ମାଥିଉ 11
1 ୧ ୟୀଶୁ ଆୟାଃ ଗେଲ୍ବାର୍ ଚେଲାକକେ ଆଚୁ ଚାବାକେଦ୍କଚି, ଇନିଃ ଏନ୍ତାଃ ବାଗିକେଦ୍ତେ ହେପାଦ୍ରାଃ ସାହାର୍ତେ ହଡ଼କକେ ଇତୁକ ନାଙ୍ଗ୍ ଆଡଃ ପ୍ରାଚାର୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନଃୟାନାଏ ।
And it came to pass, when Jesus had made an end of his charge to his twelve disciples, that he departed thence, to teach and to preach in their cities.
2 ୨ ଏନ୍ତେ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ ଜେହେଲ୍ରେ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ଖ୍ରୀଷ୍ଟ୍ଆଃ କାମିକ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ, ଆୟାଃ ବାର୍ହଡ଼୍ ଚେଲାକିନ୍କେ ଇନିଃତାଃ କୁଲି ନାଗେନ୍ତେ କୁଲ୍କେଦ୍କିନାଏ ।
And John, having heard in the prison of the works of Christ, sent by his disciples,
3 ୩ ଇନ୍କିନ୍ ୟୀଶୁକେ କୁଲିକିୟାକିନ୍, “ଅକନ୍ ହଡ଼ ହିଜୁଃଆଏ ମେନ୍ତେ ଯୋହାନ୍ କାଜିକାଦ୍ ତାଇକେନାଏ, ଇନିଃ ଆମ୍ଗି ତାନ୍ମେ ଚି ଏଟାଃନିଃଲେ ନେଲ୍ହରାଇୟା?”
and said to him, Art thou he that is to come, or are we to look for another?
4 ୪ ୟୀଶୁ ଇନ୍କିନ୍କେ ମେତାଦ୍କିନା, “ଆବେନ୍ ରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ ଅକ୍ନାଃବେନ୍ ନେଲାକାଦା ଆଡଃ ଆୟୁମାକାଦା ଏନାକ ଯୋହାନ୍କେ ଉଦୁବାଇବେନ୍ ।
And Jesus answered and said to them, Go and tell John what ye hear and see.
5 ୫ କା ନେଲ୍ଦାଡ଼ିତାନ୍କ ନେଲେତାନା, କାଟା ଲେଙ୍ଗ୍ଡ଼ାକାନ୍କ ସେସେନ୍ତାନା, ନାଗେଘାଅକାନ୍କ ବୁଗି ନିଆଁରଃତାନା, ଭାଏଁରାକାନ୍କ ଆୟୁମେତାନା, ଗଜାକାନ୍କ ଜୀଉବିରିଦ୍ ରୁହାଡ଼ଃତାନା, ଆଡଃ ରେଙ୍ଗେଃ ହଡ଼କତାଃରେ ସୁକୁକାଜି ଉଦୁବଃତାନା ।
The blind receive sight and the lame walk, lepers are cleansed, and the deaf hear, and the dead are raised, and to the poor good tidings are brought;
and blessed is he, whoever shall find no occasion of stumbling in me.
7 ୭ ଯୋହାନ୍ଆଃ ଚେଲାକ ସେନଃ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ୟୀଶୁ ଯୋହାନ୍ଆଃ ବିଷାଏରେ ପୁରାଃ ହଡ଼କକେ କାଜି ଏଟେଦ୍କେଦ୍ଆଏ, “ଆପେ ଯୋହାନ୍କେ ନେଲ୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନ୍କେନାପେ ଇମ୍ତା, ଚିକ୍ନାଃ ନେଲ୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନ୍କେନାପେ? ଚିନାଃ ହୟତେ ଏକ୍ଲାଅଃତାନ୍ ବିର୍ନି ତାସାଦ୍କେ?
And, as these were going, Jesus began to say to the multitudes concerning John, What went ye out into the wilderness to see? the reeds shaken by the wind?
8 ୮ ଏନା କାହାରେଦ ଚିକ୍ନାଃ ନେନେଲ୍ତେପେ ଅଡଙ୍ଗ୍କାନ୍ ତାଇକେନା । ଚିନାଃ ଗନଙ୍ଗ୍ଆଁନ୍ ଲିଜାଃ ତୁସିଙ୍ଗ୍ଆଁକାନ୍ ହଡ଼କେ? ଗନଙ୍ଗ୍ଆଁନ୍ ଲିଜାଃ ତୁସିଙ୍ଗ୍ଆଁକାନ୍ ହଡ଼କ ରାଜାକଆଃ ଅଡ଼ାଃକରେକ ତାଇନାଃ ।
But why did ye go out? to see a man clothed in soft raiment? Lo! they that wear soft clothing are in kings' houses.
9 ୯ କାଜିଙ୍ଗ୍ପେ, ଏନା କାହାରେଦ, ଚିକ୍ନାଃ ନେନେଲ୍ତେପେ ଅଡଙ୍ଗ୍ଲେନା? ଚିନାଃ ମିଆଁଦ୍ ନାବୀକେ? ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗି ମେତାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ନାବୀଏତେ ମାରାଙ୍ଗ୍ନିଃକେପେ ନେଲିୟା ।
But why did ye go out? to see a prophet? Yea, I say to you, and more than a prophet.
10 ୧୦ ଚିୟାଃଚି ଯୋହାନ୍ଆଃ ନାଗେନ୍ତେ ଧାରାମ୍ପୁଥିରେ ନେଆଁଁ ଅଲାକାନା, ‘ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ କାଜିକେଦାଏ, ଆଲେ ଆମାଃଏତେ ସିଦାରେ ଆଲେୟାଃ ଦୁଁତ୍କେଲେ କୁଲିତାନା ଇନିଃ ଆମାଃ ନାଗେନ୍ତେ ପାହିଲାରେ ହରା ବାଇୟାଏ ।’
For this is he of whom it is written: “Lo! I send my messenger before thy face, who shall prepare thy way before thee.”
11 ୧୧ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗିଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେତାନା, କୁଡ଼ିକଏତେ ଜାନାମାକାନ୍ ସବେନ୍କଆଃ ଭିତାର୍ରେ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ଏତେ ମାରାଙ୍ଗ୍ ଜେତାଏ ବାଙ୍ଗାଇୟା, ହଲେହଁ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ରେନ୍ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ନିଃ ଯୋହାନ୍ଏତେ ମାରାଙ୍ଗ୍ଆଏ ।
Truly do I say to you, Among those born of women there hath not risen a greater than John the Baptist. But he that is least in the kingdom of heaven is greater than he.
12 ୧୨ ଆଡଃ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ ଆୟାଃ କାଜି ପ୍ରାଚାର୍କେଦ୍ ଦିପିଲିଏତେ ତିସିଙ୍ଗ୍ ଜାକେଦ୍ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ରେ ପୁରାଃଗି ପେଡ଼େୟାନ୍ତେ ଏତ୍କାନ୍ ହଡ଼କ ଏନାକେ ଆକ୍ତେୟାର୍ରେ ନାଗେନ୍ତେ ସାନାଙ୍ଗ୍ ତାନାକ ।
And from the days of John the Baptist until now, the kingdom of heaven suffereth violence, and the violent seize upon it.
13 ୧୩ ଯୋହାନ୍ଆଃ ଦିପିଲି ଜାକେଦ୍ ସବେନ୍ ନାବୀକ ଆଡଃ ମୁଶାରାଃ ଆନ୍ଚୁ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ ବିଷାଏରେ ଆୟାର୍କାଜିକ କାଜିକାଦା ।
For all the Prophets and the Law, until John, prophesied.
And if ye are willing to receive it, he is the Elijah who was to come.
He that hath ears, let him hear.
16 ୧୬ “ଆଇଙ୍ଗ୍ ନେ ଦିପିଲିରେନ୍ ହଡ଼କକେ ଅକଏଲଃ ଜକାକଆଇଙ୍ଗ୍? ଇନ୍କୁଦ ପିଟ୍ରେ ଦୁବାକାନ୍ ଆଡଃ ଆକ ଆକରେ କେଡ଼ାଅଃତାନ୍ ହନ୍କ ଲେକାଃକ,
But to what shall I liken this generation? It is like children sitting in the markets, who call to their fellows,
17 ୧୭ ‘ଆଲେ ଆପେ ନାଗେନ୍ତେ ମୁର୍ଲିଲେ ସାଡ଼ିକେଦା, ମେନ୍ଦ ଆପେ କାପେ ସୁସୁନ୍କେଦାଃ, ଆଲେ ଦୁକୁତାନ୍ ଦୁରାଙ୍ଗ୍ଲେ ଦୁରାଙ୍ଗ୍କେଦାଃ ମେନ୍ଦ ଆପେ କାପେ ରାଆଃ କେଦାଃ ।’ ନେ ଦିପିଲିରେନ୍ ହଡ଼କ ଏନ୍ ଲେକାନ୍କ ତାନ୍କ ।
and say, We piped to you, and ye did not dance; we sung a dirge, and ye did not lament.
18 ୧୮ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ କାଟାବ୍କେଦାଏ ଆଡଃ ଦାଖ୍ରାସି କାଏ ନୁଁ କେଦାଃ, ଆଡଃ ହଡ଼କ ‘ଇନିଃକେ ବଙ୍ଗା ଏସେର୍କିୟାଏ’ ମେନ୍ତେକ କାଜିକେଦା ।
For John came neither eating nor drinking; and they say, He hath a demon.
19 ୧୯ ଚିମ୍ତା ମାନୱାହନ୍ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଜମ୍ ନୁଁ କେଦାଏ, ଇମ୍ତା ହଡ଼କ ଇନିଃକେ ‘ପେଟୁ ଆଡଃ ଦାଖ୍ରାସି ନୁଁ ହଡ଼, ମାଲ୍ହାରମ୍କଆଃ ଆଡଃ ପାପିକଆଃ ଗାତି ତାନିଃ’ କାଜିକିୟାକ । ମେନ୍ଦ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ସେଣାଁଁ ଆୟାଃ କାମିତେ ଏନା ସାର୍ତି ମେନ୍ତେ ଉଦୁବାକାନା ।”
The Son of man came eating and drinking; and they say, Behold, a glutton and a wine-bibber, a friend of publicans and sinners! But wisdom is justified by her works.
20 ୨୦ ୟୀଶୁ ଅକନ୍ ସାହାର୍ରେନ୍ ହଡ଼କତାଃରେ ଆୟାଃ ପୁରାଃ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ରିକାକାଦ୍ ତାଇକେନାଏ, ଏନ୍ ସାହାର୍ରେନ୍ ହଡ଼କକେ ଇନିଃ ହିଲାଙ୍ଗ୍କେଦ୍କଆଏ, ଚିୟାଃଚି ଇନ୍କୁ କାକ ହେୟାତିଙ୍ଗ୍କେଦା ।
Then he began to upbraid the cities wherein most of his miracles were done, because they did not repent.
21 ୨୧ “ଏ କରାଜିନ୍, ଆମାଃ ଚିମିନ୍ ପୁରାଃ ବରୱାନ୍ଗି ହବାଅଃଆ, ଏ ବେଥ୍ସାଇଦା, ଚିମିନ୍ ପୁରାଃ ବରୱାନ୍ଗି ହବାଅଃଆ, ଆବେନ୍ରେ ହବାୟାନ୍ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ସୋର୍ ଆଡଃ ସିଦୋନ୍ରେ ହବାକାନ୍ରେଦ, ଇଦୁ ଇନ୍କୁ ଚିଉଲାରେ ବସ୍ତା ତୁସିଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ ଆଡଃ ତରେକ୍ ଚେତାନ୍ରେ ଦୁବ୍କେଦ୍ତେ ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ କେଦ୍ତେୟାଃକ ।
Woe to thee, Chorazin! woe to thee, Bethsaida! for if the miracles that were done in you had been done in Tyre and Sidon, they would have repented long ago in sackcloth and ashes.
22 ୨୨ ଆଇଙ୍ଗ୍ ସାର୍ତିଗିଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେତାନା, ବିଚାର୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆପେତାଃଏତେ ସୋର୍ ଆଡଃ ସିଦୋନ୍ରେନ୍ ହଡ଼କକେ ପୁରାଃ ଲିବୁଇୟାକଆଏ ।
But I say to you, It will be more tolerable for Tyre and Sidon at the day of judgment, than for you.
23 ୨୩ ଆଡଃ ଏ କପର୍ନାହୁମ୍, ଚିୟାଃ ଆମ୍ ସିର୍ମା ଜାକେଦେମ୍ ରାକାବଆଃ? ବାନଃଗି ଆମ୍ ପାତାଲ୍ ଜାକେଦେମ୍ ଏଣ୍ଡାଗଆଃ । ଚିୟାଃଚି ଆମ୍ରେ ଅକନ୍ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ରିକାୟାନା, ଏନା ସଦୋମ୍ରେ କାମିୟାକାନ୍ତେୟାଃ ହଲେ ସୋଦମ୍ ତିସିଙ୍ଗ୍ ଜାକେଦ୍ ତାଇନ୍କାନ୍ତେୟାଃ । (Hadēs g86)
And thou, Capernaum! shalt thou be exalted to heaven? Thou shalt be brought down to the underworld; for if the miracles which were done in thee had been done in Sodom, it would have remained until this day. (Hadēs g86)
24 ୨୪ ମେନ୍ଦ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗିଙ୍ଗ୍ କାଜିପେତାନା, ବିଚାର୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆପେତାଃଏତେ ସୋଦମ୍ ଦିଶୁମ୍ରେନ୍ ହଡ଼କକେ ପୁରାଃ ଲିବୁଇୟାକଆଏ ।”
But I say to you, that it will be more tolerable for the land of Sodom in the day of judgment, than for thee.
25 ୨୫ ଏନ୍ ଦିପିଲିରେ ୟୀଶୁ ବିନ୍ତିକେଦ୍ତେ କାଜିକେଦାଏ, “ହେ ଆବା, ସିର୍ମା ଆଡଃ ଅତେରେନ୍ ପ୍ରାଭୁ, ଆମ୍ ନେ କାଜିକ ସେଣାଁଁନ୍କ ଆଡଃ ଇତୁଆନ୍କତାଃଏତେମ୍ ଦାନାଙ୍ଗ୍ଆଁଁ କାଦାଃ, ଆଡଃ କା ଇତୁଆକାନ୍କତାଃରେମ୍ ଉଦୁବାକାଦାଃ ମେନ୍ତେଇଙ୍ଗ୍ ଧାନ୍ୟାବାଦ୍ ଏମାମ୍ତାନାଇଙ୍ଗ୍ ।
At that time Jesus answered and said, I thank thee, O Father, Lord of heaven and earth, that, though thou didst hide these things from the wise and discerning, thou didst reveal them to babes.
Yea, Father, for so it seemed good in thy sight.
27 ୨୭ “ଆପୁଇଙ୍ଗ୍ ସବେନାଃ ଏମାକାଦିୟାଁଏ, ଆପୁକେ ବାଗିକେଦ୍ତେ ହନ୍ ଅକଏ ତାନିଃ ନେୟାଁ ଜେତାଏ କାକ ସାରିୟାଃ, ଆଡଃ ହନ୍କେ ବାଗିକେଦ୍ତେ ଆପୁ ଅକଏ ତାନିଃ ନେୟାଁ ଜେତାଏ କାକ ସାରିୟାଃ । ମେନ୍ଦ ଅକନ୍କକେ ଏନା ସାରି ନାଗେନ୍ତେ ହନ୍ ଆଇଃକ୍ଗି ସାଲାକୁଆଏ, ଇନ୍କୁ ଏସ୍କାର୍ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ବିଷାଏରେ ସାରିୟାଃକ ।
All things were delivered to me by my Father; and no one knoweth the Son but the Father; nor doth any one know the Father, but the Son, and he to whom it is the will of the Son to reveal him.
28 ୨୮ “ଏ ଲାଗାକାନ୍ ଆଡଃ ବାହାରମ୍ତେ ତେନାକାନ୍ ହଡ଼କ ଆଇଙ୍ଗ୍ତାଃତେ ହିଜୁଃପେ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ରୁଡ଼ୁନାଇଙ୍ଗ୍ ଏମାପେୟା ।
Come to me, all ye that labor and are heavy laden, and I will give you rest.
29 ୨୯ ଆଇଁୟାଃ ଆଡ଼୍ନା ଗଅଃଏପେ ଆଡଃ ଆଇଙ୍ଗ୍ଏତେ ଇତୁନ୍ପେ, ଚିୟାଃଚି ଆଇଙ୍ଗ୍ଦ ମନ୍ରେ ଲେବେଃ ଆଡଃ ନାରାମ୍ଗିୟାଇଙ୍ଗ୍, ଆଡଃ ଆପେ ରୁଡ଼ୁନ୍ପେ ନାମେୟା ।
Take my yoke upon you, and learn from me; for I am meek and lowly in heart; and ye shall find rest for your souls.
For my yoke is easy, and my burden is light.
