מִשְׁלֵי 14

1 חכמות נשים בנתה ביתה ואולת בידיה תהרסנו׃

Perempuan yang bijak mendirikan rumahnya, tetapi yang bodoh meruntuhkannya dengan tangannya sendiri.

2 הולך בישרו ירא יהוה ונלוז דרכיו בוזהו׃

Siapa berjalan dengan jujur, takut akan TUHAN, tetapi orang yang sesat jalannya, menghina Dia.

3 בפי אויל חטר גאוה ושפתי חכמים תשמורם׃

Di dalam mulut orang bodoh ada rotan untuk punggungnya, tetapi orang bijak dipelihara oleh bibirnya.

4 באין אלפים אבוס בר ורב תבואות בכח שור׃

Kalau tidak ada lembu, juga tidak ada gandum, tetapi dengan kekuatan sapi banyaklah hasil.

5 עד אמונים לא יכזב ויפיח כזבים עד שקר׃

Saksi yang setia tidak berbohong, tetapi siapa menyembur-nyemburkan kebohongan, adalah saksi dusta.

6 בקש לץ חכמה ואין ודעת לנבון נקל׃

Si pencemooh mencari hikmat, tetapi sia-sia, sedangkan bagi orang berpengertian, pengetahuan mudah diperoleh.

7 לך מנגד לאיש כסיל ובל ידעת שפתי דעת׃

Jauhilah orang bebal, karena pengetahuan tidak kaudapati dari bibirnya.

8 חכמת ערום הבין דרכו ואולת כסילים מרמה׃

Mengerti jalannya sendiri adalah hikmat orang cerdik, tetapi orang bebal ditipu oleh kebodohannya.

9 אולים יליץ אשם ובין ישרים רצון׃

Orang bodoh mencemoohkan korban tebusan, tetapi orang jujur saling menunjukkan kebaikan.

10 לב יודע מרת נפשו ובשמחתו לא יתערב זר׃

Hati mengenal kepedihannya sendiri, dan orang lain tidak dapat turut merasakan kesenangannya.

11 בית רשעים ישמד ואהל ישרים יפריח׃

Rumah orang fasik akan musnah, tetapi kemah orang jujur akan mekar.

12 יש דרך ישר לפני איש ואחריתה דרכי מות׃

Ada jalan yang disangka orang lurus, tetapi ujungnya menuju maut.

13 גם בשחוק יכאב לב ואחריתה שמחה תוגה׃

Di dalam tertawapun hati dapat merana, dan kesukaan dapat berakhir dengan kedukaan.

14 מדרכיו ישבע סוג לב ומעליו איש טוב׃

Orang yang murtad hatinya menjadi kenyang dengan jalannya, dan orang yang baik dengan apa yang ada padanya.

15 פתי יאמין לכל דבר וערום יבין לאשרו׃

Orang yang tak berpengalaman percaya kepada setiap perkataan, tetapi orang yang bijak memperhatikan langkahnya.

16 חכם ירא וסר מרע וכסיל מתעבר ובוטח׃

Orang bijak berhati-hati dan menjauhi kejahatan, tetapi orang bebal melampiaskan nafsunya dan merasa aman.

17 קצר אפים יעשה אולת ואיש מזמות ישנא׃

Siapa lekas naik darah, berlaku bodoh, tetapi orang yang bijaksana, bersabar.

18 נחלו פתאים אולת וערומים יכתרו דעת׃

Orang yang tak berpengalaman mendapat kebodohan, tetapi orang yang bijak bermahkotakan pengetahuan.

19 שחו רעים לפני טובים ורשעים על שערי צדיק׃

Orang jahat tunduk di dekat orang baik, orang fasik di depan pintu gerbang orang benar.

20 גם לרעהו ישנא רש ואהבי עשיר רבים׃

Juga oleh temannya orang miskin itu dibenci, tetapi sahabat orang kaya itu banyak.

21 בז לרעהו חוטא ומחונן עניים אשריו׃

Siapa menghina sesamanya berbuat dosa, tetapi berbahagialah orang yang menaruh belas kasihan kepada orang yang menderita.

22 הלוא יתעו חרשי רע וחסד ואמת חרשי טוב׃

Tidak sesatkah orang yang merencanakan kejahatan? Tetapi yang merencanakan hal yang baik memperoleh kasih dan setia.

23 בכל עצב יהיה מותר ודבר שפתים אך למחסור׃

Dalam tiap jerih payah ada keuntungan, tetapi kata-kata belaka mendatangkan kekurangan saja.

24 עטרת חכמים עשרם אולת כסילים אולת׃

Mahkota orang bijak adalah kepintarannya; tajuk orang bebal adalah kebodohannya.

25 מציל נפשות עד אמת ויפח כזבים מרמה׃

Saksi yang setia menyelamatkan hidup, tetapi siapa menyembur-nyemburkan kebohongan adalah pengkhianat.

26 ביראת יהוה מבטח עז ולבניו יהיה מחסה׃

Dalam takut akan TUHAN ada ketenteraman yang besar, bahkan ada perlindungan bagi anak-anak-Nya.

27 יראת יהוה מקור חיים לסור ממקשי מות׃

Takut akan TUHAN adalah sumber kehidupan sehingga orang terhindar dari jerat maut.

28 ברב עם הדרת מלך ובאפס לאם מחתת רזון׃

Dalam besarnya jumlah rakyat terletak kemegahan raja, tetapi tanpa rakyat runtuhlah pemerintah.

29 ארך אפים רב תבונה וקצר רוח מרים אולת׃

Orang yang sabar besar pengertiannya, tetapi siapa cepat marah membesarkan kebodohan.

30 חיי בשרים לב מרפא ורקב עצמות קנאה׃

Hati yang tenang menyegarkan tubuh, tetapi iri hati membusukkan tulang.

31 עשק דל חרף עשהו ומכבדו חנן אביון׃

Siapa menindas orang yang lemah, menghina Penciptanya, tetapi siapa menaruh belas kasihan kepada orang miskin, memuliakan Dia.

32 ברעתו ידחה רשע וחסה במותו צדיק׃

Orang fasik dirobohkan karena kejahatannya, tetapi orang benar mendapat perlindungan karena ketulusannya.

33 בלב נבון תנוח חכמה ובקרב כסילים תודע׃

Hikmat tinggal di dalam hati orang yang berpengertian, tetapi tidak dikenal di dalam hati orang bebal.

34 צדקה תרומם גוי וחסד לאמים חטאת׃

Kebenaran meninggikan derajat bangsa, tetapi dosa adalah noda bangsa.

35 רצון מלך לעבד משכיל ועברתו תהיה מביש׃

Raja berkenan kepada hamba yang berakal budi, tetapi kemarahannya menimpa orang yang membuat malu.