< Whakatauki 23 >

1 Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
Nxa uhlalela ukudla lesiphathamandla, qaphelisa lokuqaphelisa okuphambi kwakho.
2 Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
Ubeke ingqamu emphinjeni wakho uba uyisiminzi.
3 Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
Ungafisi izibondlo zaso, ngoba ziyikudla kwamanga.
4 Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
Ungatshikatshikeli ukunotha; pheza ekuqedisiseni kwakho.
5 E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
Uzandizisa yini amehlo akho kokungekho? Ngoba kuzazenzela lokuzenzela izimpiko njengokhozi oluphaphela emazulwini.
6 Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
Ungadli ukudla kolelihlo elibi, ungafisi izibondlo zakhe.
7 Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
Ngoba njengoba ecabangile emphefumulweni wakhe, unjalo. Uzakuthi: Dlana unathe; kodwa inhliziyo yakhe kayilawe.
8 Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
Ucezu oludlileyo uzaluhlanza, wone amazwi akho amnandi.
9 Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
Ungakhulumi endlebeni zoyisithutha, ngoba uzadelela inhlakanipho yamazwi akho.
10 Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
Ungatshedisi isikhonkwane esidala somngcele; ungangeni emasimini ezintandane;
11 No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
ngoba uMhlengi wazo ulamandla; yena uzamela udaba lwazo kuwe.
12 Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
Beka inhliziyo yakho ekufundisweni, lezindlebe zakho emazwini olwazi.
13 Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
Ungagodleli umntwana isijeziso; nxa umtshaya ngoswazi kayikufa.
14 Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga. (Sheol h7585)
Wena uzamtshaya ngoswazi, ukhulule umphefumulo wakhe esihogweni. (Sheol h7585)
15 E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
Ndodana yami, uba inhliziyo yakho ihlakanipha, inhliziyo yami izathokoza, yebo eyami;
16 Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
lezinso zami zizajabula ekukhulumeni kwendebe zakho izinto eziqondileyo.
17 Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
Inhliziyo yakho kayingahawukeli izoni; kodwa bana ekwesabeni iNkosi lonke usuku.
18 He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
Ngoba isibili kukhona umvuzo, lomlindelo wakho kawuyikuqunywa.
19 Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
Lalela wena, ndodana yami, uhlakaniphe, uqondise inhliziyo yakho endleleni.
20 Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
Ungabi phakathi kwabanathi bewayini, phakathi kwezihwaba zenyama.
21 No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
Ngoba isidakwa lesihwaba sizakuba ngumyanga, lokuwozela kugqokisa amadabudabu.
22 Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
Lalela uyihlo owakuzalayo, ungamdeleli unyoko esemdala.
23 Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
Thenga iqiniso, ungalithengisi; inhlakanipho, lemfundiso, lokuqedisisa.
24 Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
Uyise wolungileyo uzathaba lokuthaba; lozala ohlakaniphileyo uzathokoza ngaye.
25 Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
Uyihlo lonyoko kabathokoze, lokuzeleyo kathabe.
26 E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
Ndodana yami, ngiphe inhliziyo yakho, lamehlo akho kawananzelele indlela zami.
27 No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
Ngoba iwule lingumgodi otshonayo, lowesifazana owemzini ungumthombo ongumcingo.
28 Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
Laye ucathama njengomphangi, andise abangathembekanga phakathi kwabantu.
29 Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
Ngubani olo: Maye? Ngubani olo: Wo? Ngubani olenkani? Ngubani olesililo? Ngubani olamanxeba ngeze? Ngubani olamehlo abomvu?
30 Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
Yilabo abalibala ewayinini, yilabo abazedinga iwayini elixutshanisiweyo.
31 Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
Ungakhangeli iwayini, lapho lizibonakalisa libomvu, nxa linika umbala walo enkomitshini, lihamba liqondile.
32 Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
Ekucineni kwalo liluma njengenyoka, lilume njengebululu.
33 E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
Amehlo akho azabona abesifazana bemzini, lenhliziyo yakho ikhulume izinto eziphambeneyo.
34 Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
Yebo, uzakuba njengolala enhliziyweni yolwandle, lanjengolala esihlokweni sensika yomkhumbi.
35 A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.
Bangitshayile, kangizwanga buhlungu; bangidutshuzile, kangikunanzanga. Ngizavuka nini? Ngiphinde ngilidinge futhi.

< Whakatauki 23 >