Mariko 6
1 Thuutha ũcio Jesũ akiuma kũu agĩthiĩ itũũra rĩao, arĩ hamwe na arutwo ake.
Jesus tua mun pan in pai a, Ama khua ah theng hi; a nungzui te in zui uh hi.
2 Mũthenya wa Thabatũ wakinya, Jesũ akĩambĩrĩria kũruta andũ ũhoro arĩ thĩinĩ wa thunagogi, na andũ aingĩ arĩa maamũiguire makĩgega. Nao makĩũrania atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ aarutire maũndũ maya kũ? Nĩ ũũgĩ wa mũthemba ũrĩkũ ũyũ aheetwo, atĩ o na nĩaringaga ciama!
Sabbath ni a thet ciang in, synagogue sung ah thuhil kipan hi: a za mi tampi te lamdangsa in, hi thu te koisung pan in nga ziam? ama tung ah a ki pia pilna sia bang pilna ziam, bangbang in vanglian nasep te a khut taw seam thei ziam? ci uh hi.
3 Githĩ ũyũ ti ũrĩa bundi wa mbaũ? Githĩ ũyũ ti mũrũ wa Mariamu, o we mũrũ wa nyina na Jakubu na Jusufu na Judasi na Simoni. Na aarĩ a nyina githĩ matirĩ gũkũ hamwe na ithuĩ?” Nao makĩmũrakarĩra.
Ama sia Mary tapa, James, Joses, Judah le Simon te suapuipa, lettama pa hi ngawl ziam? a suapui numei te zong ziak ma ah om hi ngawl ziam? ci in, a sang thei bua uh hi.
4 Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Kũndũ mũnabii ataheagwo gĩtĩĩo no itũũra-inĩ rĩake, na kwa andũ a nyũmba yao, na gwake mũciĩ.”
Ahihang Jesus in amate tung ah, Kamsang khat sia ama khua, mealheak suapui le, ama inn simngawl mundang ah ki upat hi, ci hi.
5 Nake Jesũ ndaahotire kũringa ciama kũu, o tiga atĩ nĩaigĩrĩire andũ mataarĩ aingĩ moko arĩa maarĩ arũaru nao makĩhona.
Tua mun ah cina tawm te tung ah a khut nga in a damsak simngawl, a vanglian nasep dang bangma seam thei ngawl hi.
6 Nake akĩgega nĩ ũndũ wa ũrĩa maagĩte wĩtĩkio. Jesũ agĩcooka agĩthiĩ akĩrutanaga itũũra gwa itũũra.
Amate up ngawl na hang in Jesus in lamdangsa hi. Taciang ama a kiim a pam khuapi te ah pai in thuhil hi.
7 Agĩcooka agĩĩta arutwo arĩa ikũmi na eerĩ, akĩmatũma mathiĩ eerĩ eerĩ na akĩmahe ũhoti wa kũingata ngoma thũku.
A nungzui sawmleni te a kung ah sam a, ni tek in sawl hi; doai ngilo te zo tu in vangletna pia hi;
8 Na akĩmeera atĩrĩ, “Mũtigekuuĩre kĩndũ o nakĩ rũgendo-inĩ tiga o mũtirima; na mũtigakuue mũgate, kana mondo, kana mbeeca ibeeti-inĩ cianyu.
A khualhaw na mun uh ah ciangkhut bek keng tu a; thung, anluum le sumbawm sung ah sum te keng ngawl in:
9 Ĩkĩrai iraatũ no mũtigakuue nguo cia kũgarũrĩra.
Peangdap bul tu le; laktong sil ni keng ngawl tu in thupia hi.
10 Rĩrĩa rĩothe mwatoonya nyũmba, ikarai kuo nginya rĩrĩa mũkoima itũũra rĩu.
Ama te kung ah, Na tum na uh inn ah tua mun pan na paikik uh dong, tam vun.
11 Na kũrĩa andũ matakamũnyiita ũgeni kana marege kũmũthikĩrĩria-rĩ, mũkiuma kuo mũkaaribariba magũrũ manyu rũkũngũ rũitĩke, rũtuĩke ũira wa kũmatuĩra ciira.”
A kuapo a hi zong note hong sang nuam ngawl le na thu uh a ngai nuam ngawl peuma tua mun pan na pusua kik uh ciang in, amate langpan tu tetti tu in na peang leihui thin vun. A tatak kong ci ciang, thukhenna ni ciang in tua khuapi sang in Sodom le Gomorah te thuakna thuak nop zaw lai tu hi, ci hi.
12 Nao makiumagara magĩthiĩ makĩhunjagia atĩ andũ merire.
Amate pai uh a, mihing te ki sikkik tu in thuhil uh hi.
13 Ningĩ makĩingata ndaimono nyingĩ na magĩitĩrĩria andũ aingĩ arĩa maarĩ arũaru maguta nao makĩhona.
Amate in doai ngilo tampi hawlkhia uh a, cina tampi te zong sathau zut in damsak uh hi.
14 Mũthamaki Herode nĩaiguire ũhoro ũcio, nĩgũkorwo rĩĩtwa rĩa Jesũ nĩrĩagĩte igweta mũno. Andũ amwe moigaga atĩrĩ, “Johana Mũbatithania nĩariũkĩte kuuma kũrĩ arĩa akuũ, na nĩkĩo arĩ na hinya mũnene ũguo wa kũringa ciama.”
Jesus sia muntheampo ah a minthang a, Herod kumpipa in a thu a zakciang in; tuiphumpa John thina pan thokik hi, tua hang in a vanglian nasep te lak thei hi, ci hi.
15 Angĩ nao makoiga atĩrĩ, “Ũyũ nĩ Elija.” Angĩ nao makoiga atĩrĩ, “Ũyũ nĩ mũnabii ta ũmwe wa arĩa a tene.”
A dangte in Elijah hi, ci uh hi. A dang te in kamsang khat hi, a hibale kamsang sung pan khat papo hi, ci uh hi.
16 Nowe Herode rĩrĩa aiguire ũhoro ũcio, akiuga atĩrĩ, “Johana, mũndũ ũrĩa ndaatinithirie mũtwe-rĩ, nĩariũkĩte kuuma kũrĩ arĩa akuũ!”
Ahihang Herod in a zakciang in, hi thu sia a ngawng ka tan John thina pan thokik hi, ci hi.
17 Nĩgũkorwo, Herode we mwene nĩanyiitithĩtie Johana na akamũikithia njeera. Eekĩte ũguo nĩ ũndũ wa Herodia, ũrĩa warĩ mũtumia wa mũrũ wa nyina Filipu, nĩgũkorwo Herode nĩamũhikĩtie.
Herod in a nau Philip i zi Herodias sia tenpui a, tua Herodias thu hang in, ama vateak in mi sawl a, John man in thong ah khum hi.
18 Nake Johana nĩeraga Herode atĩrĩ, “Ndũrĩ na rũtha kũhikia mũtumia wa mũrũ wa maitũguo.”
John in Herod kung ah, na naupa zi na tenpui sia ngeina om ngawl hi, a ci hang a hihi.
19 Nĩ ũndũ ũcio Herodia agĩtuma Johana ũthũ na akĩenda kũmũũragithia. No ndangĩahotire gwĩka ũguo,
Tua ahikom Herodias in John mu thei ngawl in that nuam napi; that thei ngawl hi:
20 nĩgũkorwo Herode nĩetigĩrĩte Johana na akamũgitagĩra, tondũ nĩoĩ atĩ aarĩ mũndũ mũthingu na mũtheru. Herode nĩathikagĩrĩria Johana, no nĩatangĩkaga mũno amũigua; no nĩendaga mũno kũmũthikĩrĩria.
Banghangziam cile Herod in John sia mi thutang le mithiangtho hi, ci a heak hang in lau hi, ama in keamcing in, a sep sa tampi te lungdamtak in ngai hi.
21 Na rĩrĩ, mũthenya ũmwe Herodia nĩagĩire na mweke. Herode nĩarugithirie iruga inene rĩa kũririkana mũthenya wa gũciarwo gwake, nake agĩĩta anene arĩa maamũteithagia na atongoria ake a mbũtũ cia ita, na andũ arĩa maarĩ igweta kũu Galili.
Hunpha a thet ciang in, Herod in a suani ah, ama i to te, ngalkapmang te le Galilee ngam uk ulian te atu in nitak an vak hi;
22 Na rĩrĩa mwarĩ wa Herodia aatoonyire kũu maarĩ na akĩina-rĩ, agĩkenia Herode na ageni ake arĩa meetĩtwo iruga rĩu. Mũthamaki akĩĩra mũirĩtu ũcio atĩrĩ, “Hooya o kĩrĩa gĩothe ũngĩenda na nĩngũkũhe.”
Herodias i ta nu tum in, a lap ciang, Herod le a kiim a to te a lungkimsak mama hi, tua ahikom kumpipa in ngaknu nu kung ah, na dei theampo hong ngen tan, kong pia tu hi, ci hi.
23 Akĩĩhĩta, akĩmwĩra atĩrĩ, “Kĩrĩa gĩothe ũngĩhooya nĩngũkũhe, o na angĩkorwo nĩ nuthu ya ũthamaki wakwa.”
Nong nget theampo, ka kumpingam a lang a hi zong kong pia tu hi, ci in kamciam hi.
24 Mũirĩtu ũcio agĩthiĩ akĩũria nyina atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ ngwĩtia?” Nyina akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ĩtia mũtwe wa Johana Mũbatithania.”
Tasiaciang ngaknu nu a nu kung ah pai a, bang ka ngen tu ziam? ci hi. A nu in, tuiphumpa John lu ngen in, ci hi.
25 O rĩmwe mũirĩtu ũcio akĩhiũha, agĩtoonya he mũthamaki, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ngwenda ũũhe o rĩu mũtwe wa Johana Mũbatithania ũrĩ thĩinĩ wa kiuga.”
Ngaknu nu hongpai kik pai in, kumpipa kung ah tuiphumpa John i lu sia pakandal sung ah a manlang in nong piak tu ka dei hi, ci in ngen hi.
26 Mũthamaki akĩigua kĩeha mũno, no tondũ wa mwĩhĩtwa wake na nĩ ũndũ wa ageni ake, ndangĩaregire gwĩka ũguo orĩtio.
Kumpipa sia khuangai mama hi kale; a kamciam na sa le a kiim a to te hang in, ngaknu nu nget na nial ngam ngawl hi.
27 Nĩ ũndũ ũcio agĩtũma mũthigari ũmwe wa arĩa maamũrangagĩra, o hĩndĩ ĩyo akĩmwatha athiĩ arehe mũtwe wa Johana. Mũndũ ũcio agĩthiĩ njeera agĩtinia Johana mũtwe
Taciang kumpipa in mihing that te khat sawl in paisak pai a, John lu puak tu in thupia hi: taciang mihing that pa pai a, thonginn sung ah John ngawng tan hi,
28 akĩũrehe na kiuga, akĩnengera mũirĩtu ũcio, nake akĩũnengera nyina.
Taciang pakandal taw a lu puak a, ngaknu nu pia hi: taciang ngaknu nu in a nu pia hi.
29 Nao arutwo a Johana maigua ũhoro ũcio, magĩũka, makĩoya mwĩrĩ wake, magĩthiĩ, makĩũthika.
Tua thu John nungzui te in a zak ciang in, amate hongpai uh a, a luanghawm la in than ah vui uh hi.
30 Atũmwo nĩmagomanire harĩ Jesũ, makĩmwĩra maũndũ marĩa mothe meekĩte, na marĩa maarutĩte andũ.
Sawltakte Jesus kung ah hong ki kaikhawm uh a, amate i vawt te le a thuhil na uh theampo son uh hi.
31 Na tondũ wa ũrĩa andũ aingĩ mookaga magĩthiiaga-rĩ, matingĩahotire kuona o na hĩndĩ ya kũrĩa irio, nake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ũkai inyuĩ oiki, tũthiĩ handũ hatarĩ inegene, tũkahurũke.”
Jesus in amate tung ah hibang in ci hi, Hongpai tavun, senneal sung ah a tuam in tawmvei tawlnga tawng, ci hi: banghangziam cile a pai le a cia mihing tam mama a, amate anneak hun zong nei ngawl hi.
32 Nĩ ũndũ ũcio makĩingĩra gatarũ marĩ oiki, magĩthiĩ handũ hataarĩ andũ.
Taciang amate ngunkuang taw a tuam in senneal sang ah pai uh hi.
33 Nao andũ aingĩ arĩa maamonire magĩthiĩ, makĩmamenya, magĩtengʼera na magũrũ moimĩte matũũra-inĩ mothe, magĩkinya mbere yao.
Mipi te in amate pai a mu uh ciang in, mi tampi in Ama he uh ahikom, khuapi theampo sung pan in peang taw hongpai tek uh a, amate kantan in, a kung ah hongpai uh hi.
34 Na rĩrĩa Jesũ oimire gatarũ, akĩona andũ aingĩ, akĩmaiguĩra tha, tondũ maatariĩ ta ngʼondu itarĩ na mũrĩithi. Nĩ ũndũ ũcio akĩambĩrĩria kũmaruta maũndũ maingĩ.
Jesus hong pusua ciang in, mitampi a mu ciang, a cing nei ngawl tuuhon taw kibang uh ahikom khuangaihuai sa hi: taciang amate thu tampi hil kipan hi.
35 Na gwatua gũtuka, arutwo ake magĩthiĩ kũrĩ we, makĩmwĩra atĩrĩ, “Gũkũ nĩ werũ-inĩ na rĩu gũkiriĩ gũtuka.
Nitak sang ciang in a nungzui te a kung ah hongpai a, hi mun sia senneal ngam hi, khua zong niam zo hi:
36 Ĩra andũ aya mathiĩ nĩguo makinye mĩgũnda-inĩ na matũũra-inĩ marĩa me hakuhĩ makegũrĩre kĩndũ gĩa kũrĩa.”
Amate paisak in a, kiim le pam khua tatuam ah pai in, amate neak tu anluum lei tahen: banghangziam cile amate neak tu bangma nei ngawl hi, ci hi.
37 Nowe akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Maheei kĩndũ gĩa kũrĩa arĩ inyuĩ.” Nao makĩmũũria atĩrĩ, “Ũrenda tũthiĩ tũkagũre mĩgate ya dinari magana meerĩ tũmahe marĩe?”
Jesus in, Note in amate neak tu pia vun, ci in zo kik hi. Taciang amate in, koma pai in dangka za ni man an lei in, amate neak tu pia tu hong sawl ni ziam? ci uh hi.
38 Nake akĩmooria atĩrĩ, “Mũrĩ na mĩgate ĩigana? Thiĩi mũrore.” Hĩndĩ ĩrĩa maarorire makĩmwĩra atĩrĩ, “Harĩ na mĩgate ĩtano, na thamaki igĩrĩ.”
Jesus in, Anluum bangza nei nu ziam? pai vun a en vun, ci hi. Amate in a heak uh ciang, lum nga le ngasa ni, ci uh hi.
39 Nake Jesũ agĩathana andũ othe maikare thĩ ikundi ikundi kũu nyeki-inĩ ĩrĩa yarĩ ho nduru.
Jesus in a vekpi in lopa hing tung ah a hon a hon in to tu in thupia hi.
40 Nĩ ũndũ ũcio magĩikara thĩ marĩ ikundi cia andũ igana na cia andũ mĩrongo ĩtano.
Taciang amate, pawlkhat zakhat, pawlkhat sawm nga ci bang in a hon a hon in to tek uh hi.
41 Nake akĩoya mĩgate ĩyo ĩtano na thamaki icio igĩrĩ, akĩrora na igũrũ, agĩcookia ngaatho na akĩenyũranga mĩgate ĩyo. Agĩcooka akĩmĩnengera arutwo ake mahe andũ. Ningĩ akĩoya thamaki icio igĩrĩ akĩmagayania othe.
Jesus in anluum nga le ngasa ni te a lak zawkciang in, vandak to a, thupha a piak zawkciang, anluum te bal in, a nungzui te mai ah lui hi; ngasa ni te zong amate theampo hawmsak hi.
42 Nao othe makĩrĩa makĩhũũna,
Amate theampo in ngilva tak in ne tek uh hi.
43 nao arutwo makĩũngania cienyũ cia mĩgate na cia thamaki iria ciatigarĩte makĩiyũria ciondo ikũmi na igĩrĩ.
Amate in anluum le ngasa a val te tawm uh a, bawm sawm le bawm ni dim hi.
44 Mũigana wa arũme arĩa othe maarĩire irio icio maarĩ ngiri ithano.
Anlum a ne teng pasal tul nga kiim pha uh hi.
45 Na hĩndĩ o ĩyo Jesũ akĩĩra arutwo ake matoonye gatarũ mathiiage mbere yake makinye Bethisaida, mũira wa oigĩre kĩrĩndĩ ũhoro.
Mipite a ciasak uh laitak in, a nungzui te ngunkuang sung ah tumsak pai in, ngalkhat Bethsaida ah paikholsak hi.
46 Thuutha wa kũmoigĩra ũhoro, akĩambata kĩrĩma-inĩ agĩthiĩ kũhooya.
Amate a paisak zawkciang in, mualtung ah thungen tu in pai hi.
47 Na gũgĩkinya hwaĩ-inĩ, gatarũ kaarĩ gatagatĩ ka iria, nake Jesũ aarĩ thĩ nyũmũ arĩ wiki.
Nitak sang ciang in, ngunkuang sia tuili laizang ah om a, Jesus ama nguak mualtung ah om hi.
48 Nake akĩona arutwo makĩĩgũmĩra gũtwara gatarũ, tondũ rũhuho rwerekeire na kũrĩa moimaga. Na rĩrĩ, ta thaa kenda cia ũtukũ, Jesũ agĩthiĩ kũrĩ o agereire maaĩ igũrũ. Nake aarĩ o hakuhĩ kũmahĩtũka,
Amate sang ah hui hongpai ahikom a nungzui te in ngunkuang sia haksa tak in hot uh hi: zingsang nai thum le nai luk ki laklaw kiim in, Jesus amate tung ah tuili tung ah lampai in, amate kantan tu bang in kithoai hi.
49 no-o mamuona agereire maaĩ igũrũ magĩĩciiria nĩ ngoma moonaga. Magĩkaya
Ahihang amate in tui tung ah a lampai a mu uh ciang in, thitha sa in, au ngawp uh hi.
50 tondũ othe nĩmamuonire na magĩĩtigĩra mũno. O hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ũmĩrĩriai! Nĩ niĩ. Tigai gwĩtigĩra.”
Banghangziam cile a vekpi in mu uh a, amate lungmang mama uh hi. Tasia pociang Jesus in amate paupui a, Thinnuam in om vun: Keima khi hi; lau heak vun, ci hi.
51 Agĩcooka agĩtoonya gatarũ kau maarĩ, naruo rũhuho rũgĩtuĩka. Nao makĩgega mũno,
Jesus amate kung ngunkuang tung ah ka to a, a sung ah a thet ciang in; hui zong thim hi: taciang amate sonzawk ngawl zadong in lamdangsa uh hi.
52 tondũ matiataũkĩirwo nĩ ũhoro wa mĩgate ĩyo; ngoro ciao ciarĩ o nyũmũ.
Amate in anluum taw kisai nalamdang thu phawk ngawl uh hi, banghangziam cile amate a thinpui lei uh hang a hihi.
53 Na maarĩkia kũringa mũrĩmo ũrĩa ũngĩ, magĩkinya Genesareti, makĩoha gatarũ kao hũgũrũrũ-inĩ cia iria.
Ngalkhat a thet uh ciang in, Gennesaret ah hongpai uh a, tuihui ah ngunkuang khit uh hi.
54 Maarĩkia kuuma gatarũ-inĩ, o rĩmwe andũ makĩmenya Jesũ.
Amate ngunkuang sung pan a pusua pociang, mipi te in Jesus a hi hunlam tel pai uh hi.
55 Magĩtuĩkania bũrũri-inĩ ũcio wothe magakuuaga andũ arĩa maarĩ arũaru na ibarĩ, makĩmatwaraga kũrĩa guothe maiguaga atĩ nĩkuo arĩ.
Tasiaciang tua ngam kimkot theampo ah tai uh a, Jesus om hi, ci a zak na mun uh ah, cina te a lupna uh taw hong pua tek uh hi.
56 Na kũrĩa guothe aathiiaga, mĩciĩ-inĩ, na tũtũũra-inĩ o na kana mĩgũnda-inĩ, o maigaga arĩa arũaru ndũnyũ-inĩ, na makamũthaitha ametĩkĩrie naarĩ mahutie gĩcũrĩ kĩa nguo yake, na arĩa othe maamũhutirie makĩhona.
Jesus a tum na mun khua theampo, khuapi te le lo lam theampo ah, amate in cina te lampi tung ah sial uh ah, a puanmong tham tu in ngen tek uh hi: a tham tha theampo in damna nga uh hi.
