Proverbiorum 3
1 Fili mi, ne obliviscaris legis meæ, et præcepta mea cor tuum custodiat.
Mwana na Ngai, kobosana mateya na ngai te, kasi batela mibeko na ngai kati na motema na yo;
2 longitudinem enim dierum, et annos vitæ, et pacem apponent tibi.
pamba te ekoyeisa mikolo ya bomoi na yo milayi, ekobakisa mibu ebele na bomoi na yo mpe ekomemela yo kimia.
3 Misericordia, et veritas te non deserant, circumda eas gutturi tuo, et describe in tabulis cordis tui:
Tika ete bolamu mpe bosolo ekabwana na yo te, linga yango zingazinga na kingo na yo, mpe koma yango na etando ya motema na yo!
4 et invenies gratiam, et disciplinam bonam coram Deo et hominibus.
Okozwa ngolu mpe kombo ya malamu na miso ya Nzambe mpe na miso ya bato.
5 Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, et ne innitaris prudentiæ tuæ.
Ndimela Yawe na motema na yo mobimba, mpe kotia motema te na mayele na yo.
6 In omnibus viis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos.
Yebaka Ye na banzela na yo nyonso, mpe Ye akokomisa yango alima.
7 Ne sis sapiens apud temetipsum: time Deum, et recede a malo:
Tika ete omimonaka te moto ya bwanya na miso na yo moko; tosa Yawe mpe longwa na mabe.
8 sanitas quippe erit umbilico tuo, et irrigatio ossium tuorum.
Ekozala kisi mpo na kokomisa nzoto na yo kolongono mpe kolendisa mikuwa na yo.
9 Honora Dominum de tua substantia, et de primitiis omnium frugum tuarum da ei:
Pesaka Yawe lokumu na nzela ya biloko na yo mpe ya bambuma ya liboso ya bozwi na yo nyonso.
10 et implebuntur horrea tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.
Bongo bibombelo na yo ekotonda na biloko, mpe bambeki na yo ekotonda na vino.
11 Disciplinam Domini, fili mi, ne abiicias: nec deficias cum ab eo corriperis:
Mwana na ngai, yamba toli ya Yawe, koboya te pamela na Ye;
12 quem enim diligit Dominus, corripit: et quasi pater in filio complacet sibi.
pamba te Yawe apamelaka moto oyo Ye alingaka, ndenge kaka tata apamelaka mwana na ye, oyo alingaka.
13 Beatus homo, qui invenit sapientiam, et qui affluit prudentia:
Esengo na moto oyo amoni bwanya! Esengo na moto oyo azwi mayele!
14 melior est acquisitio eius negotiatione argenti, et auri primi et purissimi fructus eius:
Pamba te kozala na yango eleki kozala na palata na motuya, mpe lifuti na yango eleki wolo oyo balekisi na moto na motuya.
15 pretiosior est cunctis opibus: et omnia, quæ desiderantur, huic non valent comparari.
Ezali na motuya koleka babiju, mpe eloko moko te oyo moto akoki koluka ekokani na yango.
16 Longitudo dierum in dextera eius, et in sinistra illius divitiæ, et gloria.
Kati na loboko na Ye ya mobali, ezali na bomoi ya molayi; mpe kati na loboko na Ye ya mwasi, ezali na lokumu mpe bomengo.
17 Viæ eius viæ pulchræ, et omnes semitæ illius pacificæ.
Nzela na Ye ezali ya esengo, mpe banzela na Ye nyonso ya mike ezali ya kimia.
18 Lignum vitæ est his, qui apprehenderint eam: et qui tenuerit eam, beatus.
Bwanya ezali nzete ya bomoi mpo na bato oyo basimbaka yango; bato oyo bakokanga yango makasi bakozala na esengo.
19 Dominus sapientia fundavit terram, stabilivit cælos prudentia.
Na nzela ya bwanya, Yawe atiaki miboko ya mabele; na nzela ya mayele, alendisaki likolo.
20 Sapientia illius eruperunt abyssi, et nubes rore concrescunt.
Na nzela ya mayele na Ye, mozindo ya se ya mabele ebimisaki mayi mpe mapata enokisaki mvula.
21 Fili mi, ne effluant hæc ab oculis tuis: Custodi legem atque consilium:
Mwana na ngai, tika ete bwanya mpe bososoli ezala mosika ya miso na yo te; batela yango malamu,
22 et erit vita animæ tuæ, et gratia faucibus tuis.
pamba te ekozala bomoi mpo na yo mpe ngolu mpo na kingo na yo.
23 tunc ambulabis fiducialiter in via tua, et pes tuus non impinget:
Boye, okotambola na kimia na nzela na yo, mpe lokolo na yo ekobeta libaku te.
24 si dormieris, non timebis: quiesces, et suavis erit somnus tuus.
Tango okolala, okobanga eloko moko te, pamba te pongi na yo ekozala ya kimia.
25 ne paveas repentino terrore, et irruentes tibi potentias impiorum.
Somo ya pwasa ekobangisa yo te, ezala tango bato mabe bakobimela yo na pwasa;
26 Dominus enim erit in latere tuo, et custodiet pedem tuum ne capiaris.
pamba te Yawe akozala elikya na yo mpe akobatela makolo na yo mpo ete ekangama te na motambo.
27 Noli prohibere benefacere eum, qui potest: si vales, et ipse benefac:
Koboyaka te kosala bolamu epai ya moto oyo azali na bosenga, tango maboko na yo ezali na makoki ya kosala yango.
28 Ne dicas amico tuo: Vade, et revertere: cras dabo tibi: cum statim possis dare.
Kolobaka na moninga na yo te: « Kende, bongo oya sima; nakopesa yo yango lobi; » soki ozali na makoki ya kosala likambo yango.
29 Ne moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam.
Kosalaka moninga na yo mabe te soki azali kovanda na kimia epai na yo.
30 Ne contendas adversus hominem frustra, cum ipse tibi nihil mali fecerit.
Kolukelaka moto makambo te, oyo ezanga tina soki asali yo mabe te.
31 Ne æmuleris hominem iniustum, nec imiteris vias eius:
Kolulaka te moto ya mobulu mpe koponaka ata nzela moko te, kati na banzela na ye.
32 quia abominatio Domini est omnis illusor, et cum simplicibus sermocinatio eius.
Pamba te Yawe ayinaka bato mabe, kasi ayebisaka basekele na Ye epai ya bato ya sembo.
33 Egestas a Domino in domo impii: habitacula autem iustorum benedicentur.
Yawe alakelaka mabe ndako ya moto mabe, kasi apambolaka ndako ya moto ya sembo;
34 Ipse deludet illusores, et mansuetis dabit gratiam.
asambwisaka batioli, kasi atalisaka ngolu na Ye epai ya bato oyo bamikitisaka.
35 Gloriam sapientes possidebunt: stultorum exaltatio, ignominia.
Bato ya bwanya bakozwa nkembo, kasi bazoba bakozala na soni.
