< Mateo 15 >
1 Kalpasanna, adda sumagmamano a Pariseo ken eskriba a naggapu idiay Jerusalem nga immay kenni Jesus. Kinunada,
ENTONCES llegaron á Jesús ciertos escribas y Fariseos de Jerusalem, diciendo:
2 Apay a salungasingen dagiti adalam dagiti kaugalian dagiti panglakayen? Ta saanda a buggoan dagiti imada no manganda”
¿Por qué tus discípulos traspasan la tradición de los ancianos? porque no se lavan las manos cuando comen pan.
3 Simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, “Ket dakayo - apay a salungasingenyo ti bilin ti Dios maigapu laeng kadagiti kaugalianyo?
Y él respondiendo, les dijo: ¿Por qué también vosotros traspasáis el mandamiento de Dios por vuestra tradición?
4 Ta kinuna ti Dios, 'Raemem da amam ken inam, ken 'Awan duadua a matayto ti agsao iti dakes iti ama ken inana.
Porque Dios mandó, diciendo: Honra al padre y á la madre, y, El que maldijere al padre ó á la madre, muera de muerte.
5 Ngem kinunayo, 'Siasinoman a mangibaga iti ama wenno inana, “Aniaman a tulong a maawatyo manipud kaniak ket sagut a maiteden iti Dios,'”
Mas vosotros decís: Cualquiera que dijere al padre ó á la madre: [Es ya] ofrenda mía [á Dios] todo aquello con que pudiera valerte;
6 dayta a tao ket saanen a masapul a raemenna ti amana. Iti daytoy a wagas, inaramidyon nga awan bileg ti sao ti Dios gapu laeng kadagiti kaugalianyo.
No deberá honrar á su padre ó á su madre [con socorro]. Así habéis invalidado el mandamiento de Dios por vuestra tradición.
7 Dakayo nga managinsisingpet, pudno ti impadto ni Isaias maipanggep kadakayo idi imbagana,
Hipócritas, bien profetizó de vosotros Isaías, diciendo:
8 'Dayawendak dagitoy a tattao babaen kadagiti bibigda ngem adayo ti pusoda kaniak.
Este pueblo de labios me honra; mas su corazón lejos está de mí.
9 Awan serserbi ti panagdaydayawda kaniak, gapu ta isursuroda a dagiti bilbilin nga inaramid ti tao ket sursuro a rumbeng a matungpal.'”
Mas en vano me honran, enseñando doctrinas [y] mandamientos de hombres.
10 Kalapasanna, inayabanna dagiti adu a tao ket kinunana kadakuada, “Denggen ken panunotenyo a naimbag -
Y llamando á sí las gentes, les dijo: Oid, y entended:
11 Awan ti umuneg iti ngiwat a makatulaw iti tao. Ngem ketdi, no ania ti rummuar iti ngiwat, daytoy ti mangtulaw iti tao.”
No lo que entra en la boca contamina al hombre; mas lo que sale de la boca, esto contamina al hombre.
12 Ket immasideg dagiti adalan ket kinunada kenni Jesus, “Ammom kadi a narurod dagiti Pariseo idi nangngeganda daytoy nga insaom?”
Entonces llegándose sus discípulos, le dijeron: ¿Sabes que los Fariseos oyendo esta palabra se ofendieron?
13 Simmungbat ni Jesus ket kinunana, “Tunggal mula a saan nga inmula ti Amak nga adda sadi langit ket maparutto.
Mas respondiendo él, dijo: Toda planta que no plantó mi Padre celestial, será desarraigada.
14 Bay-anyo ida, bulsekda a mangidaldalan. No idalan ti maysa a bulsek a tao ti sabali pay a bulsek a tao, agpadadanto a matnag iti abut.”
Dejadlos: son ciegos guías de ciegos; y si el ciego guiare al ciego, ambos caerán en el hoyo.
15 Simmungbat ni Pedro ket kinunana kenni Jesus, “Ilawlawagmo daytoy a pangngarig kadakami.”
Y respondiendo Pedro, le dijo: Decláranos esta parábola.
16 Kinuna ni Jesus, “Awan kadi pay laeng met ti pannakaawatyo?
Y Jesús dijo: ¿Aun también vosotros sois sin entendimiento?
17 Saanyo kadi a makita nga aniaman a sumrek iti ngiwat ket magna iti tian ket kalpasanna rummuar a mapan iti kasilias?
¿No entendéis aún, que todo lo que entra en la boca, va al vientre, y es echado en la letrina?
18 Ngem dagiti banbanag a rummuar iti ngiwat ket nagtaud manipud iti puso. Dagitoy dagiti banbanag a mangtulaw iti tao.
Mas lo que sale de la boca, del corazón sale; y esto contamina al hombre.
19 Ta agtaud iti puso dagiti dakes a kapanunotan, pammapatay, pannakikamalala, kinaderrep, panagtakaw, saan a pudno a panangpaneknek, ken panangpadakes.
Porque del corazón salen los malos pensamientos, muertes, adulterios, fornicaciones, hurtos, falsos testimonios, blasfemias.
20 Dagitoy dagiti banbanag a mangtulaw iti tao. Ngem ti saan a panagbuggo sakbay a mangan ket saan a pakatulawan ti tao.”
Estas cosas son las que contaminan al hombre: que comer con las manos por lavar no contamina al hombre.
21 Kalpasanna, pimmanaw ni Jesus sadiay, ket immadayo a nagturong kadagiti rehion dagiti siudad ti Tiro ken Sidon.
Y saliendo Jesús de allí, se fué á las partes de Tiro y de Sidón.
22 Ket pagammoan, adda maysa a babai a Canaanita manipud iti dayta a rehion nga immay. Nagpukkaw ket kinunana, “Maasika kaniak, Apo a putot ni David; kasta unay ti panangparigat ti demonio iti anakko.”
Y he aquí una mujer Cananea, que había salido de aquellos términos, clamaba, diciéndole: Señor, Hijo de David, ten misericordia de mí; mi hija es malamente atormentada del demonio.
23 Ngem awan a pulos ti insungbat ni Jesus kenkuana. Immasideg dagiti adalanna ket nagpakpakaasida kenkuana, kinunada, “Paadaywem isuna ta agpukpukkaw isuna a sumursurot kadatayo.”
Mas él no le respondió palabra. Entonces llegándose sus discípulos, le rogaron, diciendo: Despáchala, pues da voces tras nosotros.
24 Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana, “Saanak a naibaon iti siasinoman malaksid iti napukaw a karnero iti balay ti Israel.”
Y él respondiendo, dijo: No soy enviado sino á las ovejas perdidas de la casa de Israel.
25 Ngem immasideg isuna ket nagparintumeng iti sangoananna, kinunana, “Apo, tulongannak.”
Entonces ella vino, y le adoró, diciendo: Señor, socórreme.
26 Simmungbat isuna ket kinunana, “Saan a nainkalintegan nga alaen ti tinapay dagiti ubbing sa ipurruak kadagiti uken.”
Y respondiendo él, dijo: No es bien tomar el pan de los hijos, y echarlo á los perrillos.
27 Kinuna ti babai, “Wen Apo, ngem uray dagiti uken ket kanenda dagiti murkat a maregreg manipud iti lamisaan ti amoda.”
Y ella dijo: Sí, Señor; mas los perrillos comen de las migajas que caen de la mesa de sus señores.
28 Simmungbat ni Jesus ket kinunana kenkuana, “Babai, nagdakkel ti pammatim. Maaramid kenka a kas iti kiddawmo.” Ket immimbag ti anakna a babai iti dayta met la nga oras.
Entonces respondiendo Jesús, dijo: Oh mujer, grande es tu fe; sea hecho contigo como quieres. Y fué sana su hija desde aquella hora.
29 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti asideg ti Baybay ti Galilea. Ket simmang-at iti maysa a turod ket nagtugaw sadiay.
Y partido Jesús de allí, vino junto al mar de Galilea: y subiendo al monte, se sentó allí.
30 Adu a tattao ti napan kenkuana. Nangiyegda kadagiti pilay, bulsek, umel, lugpi a tattao, ken adu pay a masakit. Inyegda ida iti sakaanan ni Jesus, ket pinaimbagna ida.
Y llegaron á él muchas gentes, que tenían consigo cojos, ciegos, mudos, mancos, y otros muchos [enfermos]: y los echaron á los pies de Jesús, y los sanó:
31 Isu a nagsiddaaw dagiti adu a tattao idi makasaon dagiti umel, immimbag dagiti lugpi, makapagnan dagiti pilay ken makakitan dagiti bulsek. Indaydayawda ti Dios ti Israel.
De manera que se maravillaban las gentes, viendo hablar los mudos, los mancos sanos, andar los cojos, y ver los ciegos: y glorificaron al Dios de Israel.
32 Inayaban ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana, “Maasianak kadagiti adu a tattao gapu ta tallon nga aldaw a nakikaduada kaniak ket awan ti kanenda. Saanko a kayat a papanawen ida a saan a nangan, ta no saan mabalin a matalimudaw iti dalan.”
Y Jesús llamando á sus discípulos, dijo: Tengo lástima de la gente, que ya [hace] tres días [que] perseveran conmigo, y no tienen qué comer; y enviarlos ayunos no quiero, porque no desmayen en el camino.
33 Kinuna dagiti adalan kenkuana, “Sadino ti pangalaanmi iti tinapay nga umanay a mangpennek kadagiti nakaad-adu a tattao iti kastoy a let-ang?”
Entonces sus discípulos le dicen: ¿Dónde tenemos nosotros tantos panes en el desierto, que hartemos á tan gran compañía?
34 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Mano a tinapay ti adda kadakayo?” Kinunada, “Pito, ken sumagmamano a babassit a lames.”
Y Jesús les dice: ¿Cuántos panes tenéis? Y ellos dijeron: Siete, y unos pocos pececillos.
35 Kalpasanna, binilin ni Jesus dagiti adu a tattao nga agtugaw iti daga.
Y mandó á las gentes que se recostasen sobre la tierra.
36 Innalana ti pito a tinapay ken ti lames, ket kalpasan a nagyaman, pinisipisina dagiti tinapay ket intedna dagitoy kadagiti adalan. Inted dagiti adalan dagitoy kadagiti adu a tattao.
Y tomando los siete panes y los peces, haciendo gracias, partió y dió á sus discípulos; y los discípulos á la gente.
37 Nangan ken napnek amin dagiti tattao. Ket inurnongda dagiti taraon a natedda manipud kadagiti napisipisi, ket adda napunno a pito a labba.
Y comieron todos, y se hartaron: y alzaron lo que sobró de los pedazos, siete espuertas llenas.
38 Dagidiay a nangan ket uppat a ribu a lallaki, malaksid kadagiti babbai ken ubbing.
Y eran los que habían comido, cuatro mil hombres, sin las mujeres y los niños.
39 Kalpasanna, pinagawid ni Jesus dagiti adu a tattao ken limmugan iti bangka ket napan iti rehion ti Magadan.
Entonces, despedidas las gentes, subió en el barco: y vino á los términos de Magdalá.