Proverbes 3

1 Mon fils, n’oublie pas ma loi, et que ton cœur garde mes préceptes,

Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:

2 Car ils t’apporteront la longueur des jours, des années de vie, et la paix.

Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.

3 Que la miséricorde et la vérité ne t’abandonnent pas: mets-les autour de ton cou, grave-les sur les tables de ton cœur:

Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:

4 Et tu trouveras grâce et une bonne discipline devant Dieu et les hommes.

Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.

5 Aie confiance dans le Seigneur de tout ton cœur, et ne t’appuie pas sur ta prudence.

Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:

6 Dans toutes tes voies, pense à lui, et lui-même dirigera tes pas.

Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.

7 Ne sois pas sage à tes propres yeux: crains Dieu, et éloigne-toi du mal;

Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:

8 Car ce sera la santé pour ton corps et une irrigation pour tes os.

Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.

9 Honore le Seigneur de ton bien, et donne-lui des prémices de tous tes fruits;

Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:

10 Et tes greniers seront remplis d’abondance, et tes pressoirs regorgeront de vin.

Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.

11 Ne rejetteras, mon fils, la discipline du Seigneur: et ne te décourage pas, lorsque par lui tu es châtié;

Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:

12 Car le Seigneur châtie celui qu’il aime, et il se complaît en lui comme un père en son fils.

Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.

13 Bienheureux l’homme qui a trouvé la sagesse, et qui est riche en prudence:

Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.

14 L’acquisition de la sagesse vaut mieux que le commerce de l’argent, et ses fruits sont préférables à l’or le meilleur et le plus pur;

Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.

15 Elle est plus précieuse que toutes les richesses; et tout ce qu’on désire ne peut lui être comparé.

Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,

16 La longueur des jours est dans sa droite; et dans sa gauche sont les richesses et la gloire.

Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.

17 Ses voies sont des voies belles, et tous ses sentiers sont pacifiques.

Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.

18 Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent, et celui qui la tient est bienheureux.

Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.

19 Le Seigneur, par la sagesse, a fondé la terre: il a affermi les cieux par la prudence.

Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.

20 Par sa sagesse ont paru tout à coup des abîmes, et les nuées se chargent de rosée.

Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.

21 Mon fils, que ces choses ne s’éloignent pas de tes yeux; garde la loi et le conseil;

Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;

22 Et ce sera la vie pour ton âme, et un ornement à ton cou;

Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.

23 Alors tu marcheras avec assurance dans ta voie, et ton pied ne se heurtera pas;

Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.

24 Si tu dors, tu ne craindras pas: tu reposeras, et doux sera ton sommeil;

Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.

25 Ne redoute pas une terreur soudaine, ni les puissances des impies fondant sur toi.

Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:

26 Car le Seigneur sera à ton côté, et il gardera ton pied, afin que tu ne sois point pris.

Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.

27 N’empêche point de bien faire celui qui le peut: si tu es en état, fais toi-même bien.

Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.

28 Ne dis pas à ton ami: Va et reviens; demain je te donnerai, lorsqu’à l’instant tu peux donner.

Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.

29 Ne machine pas de mal contre ton ami, puisque lui en toi a confiance.

Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.

30 Ne dispute pas avec un homme sans sujet, lorsque lui-même ne t’a rien fait de mal.

Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.

31 Ne porte pas envie à un homme injuste, et n’imite pas ses voies,

Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.

32 Parce que c’est l’abomination du Seigneur, qu’un moqueur; et que c’est avec les simples qu’est sa conversation.

Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.

33 La détresse viendra du Seigneur dans la maison de l’impie; mais les habitations des justes seront bénies.

Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.

34 Il se jouera lui-même des moqueurs; et aux hommes doux il donnera sa grâce.

Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.

35 Les sages posséderont la gloire: l’élévation des insensés sera l’ignominie.

Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.