिन रात पृथ्वीको गर्भभित्र रहनेछन् ।
For as Jonas was in the wombe of a whal thre daies and thre nyytis, so mannus sone shal be in the herte of the erthe thre daies and thre nyytis.
41 निनवेका मानिसहरू न्यायको दिनमा यस पुस्तासँग खडा हुनेछन् र यस जातिको निन्दा गर्नेछन् । किनकि योनाको सन्देश सुनेर तिनीहरूले पश्चात्ताप गरेका थिए, र हेर, योनाभन्दा अझै महान् कोही यहाँ छन् ।
Men of Nynyue schulen rise in doom with this generacioun, and schulen condempne it; for thei diden penaunce in the prechyng of Jonas, and lo! here a gretter than Jonas.
42 दक्षिणकी रानी यस पुस्ताका मानिसहरूसँग न्यायको दिनमा उठ्नेछिन् र यसको निन्दा गर्नेछिन् । तिनी पृथ्वीका कुनाबाट सोलोमनका ज्ञानका कुराहरू सुन्न आइन्, तर हेर, सोलोमनभन्दा महान् कोही यहाँ छन् ।
The queene of the south shal rise in doom with this generacioun, and schal condempne it; for she cam fro the eendis of the erthe to here the wisdom of Salomon, and lo! here a gretter than Salomon.
43 जब कुनै अशुद्ध आत्माले मानिसलाई छोड्छ, त्यो पानी नभएको ठाउँ हुँदै जान्छ र त्यसले आराम खोज्छ, तर त्यसले त्यो भेट्टाउँदैन ।
Whanne an vnclene spirit goith out fro a man, he goith bi drie places, `and sekith rest, and fyndith not.
44 अनि त्यसले भन्छ, ‘म मेरो घरमा फर्कनेछु जहाँबाट म आएँ ।’ फर्किएपछि त्यसले आफ्नो घर सफा गरिएको र मिलाएर राखिएको भेट्टाउँछ ।
Thanne he seith, Y shal turne ayen in to myn hous, fro whannys Y wente out. And he cometh, and fyndith it voide, and clensid with besyms, and maad faire.
45 त्यसपछि त्यो गएर आफूभन्दा दुष्ट अरू सात आत्मालाई बटुल्छ अनि तिनीहरू सबै त्यहाँभित्र बस्न आउँछन् । अनि त्यस मानिसको पछिल्लो अवस्था पहिलेको भन्दा अझ खराब हुन्छ । यस दुष्ट पुस्ताको निम्ति ठिक यस्तै हुनेछ ।”
Thanne he goith, and takith with him seuene othere spiritis worse than hym silf; and thei entren, and dwellen there. And the laste thingis of that man ben maad worse than the formere. So it shal be to this worste generacioun.
46 जब येशू भिडसँग बोल्दै हुनुहुन्थ्यो, हेर, उहाँकी आमा र उहाँको भाइ उहाँसँग बोल्नको निम्ति बाहिर पर्खिरहे ।
Yit whil he spak to the puple, lo! his modir and his bretheren stoden withouteforth, sekynge to speke to hym.
47 कसैले उहाँलाई भन्यो, “हेर्नुहोस्, तपाईंकी आमा र तपाईंका भाइहरू तपाईंसँग बोल्न बाहिर पर्खिरहनुभएका छन् ।”
And a man seide to hym, Lo! thi modir and thi britheren stonden withouteforth, sekynge thee.
48 तर येशूले उत्तर दिनुभयो र त्यसो भन्ने व्यक्तिलाई भन्नुभयो, “मेरी आमा को हुन्? र मेरा भाइहरू को हुन्?”
He answeride to the man, that spak to hym, and seide, Who is my modir? and who ben my britheren?
49 अनि उहाँले आफ्नो हात उहाँका चेलाहरूतर्फ पसारेर भन्नुभयो, “हेर, मेरी आमा र मेरा भाइहरू यिनीहरू नै हुन्!
And he helde forth his hoond in to hise disciplis, and seide, Lo! my modir and my bretheren;
50 किनकि जसले स्वर्गमा हुनुहुने मेरा पिताको इच्छाअनुसार गर्दछ, त्यो मानिस नै मेरो भाइ, मेरी बहिनी र मेरी आमा हुन् ।”
for who euer doith the wille of my fadir that is in heuenes, he is my brothir, and sistir, and modir.
