< Matayo 5 >
1 Tango Yesu amonaki ebele yango ya bato, amataki likolo ya ngomba mpe avandaki. Bayekoli na Ye bapusanaki pene na Ye,
Adudagi Jisuna yamlaba miyam adu ubada chingthakta kakhattuna phamlammi. Aduga mahakki tung-inbasing aduna mahakki manakta tillarabada,
2 mpe akomaki kopesa bango malakisi. Alobaki:
Ibungona makhoibu tambiba houre:
3 « Esengo na babola na molimo, pamba te Bokonzi ya Likolo ezali mpo na bango!
“Thawai tonbasing adu yaiphabani; maramdi swarga leibak adu makhoigini.
4 Esengo na bato oyo bazali kolela, pamba te bakobondisama!
Tengtha naoiribasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu harao nungaihanbigani!
5 Esengo na bato na komikitisa, pamba te bakozwa mokili lokola libula!
Pukning tappasing adu yaiphabani; maramdi makhoina malem asi phangjagani.
6 Esengo na bato oyo bazali na nzala mpe na posa ya bosembo, pamba te bakotondisama!
Achumba chatpagidamak aram khouranglibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu thalhanbigani!
7 Esengo na bato oyo bayokelaka bato mosusu mawa, pamba te bakoyokela bango mpe mawa!
Chanbiheibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu chanbigani!
8 Esengo na bato oyo bazali na mitema peto, pamba te bakomona Nzambe!
Thamoi sengbasing adu yaiphabani; maramdi makhoina Tengban Mapubu ujagani!
9 Esengo na bato oyo bayeisaka kimia, pamba te bakobengama bana na Nzambe!
Ingthaba puraknabagi thabak touribasing adu yaiphabani; maramdi makhoibu Tengban Mapugi machasing kougani!
10 Esengo na bato oyo bazali konyokolama likolo ya bosembo, pamba te Bokonzi ya Likolo ezali mpo na bango!
Achumba chatpagidamak otpi neibiba phanglibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapugi leibak adu makhoigini!
11 Esengo na bino tango bazali kofinga bino, tango bazali konyokola bino, mpe tango bazali kokosela bino makambo ya lolenge nyonso likolo na Ngai!
“Eigi maramgidamak misingna nakhoibu ikaiba piduna cheiraba, ot-neiraba amadi nakhoigi nathakta phattaba pumnamak thangjillabada, nakhoi yaiphabani.
12 Bosepela mpe bozala na esengo, pamba te lifuti na bino ezali monene kati na Likolo; pamba te ezalaki mpe kaka ndenge wana nde banyokolaki basakoli oyo bazalaki liboso na bino.
Madugidamak nakhoi haraojou amasung thoidok hendokna nungaijou! Maramdi swargada nakhoigi mana chao-i. Aduga matou asumna nakhoigi namangda leiramba Tengban Mapugi wa phongdokpa maichousingbu makhoina ot-neikhi.
13 Bozali mungwa ya mokili. Kasi soki mungwa ebungisi elengi na yango, ndenge nini bakokoka lisusu kozongisa elengi na yango? Ezali lisusu na tina moko te; etikali kaka eloko ya kobwaka mpe ya konyata.
“Nakhoidi taibangpan-gi thumni. Adubu thum aduna magi mahao mangkhrabadi, nakhoina madubu karamna mahao amuk leihan-gadage? Adunadi madu mapanda hundoktuna misinggi makhongna netpa nattana atei karisu kanadre.
14 Bozali pole ya mokili. Engumba oyo batongi na likolo ya ngomba ekoki kobombama te.
“Nakhoidi taibangpan-gi mangalni. Chingthakta leiba sahar lotpa yade.
15 Moto moko te apelisaka mwinda mpo na kotia yango na se ya katini; nzokande, atiaka yango na likolo ya etelemiselo ya minda mpo ete engengisa bato nyonso oyo bazali kati na ndako.
Aduga misingna thaomei thallaga thumok makhada thamnade; adubu thaomei makhong mathakta thamduna yum manungda leiba pumnamakpu ngalhalli.
16 Yango wana, tika ete pole na bino engenga liboso ya bato, mpo ete bamona misala malamu na bino mpe bakumisa Tata na bino oyo azali kati na Likolo.
Matou asumna, misingna nakhoigi aphaba thabaksing adu swargada leiba nakhoigi Napa Ibungobu thagatnanaba nakhoigi mangal adu misinggi mangda ngalhallu.
17 Bokanisa te ete Ngai nayaki mpo na kolongola Mobeko to basakoli; solo, nayaki te mpo na kolongola, kasi nayaki nde mpo na kokokisa.
“Eina Moses-ki Wayel Yathang nattraga Tengban Mapu wa phongdokpiba maichousingna tambibasing adu mang-hanba lakpani haina khan-ganu. Eidi madu manghanba lakpa natte, adubu thunghanba lakpani.
18 Pamba te, nazali koloba na bino penza ya solo: liboso ete Likolo mpe mabele elimwa, nkoma moko te oyo eleki moke to litono oyo ezalaka na likolo ya i ekotikala kolongwa kati na Mobeko, kino makambo nyonso ekokisama.
Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, swarga amasung malem mangdriba phaoba Wayel Yathang adugi khwaidagi pikpa mayek nattraga khwaidagi pikpa saruk ama phaoba, pumnamak aduna thungdriphaoba mangloi.
19 Yango wana, moto nyonso oyo akobuka moko kati na mibeko oyo, ezala oyo eleki moke kati na yango, mpe akoteya bato mosusu kosala bongo, bakozwa ye lokola moto pamba kati na Bokonzi ya Likolo. Kasi moto oyo akotosa mpe akoteya mibeko oyo epai na bato mosusu akozala moto monene kati na Bokonzi ya Likolo.
Aduga kanagumbana hairiba yathangsing asidagi apikpa yathang amabu thugairaba amasung madumak tounanaba misingda tambirabadi swarga leibakta mahakpu khwaidagi apikpa kougani. Adubu kanagumbana Wayel Yathang injaraga madumak misingda tounanaba tambirabadi, swarga leibakta mahakpu achouba kougani.
20 Pamba te, nazali koloba na bino solo ete soki bosembo na bino liboso ya Mobeko eleki te bosembo ya balakisi ya Mobeko mpe ya Bafarizeo, bokokota te na Bokonzi ya Likolo.
Aduga eina nakhoida hairi, karigumba nakhoigi achumba chatpa aduna Wayel Yathanggi ojasing amadi Pharisee-sing adudagi hendrabadi, nakhoina swarga leibakta keidounungdasu changloi.
21 Boyokaki ete baloba na bakoko na biso: ‹ Okobomaka te. Moto nyonso oyo akoboma moninga na ye asengeli na kosambisama liboso ya basambisi. ›
“Mamangngeida eikhoigi ipa-ipusingda, ‘Nahakna mi hatloidabani aduga kanagumbana mi hatlabadi mahakna wayenbagi awabada tagani’ haina haikhiba adu nakhoina tare.
22 Kasi Ngai, nalobi na bino: Moto nyonso oyo akokangela ndeko na ye kanda akosamba na esambiselo liboso ya basambisi; moto oyo akofinga ndeko na ye: ‹ zoba, › akosamba liboso ya Likita-Monene; mpe oyo akoloba na ndeko na ye: ‹ moto ya liboma, › akobwakama kati na moto ya lifelo. (Geenna )
Adubu eina nakhoida hairibasini, kanagumba amana magi machin-manaogi mathakta saorabadi, wayen-gi awabada tagani. Aduga amuksu, kanagumbana magi machin manaoda ‘Raca’ haina hairabadi mahakna sanhedrin-gi mamangda pukhatpagi khudongthiba adu nanggani. Amasung kanagumbana mahakki machin manaoda ‘Apang mirem’ hairabadi mahakna norokki meigi awabada tagani. (Geenna )
23 Soki ozali kokende kopesa makabo na yo liboso ya etumbelo, mpe ososoli ete ndeko na yo azwa yo na likambo,
Maram aduna nahakna Tengban Mapuda katchanaba nahakki iratpot adu latnapungda purakpa matamda nahakki nachin-nanao amana nahakki nathakta nungaitaba leiba adu ningsinglaklabadi,
24 tika makabo na yo liboso ya etumbelo mpe kende nanu koyokana na ndeko na yo wana; sima na yango nde okoya kopesa makabo na yo.
Nahakki iratpot adu latnapung adugi mamangda thanamduna, nahakki nachin-nanao adugi manakta hanna chattuna mahakka taisinnaru. Aduga nahakna halaktuna nahakki iratpot adu katlu.
25 Soki moto azwi yo na likambo, yokana na ye noki, wana bozali nanu na nzela; soki te, akofunda yo epai ya mosambisi, mosambisi akokaba yo na maboko ya bakengeli, mpe bakengeli bakobwaka yo na boloko.
“Nahakki maiyokta leiriba mahakka loinana nahakna wayelsang tamna lambida chatlingeida, thunamak mahakka chamthoknou, adu nattrabadi mahakna nahakpu wayel mapuda pithokpa yai, aduga wayel mapuna nahakpu phamnaibada sinaduna nahakpu keisumsangda thajinba yai.
26 Nazali koloba na yo penza ya solo: okobima na boloko soki kaka ofuti niongo na yo nyonso.
Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, nahakna sendon adu loina singdoktriphaoba mapham adudagi khak thorakpa yaroi.
27 Boyokaki ete baloba: ‹ Okosalaka ekobo te. ›
“‘Nahakna atoppagi nupa nattraga nupiga lannabagi thabak touroidabani’ haikhiba asi nakhoina tare.
28 Kasi Ngai, nalobi na bino: Mobali nyonso oyo atali mwasi na makanisi ya kolula ye, asili kosala na ye ekobo kati na motema na ye.
Adubu eina nakhoida hairibasini, kanagumbana nupi amabu apambana sumhattuna yenglabadi mahakki thamoida nupi aduga lannabagi thabak toukhrabani.
29 Yango wana, soki liso na yo ya ngambo ya mobali ekweyisaka yo na masumu, longola yango mpe bwaka yango mosika na yo; pamba te eleki malamu mpo na yo kobungisa eteni moko ya nzoto, na esika ete nzoto na yo mobimba ebwakama na lifelo. (Geenna )
Aduga karigumba nahakki yetthangba mitna nahakpu papta tahallabadi, madu kothoktuna nangondagi langthok-u; maramdi nahakki hakchang apumba norokta langsinkhigadabagi sarukpudi, nahakki hakchanggi kayat ama mangkhibana nahakkidamak henna phei. (Geenna )
30 Soki mpe loboko na yo ya ngambo ya mobali ekweyisaka yo na masumu, kata yango mpe bwaka yango mosika na yo; pamba te eleki malamu mpo na yo kobungisa eteni moko ya nzoto, na esika ete nzoto na yo mobimba ekende na lifelo. (Geenna )
Aduga nahakki yetthangba khutna nahakpu papta tahallabadi madu kakthattuna langthok-u; maramdi nahakki hakchang apumba norokta chatkadabagi sarukpudi, nahakki hakchang kayat ama mangkhibana nahakkidamak henna phei. (Geenna )
31 Boyokaki lisusu ete baloba: ‹ Soki mobali akabwani na mwasi na ye, asengeli kopesa ye mokanda ya koboma libala. ›
“Aduga masimasu haikhre, ‘Kanagumbana mahakki nupibu khainarabadi mahakki nupida khainabagi che adu pigadabani.’
32 Kasi Ngai, nazali koloba na bino: Mobali nyonso oyo alongoli mwasi na ye na libala, longola kaka soki mwasi yango akweyaki na ekobo, afungoleli ye nzela ya kosala kindumba; mpe mobali oyo abali mwasi oyo balongola na libala asali mpe ekobo.
Adubu eina nakhoida hairibasini, lannabagi thabak toubagi maramgidamak nattana kanagumbana mahakki nupibu khainarabadi, mahakna nupi adu nupa lannahallabani; aduga kanagumbana khainarabi nupi aduga luhonglabadi, mahakna nupi lannabagi thabak tourabani.
33 Boyokaki lisusu ete baloba na bakoko na biso: ‹ Okolapa ndayi ya lokuta te, kasi kokisa bilaka oyo opesaki na nzela ya ndayi liboso ya Nkolo. ›
“Eikhoigi ipa-ipusingda haikhiba asimasu nakhoina tare, ‘Nahakna lanna wasakloidabani, adubu nahakna MAPU IBUNGO-da sakkhiba wasaksing adu ngakkadabani.’
34 Kasi Ngai, nazali koloba na bino: bolapaka ndayi te, ezala na kombo ya Likolo, pamba te Likolo ezali Kiti ya Bokonzi ya Nzambe,
Adubu eina nakhoida hairibasini, nakhoina keidounungda khak wasakloidabani: Nakhoina swarga panduna wasakkanu, maramdi swargadi Tengban Mapugi phambalni.
35 to na kombo ya mokili, pamba te mokili ezali enyatelo makolo ya Nzambe; to mpe na kombo ya Yelusalemi, pamba te Yelusalemi ezali engumba ya Mokonzi Monene.
Malem pandunasu wasakkanu, maramdi malemdi Tengban Mapugi khongnetphamni; Jerusalem pandunasu wasakkanu, maramdi Jerusalem-di wangthoiraba Ningthou adugi saharni.
36 Bosalelaka mpe te mito na bino mpo na kolapa ndayi, pamba te bokoki te kokomisa moko kati na suki ya mito na bino pembe to mwindo.
Aduga nahakki nakok panjadunasu wasakkanu, maramdi nahakna samna ama phaoba ngouhanba nattraga muhanba ngamde.
37 Kasi bolobaka kaka ‹ iyo › soki ezali iyo, mpe ‹ te › soki ezali bongo, pamba te maloba nyonso oyo ebakisamaka likolo ewutaka na Mokosi.
Adubu nakhoina ‘Hoi’ hairaga hoi, nattraga ‘Mai’ hairaga mai haiyu; masidagi henba makheidi Phattabagi mapu adudagi lakpani.
38 Boyokaki ete baloba: ‹ Liso mpo na liso, linu mpo na linu. ›
“‘Mit amagi mahutta mit ama, aduga ya amagi mahutta ya ama’ haiba adu nakhoina tare.
39 Kasi Ngai, nazali koloba na bino: Botelemelaka te moto mabe; kutu soki abeti yo mbata na litama ya ngambo ya loboko ya mobali, pesa ye mpe litama ya ngambo ya loboko ya mwasi.
Adubu eina nakhoida hairibasini; nakhoida lallakpa mahak aduda laman singganu. Adubu kanagumbana nahakki yetthangba khajaida khubakna tharaklabadi, nahakki oithangba khajai adusu onsillu.
40 Soki moto alingi kofunda yo mpo na kozwa elamba na yo, pesa ye mpe kazaka na yo.
Aduga kanagumbana nahakki phurit adu louningbagidamak wayelsangda wakatlaklabadi, mahakna nahakki achonba phurit adusu loujasanu.
41 Soki moto atindi yo na makasi ete otambola kilometele moko, yo, tambola bakilometele mibale elongo na ye.
Aduga kanagumbana nahakpu namduna mile ama chatnaba hairabadi, mahakka loinana mile ani chatminnou.
42 Pesa na moto oyo asengi yo, mpe koboya te kodefisa na moto oyo alingi kodefa epai na yo.
Nangonda nijaba mahak aduda pinou, aduga nangondagi pujaningba mahak adudagi leithokkanu.
43 Boyokaki ete baloba: ‹ Linga moninga na yo mpe yina monguna na yo. ›
“Aduga ‘Nahakna nahakki keiroi leikaibu nungsiyu, aduga nahakki yeknabasingbu yengthiyu,’ haiba asi nakhoina takhre.
44 Kasi Ngai, nazali koloba na bino: Bolingaka banguna na bino mpe bosambelaka mpo na bato oyo banyokolaka bino.
Adubu eina nakhoida hairi, Nakhoina yeknabasingbu nungsiyu, nakhoibu sirap toubasingbu yaipha-thoujal pibiyu, nakhoibu yengthibasingda aphaba toubiyu aduga nakhoibu thaoi-usitana sijinnariba amasung ot-neiribasingidamak haijabiyu.
45 Na ndenge wana nde bokozala bana ya Tata na bino, oyo azali kati na Likolo, pamba te abimisaka moyi mpo na bato malamu mpe mpo na bato mabe, mpe anokisaka mvula mpo na bato ya sembo mpe mpo na bato oyo bazali sembo te.
Masi nakhoina swargada leiba nakhoigi Napa Ibungogi machasing oinabagidamakni. Maramdi Ibungo mahakna phattaba amasung aphaba misinggi mathakta numit thok-hanbi. Aduga achumba chatpa amasung phattaba toubasinggi mathakta nong chuhanbi.
46 Soki bolingaka kaka bato oyo balingaka bino, lifuti nini bokozwa? Boni, bafutisi mpako basalaka mpe bongo te?
Maramdi nakhoibu nungsibibasing adu khaktabu nakhoina nungsirabadi, nakhoigi kari mana leigadage? Kanggat khombasing aduna phaoba adumna touba nattra?
47 Soki bopesaka mbote kaka na bandeko mibali na bino, likambo nini ya kokamwa oyo bosalaka? Boni, bapagano basalaka mpe bongo te?
Aduga nakhoina nakhoigi nachin-nanaosing khaktada taram-taramna tourabadi, atoppasingdagi nakhoina kari henna touribage? Tengban Mapubu thajadabasingna phaoba adumna touba nattra?
48 Bozala bato ya kokoka ndenge Tata na bino ya Likolo azali ya kokoka.
Maram aduna swargada leiba nakhoigi Napa Ibungona mapung phaba adugumna nakhoisu mapung phaba oiyu.”