Dagiti Proverbio 29
1 tao a namin-adu a natubngar ngem pasikkilenna ti tengngedna, madadael a dagus ket saanto nga umimbag.
He who is often rebuked and stiffens his neck will be destroyed suddenly, with no remedy.
2 Inton umadu dagiti agar-aramid iti umno, agrag-o dagiti tattao, ngem no ti nadangkes a tao ti mangiturturay, agsennaay dagiti tattao.
When the righteous thrive, the people rejoice; but when the wicked rule, the people groan.
3 Siasinoman a mangayat iti kinasirib ket pagrag-oena ti amana, ngem ti makikadkadua kadagiti balangkantis ket daddaelenna ti kinabaknangna.
Whoever loves wisdom brings joy to his father; but a companion of prostitutes squanders his wealth.
4 Patakderen ti ari ti daga babaen iti hustisia, ngem dadaelen daytoy ti tao a dumawdawat iti pasuksok.
The king by justice makes the land stable, but he who takes bribes tears it down.
5 Ti tao a mangpatpatiray-ok iti kaarrubana ket agiwaywayat iti iket para iti sakana.
A man who flatters his neighbor spreads a net for his feet.
6 Matiliw iti palab-og ti siasinoman a dakes a tao babaen iti bukodna a basol, ngem agkanta ken agrag-o ti tao nga agar-aramid iti umno.
An evil man is snared by his sin, but the righteous can sing and be glad.
7 Irupir ti agar-aramid iti nasayaat dagiti napanglaw; saan a maawatan ti nadangkes ti kasta a pannakaammo.
The righteous is concerned about justice for the poor. The wicked does not understand the concern.
8 Puoran dagiti maag ti siudad, ngem ikkaten dagiti nasirib ti gura.
Mockers stir up a city, but wise men turn away anger.
9 No makisinuppiat ti masirib kadagiti maag a tao, agpungtot ken agkatawa isuna, ken awanto ti inana.
If a wise man goes to court with a foolish man, the fool rages or scoffs, and there is no peace.
10 Kagura dagiti mawaw ti dara ti awan basolna ket sapulenda ti biag dagiti nalinteg.
The bloodthirsty hate a man of integrity; and they seek the life of the upright.
11 Ipakita ti tao a maag ti amin nga ungetna, ngem ti masirib a tao ket igawidna ti ungetna ken pakalmaenna ti bagina.
A fool vents all of his anger, but a wise man brings himself under control.
12 No dengdenggen ti mangiturturay ti kinaulbod, agbalinto a nadangkes dagiti amin nga opisyalesna.
If a ruler listens to lies, all of his officials are wicked.
13 Agpada ti napanglaw ken ti mangidaddadanes a tao, ta agpada nga innikan ni Yahweh iti lawag dagiti matada.
The poor man and the oppressor have this in common: YHWH gives sight to the eyes of both.
14 No ukomen ti ari dagiti napanglaw babaen iti kinapudno, mapasingkedanto iti agnanayon ti tronona.
The king who fairly judges the poor, his throne shall be established forever.
15 Mangted iti sirib ti baot ken panangbabalaw, ngem ti ubing a saan a madisdisiplinaan ket ibabainna ti inana.
The rod of correction gives wisdom, but a child left to himself causes shame to his mother.
16 Inton dagiti nadangkes a tao ti agturay, umadu ti basol, ngem makita dagiti agar-aramid iti umno ti pannakaabak dagiti nadangkes a tattao.
When the wicked increase, sin increases; but the righteous will see their downfall.
17 Disiplinaam ti anakmo ket paginanaennakanto, mangiyegto isuna iti ragsak iti biagmo.
Correct your son, and he will give you peace; yes, he will bring delight to your soul.
18 No awan ti naipadto a sirmata saan a matengngel dagiti tattao, ngem nagasat ti tao a mangsalsalimetmet iti linteg.
Where there is no revelation, the people cast off restraint; but he who keeps the law is blessed.
19 Saanto a mabagbagaan iti maysa a tagabu, ta uray no maawatanna, awanto ti sungbatna.
A servant can't be corrected by words. Though he understands, yet he will not respond.
20 Kitaen ti tao a darasudos iti saona? Ad-addu ti namnamma para ti maag ngem isuna.
Do you see a man who is hasty in his words? There is more hope for a fool than for him.
21 Ti mangpanuynoy iti tagabuna sipud pay iti kinaagtutubona, addanto ti parrikut iti kamaudiananna.
He who pampers his servant from youth will have him become a son in the end.
22 Ti naunget a tao ket mangpataud iti ringgor ken makaaramid iti adu a basol ti amo a naunget.
An angry man stirs up strife, and a wrathful man abounds in sin.
23 Ti kinatangsit ti maysa a tao ket isu ti mangipababa kenkuana, ngem ti addaan iti napakumbaba nga espiritu ket mapadayawanto.
A man's pride brings him low, but one of lowly spirit gains honor.
24 Ti tao a makibingay kadagiti agtatakaw ket kagurgurana ti bukodna a biag; mangmangegna ti lunod ket agulimek.
Whoever is an accomplice of a thief is an enemy of his own soul. He takes an oath, but dares not testify.
25 Ti buteng ti tao ket isu’t pakaisiloanna, ngem maisalakan ti agtaltalek kenni Yahweh.
The fear of man proves to be a snare, but whoever puts his trust in YHWH will be set on high.
26 Adu ti mangsapul iti rupa ti mangituray, ngem agtaud kenni Yahweh ti hustisia para kenkuana.
Many seek the ruler's favor, but a man's justice comes from YHWH.
27 Ti tao a saan a nalinteg ket pakarurudan dagiti agar-aramid iti umno, ngem ti nalinteg ti dalanna ket makarimon kadagiti nadangkes a tattao.
A dishonest man detests the righteous, and the upright in their ways detest the wicked.
