Proverbiorum 16
1 Hominis est animam præparare, et Domini gubernare linguam.
Mmadụ nwere ike pịa ihe ọ chọrọ ime, ma okwu ikpeazụ ga-esi nʼọnụ Onyenwe anyị.
2 Omnes viæ hominis patent oculis ejus; spirituum ponderator est Dominus.
Ụzọ niile nke mmadụ dị ọcha nʼanya ya, ma Onyenwe anyị na-atule ebumnobi niile nke mmadụ.
3 Revela Domino opera tua, et dirigentur cogitationes tuæ.
Were ọrụ gị niile nyefee nʼaka Onyenwe anyị, ọ ga-eme ka ha gaa nʼihu.
4 Universa propter semetipsum operatus est Dominus; impium quoque ad diem malum.
Onyenwe anyị na-eme ka ihe niile rụpụta ebumnuche ya, o bụladị ndị mmebi iwu ka e debere maka ụbọchị mbibi.
5 Abominatio Domini est omnis arrogans; etiamsi manus ad manum fuerit, non est innocens. Initium viæ bonæ facere justitiam; accepta est autem apud Deum magis quam immolare hostias.
Onyenwe anyị kpọrọ ndị nwere obi dị mpako asị. Mara nke a nke ọma: Ha aghaghị ịta ahụhụ.
6 Misericordia et veritate redimitur iniquitas, et in timore Domini declinatur a malo.
Ọ bụ site nʼịhụnanya na eziokwu ka eji ekpuchi mmehie; ọ bụkwa site nʼegwu Onyenwe anyị ka mmadụ ji agbanarị mmehie.
7 Cum placuerint Domino viæ hominis, inimicos quoque ejus convertet ad pacem.
Mgbe ụzọ mmadụ na-agbaso na-atọ Onyenwe anyị ụtọ, ọ na-eme ka mmadụ ahụ na ndị iro ya dị nʼudo.
8 Melius est parum cum justitia quam multi fructus cum iniquitate.
Ọ dị mma inwe ihe nta nʼezi omume karịa inwe ọtụtụ uru nʼụzọ ikpe na-ezighị ezi.
9 Cor hominis disponit viam suam, sed Domini est dirigere gressus ejus.
Anyị nwere ike pịa ọpịpịa nʼobi anyị, maọbụ Onyenwe anyị na-edu ije anyị.
10 Divinatio in labiis regis; in judicio non errabit os ejus.
Egbugbere ọnụ eze na-ekwu okwu sitere na-ezi nghọta, ọnụ ya adịghị ekpe ikpe na-ezighị ezi.
11 Pondus et statera judicia Domini sunt, et opera ejus omnes lapides sacculi.
Ihe ọtụtụ ziri ezi na ihe niile ha nʼotu dịrị Onyenwe anyị, ihe niile e ji atụ ihe dị nʼime akpa bụ ya mere ha.
12 Abominabiles regi qui agunt impie, quoniam justitia firmatur solium.
Ndị eze kpọrọ ime ihe na-adịghị mma asị, nʼihi na site nʼezi omume ka ocheeze ji eguzosi ike.
13 Voluntas regum labia justa; qui recta loquitur diligetur.
Ndị eze na-enwe mmasị nʼegbugbere ọnụ na-ekwu eziokwu, ha na-agụ onye na-ekwu eziokwu dị ka ezi mmadụ.
14 Indignatio regis nuntii mortis, et vir sapiens placabit eam.
Iwe eze bụ onyeozi nke ọnwụ. Onye maara ihe ga-eme ka ọ dajụọ.
15 In hilaritate vultus regis vita, et clementia ejus quasi imber serotinus.
Mgbe ọchị dị nʼihu eze ọ na-ewetara onye hụrụ ya ndụ, ihuọma ya dị ka igwe ojii na-eweta mmiri ozuzo.
16 Posside sapientiam, quia auro melior est, et acquire prudentiam, quia pretiosior est argento.
Ọ ka mma inwe amamihe na mmụọ ịghọta ihe karịa inwe ọlaọcha na ọlaedo.
17 Semita justorum declinat mala; custos animæ suæ servat viam suam.
Ụzọ dị larịị nke onye ziri ezi bụ iwezuga onwe ya pụọ nʼihe ọjọọ, ndị na-echebe ụzọ ha niile na-echebekwa ndụ ha.
18 Contritionem præcedit superbia, et ante ruinam exaltatur spiritus.
Nganga na-eweta ịla nʼiyi, mpako na-ewetakwa ọdịda.
19 Melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis.
Ọ ka mma ịbụ onye ogbenye nwere obi umeala karịa ịbụ onye nganga, na onye so ndị nganga keta oke nʼihe ha kwatara nʼagha.
20 Eruditus in verbo reperiet bona, et qui sperat in Domino beatus est.
Onye ọbụla na-aṅa ntị na ndụmọdụ ka ihe na-agara nke ọma, onye a gọziri agọzi bụ onye ahụ nke na-atụkwasị Onyenwe anyị obi.
21 Qui sapiens est corde appellabitur prudens, et qui dulcis eloquio majora percipiet.
A na-amata onye nwere uche site nʼụdị nghọta o nwere. Okwu dị ụtọ na-eme ka mmadụ mụta ihe nke ọma.
22 Fons vitæ eruditio possidentis; doctrina stultorum fatuitas.
Inwe uche bụ isi iyi ndụ nye ndị niile nwere ya, ma enweghị uche na-ewetara ndị nzuzu ntaramahụhụ.
23 Cor sapientis erudiet os ejus, et labiis ejus addet gratiam.
Obi onye maara ihe na-eme ka e tinye uche nʼokwu ọnụ ya, egbugbere ọnụ ha na-emekwa ka mmụta gaa nʼihu.
24 Favus mellis composita verba; dulcedo animæ sanitas ossium.
Okwu dị nro na-atọ ụtọ ka mmanụ aṅụ, ọ na-atọ mkpụrụobi ụtọ, na-enyekwa ọkpụkpụ ahụ ike.
25 Est via quæ videtur homini recta, et novissima ejus ducunt ad mortem.
Ọ dị ụzọ nke ziri ezi nʼanya mmadụ, ma nʼikpeazụ ọ na-eduba nʼọnwụ.
26 Anima laborantis laborat sibi, quia compulit eum os suum.
Agụụ ihe oriri nke onye ọrụ na-arụpụtara ya ọrụ; agụụ na-akpali mmụọ ya ịga nʼihu.
27 Vir impius fodit malum, et in labiis ejus ignis ardescit.
Ndị ọjọọ na-atụpụta echiche ọjọọ, egbugbere ọnụ ha dị ka ọkụ nke na-ekpochapụ ahụ.
28 Homo perversus suscitat lites, et verbosus separat principes.
Onye na-emebi iwu na-agbasa ise okwu; ha na-akpali nsogbu, na-ekewa enyi na enyi.
29 Vir iniquus lactat amicum suum, et ducit eum per viam non bonam.
Ndị ọjọọ na-arafu ndị agbataobi ha, na-edubakwa ha nʼụzọ ga-ewetara ha mbibi.
30 Qui attonitis oculis cogitat prava, mordens labia sua perficit malum.
Onye ji ikuanya ya ekwu okwu na-atụ atụmatụ ọjọọ, onye na-atabi egbugbere ọnụ ya abụọ ekpebiela ime mmehie.
31 Corona dignitatis senectus, quæ in viis justitiæ reperietur.
Isi awọ bụ okpueze nke mara mma, a na-enweta ya nʼụzọ ezi omume.
32 Melior est patiens viro forti, et qui dominatur animo suo expugnatore urbium.
Onye na-adịghị ewe iwe ọsịịsọ karịrị onye a maara aha ya. Onye nwere ogologo ntachiobi karịrị onye na-adọta obodo nʼagha.
33 Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur.
A na-efe nza, nʼihi ịchọpụta uche Onyenwe anyị, maọbụ Chineke nʼonwe ya na-ekpebi ihe a ga-efeta na nza ahụ.
