Masese 14
1 Mwasi ya bwanya atongaka ndako na ye, kasi mwasi oyo azangi mayele abukaka yango na maboko na ye moko.
sapiens mulier aedificavit domum suam insipiens instructam quoque destruet manibus
2 Moto oyo atambolaka alima atosaka Yawe, kasi moto oyo nzela na ye etengama-tengama atiolaka Ye.
ambulans recto itinere et timens Deum despicitur ab eo qui infami graditur via
3 Kati na monoko ya moto oyo azangi mayele, ezalaka na nzete ya lolendo, kasi bibebu ya moto ya bwanya ebatelaka ye.
in ore stulti virga superbiae labia sapientium custodiunt eos
4 Esika oyo ezalaka na ngombe te, elielo mpe ezalaka na eloko te, pamba te ezali makasi ya bangombe nde epesaka bomengo.
ubi non sunt boves praesepe vacuum est ubi autem plurimae segetes ibi manifesta fortitudo bovis
5 Motatoli ya sembo akosaka te, kasi motatoli ya mabe alobaka lokuta.
testis fidelis non mentietur profert mendacium testis dolosus
6 Motioli alukaka bwanya mpe azwaka yango te, kasi boyebi eyaka na pete epai na moto ya mayele.
quaerit derisor sapientiam et non inveniet doctrina prudentium facilis
7 Zala mosika ya zoba, pamba te okotikala kozwa boyebi te na bibebu na ye.
vade contra virum stultum et nescito labia prudentiae
8 Bwanya ya moto ya mayele esosolisaka ye nzela na ye, kasi bozoba ya bato oyo bazangi mayele: lokuta.
sapientia callidi est intellegere viam suam et inprudentia stultorum errans
9 Bazoba balingaka te kosenga bolimbisi, kasi ngolu na Nzambe ezalaka kati na bato ya sembo.
stultis inludet peccatum inter iustos morabitur gratia
10 Motema eyebaka pasi na yango moko, moko te akoki kokabola na yango esengo.
cor quod novit amaritudinem animae suae in gaudio eius non miscebitur extraneus
11 Ndako ya moto mabe ekobukana, kasi ndako ya kapo ya bayengebene ekofuluka.
domus impiorum delebitur tabernacula iustorum germinabunt
12 Nzela mosusu emonanaka sembo na miso ya bato, nzokande, na suka, ememaka na kufa.
est via quae videtur homini iusta novissima autem eius deducunt ad mortem
13 Ezala kati na koseka, motema ekoki kozala na mawa, mpe esengo ekoki kosuka na mawa.
risus dolore miscebitur et extrema gaudii luctus occupat
14 Bato oyo batambolaka na boyengebene te bakozwa lifuti kolanda misala na bango, kasi moto ya sembo mpe akozwa lifuti kolanda misala na ye.
viis suis replebitur stultus et super eum erit vir bonus
15 Moto oyo azangi mayele andimaka makambo nyonso oyo balobaka, kasi moto ya mayele atambolaka na bokebi.
innocens credit omni verbo astutus considerat gressus suos
16 Moto ya bwanya abangaka mabe mpe akimaka yango, kasi zoba atombokaka, na elikya nyonso.
sapiens timet et declinat malum stultus transilit et confidit
17 Moto oyo asilikaka noki asalaka makambo ya bozoba, mpe bayinaka moto ya mayele mabe.
inpatiens operabitur stultitiam et vir versutus odiosus est
18 Bato oyo bazangi mayele bazwaka bozoba lokola libula, kasi bato ya mayele bazwaka boyebi lokola motole.
possidebunt parvuli stultitiam et astuti expectabunt scientiam
19 Bato mabe bakofukama liboso ya bato ya malamu, bato ya mitema mabe bakofukama na ekuke ya bato ya sembo.
iacebunt mali ante bonos et impii ante portas iustorum
20 Mobola ayinamaka ata epai na moninga na ye moko, kasi mozwi azalaka na baninga ebele.
etiam proximo suo pauper odiosus erit amici vero divitum multi
21 Moto oyo atiolaka moninga na ye asalaka lisumu, kasi esengo na moto oyo asalaka bato bakelela bolamu.
qui despicit proximum suum peccat qui autem miseretur pauperi beatus erit
22 Boni, bato oyo babongisaka kosala mabe bazali na libunga te? Kasi boboto mpe solo ezali epai ya bato oyo babongisaka kosala bolamu.
errant qui operantur malum misericordia et veritas praeparant bona
23 Mosala nyonso epesaka litomba, kasi maloba ya pamba ememaka na bobola.
in omni opere erit abundantia ubi autem verba sunt plurima frequenter egestas
24 Bozwi ya bato ya bwanya ezalaka lokola motole na bango, kasi bozoba ya bato oyo bazangi mayele ezalaka lokola liboma.
corona sapientium divitiae eorum fatuitas stultorum inprudentia
25 Motatoli oyo alobaka solo abikisaka bato ebele, kasi motatoli ya mabe alobaka lokuta.
liberat animas testis fidelis et profert mendacia versipellis
26 Moto oyo atosaka Yawe akomaka na kondima makasi, mpe bana na ye bakozwa ekimelo.
in timore Domini fiducia fortitudinis et filiis eius erit spes
27 Kotosa Yawe ezali etima ya bomoi, ekangolaka na mitambo ya kufa.
timor Domini fons vitae ut declinet a ruina mortis
28 Kozala na bato ebele epesaka mokonzi lokumu, kasi mokonzi akweyaka soki azali na bato te.
in multitudine populi dignitas regis et in paucitate plebis ignominia principis
29 Moto oyo asilikaka noki te azalaka mayele, kasi moto oyo akangaka motema te abimisaka bozoba na ye.
qui patiens est multa gubernatur prudentia qui autem inpatiens exaltat stultitiam suam
30 Motema oyo ezali na kimia epesaka bomoi na nzoto, kasi bilulela epolisaka mikuwa.
vita carnium sanitas cordis putredo ossuum invidia
31 Moto oyo anyokolaka mobola atiolaka Mokeli ya mobola yango, kasi moto oyo asalelaka moto akelela bolamu apesaka Ye lokumu.
qui calumniatur egentem exprobrat factori eius honorat autem eum qui miseretur pauperis
32 Babenganaka moto mabe mpo na mabe na ye, kasi moto ya sembo awumelaka na elikya kino ata na kufa.
in malitia sua expelletur impius sperat autem iustus in morte sua
33 Bwanya ewumelaka kati na motema ya moto oyo azali na bososoli; kasi boni, ekoyebana solo kati na bazoba?
in corde prudentis requiescit sapientia et indoctos quoque erudiet
34 Bosembo etombolaka ekolo, kasi lisumu ememelaka bato soni.
iustitia elevat gentem miseros facit populos peccatum
35 Mokonzi asepelaka na mosali ya bwanya, kasi mosali oyo ayokisaka ye soni apelisaka kanda na ye.
acceptus est regi minister intellegens iracundiam eius inutilis sustinebit
