< ଅନାପ୍ପାୟ୍ 18 >
1 ତି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ପାଓଲନ୍ ଏତେନ୍ସ ଗଡ଼ାନ୍ ସିଲଡ୍ କରନ୍ତି ଗଡ଼ାନ୍ ଜିରେନ୍ ।
Gakapiteje genego, a Pauli gubhajabhwile ku Atene gubhapite ku Kolinto.
2 ଆରି, ଆନିନ୍ ଆକିଲା ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ଜିଉଦିମରନ୍ ରବାଙେନ୍, ଆନିନ୍ ପନ୍ତବାୟ୍; ଆନିନ୍ ଅସୋୟ୍ ଡିନ୍ନା ଡେଏନ୍ ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ ବୟନ୍ ଇଟାଲିନ୍ ସିଲଡ୍ ଜିର୍ରାଜି, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ କ୍ଲାଉଦିଅ ରାଜାନ୍ ରୋମ୍ ଡେସାନ୍ ସିଲଡ୍ ଅଡ଼୍କୋ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିର୍ବା ଗାମେଞ୍ଜି ।
Kweneko gubhaimenenje na Bhayaudi bhamo lina lyabho a Akula, bhashilambo bha ku Ponto. A Akila na akongobhabho a Pilishika, bhashinkuiakangana mobha gogo kukopoka ku Italia, pabha a Kaishali Kilaudio bhashinkuamulisha Bhayaudi bhowe bhajabhulangane ku Lumi, a Pauli gubhapite kwaalolanga,
3 ଆନିଞ୍ଜି ଆବୟନ୍ ଆ ବେପାରମର୍ଜି ଡକୋଏଞ୍ଜି, ତିଆସନ୍ ପାଓଲନ୍ ଆମଙଞ୍ଜି ଇୟେନ୍ କି ଆନିଞ୍ଜି ସରିନ୍ ମାୟ୍ଲନ୍ ଇୟ୍ଲେ ଡକୋନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ନିୟ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଅନ୍ତମ୍ ତମ୍ବୁତୁବ୍ମର୍ ।
pabha nabhalabhonji pubhalinginji mapundi bha totanga maema malinga bhalabho, a Pauli gubhatemi nabhonji nikamula liengo pamo.
4 ଆରି, ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଡ ଗ୍ରିକ୍ମରଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ନଲୋଙ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆମଙ୍ ଅନବ୍ଡର୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ଆଏଡ଼ର୍ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ଆନିନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଂଲୋଙନ୍ କଡାଡ଼ିଲଞ୍ଜି ।
Kila Lyubha lya Pumulila bhatendaga tenda nkungulu nshinagogi, bhalilinga kwaajuganga Bhayaudi na Bhagiliki.
5 ସିଲାନ୍ ଡ ତିମତିନ୍ ମାକିଦନିଆନ୍ ସିଲଡ୍ ଆୟର୍ରନାଞଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ପାଓଲନ୍ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଆ ମନଙ୍ବର୍ ଅପ୍ପୁଙ୍ବରେନ୍, ଆରି ଜିସୁନ୍ ମା କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆନିନ୍ ସାକିନ୍ ତିୟେନ୍ ।
A Shila na a Timoteo bhakaikanganeje kukopoka ku Makedonia, a Pauli gubhapundile kulunguya lilobhe lya a Nnungu, bhalikong'ondela ku Bhayaudi kuti a Yeshu ni a Kilishitu.
6 ବନ୍ଡ ତେତ୍ତେ ଆ ମନ୍ରାଜି ମନଙ୍ବରନ୍ ଏଅପ୍ପୁଙ୍ବର୍ଡଙ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ରଙେଞ୍ଜି ଆରି ନିଣ୍ଡୟେଞ୍ଜି, ତିଆସନ୍ ପାଓଲନ୍ ଆ ଅଙ୍ଗିନ୍ ଉୟ୍ଲନ୍ କି ତୁୟ୍ତୁୟ୍ଡାଲେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସେଏଡ୍ଲବେନ୍ ଡେନ୍, ତି ଆ ଡୋସା ଡଅଙ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ମା ଗତର୍ବେନ୍ତୋ, ଞେନ୍ ତେତ୍ତେ ଇନ୍ନିଙ୍ ଡୋସା ତଡ୍, କେନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଞେନ୍ ଏର୍ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ଜିର୍ତେ ।”
Bhakaataukanjeje na kwaatukananga, gubhakung'winde nngubho yabho bhalinkuti, “Nng'obhangaga mwigambanje mwashaayene, nne nangali sha gambwa ga jene nganiji. Na kutandubhila nnaino shinyende kubhandunji bhangabha Bhayaudi.”
7 ସିଲତ୍ତେ ଆନିନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅମ୍ରେଙ୍ଲେ ଇସ୍ୱରନ୍ଆଡଙ୍ ଆସ୍ରେବାତେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ତିତସ ଗାମ୍ଲେ ଡକୋଏନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଜୁସ୍ତ ଗାମ୍ଲେ ନିୟ୍ ଓଡ୍ଡେତଜି ଆସିଙନ୍ ଜିରେନ୍; ଜୁସ୍ତନ୍ ଆସିଂ ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ଆତୟ୍ତୟ୍ ଡକୋଏନ୍ ।
Bhai, gubhajabhwile gubhapite tama pamui pakamumdu jumo Mgiliki abhajogopaga a Nnungu lina lyakwe Tito Yushitushi, nyumba jakwe pujaliji mpika na shinagogi.
8 କ୍ରିସ୍ପ ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଡକୋଏନ୍, ଆନିନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ଆ ସୋଡ଼ାମର୍, ଆନିନ୍ ଡ ଆସିଙନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ପ୍ରବୁନ୍ ଆମଙ୍ ଡର୍ରଞ୍ଜି, ଆରି କରନ୍ତି ଗଡ଼ାଲୋଙନ୍ ଜବ୍ର ମନ୍ରା ମନଙ୍ବରନ୍ ଅମ୍ଡଙ୍ଲେ ଡର୍ରଞ୍ଜି କି ତବ୍ବୁବ୍ଡାଲଞ୍ଜି ।
Na a Kilishipashi pubhaaliji bhakulungwa bha shinagogi gubhaakulupalile a Nnungu bhenebho na bhandunji bhowe bha likaja lyabho. Bhakolinto bhabhagwinji bhakapilikananjeje gwene ntengago, gubhakulupalilenje na gubhabhatishwenje.
9 ଆରି, ତଗଲନ୍ ପାଓଲନ୍ ଅବୟ୍ ତନାଲ୍ମଡନ୍ ଗିଜେନ୍, ପ୍ରବୁନ୍ ଜିର୍ରେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ବରେ, “ବତଙ୍ଡଙମ୍, ବର୍ରନ୍ ଡକୋନା, ରିଙ୍ ଗାମ୍ଲେ ଡକୋଡଙ୍ନେ,
Lyubha limo shilo, Bhakulungwa gubhaalugulile a Pauli nng'agamii. “Unajogope, upunde kulunguya unapumule,
10 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆମନ୍ ସରିନ୍ ଡକୋ, ଆନ୍ନିଙ୍ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଅଃନ୍ନେଙ୍ଗାଅମ୍ଜି, ଆରି କେନ୍ ଆ ଗଡ଼ାଲୋଙ୍ ମନ୍ରାଞେନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ଡକୋଜି ।”
pabha nne namwene puni na ugwe. Jwakwa mundu shakupoteshe pabha pashilambo pano njikola bhandunji bhabhagwinji.”
11 ପାଓଲନ୍ ତେତ୍ତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଞନଙନ୍ ତିୟ୍ଲେ ବବର୍ସେଙ୍ ତୁଡ୍ରୁ ଆଙ୍ଗାୟ୍ ଡକୋଲନ୍ ।
Bhai, a Pauli gubhatemi kweneko shaka shimo na myei shita bhalijiganya lilobhe lya a Nnungu.
12 ଗାଲିୟୋନ୍ ଆକାୟା ଡେସାନ୍ ଆ ରାଜା ଆଡ୍ରକୋଏନ୍ ଆଡିଡ୍, ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ରୁକ୍କୁଡାଲନ୍ ପାଓଲନ୍ଆଡଙ୍ ଞମ୍ଲେ ପନ୍ସୁଆତିସିଙନ୍ ଓରୋଙ୍ଲାଜି ।
Ikabheje a Galio bhakabheje bhakulungwa bha shilambo sha Akaya, Bhayaudi gubhaakamwilenje a Pauli gubhaapelekenje ku bhaukumula.
13 ଆନିଞ୍ଜି ବର୍ରଞ୍ଜି, “କେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ମୋସାନ୍ ଆ ବନାଁୟ୍ବର୍ ଆଲ୍ଲେଡାଲେ ଅବାଲ୍ଲିନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ଆଡଙ୍ ସନେଙ୍କେନ୍ ଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞଙ୍ଞଙ୍ତଜି ।”
Gubhashitenje, “Tunakunnugula aju munduju ligongo lya kwakwiyanga bhandu bhaatindibhalilanje a Nnungu shamunape kuleka Shalia jetu.”
14 ପାଓଲନ୍ ବର୍ନେନ୍ ଆସ୍ରାଜେନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍, ଗାଲିୟୋନ୍ ରାଜାନ୍ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଏ ଜିଉଦିମର୍ଜି, କେନ୍ଆତେ ଇନ୍ନିଙ୍ ଆ ଡୋସା କି ଇନ୍ନିଙ୍ ଆ ଇର୍ସେ ଆ କଡାଡ଼ି ଡକୋଏନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ସଏଲେ ବର୍ନେବେନ୍ ଅମ୍ଡଙ୍ତାୟ୍ ବନ୍ ।
A Pauli bhakanabhe tandubha kubheleketa, a Galio gubhaalugulilenje Bhayaudi, “Mpilikananje Mmayaudi mmwe! Jene nganiji jikaaliji ja shilebho eu ja indu yangali ya mmbone ngampilikanishiyenje.
15 ବନ୍ଡ କେନ୍ଆତେ ବର୍ନେନ୍, ଅଞୁମନ୍ ଡ ବନାଁୟ୍ବର୍ବେନ୍ ଆସନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଗୋଡ଼େତନ୍, ତିଆସନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଡମ୍ କେନ୍ଆତେ ରାଜିନାମା ଏମ୍ମେନାବା; ଏନ୍ନେଗନ୍ ଆ କଡାଡ଼ିଜି ଞେନ୍ ଅଃନ୍ନବ୍ପନ୍ସୁଆତିଆୟ୍ ।”
Ibhaga ngani ja taukangana ga malobhe na mena na shalia jenunji, genego nnolanje mwaashayenenji. Nne ngapinga kubha nankuukumula jwa genego!”
16 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିନ୍ ପନ୍ସୁଆତିସିଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅମ୍ଡୁଙେଞ୍ଜି ।
Bhai, gubhaabhinjilenje pa lukumbi pala.
17 ଆନିଞ୍ଜି ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ଆ ସୋଡ଼ାମର୍ ସୋସ୍ତିନାନ୍ଆଡଙ୍ ଞମେଞ୍ଜି କି ସଦରନ୍ ଆ ଡୁଆରାଲୋଙ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ତିଡେଞ୍ଜି; ବନ୍ଡ କେନ୍ ଆସନ୍ ଗାଲିୟୋନ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଅଃଗାମ୍ଲଜି ।
Na bhowenji gubhaakamwilenje a Shoshiteneshi bhaliji bhakulungwa bha shinagogi, gubhaakomilenje pa lukumbi lwa ukumulila pala. Ikabheje a Galio bhangaimuka genego wala kashoko.
18 ପାଓଲନ୍ କରନ୍ତି ଗଡ଼ାଲୋଙନ୍ ଡର୍ନେ ବୋଞାଙଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଜବ୍ର ଡିନ୍ନା ଡକୋଡାଲନ୍ ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଡାଆ ଜାଜଲୋଙନ୍ ଡାୟ୍ଲେ ସିରିଆ ଡେସାନ୍ ଜିରେନ୍; ପ୍ରିସ୍କିଲାନ୍ ଡ ଆକିଲାନ୍ ନିୟ୍ ପାଓଲନ୍ ସରିନ୍ ମାୟ୍ଲନ୍ ଜିରେଞ୍ଜି । ଆମ୍ମୁଙ୍ ଆନିନ୍ ଅବୟ୍ ବର୍ନେନ୍ ବାସାଲନ୍; ତିଆସନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଜିରେଞ୍ଜି ଆନିନ୍ କେଙ୍କ୍ରେଆନ୍ ଇୟ୍ଲେ ଅବ୍ଡାଗଡ଼ୋନେ ।
A Pauli gubhatemi ku Kolinto na bhakilishitu bhala kwa mobha gamagwinji. Kungai gubhaalajilenje gubhakwelile meli kwenda ku Shilia gubhalongene na a Pilishika na a Akula. Ku Kenkelea, a Pauli gubhamojile umbo yabho pabha bhashinkutabha nalili.
19 ତିକ୍କି ଆନିଞ୍ଜି ଏପିସି ଗଡ଼ାନ୍ ଜିର୍ରାଜି, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ପାଓଲନ୍ ପ୍ରିସ୍କିଲାନ୍ ଡ ଆକିଲାନ୍ଆଡଙ୍ ତେତ୍ତେ ଅମ୍ରେଙ୍ଡାଲେ ଆନିନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ଜିର୍ରେ ଜିଉଦିମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ଇୟ୍ଲେ ତିୟେଜି ।
Gubhaikengenenje ku Epesho na penepo a Pauli gubhaaleshilenje penepo a Pilishika na a Akila, gubhapite nshinagogi, gubhakungulwishe na Bhayaudi.
20 ଆରି, ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ଡିନ୍ନା ଡକୋନେନ୍ ଆସନ୍ ବରେଞ୍ଜି, ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ଅଃଡ୍ଡର୍ରନ୍ ।
Bhayaudi gubhaajujilenje a Pauli bhatame mobha gamagwinji, ikabheje bhangakunda.
21 ଆଜିର୍ରେନ୍ ଆଡିଡ୍ ଆନିନ୍ ଗାମେନ୍, “ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ଡେଏନ୍ ଡେନ୍ ଆରି ବତର ଅମଙ୍ବେନ୍ ଞେନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ।” ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିନ୍ ଡାଆ ଜାଜଲୋଙନ୍ ଡାୟ୍ଲେ ଏପିସି ଗଡ଼ାନ୍ ସିଲଡ୍ ଜିରେନ୍ ।
Ikabhe gubhaalajilenje, bhalinkuti, “A Nnungu bhapingaga shinyiye kabhili.” Gubhakwelile meli kwenda ku Epesho.
22 ଆନିନ୍ କାଇସରିଆ ଗଡ଼ାନ୍ ତୁଙେନ୍ କି ଡାଆ ଜାଜଲୋଙନ୍ ସିଲଡ୍ ପଡ୍ଲନ୍, ମଣ୍ଡଡ଼ିନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ନମସ୍କାରଡାଲେ, ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଅନ୍ତିଅକିଆନ୍ ଜିରେନ୍ ।
Meli jikajimeje ku Kaishalia, a Pauli gubhajomboshele ku Yelushalemu kukwaalamushilanga bhandunji bha a Nnungu, kungai gubhapite ku Antiokia.
23 ତେତ୍ତେ ଅସୋୟ୍ ଡିନ୍ନା ଡକୋଡାଲନ୍, ଆନିନ୍ ଆରି ଗାଲାତିଆନ୍ ଡ ପ୍ରୁଗିଆ, ଜିଲ୍ଲାଗଡ୍ ଜିରେନ୍ କି ତଙର୍ରେଙନ୍ ଡର୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡର୍ନେଲୋଙନ୍ ରବ୍ଡୋଲନ୍ ଡକୋନେନ୍ ଆସନ୍ ଅବ୍ନୁୟୁବେଞ୍ଜି ।
Gubhatemi kweneko mobha gashoko gubhajabhwile, gubhapitile pakati shilambo sha ku Galatia na ku Piligia bhalipita kwaashimilikanga bhakilishitu.
24 ତି ଆ ବନେଡ଼ା ଆପଲ୍ଲ ଗାମ୍ଲେ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଏପିସି ଗଡ଼ାନ୍ ଜିର୍ରାୟ୍, ଆନିନ୍ ଆଲେକ୍ଜାଣ୍ଡ୍ରିଆବାୟ୍; ଆନିନ୍ ଅବୟ୍ ମନଙ୍ ଞନଙ୍ତିୟ୍ମର୍ ଆରି ଡରମ୍ମ ସାସ୍ତ୍ରନ୍ ଆଜନାମର୍ ।
Gene mobha pego ashinkupagwa Nnyaudi jumo lina lyakwe Apolo, jwa bhelekwa ku Alekishandilia, gwaishe ku Epesho. Paaliji mundu jwa manya kubheleketa na ashinkukola lunda lwa kugamanya Majandiko ga Ukonjelo.
25 ଆନିନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ତଙର୍ ଆ ଞନଙ୍ ଆଅମ୍ଡଙ୍, ଆରି ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ସର୍ଡାନ୍ ବାତ୍ତେ ଆନିନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍, ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ଜନନ୍ ଆ ତବ୍ବୁବ୍ଡା ଆ ବର୍ନେ ତୁମ୍ ଜନା ।
Ashinkujiganywa ga mpanda gwa Bhakulungwa na ashinkukola lilaka muntima gwakwe, gwatandwibhe kutalashiya na kujiganya ukoto ngani ja a Yeshu, akuno alikumumanya ga ubhatisho gwa a Yowanape.
26 ଆନିନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଂଲୋଙନ୍ ଅବ୍ନୋମଙ୍ଲନ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍; ଆ ଞନଙନ୍ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ପ୍ରିସ୍କିଲାନ୍ ଡ ଆକିଲାନ୍ ଆପଲ୍ଲନ୍ଆଡଙ୍ ଓରୋଙ୍ଡାଲେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ତଙର୍ ଆ ବର୍ନେ ମନଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ଞଙ୍ଞଙେଜି ।
A Pilishika na a Akula bhakampilikananjeje alibheleketa gwangali bhoga nshinagogi, gubhantolilenje kunngwabhonji nigubhannjigenyenje ukoto ga mpanda gwa a Nnungu.
27 ଆନିନ୍ ଆକାୟା ଡେସାନ୍ ଅନିୟନ୍ ଆସ୍ରାଜେନ୍ ତେତ୍ତେ ଆ ଡର୍ନେମର୍ଜି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଜନାଜାନ୍ ଆସନ୍ ଏପିସିନ୍ ଆ ଡର୍ନେମର୍ଜି ସିଟିନ୍ ଇଡ୍ଲେ ଆପ୍ପାୟେଞ୍ଜି । ଆନିନ୍ ତେତ୍ତେ ତୁଙେନ୍ କି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ସନାୟୁମ୍ ବାତ୍ତେ ଡର୍ନେଲୋଙନ୍ ଡକୋନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ସାଜଏଜି ।
Apolo akatumbilileje kwenda ku Akaya, bhakilishitu gubhantajilenje ntima kwa kwaajandishilanga bhakilishitu bha ku Akaya kula bhamposhelanje. Akaisheje kweneko, kwa mboka ja a Nungu gwakombwele kwaajangutilanga bhakulupalilenje bhala,
28 ଜିସୁନ୍ ମା କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଗାମ୍ଲେ ସାସ୍ତ୍ରନ୍ ସିଲଡ୍ ବର୍ନେଞ୍ଜି ଅବ୍ତୁୟ୍ଡାଲେ ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍, ଆରି ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଅବ୍ରିଙ୍ରିଙାଜେଞ୍ଜି ।
pabha ashinkupunda kubheleketa kwa manyilila mpaka Bhayaudi nilepela kuntauka pa lugwinjili alikong'ondela kwa Majandiko ga Ukonjelo kuti a Yeshu ni a Kilishitu.