< Matthieu 12 >
1 En ce temps-là, Jésus passait le long des blés un jour de sabbat, et ses disciples ayant faim se mirent à cueillir des épis et à les manger.
Madugi matung ikui kuidana nongma potthaba numit amada Jisuna mahei maronggi loubuk phaoduna chatlammi. Amasung Ibungogi tung-inbasing aduna mapuk lamladuna gehu charong heklaga chaba hourammi.
2 Les pharisiens voyant cela lui dirent: Voilà que vos disciples font ce qu’il n’est pas permis de faire aux jours du sabbat.
Aduga Pharisee-singna madu ubada Ibungoda hairak-i, “Yeng-u, nahakki tung-inbasingna potthaba numitta mahei-marong hektuna Wayel Yathang thugaire!”
3 Mais il leur dit: N’avez-vous point lu ce que fit David, lorsqu’il eut faim, lui et ceux qui étaient avec lui?
Maduda Jisuna khumlak-i, “David amadi mahakka loinabasingna mapuk lamlabada David-na kari toukhibage haiba adu nakhoina Mapugi puyada padabra?
4 Comme il entra dans la maison de Dieu, et mangea les pains de proposition qu’il ne lui était pas permis de manger, ni à ceux qui étaient avec lui, mais aux prêtres seuls?
Matou karamna mahakna Mapugi sangda changduna mahak amasung mahakka loinabasing aduna purohitsing khaktana chaba yaba Tengban Mapuda katpa asengba tal adu chakhibage haibadu nakhoina padabra?
5 Ou n’avez-vous pas lu dans la loi, qu’aux jours du sabbat les prêtres, dans le temple, violent le sabbat et sont sans péché?
Aduga Mapugi Sanglenda thougal touba purohitsingna potthaba numit khudinggi potthabagi wayel adu thugairabasu makhoi maral leite haiba adu nakhoina Moses-ki Wayel Yathangda padabara?
6 Or, je vous dis qu’il y a ici quelqu’un de plus grand que le temple.
Eina nakhoida hairibasini, Mapugi Sanglen asidagi henna chaoba ama mapham asida lei.
7 Et si vous compreniez ce que signifie: Je veux la miséricorde et non le sacrifice, vous n’auriez jamais condamné les innocents.
Aduga, ‘Eina pambadi chanbiheiba aduni, iratpot adu natte’ haiba Mapugi puyagi wa asigi wahanthok nakhoina khanglamlabadi, nakhoina maral leijadabasing adubu lalhallamloidabani.
8 Car le Fils de l’homme est maître du sabbat même.
Maramdi Migi Machanupa adu potthaba numitki Mapuni.”
9 Etant parti de là, il vint dans leur synagogue.
Adudagi Jisuna mapham adu thadoktuna makhoigi synagogue-ta chatlammi.
10 Or, voilà qu’un homme avait la main desséchée, et ils l’interrogeaient, disant: Est-il permis de guérir les jours de sabbat? afin de l’accuser.
Mapham aduda makhut nama pangtha-sithaduna naba nupa ama leirammi. Aduga Jisubu maral piba yanaba Pharisee-sing aduna Jisuda hanglak-i, “Potthaba numitta anaba phahanbasi Moses-ki Wayel Yathangna yabara?”
11 Mais il leur répondit: Quel sera l’homme d’entre vous qui, ayant une brebis, si cette brebis tombe dans une fosse le jour du sabbat, ne la prendra pas pour l’en retirer?
Maduda Jisuna makhoida hairak-i, “Nakhoigi naraktagi kanagumba amagi yao ama potthaba numitta kom amada tarabadi, mahakna madubu paiduna loukhatloidra?
12 Or combien un homme vaut mieux qu’une brebis? Il est donc permis de faire le bien les jours de sabbat.
Adu oirabadi mina yaodagi kayada henna mamal leiba helliba? Maram aduna, eikhoina potthaba numitta aphaba touba wayel yathangna yai.”
13 Alors il dit à cet homme: Étends ta main. Il l’étendit, et elle devint saine comme l’autre.
Adudagi Ibungona makhut nama pangtha-sithaba nupa aduda hairak-i, “Nahakki nakhut adu tingthok-u.” Maduda nupa aduna makhut adu thingthokcharammi amasung makhut adu atoppa makhut nama adugumna pungpha phajare.
14 Cependant les Pharisiens étant sortis tinrent conseil contre lui comment ils le perdraient.
Adudagi Pharisee-sing aduna chatkhiduna Jisubu karamna hatsige haiduna wa tanarammi.
15 Mais Jésus, le sachant, partit de là, et beaucoup le suivirent et il les guérit tous.
Adubu Jisuna madu khangbadagi mapham adudagi chatthokkhirammi. Aduga yamlaba miyamna Ibungogi tung injarammi. Amasung Ibungona makhoi pumnamakki anaba phahanbirammi,
16 Et il leur ordonna de ne point le révéler.
Adubu mahakki maramda mi kanadasu haidokkanu haiduna makhoida yathang pirammi.
17 Afin que fût accomplie la parole du prophète Isaïe, disant:
Masi Tengban Mapugi wa phongdokpa maichou Isaiah-na haikhiba wa adu thungnanabani:
18 Voici mon serviteur que j’ai choisi, l’objet de ma dilection, en qui mon âme a mis toutes ses complaisances. Je ferai reposer mon esprit sur lui, et il annoncera la justice aux nations.
“Yeng-u, eina khandoklaba eigi inai, Eigi thawaina penjariba, eigi nungsithoiraba. Eina mahakki mathakta eigi thawai pibigani, Amasung mahakna atoppa phurupsingda eigi achumba wayel laothokkani.
19 Il ne disputera point, il ne criera point, et personne n’entendra sa voix dans les places publiques.
Mahakna khatna-cheinabasu touroi, lao khongbasu touroi, Aduga lambisingda kananasu mahakki khonjel taroi.
20 Il n’achèvera pas de rompre un roseau à demi brisé, et n’éteindra point une mèche encore fumante, jusqu’à ce qu’il assure le triomphe de la justice.
Puraktriphaoba mahakna, achumba wayelna lanngambadu, Thudekloi mahakna, kontharaba singwutpu, Mutthatloi mahakna, mutsi mutsi chakliba thaomeibu,
21 Et les nations espéreront en son nom.
Aduga Ibungo mahakki mingda, thamjagani asa mipum khudingmakna.”
22 Alors on lui présenta un démoniaque, aveugle et muet, et il le guérit, en sorte qu’il parlait et voyait.
Adudagi mi kharana mamit tangba aduga marolsu thoktaba lai phattaba changba nupa amabu Jisugi nakta purakle. Aduga Jisuna mahakpu phahanbiduna mahakna wa ngangba amasung uba ngamjare.
23 Et tout le peuple, frappé de stupéfaction, disait: N’est-ce point là le Fils de David?
Maduda miyam pumnamak aduna ngaklduna hairak-i, “Mahak asibu David-ki Machanupa adu oigadouribra?”
24 Or, entendant cela, les pharisiens disaient: Celui-ci ne chasse les démons que par Béelzébub, prince des démons.
Adubu touribasing adu tarabada Pharisee-singna hairak-i, “Mahakna phattaba thawaibu tanthokpa natte, adubu lai phattabasinggi mapu Satan-gi mapanna tanthokpani.”
25 Mais, Jésus connaissant leurs pensées, leur dit: Tout royaume divisé contre lui-même sera ruiné, et toute ville ou maison divisée contre elle-même ne subsistera pas.
Maduda Jisuna makhoina khalliba adu khangladuna makhoida hairak-i, “Leibak manungda tokhai tokhai tanaduna amaga amaga khatnaduna leiriba leibak khudingmak mang takkani. Aduga tokhai tokhai tanaba sahar nattraga imung khudingmak amata oina kuina leptuna leiba ngamloi.
26 Que si Satan chasse Satan, il est divisé contre lui-même; comment donc son royaume subsistera-t-il?
Aduga Satan-na Satan-bu tanthoklabadi, mahak masamakki manungda tokhai tajare. Adu oirabadi mahakki leibak adu karamna panba ngamgadage.
27 Et si moi je chasse les démons par Béelzébub, par qui vos enfants les chassent-ils? C’est pourquoi ils seront eux-mêmes vos juges.
Aduga eina Beelzebul-gi mapanna lai phattaba tanthoklabadi, nahakki misingnadi kanagi mapanna makhoibu tanthokpage? Maram aduna nahak nasamakki tung-inbasingna nahak lali haibadu utchare.
28 Mais si je chasse les démons par l’esprit de Dieu, le royaume de Dieu est donc parvenu jusqu’à vous.
Adubu Tengban Mapugi Thawaigi mapanna eina lai phattabasingbu tanthoklabadi, Tengban Mapugi leibak adu nakhoigi nathakta laklabani.
29 D’ailleurs, comment quelqu’un peut-il entrer dans la maison du fort et enlever ce qu’il possède, si auparavant il ne lie le fort? C’est alors qu’il pillera sa maison.
“Aduga panggal kanba nupa amabu haanna punduna phajinba nattanadi kanana mahakki yumda changduna mahakki mapot macheisingdu munduna lougadage? Mahakna nupa adubu pullaba matung khaktada mahakki mapot macheisingdu munduna puba ngamgani.
30 Qui n’est pas avec moi est contre moi, et qui ne rassemble pas avec moi, disperse.
“Eibu yadaba mahak aduna eigi mayokta lei; aduga eiga loinana khomjinbagi thabak touminnadaba mahak aduna madubu chaikhai.
31 C’est pourquoi je vous dis: Tout péché et tout blasphème sera remis aux hommes; mais le blasphème contre l’Esprit ne sera point remis.
Maram aduna eina nakhoida hairibasini, pap khuding amasung thina ngangba khudingmakpu kokpigani; adubu kanagumbana Thawai Asengbagi mathakta thina nganglabadi mahakpu kokpiroi.
32 Et quiconque aura parlé contre le Fils de l’homme, il lui sera remis, mais si quelqu’un a parlé contre l’Esprit-Saint, il ne lui sera remis, ni en ce siècle, ni dans le siècle avenir. (aiōn )
Aduga Migi Machanupa adugi mathakta wa ngangba mahak adubu kokpigani, adubu Thawai Asengbagi mathakta ngangba mahak adubu houjikki mirol asidasu aduga lakkadaba miroldasu kokpiroi. (aiōn )
33 Ou estimez l’arbre bon et le fruit bon; ou estimez l’arbre mauvais et le fruit mauvais; car c’est par le fruit qu’on connaît l’arbre.
“Upal amagi masak mahakna palliba mahei aduna tak-i. Upal aduna pharabadi mahakki mahei adusu phagani adubu upal aduna phattrabadi mahakki mahei adusu pharoi.
34 Race de vipères, comment pouvez-vous dire de bonnes choses, puisque vous êtes mauvais? C’est, en effet, de l’abondance du cœur que la bouche parle.
He lilgi chada-naodasa, nakhoina phattaba mi oiraga karamna nakhoina aphaba wa nganggani? Maramdi thamoinungda thanna leiribasing adu chinbalna ngangthok-i.
35 L’homme bon tire du bon trésor de bonnes choses, et l’homme mauvais tire du mauvais trésor de mauvaises choses.
Aphaba mina mahakki aphaba thamoigi pukeidagi aphaba adu puthok-i, aduga phattaba mina mahakki phattaba thamoigi pukeidagi phattaba adu puthok-i.
36 Or je vous dis que toute parole oiseuse que les hommes auront dite ils en rendront compte au jour du jugement.
“Aduga eina nakhoida hairibasini madudi nakhoina ngangkhiba warem khudingmakki maram nakhoina wayenbagi numit aduda pigadabani.
37 Car c’est par tes paroles que tu seras justifié et par tes paroles que tu seras condamné.
Maramdi nahakna ngangkhiba waheising adugi matung-inna nahakpu chumhanbigani nattraga nahakpu lalhan-gani.”
38 Alors quelques-uns des scribes et des pharisiens prirent la parole après lui, disant: Maître, nous voulons voir un miracle de vous.
Adudagi nongma Wayel Yathanggi oja khara amadi Pharisee-sing kharana Jisugi nakta laklaga hairak-i, “Oja nangondagi eikhoina angakpa khudam khara uning-i.”
39 Jésus, répondant, leur dit: Une génération méchante et adultère demande un miracle, et il ne lui sera donné d’autre miracle que celui du prophète Jonas.
Maduda Jisuna makhoida khumlak-i, “Phattaba amadi thajaba yadaba mironna angakpa khudam thi! Adubu Tengban Mapugi wa phongdokpa maichou Jonah-gi khudam adu nattana atoppa khudam amata nakhoida piroi.
40 Car comme Jonas fut trois jours et trois nuits dans le ventre du poisson, ainsi le Fils de l’homme sera dans le sein de la terre trois jours et trois nuits.
Maramdi Jonah-na achouba nga adugi puknungda ahing ahum nungthil ahum leikhibagum, Migi Machanupa adunasu malem leisanungda ahing ahum nugthil ahum leigani.
41 Les Ninivites se lèveront au jugement avec cette génération et la condammeront, parce qu’ils firent pénitence à la prédication de Jonas, et cependant il y a ici plus que Jonas.
Amasung wayenbagi numitta Nineveh-gi misingna ngasigi miron asiga lepminnagani aduga miron asibu lalhan-gani. Maramdi Jonah-na pao sandokpa matamda makhoina paptagi pukning hongjakhi; aduga eina nakhoida hairi madudi Jonah-dagi henna chaoba ama mapham asida leiri!
42 La reine du Midi se lèvera au jugement avec cette génération, et la condamnera, parce qu’elle vint des extrémités de la terre écouter la sagesse de Salomon; et cependant il y a ici plus que Salomon.
Aduga wayenba numitta Sheba leibakki leimarembina ngasigi miron asiga lepminnagani aduga miron asibu lalhan-gani; maramdi mahakna ningthou Solomon-gi lousinggi wa tanaba mahakki laplaba maramdamdagi lakkhi; aduga eina nakhoida tasengnamak hairi madudi Solomon-dagi henna chaoba ama mapham asida leiri adubu nakhoina tade!
43 Lorsque l’esprit impur est sorti d’un homme, il s’en va errant en des lieux arides, cherchant du repos, et il n’en trouve point.
“Phattaba thawai amana mi amadagi thoklakpa matamda mahakna potthapham thiduna leikanglagi maphamsingda koina chatli. Aduga mahakna mapham phangdrabada,
44 Alors il dit: Je retournerai dans ma maison d’où je suis sorti, et y revenant, il la trouve libre, purifiée de ce qui la souillait et ornée.
mathanta asumna haijei, ‘Eina thoklakkhiba yum aduda ei amuk hallage.’ Aduga mahakna hallakpa matamda yumdu ihang hangna, sittok-sengdoktuna ningthina thamlamba adu ure.
45 Alors il va et prend sept autres esprits plus mauvais que lui, et entrant, ils y demeurent; et le dernier état de cet homme est pire que le premier. Ainsi en sera-t-il de cette génération perverse.
Adudagi mahakna amuk chatkhiduna mangondagi henna phattaba thawai taret purakle, aduga makhoina mi aduda changduna mapham aduda leire. Aduga mi adugi akonbagi phibam adu hanna oiramba phibam adudagi yamna henna phalaktre. Matou asumna phattaba miron asidasu oigani.”
46 Lorsqu’il parlait encore au peuple, voilà que sa mère et ses frères étaient dehors, cherchant à lui parler.
Adudagi Jisuna miyam aduda wa nganglingeida, mahakki mama amasung machin manaosingna mangonda wa khara hainingbadagi mapanda leptuna leirammi.
47 Quelqu’un lui dit: Voilà votre mère et vos frères qui sont dehors et qui vous cherchent.
Aduga kanagumba amana Ibungoda hairak-i, “Yengbiyu, Ibungogi ima amasung inaosingna Ibungoda wa hainingbadagi mapanda leptuna leiri.”
48 Mais, répondant à celui qui lui parlait, il dit: Qui est ma mère et qui sont mes frères?
Maduda Ibungona nupa aduda hairak-i, “Eigi ima kanano? Aduga eigi ichin- inaosing haibasina kanabuno?”
49 Et étendant la main vers ses disciples, il dit: Voici ma mère et mes frères.
Adudagi Ibungona mahakki tung-inbasingda khut thilladuna hairak-i, “Yeng-u! Makhoising asi eigi ima amasung eigi ichin inaosingni!
50 Car quiconque fait la volonté de mon Père qui est dans les cieux, celui-là est mon frère et ma sœur et ma mère.
Maramdi swargada leiriba Ipagi aningba touriba makhoising adu eigi ichin-inao, iche-ichan amasung eigi imani.”