નીતિવચનો 3

1 ૧ મારા દીકરા, મારી આજ્ઞાઓ ભૂલી ન જા અને તારા હૃદયમાં મારા શિક્ષણને સંઘરી રાખજે;

Mi sone, foryete thou not my lawe; and thyn herte kepe my comaundementis.

2 ૨ કેમ કે તે તને દીર્ઘાયુષ્ય, આવરદાના વર્ષો અને શાંતિની વૃદ્ધિ આપશે.

For tho schulen sette to thee the lengthe of daies, and the yeeris of lijf, and pees.

3 ૩ કૃપા તથા સત્યતા તારો ત્યાગ ન કરો, તેઓને તું તારા ગળે બાંધી રાખજે, તેઓને તારા હૃદયપટ પર લખી રાખજે.

Merci and treuthe forsake thee not; bynde thou tho to thi throte, and write in the tablis of thin herte.

4 ૪ તેથી તું ઈશ્વર તથા માણસની દૃષ્ટિમાં કૃપા તથા સુકીર્તિ પામશે.

And thou schalt fynde grace, and good teching bifore God and men.

5 ૫ તારા પૂર્ણ હૃદયથી યહોવાહ પર ભરોસો રાખ અને તારી પોતાની સમજણ પર આધાર રાખીશ નહિ.

Haue thou trist in the Lord, of al thin herte; and triste thou not to thi prudence.

6 ૬ તારા સર્વ માર્ગોમાં પ્રભુનો અધિકાર સ્વીકાર અને તે તારા માર્ગો સીધા કરશે.

In alle thi weies thenke thou on hym, and he schal dresse thi goyngis.

7 ૭ તું તારી પોતાની નજરમાં જ્ઞાની ન થા; યહોવાહનો ભય રાખીને દુષ્ટતાથી દૂર થા.

Be thou not wijs anentis thi silf; drede thou God, and go awei fro yuel.

8 ૮ તેથી તારું શરીર તંદુરસ્ત રહેશે અને તારું શરીર તાજગીમાં રહેશે.

For whi helthe schal be in thi nawle, and moisting of thi boonys.

9 ૯ તારા ધનથી તથા તારી પેદાશના પ્રથમ ફળથી યહોવાહનું સન્માન કર.

Onoure thou the Lord of thi catel, and of the beste of alle thi fruytis yyue thou to pore men;

10 ૧૦ એમ કરવાથી તારા અન્નના ભંડાર ભરપૂર થશે અને તારા દ્રાક્ષકુંડો નવા દ્રાક્ષારસથી ઊભરાઈ જશે.

and thi bernes schulen be fillid with abundaunce, and pressours schulen flowe with wiyn.

11 ૧૧ મારા દીકરા, યહોવાહની શિક્ષાને તુચ્છ ન ગણ અને તેમના ઠપકાથી કંટાળી ન જા.

My sone, caste thou not awei the teching of the Lord; and faile thou not, whanne thou art chastisid of him.

12 ૧૨ કેમ કે જેમ પિતા પોતાના પુત્રને ઠપકો આપે છે તેમ યહોવાહ જેના પર પ્રેમ રાખે છે તેને ઠપકો આપે છે.

For the Lord chastisith hym, whom he loueth; and as a fadir in the sone he plesith hym.

13 ૧૩ જે માણસને ડહાપણ મળે છે, અને જે માણસ બુદ્ધિ સંપાદન કરે છે, તે આશીર્વાદિત છે.

Blessid is the man that fyndith wisdom, and which flowith with prudence.

14 ૧૪ કેમ કે તેનો વેપાર ચાંદીના વેપાર કરતાં અને તેનો વળતર ચોખ્ખા સોનાના વળતર કરતાં શ્રેષ્ઠ છે.

The geting therof is betere than the marchaundie of gold and of siluer; the fruytis therof ben the firste and clenneste.

15 ૧૫ ડહાપણ માણેક કરતાં વધારે મૂલ્યવાન છે અને તારી મનગમતી કોઈપણ વસ્તુ તેની બરાબરી કરી શકે તેમ નથી.

It is preciousere than alle richessis; and alle thingis that ben desirid, moun not be comparisound to this.

16 ૧૬ તેના જમણા હાથમાં દીર્ઘાયુષ્ય છે, તેના ડાબા હાથમાં સમૃદ્ધિ અને સન્માન છે.

Lengthe of daies is in the riythalf therof, and richessis and glorie ben in the lifthalf therof.

17 ૧૭ તેના માર્ગો સુખદાયક અને તેના બધા રસ્તા શાંતિપૂર્ણ છે.

The weies therof ben feire weies, and alle the pathis therof ben pesible.

18 ૧૮ જેઓ તે ગ્રહણ કરે છે તેઓનું તે જીવનવૃક્ષ છે, જેઓ તેને દૃઢતાથી પકડી રાખે છે તેઓ સુખી થાય છે.

It is a tre of lijf to hem that taken it; and he that holdith it, is blessid.

19 ૧૯ યહોવાહે પૃથ્વીને ડહાપણથી અને આકાશોને સમજશક્તિથી ભરીને સ્થાપન કર્યા છે.

The Lord foundide the erthe bi wisdom; he stablischide heuenes bi prudence.

20 ૨૦ તેમના ડહાપણને પ્રતાપે ઊંડાણમાંથી પાણીનાં ઝરણાં ફૂટી નીકળ્યાં અને વાદળોમાંથી ઝાકળ ટપકે છે.

The depthis of watris braken out bi his wisdom; and cloudis wexen togidere bi dewe.

21 ૨૧ મારા દીકરા, સુજ્ઞાન તથા વિવેકબુદ્ધિ પકડી રાખ, તેઓને તારી નજર આગળથી દૂર થવા ન દે.

My sone, these thingis flete not awey fro thin iyen; kepe thou my lawe, and my counsel;

22 ૨૨ તો તેઓ તારા આત્માનું જીવન અને તારા ગળાની શોભા થશે.

and lijf schal be to thi soule, and grace `schal be to thi chekis.

23 ૨૩ પછી તું તારા માર્ગમાં સુરક્ષિત જઈ શકીશ અને તારો પગ ઠોકર ખાઈને લથડશે નહિ.

Thanne thou schalt go tristili in thi weie; and thi foot schal not snapere.

24 ૨૪ જ્યારે તું ઊંઘી જશે, ત્યારે તને કોઈ ડર લાગશે નહિ; જ્યારે તું સૂઈ જશે, ત્યારે તને મીઠી ઊંઘ આવશે.

If thou schalt slepe, thou schalt not drede; thou schalt reste, and thi sleep schal be soft.

25 ૨૫ જ્યારે આકસ્મિક ભય આવી પડે અથવા દુષ્ટ માણસોની પાયમાલી થાય ત્યારે તું ગભરાઈશ નહિ.

Drede thou not bi sudeyne feer, and the powers of wickid men fallynge in on thee.

26 ૨૬ કેમ કે યહોવાહ તારી સાથે રહેશે અને તારા પગને સપડાઈ જતાં બચાવશે.

For the Lord schal be at thi side; and he schal kepe thi foot, that thou be not takun.

27 ૨૭ હિત કરવાની શક્તિ તારા હાથમાં હોય તો જેને માટે તે ઘટિત હોય તેનું હિત કરવામાં પાછો ન પડ.

Nil thou forbede to do wel him that mai; if thou maist, and do thou wel.

28 ૨૮ જ્યારે તારી પાસે પૈસા હોય, ત્યારે તારા પડોશીને એમ ન કહે, “જા અને ફરીથી આવજે, આવતીકાલે હું આપીશ.”

Seie thou not to thi frend, Go, and turne thou ayen, and to morewe Y schal yyue to thee; whanne thou maist yyue anoon.

29 ૨૯ જે વ્યક્તિ તારી પડોશમાં નિર્ભય રહે છે, તેવા તારા પડોશીનું ભૂંડું કરવાનો પ્રયત્ન ન કર.

Ymagyne thou not yuel to thi freend, whanne he hath trist in thee.

30 ૩૦ કોઈ માણસે તારું કંઈ નુકસાન કર્યું ન હોય, તો તેની સાથે કારણ વગર તકરાર ન કર.

Stryue thou not ayens a man with out cause, whanne he doith noon yuel to thee.

31 ૩૧ દુષ્ટ માણસની અદેખાઈ ન કર, અથવા તેનો એક પણ માર્ગ પસંદ ન કર.

Sue thou not an vniust man, sue thou not hise weies.

32 ૩૨ કેમ કે આડા માણસોને યહોવાહ ધિક્કારે છે; પણ પ્રામાણિક માણસો તેનો મર્મ સમજે છે.

For ech disseyuer is abhomynacioun of the Lord; and his speking is with simple men.

33 ૩૩ યહોવાહ દુષ્ટ માણસોના ઘર પર શાપ ઉતારે છે; પણ તે ન્યાયી માણસોના ઘરને આશીર્વાદ આપે છે.

Nedinesse is sent of the Lord in the hous of a wickid man; but the dwelling places of iust men schulen be blessid.

34 ૩૪ તે તિરસ્કાર કરનારાનો તિરસ્કાર કરે છે, પણ તે નમ્ર જનોને કૃપા આપે છે.

He schal scorne scorneris; and he schal yyue grace to mylde men.

35 ૩૫ જ્ઞાનીઓ ગૌરવનો વારસો પામશે, પણ મૂર્ખોને બદનામી જ મળશે.

Wise men schulen haue glorie; enhaunsing of foolis is schenschipe.