< Roma 11 >
1 Hagi amanage hu'na nehue, Anumzamo'a Agra'a vahera avesra huzmantenefi? I'o anara osugahie. Na'ankure nagranena Israeli nere, Benzamini nagapinti Abrahamu negehone.
Λέγω οὖν· μὴ ἀπώσατο ὁ θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ; μὴ γένοιτο. καὶ γὰρ ἐγὼ Ἰσραηλίτης εἰμί, ἐκ σπέρματος Ἀβραάμ, φυλῆς Βενιαμίν.
2 Anumzamo'a Agra'a vahe korapa huhampri'zmante'nea vahekino ozmatre'ne. Ontahi'nazafi mono Avontafe'moma kasnampa ne' Ilaijanku'ma hu'neana? Elaija'a Israeli vahekura amanage huno Anumzamofontega nunamuna hu'ne,
οὐκ ἀπώσατο ὁ θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ ὃν προέγνω. Ἢ οὐκ οἴδατε ἐν Ἠλίᾳ τί λέγει ἡ γραφή, ὡς ἐντυγχάνει τῷ θεῷ κατὰ τοῦ Ἰσραήλ (λέγων; *k*)
3 Ramoke, kasnampa vaheka'a zamahe nefriza, kre'sramna vu itaraminka'a tgana vazinetre'za, nagrake mani'noge'za nahe frinaku nehakraze. (1 Kin 19:10)
κύριε, τοὺς προφήτας σου ἀπέκτειναν, (καὶ *k*) τὰ θυσιαστήριά σου κατέσκαψαν, κἀγὼ κἀγὼ ὑπελείφθην μόνος, καὶ ζητοῦσιν τὴν ψυχήν μου.
4 Hu'neanagi na'ane huno Anumzamo'a ke nona'a hunte'ne? 7 tauseni'a vahera, Bali havi anumzantera zamarena re'za monora huonte'namokizmia zamazeri frakuge'za mani'naze. (1 Kin 19:18)
ἀλλὰ τί λέγει αὐτῷ ὁ χρηματισμός; κατέλιπον ἐμαυτῷ ἑπτακισχιλίους ἄνδρας οἵτινες οὐκ ἔκαμψαν γόνυ τῇ Βάαλ.
5 E'inahu kna menina hu'ne. Maka Israeli vahe'mo'za Anumzamofona zamagena humizafinti, osi'a naga Anumzamo'a asuragi zamanteno huhampri zamantenemo'za mani'naze.
οὕτως οὖν καὶ ἐν τῷ νῦν καιρῷ λεῖμμα κατ᾽ ἐκλογὴν χάριτος γέγονεν.
6 Hagi Anumzamo'ma asunku huzmanteno huhamprima zmantene'sniana, e'i eriza enerizazante anara osu'ne. Hagi eri'za enerizazantema huhamprima zmante'simpga asuntagizamo'a, asuntagizana omnesine.
εἰ δὲ χάριτι οὐκέτι οὐκέτι ἐξ ἔργων, ἐπεὶ ἡ χάρις οὐκέτι οὐκέτι γίνεται χάρις (εἰ *KO*) (δὲ ἐξ ἔργων οὐκέτι οὐκέτι ἐστὶν χάρις ἐπεὶ τὸ ἔργον οὐκέτι οὐκέτι ἐστὶν ἔργον. *K*)
7 Hagi na'a fore hu'ne? Israeli vahe'mo'za fatgo vahe manisune hute'za ana'ana hu'za vu'nazanagi, fatgo vahera osenazanagi, huhamprima zmante'nea vahe'mo'za fatgo vahera sazageno, ruga'amokizmia zmarimpamo'a hanavetige'za, Anumzamofo kea ontahi'naze.
τί οὖν; ὃ ἐπιζητεῖ Ἰσραήλ, (τοῦτο *N(k)O*) οὐκ ἐπέτυχεν, ἡ δὲ ἐκλογὴ ἐπέτυχεν· οἱ δὲ λοιποὶ ἐπωρώθησαν
8 Avontafepi krente'neana, Anumzamo'a zamazeri zmavutoko hu avamu nezmino, zmavua onke'sazegu reso nehuno, ke ontahisazegu zmagesa renknirege'za, ontahiza manime e'za ama knare ehanati'naze. (Diu-Kas 29:4, Ais 29:10)
(καθὼς *NK(o)*) γέγραπται· ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ θεὸς πνεῦμα κατανύξεως, ὀφθαλμοὺς τοῦ μὴ βλέπειν καὶ ὦτα τοῦ μὴ ἀκούειν ἕως τῆς σήμερον ἡμέρας.
9 Hagi Devitia amanage huno hu'ne, Zamatrenkeno rama'a ne'zama ne tratema eri atru huno nezamo'a, kukomo zamazeriankna nehuno, zmagigo zmi havere tanafa hazankna nehina mizazmia eriho.
καὶ Δαυὶδ λέγει· γενηθήτω ἡ τράπεζα αὐτῶν εἰς παγίδα καὶ εἰς θήραν καὶ εἰς σκάνδαλον καὶ εἰς ἀνταπόδομα αὐτοῖς·
10 Zamatregeno zamurgamo'a hanintiri nehinke'za nonkeza, zamagenamo fagagina pri hute'zage maka kna maniho. (Sam-Zga 69:22-23)
σκοτισθήτωσαν οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν τοῦ μὴ βλέπειν, καὶ τὸν νῶτον αὐτῶν (διὰ *N(K)O*) (παντὸς *N(k)O*) σύγκαμψον.
11 Hagi mago'ane zmantahinegoe, Israeli vahe'mo'zama tanafa hu'za traka hu'nazana ete oraotinaku traka hu'nazafi? I'o trakama hu'nazana otigahaze. Hu'neanagi Anumzamofo zmefi humiza nona'a, Anumzamo'a megia vahe'mokizmia havi avu'ava'zampintira zmaresige'za, Israeli vahe'mo'za megi'a vahera kanive rezmantegahaze.
Λέγω οὖν, μὴ ἔπταισαν ἵνα πέσωσιν; μὴ γένοιτο. ἀλλὰ τῷ αὐτῶν παραπτώματι ἡ σωτηρία τοῖς ἔθνεσιν εἰς τὸ παραζηλῶσαι αὐτούς.
12 Hagi Israeli vahe'mo'za kumi'ma hu'naza zamo, kokankoka vahetega marerisa asomura vu'ne. Trakama hu'naza zamo'a marerisa asomura megi'a vahe'mokizmia huzmante'ne. Hu'neanagi Israeli vahe'mo'za Anumzamofoma zamefima huomizasina, inanknahu asomu kokankoka vahe'mo'za erizasine.
εἰ δὲ τὸ παράπτωμα αὐτῶν πλοῦτος κόσμου καὶ τὸ ἥττημα αὐτῶν πλοῦτος ἐθνῶν, πόσῳ μᾶλλον τὸ πλήρωμα αὐτῶν;
13 Ana maka kema nehuana, megi'a vahe'mota tamagriku nehue. Anumzamo'a megi'a vahe'mokizmi aposol manio huno huhampri'nantenegu ama ana eri'zamo'a nagripina kota eri'zani'a me'ne.
Ὑμῖν (δὲ *N(k)O*) λέγω τοῖς ἔθνεσιν· ἐφ᾽ ὅσον μὲν (οὖν *NO*) εἰμι ἐγὼ ἐθνῶν ἀπόστολος, τὴν διακονίαν μου δοξάζω,
14 Mago'a kankamumpinti megi'a vahe'mota tamagripi eri'zani'a enerisugeno, Jiu vahe'nimo'za kniveneresageno, zmahoke ahesiegu nehue.
εἴ πως παραζηλώσω μου τὴν σάρκα καὶ σώσω τινὰς ἐξ αὐτῶν.
15 Na'ankure Israeli vahe'mo'za Anumzamofo zmefi humiza zamo, kokankoka vahera Agrane zamazeri mago zamarimpa hu'ne. Hagi inankna hugahie Israeli vahe'ma Anumzamo'ma ete zmaresnia zamo'a, e'i fripinti oti'za zamasimu erizankna hugahaze!
εἰ γὰρ ἡ ἀποβολὴ αὐτῶν καταλλαγὴ κόσμου, τίς ἡ πρόσλημψις εἰ μὴ ζωὴ ἐκ νεκρῶν;
16 Bretima krenaku heru'ma anteneza anampintima esema refko hu'za kre'za Anumzamofoma nemisageno'a, ana maka herunte'naza bretimo'a ruotage hugahie. Zafa'mofo rafunamo'ma ruotgema hu'nenkeno'a, ana maka azankunamo'enena ruotge hugahie.
εἰ δὲ ἡ ἀπαρχὴ ἁγία, καὶ τὸ φύραμα· καὶ εἰ ἡ ῥίζα ἁγία, καὶ οἱ κλάδοι.
17 Hu'neanagi olivi zafamofo mago'a azankuna'aramina hantagi netreno, tamagrira afi olivi zafamofo azankuna'a mani'nazageno, tamavreno olivi zafare rukamrermantegeta amunozmifi mani'neta, zamagrane knare masavena agafafinti enerize.
εἰ δέ τινες τῶν κλάδων ἐξεκλάσθησαν, σὺ δὲ ἀγριέλαιος ὢν ἐνεκεντρίσθης ἐν αὐτοῖς καὶ συγκοινωνὸς τῆς ῥίζης (καὶ *ko*) τῆς πιότητος τῆς ἐλαίας ἐγένου,
18 Hu'negu tamagra azankuna'a mani'none hutma rantmagia e'oriho. Na'ankure tamagra rafunamofona aza nosazanki, arfunafinti tamaza hu'zana enerize.
μὴ κατακαυχῶ τῶν κλάδων· εἰ δὲ κατακαυχᾶσαι, οὐ σὺ τὴν ῥίζαν βαστάζεις ἀλλ᾽ ἡ ῥίζα σέ.
19 Tamagra anage hugahaze, tagri rukamare'rantesnigu azankuna'aramina hantgi zmatrene.
ἐρεῖς οὖν· ἐξεκλάσθησαν (οἵ *k*) κλάδοι ἵνα ἐγὼ ἐγκεντρισθῶ.
20 E'i tamage, Jiu vahe'mo'za zamentinti osazagu hantgi netreno, megi'a vahe'mota tamentinti hazagu tamazeri rukamareramante'ne. Tamagra'agura antahisga osutma, Anumzamofonku koro hunteho.
καλῶς· τῇ ἀπιστίᾳ ἐξεκλάσθησαν, σὺ δὲ τῇ πίστει ἕστηκας. μὴ ὑψηλὰ φρόνει ἀλλὰ φοβοῦ·
21 Na'ankure Anumzamo'ma olivi zafamofo azankuna'a eri hantgima zamatrenesuno'a, tamagri enena tamatresigeta omanigosaze.
εἰ γὰρ ὁ θεὸς τῶν κατὰ φύσιν κλάδων οὐκ ἐφείσατο, μή (πως *NK*) οὐδὲ σοῦ (φείσεται. *N(k)O*)
22 E'ina hu'negu Anumzamofo fru avu'ava ene hihamu avu'ava'anenku tamagesa antahiho. Trakama hzamokizmia Anumzamo'a zamazeri haviza nehie. Hianagi tamagrira fru avu'ava hurmantegahie. Tamagrama Anumzamofo fru avu'avazama huta ovanageno'a, ru tamagri'enena ana zanke huno ru hantagi tamatregahie.
Ἴδε οὖν χρηστότητα καὶ ἀποτομίαν θεοῦ· ἐπὶ μὲν τοὺς πεσόντας (ἀποτομία, *N(k)O*) ἐπὶ δὲ σὲ (χρηστότης *N(k)O*) (θεοῦ, *NO*) ἐὰν (ἐπιμένῃς *NK(O)*) τῇ χρηστότητι· ἐπεὶ καὶ σὺ ἐκκοπήσῃ.
23 Hagi Israeli vahe'mo'za zamentinti osu zamavuzmavapinti'ma zamagu'a rukrehe hanageno'a, ete Anumzamo'a ana azankunara erino zafa'arera rukamregahie. Na'ankure Anumzamo'a amne anara huga hu'neankino, amne anara hugahie.
κἀκεῖνοι κἀκεῖνοι δέ, ἐὰν μὴ (ἐπιμένωσιν *N(k)O*) τῇ ἀπιστίᾳ, ἐγκεντρισθήσονται· δυνατὸς γάρ ἐστιν ὁ θεὸς πάλιν ἐγκεντρίσαι αὐτούς·
24 Na'ankure tamagra afi olivi zafamofo azankuna'a mani'nazageno, taga huno olivi zafa fatgore rukamreramante'neankino, Olivi zafa azankuna'a erino ete olivi zafa fatgorera rukamare zmantesigeno'a, knarezantfa hugahie.
εἰ γὰρ σὺ ἐκ τῆς κατὰ φύσιν ἐξεκόπης ἀγριελαίου καὶ παρὰ φύσιν ἐνεκεντρίσθης εἰς καλλιέλαιον, πόσῳ μᾶλλον οὗτοι οἱ κατὰ φύσιν ἐγκεντρισθήσονται τῇ ἰδίᾳ ἐλαίᾳ;
25 Hagi nafuhetane nasaraheta, ama oku kea antahini hanazegu nagrira nave'nesie. Antahi'zantmifina antahi'zane vahe' mani'none huta rantmagia e'oriho. Mago'a Israeli vahe'mokizmi zmarimpamo'a erigineankino, mani'nenageno Anumzamo'a megi'a vahera zamavregahie hu'neama'a efregahaze.
Οὐ γὰρ θέλω ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, τὸ μυστήριον τοῦτο, ἵνα μὴ ἦτε (παρ᾽ *NK(o)*) ἑαυτοῖς φρόνιμοι, ὅτι πώρωσις ἀπὸ μέρους τῷ Ἰσραὴλ γέγονεν ἄχρι οὗ τὸ πλήρωμα τῶν ἐθνῶν εἰσέλθῃ,
26 Anumzamo'a ana maka Israeli vahera eteno zamavregahie. Anumzamofo avontafepi anage huno krente'ne, Vahe'ma knazampintima zamavre nera, Saioniti egahie. Agra Jekopu nagapintira Anumzane tragoteno omani avu'ava zana emeri atregahie.
καὶ οὕτως πᾶς Ἰσραὴλ σωθήσεται καθὼς γέγραπται· ἥξει ἐκ Σιὼν ὁ ῥυόμενος, (καὶ *k*) ἀποστρέψει ἀσεβείας ἀπὸ Ἰακώβ·
27 Koma Nagrama huvempa huhagerafi kema huzmante'noa kemofo amage antena, kumi'zmia eritre zamantegahue hu'ne. (Ais 59:20-21)
καὶ αὕτη αὐτοῖς ἡ παρ᾽ ἐμοῦ διαθήκη, ὅταν ἀφέλωμαι τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν.
28 Israeli vahe'mo'za Anumzamofo ha' vahekna hu'nazageno, Knare Musenkemo'a megi'a vahemotarega ne-e. Hianagi zamagrira huhampri zamante'neankino, zamesizmente'ne. Na'ankure zamagehemofonku huno zamesizmante'ne.
κατὰ μὲν τὸ εὐαγγέλιον ἐχθροὶ δι᾽ ὑμᾶς κατὰ δὲ τὴν ἐκλογὴν ἀγαπητοὶ διὰ τοὺς πατέρας·
29 Na'ankure Anumzamo'ma musezama zami'nea vahepintira, ete ana zana antahintahi'a ete ruzahera hunora e'origahie.
ἀμεταμέλητα γὰρ τὰ χαρίσματα καὶ ἡ κλῆσις τοῦ θεοῦ.
30 Korapara tamagra megi'a vahe'mota Anumzamofo kea amagera onte'nazanagi, Anumzamofo kema Israeli vahe'mo'za menina ontahizageno, Anumzamo'a tamagrira asuragi tamante'ne.
ὥσπερ γὰρ (καὶ *k*) ὑμεῖς ποτε ἠπειθήσατε τῷ θεῷ νῦν δὲ ἠλεήθητε τῇ τούτων ἀπειθείᾳ,
31 Ana hu'negu Jiu vahe'mo'za Anumzamofo kea amagera ontazageno, Anumzamofo rimpa fruzamo'a megi'a vahe'mota tmagrite e'neankino, ana hukna huno tamagritetira ete vugahie.
οὕτως καὶ οὗτοι νῦν ἠπείθησαν τῷ ὑμετέρῳ ἐλέει ἵνα καὶ αὐτοὶ (νῦν *NO*) ἐλεηθῶσιν.
32 Anumzamo'a maka vahe'mokizmi asuragizmantenaku ana maka'mokizmi zmatrege'za keontahi avu'avazamifi, kina hu'za mani'naze. (eleēsē )
συνέκλεισεν γὰρ ὁ θεὸς τοὺς πάντας εἰς ἀπείθειαν ἵνα τοὺς πάντας ἐλεήσῃ. (eleēsē )
33 Iza Anumzamofo marerisa fenozama'agi, antahizama'agi, knare antahintahizama'anena refko huno kegahie? Anumzamofo knare antahintahizama'ane avu'avazama'a refako huta antahiamara huga osu'none.
Ὦ βάθος πλούτου καὶ σοφίας καὶ γνώσεως θεοῦ, ὡς ἀνεξεραύνητα τὰ κρίματα αὐτοῦ καὶ ἀνεξιχνίαστοι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ.
34 Iza Ramofo antahi'zana antahino keno hu'ne? Hifi iza antahintahi'amo agaterenesigeno Ramofona antahintahia amigahie?
τίς γὰρ ἔγνω νοῦν κυρίου; ἢ τίς σύμβουλος αὐτοῦ ἐγένετο;
35 Hagi iza Ramofona esera agatereno razana ami'nesigu, ete Ramo'a nona huno mizasentegahie? (Jop 35:7)
ἢ τίς προέδωκεν αὐτῷ, καὶ ἀνταποδοθήσεται αὐτῷ;
36 Na'ankure Agripinti ana maka zamo'a fore nehuno, Agri hankavefi mikozamo'a me'ne. Miko zupa Ragi Agra erivava hanie, Tamage. (aiōn )
ὅτι ἐξ αὐτοῦ καὶ δι᾽ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν τὰ πάντα· αὐτῷ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας, ἀμήν. (aiōn )