Luc 9
1 Ayant assemblé ses douze disciples, Jésus leur donna puissance et autorité sur tous les démons, et le pouvoir de guérir les maladies.
συγκαλεσαμενος δε τους δωδεκα εδωκεν αυτοις δυναμιν και εξουσιαν επι παντα τα δαιμονια και νοσους θεραπευειν
2 Et il les envoya annoncer le royaume de Dieu, et guérir les malades.
και απεστειλεν αυτους κηρυσσειν την βασιλειαν του θεου και ιασθαι {VAR2: [τους ασθενεις] }
3 Et il leur dit: Ne portez rien pour le chemin, ni bâtons, ni sac, ni pain, ni argent, et n'ayez pas deux habits.
και ειπεν προς αυτους μηδεν αιρετε εις την οδον μητε ραβδον μητε πηραν μητε αρτον μητε αργυριον μητε {VAR2: [ανα] } δυο χιτωνας εχειν
4 Et en quelque maison que vous entriez, demeurez-y jusqu'à ce que vous partiez.
και εις ην αν οικιαν εισελθητε εκει μενετε και εκειθεν εξερχεσθε
5 Et quant à ceux qui ne vous recevront point, en partant de leur ville secouez la poussière de vos pieds, en témoignage contre ces gens-là.
και οσοι αν μη δεχωνται υμας εξερχομενοι απο της πολεως εκεινης τον κονιορτον απο των ποδων υμων αποτινασσετε εις μαρτυριον επ αυτους
6 Étant donc partis, ils allaient de bourgade en bourgade, annonçant l'évangile et guérissant partout les malades.
εξερχομενοι δε διηρχοντο κατα τας κωμας ευαγγελιζομενοι και θεραπευοντες πανταχου
7 Cependant, Hérode le tétrarque entendit parler de tout ce que Jésus faisait; et il était fort perplexe, parce que les uns disaient que Jean était ressuscité des morts;
ηκουσεν δε ηρωδης ο τετρααρχης τα γινομενα παντα και διηπορει δια το λεγεσθαι υπο τινων οτι ιωαννης ηγερθη εκ νεκρων
8 Et d'autres, qu'Élie était apparu; et d'autres, que l'un des anciens prophètes était ressuscité.
υπο τινων δε οτι ηλιας εφανη αλλων δε οτι προφητης τις των αρχαιων ανεστη
9 Et Hérode disait: J'ai fait couper la tête à Jean; mais qui est celui-ci, dont j'apprends de telles choses? Et il souhaitait de le voir.
ειπεν δε {VAR1: [ο] } ηρωδης ιωαννην εγω απεκεφαλισα τις δε εστιν ουτος περι ου ακουω τοιαυτα και εζητει ιδειν αυτον
10 Les apôtres étant de retour, racontèrent à Jésus tout ce qu'ils avaient fait. Les ayant pris avec lui, il se retira à l'écart, dans un lieu solitaire, près d'une ville appelée Bethsaïda.
και υποστρεψαντες οι αποστολοι διηγησαντο αυτω οσα εποιησαν και παραλαβων αυτους υπεχωρησεν κατ ιδιαν εις πολιν καλουμενην βηθσαιδα
11 Le peuple l'ayant appris, le suivit, et Jésus les ayant reçus, leur parlait du royaume de Dieu, et il guérissait ceux qui avaient besoin de guérison.
οι δε οχλοι γνοντες ηκολουθησαν αυτω και αποδεξαμενος αυτους ελαλει αυτοις περι της βασιλειας του θεου και τους χρειαν εχοντας θεραπειας ιατο
12 Comme le jour commençait à baisser, les douze s'approchèrent et lui dirent: Renvoie cette multitude, afin qu'ils aillent dans les bourgades et dans les campagnes environnantes, pour se loger et trouver des vivres; car nous sommes ici dans un lieu désert.
η δε ημερα ηρξατο κλινειν προσελθοντες δε οι δωδεκα ειπαν αυτω απολυσον τον οχλον ινα πορευθεντες εις τας κυκλω κωμας και αγρους καταλυσωσιν και ευρωσιν επισιτισμον οτι ωδε εν ερημω τοπω εσμεν
13 Mais il leur dit: Vous-mêmes, donnez-leur à manger. Et ils répondirent: Nous n'avons pas plus de cinq pains et de deux poissons; à moins que nous n'allions acheter des vivres pour tout ce peuple;
ειπεν δε προς αυτους δοτε αυτοις {VAR1: φαγειν υμεις } {VAR2: υμεις φαγειν } οι δε ειπαν ουκ εισιν ημιν πλειον η αρτοι πεντε και ιχθυες δυο ει μητι πορευθεντες ημεις αγορασωμεν εις παντα τον λαον τουτον βρωματα
14 Car ils étaient environ cinq mille hommes. Alors il dit à ses disciples: Faites-les asseoir par rangées de cinquante.
ησαν γαρ ωσει ανδρες πεντακισχιλιοι ειπεν δε προς τους μαθητας αυτου κατακλινατε αυτους κλισιας {VAR1: ωσει } {VAR2: [ωσει] } ανα πεντηκοντα
15 Et ils firent ainsi, et les firent tous asseoir.
και εποιησαν ουτως και κατεκλιναν απαντας
16 Alors Jésus prit les cinq pains et les deux poissons, et levant les yeux au ciel, il les bénit, et les rompit, et les donna aux disciples, pour les présenter au peuple.
λαβων δε τους πεντε αρτους και τους δυο ιχθυας αναβλεψας εις τον ουρανον ευλογησεν αυτους και κατεκλασεν και εδιδου τοις μαθηταις παραθειναι τω οχλω
17 Tous en mangèrent, et furent rassasiés, et on emporta douze paniers pleins des morceaux qui restèrent.
και εφαγον και εχορτασθησαν παντες και ηρθη το περισσευσαν αυτοις κλασματων κοφινοι δωδεκα
18 Il arriva, comme il priait en particulier, et que les disciples étaient avec lui, qu'il leur demanda: Qui disent les foules que je suis?
και εγενετο εν τω ειναι αυτον προσευχομενον κατα μονας συνησαν αυτω οι μαθηται και επηρωτησεν αυτους λεγων τινα με {VAR1: οι οχλοι λεγουσιν } {VAR2: λεγουσιν οι οχλοι } ειναι
19 Eux, répondant, dirent: Les uns disent Jean-Baptiste; les autres, Élie; et les autres, que quelqu'un des anciens prophètes est ressuscité.
οι δε αποκριθεντες ειπαν ιωαννην τον βαπτιστην αλλοι δε ηλιαν αλλοι δε οτι προφητης τις των αρχαιων ανεστη
20 Et vous, leur dit-il, qui dites-vous que je suis? Et Pierre répondit: Tu es le Christ de Dieu.
ειπεν δε αυτοις υμεις δε τινα με λεγετε ειναι πετρος δε αποκριθεις ειπεν τον χριστον του θεου
21 Mais il leur défendit sévèrement de le dire à personne,
ο δε επιτιμησας αυτοις παρηγγειλεν μηδενι λεγειν τουτο
22 Ajoutant: Il faut que le Fils de l'homme souffre beaucoup, et qu'il soit rejeté par les anciens, les principaux sacrificateurs et les scribes, et qu'il soit mis à mort, et qu'il ressuscite le troisième jour.
ειπων οτι δει τον υιον του ανθρωπου πολλα παθειν και αποδοκιμασθηναι απο των πρεσβυτερων και αρχιερεων και γραμματεων και αποκτανθηναι και τη τριτη ημερα εγερθηναι
23 Or, il disait à tous: Si quelqu'un veut venir après moi, qu'il renonce à lui-même, qu'il se charge chaque jour de sa croix, et qu'il me suive.
ελεγεν δε προς παντας ει τις θελει οπισω μου ερχεσθαι αρνησασθω εαυτον και αρατω τον σταυρον αυτου καθ ημεραν και ακολουθειτω μοι
24 Car quiconque voudra sauver sa vie la perdra; mais quiconque perdra sa vie pour l'amour de moi, celui-là la sauvera.
ος γαρ αν θελη την ψυχην αυτου σωσαι απολεσει αυτην ος δ αν απολεση την ψυχην αυτου ενεκεν εμου ουτος σωσει αυτην
25 Et que servirait-il à un homme de gagner tout le monde, s'il se détruisait ou se perdait lui-même?
τι γαρ ωφελειται ανθρωπος κερδησας τον κοσμον ολον εαυτον δε απολεσας η ζημιωθεις
26 Car si quelqu'un a honte de moi et de mes paroles, le Fils de l'homme aura honte de lui quand il viendra dans sa gloire, et dans celle du Père et des saints anges.
ος γαρ αν επαισχυνθη με και τους εμους λογους τουτον ο υιος του ανθρωπου επαισχυνθησεται οταν ελθη εν τη δοξη αυτου και του πατρος και των αγιων αγγελων
27 Et je vous le dis en vérité: Il y a quelques-uns de ceux qui sont ici présents, qui ne mourront point, qu'ils n'aient vu le royaume de Dieu.
λεγω δε υμιν αληθως εισιν τινες των αυτου εστηκοτων οι ου μη γευσωνται θανατου εως αν ιδωσιν την βασιλειαν του θεου
28 Environ huit jours après ces discours, Jésus prit avec lui Pierre, Jean et Jacques, et monta sur une montagne pour prier.
εγενετο δε μετα τους λογους τουτους ωσει ημεραι οκτω {VAR2: [και] } παραλαβων πετρον και ιωαννην και ιακωβον ανεβη εις το ορος προσευξασθαι
29 Et pendant qu'il priait, son visage parut tout autre, et ses habits devinrent blancs et resplendissants comme un éclair.
και εγενετο εν τω προσευχεσθαι αυτον το ειδος του προσωπου αυτου ετερον και ο ιματισμος αυτου λευκος εξαστραπτων
30 Et voici deux hommes s'entretenaient avec lui;
και ιδου ανδρες δυο συνελαλουν αυτω οιτινες ησαν μωυσης και ηλιας
31 C'était Moïse et Élie, qui apparurent avec gloire, et parlaient de sa mort qu'il devait accomplir à Jérusalem.
οι οφθεντες εν δοξη ελεγον την εξοδον αυτου ην ημελλεν πληρουν εν ιερουσαλημ
32 Et Pierre et ceux qui étaient avec lui étaient accablés de sommeil, et quand ils furent réveillés, ils virent sa gloire et les deux hommes qui étaient avec lui.
ο δε πετρος και οι συν αυτω ησαν βεβαρημενοι υπνω διαγρηγορησαντες δε ειδον την δοξαν αυτου και τους δυο ανδρας τους συνεστωτας αυτω
33 Et comme ces hommes se séparaient de Jésus, Pierre lui dit: Maître, il est bon que nous demeurions ici; faisons-y trois tentes, une pour toi, une pour Moïse et une pour Élie; car il ne savait pas bien ce qu'il disait.
και εγενετο εν τω διαχωριζεσθαι αυτους απ αυτου ειπεν ο πετρος προς τον ιησουν επιστατα καλον εστιν ημας ωδε ειναι και ποιησωμεν σκηνας τρεις μιαν σοι και μιαν μωυσει και μιαν ηλια μη ειδως ο λεγει
34 Il parlait encore, lorsqu'une nuée les couvrit; et comme elle les enveloppait, les disciples furent saisis de frayeur.
ταυτα δε αυτου λεγοντος εγενετο νεφελη και επεσκιαζεν αυτους εφοβηθησαν δε εν τω εισελθειν αυτους εις την νεφελην
35 Et une voix sortit de la nuée, qui dit: C'est ici mon Fils bien-aimé; écoutez-le.
και φωνη εγενετο εκ της νεφελης λεγουσα ουτος εστιν ο υιος μου ο εκλελεγμενος αυτου ακουετε
36 Et comme la voix se faisait entendre, Jésus se trouva seul; et ses disciples gardèrent le silence, et ne dirent rien alors à personne de ce qu'ils avaient vu.
και εν τω γενεσθαι την φωνην ευρεθη ιησους μονος και αυτοι εσιγησαν και ουδενι απηγγειλαν εν εκειναις ταις ημεραις ουδεν ων εωρακαν
37 Le jour suivant, comme ils descendaient de la montagne, une grande troupe vint au-devant de Jésus.
εγενετο δε τη εξης ημερα κατελθοντων αυτων απο του ορους συνηντησεν αυτω οχλος πολυς
38 Et un homme de la troupe s'écria et dit: Maître, je te prie, jette les yeux sur mon fils; car c'est mon unique.
και ιδου ανηρ απο του οχλου εβοησεν λεγων διδασκαλε δεομαι σου επιβλεψαι επι τον υιον μου οτι μονογενης μοι εστιν
39 Un esprit se saisit de lui, et aussitôt il jette de grands cris. Puis l'esprit l'agite violemment, le fait écumer, et à peine le quitte-t-il, après l'avoir tout brisé.
και ιδου πνευμα λαμβανει αυτον και εξαιφνης κραζει και σπαρασσει αυτον μετα αφρου και {VAR1: μολις } {VAR2: μογις } αποχωρει απ αυτου συντριβον αυτον
40 Et j'ai prié tes disciples de le chasser; mais ils n'ont pu.
και εδεηθην των μαθητων σου ινα εκβαλωσιν αυτο και ουκ ηδυνηθησαν
41 Et Jésus répondant, dit: O race incrédule et perverse, jusqu'à quand serai-je avec vous et vous supporterai-je?
αποκριθεις δε ο ιησους ειπεν ω γενεα απιστος και διεστραμμενη εως ποτε εσομαι προς υμας και ανεξομαι υμων προσαγαγε ωδε τον υιον σου
42 Amène ici ton fils. Et comme il approchait, le démon le terrassa, et l'agita violemment; mais Jésus reprit fortement l'esprit immonde, et guérit l'enfant, et le rendit à son père.
ετι δε προσερχομενου αυτου ερρηξεν αυτον το δαιμονιον και συνεσπαραξεν επετιμησεν δε ο ιησους τω πνευματι τω ακαθαρτω και ιασατο τον παιδα και απεδωκεν αυτον τω πατρι αυτου
43 Et tous furent étonnés de la puissance magnifique de Dieu. Et comme ils étaient tous dans l'admiration de tout ce que Jésus faisait, il dit à ses disciples:
εξεπλησσοντο δε παντες επι τη μεγαλειοτητι του θεου παντων δε θαυμαζοντων επι πασιν οις εποιει ειπεν προς τους μαθητας αυτου
44 Pour vous, écoutez bien ces paroles: Le Fils de l'homme doit être livré entre les mains des hommes.
θεσθε υμεις εις τα ωτα υμων τους λογους τουτους ο γαρ υιος του ανθρωπου μελλει παραδιδοσθαι εις χειρας ανθρωπων
45 Mais ils n'entendaient point cette parole; elle était si obscure pour eux, qu'ils n'y comprenaient rien; et ils craignaient de l'interroger sur ce sujet.
οι δε ηγνοουν το ρημα τουτο και ην παρακεκαλυμμενον απ αυτων ινα μη αισθωνται αυτο και εφοβουντο ερωτησαι αυτον περι του ρηματος τουτου
46 Or, une pensée s'empara d'eux, savoir: Lequel d'entre eux serait le plus grand.
εισηλθεν δε διαλογισμος εν αυτοις το τις αν ειη μειζων αυτων
47 Mais Jésus, voyant la pensée de leur cœur, prit un enfant et le plaça auprès de lui, et il leur dit:
ο δε ιησους ειδως τον διαλογισμον της καρδιας αυτων επιλαβομενος παιδιον εστησεν αυτο παρ εαυτω
48 Quiconque reçoit cet enfant en mon nom, me reçoit; et quiconque me reçoit, reçoit celui qui m'a envoyé. Car celui d'entre vous tous qui est le plus petit, c'est celui-là qui sera grand.
και ειπεν αυτοις ος εαν δεξηται τουτο το παιδιον επι τω ονοματι μου εμε δεχεται και ος αν εμε δεξηται δεχεται τον αποστειλαντα με ο γαρ μικροτερος εν πασιν υμιν υπαρχων ουτος εστιν μεγας
49 Et Jean, prenant la parole, dit: Maître, nous avons vu quelqu'un qui chassait les démons en ton nom; et nous l'en avons empêché, parce qu'il ne te suit pas avec nous.
αποκριθεις δε ιωαννης ειπεν επιστατα ειδομεν τινα εν τω ονοματι σου εκβαλλοντα δαιμονια και εκωλυομεν αυτον οτι ουκ ακολουθει μεθ ημων
50 Et Jésus lui dit: Ne l'en empêchez point; car celui qui n'est pas contre nous est pour nous.
ειπεν δε προς αυτον {VAR2: ο } ιησους μη κωλυετε ος γαρ ουκ εστιν καθ υμων υπερ υμων εστιν
51 Comme le temps de son élévation approchait, il se mit en chemin, résolu d'aller à Jérusalem.
εγενετο δε εν τω συμπληρουσθαι τας ημερας της αναλημψεως αυτου και αυτος το προσωπον εστηρισεν του πορευεσθαι εις ιερουσαλημ
52 Et il envoya des gens devant lui, qui, étant partis, entrèrent dans un bourg des Samaritains, pour lui préparer un logement.
και απεστειλεν αγγελους προ προσωπου αυτου και πορευθεντες εισηλθον εις κωμην σαμαριτων ως ετοιμασαι αυτω
53 Mais ceux-ci ne le reçurent pas, parce qu'il se dirigeait vers Jérusalem.
και ουκ εδεξαντο αυτον οτι το προσωπον αυτου ην πορευομενον εις ιερουσαλημ
54 Et Jacques et Jean, ses disciples, voyant cela, lui dirent: Seigneur, veux-tu que nous disions que le feu descende du ciel et qu'il les consume, comme fit Élie?
ιδοντες δε οι μαθηται ιακωβος και ιωαννης ειπαν κυριε θελεις ειπωμεν πυρ καταβηναι απο του ουρανου και αναλωσαι αυτους
55 Mais Jésus, se retournant, les censura et dit: Vous ne savez de quel esprit vous êtes animés;
στραφεις δε επετιμησεν αυτοις
56 Car le Fils de l'homme n'est point venu faire périr les hommes, mais les sauver. Et ils s'en allèrent dans un autre bourg.
και επορευθησαν εις ετεραν κωμην
57 Comme ils étaient en chemin, un homme lui dit: Je te suivrai, Seigneur, partout où tu iras.
και πορευομενων αυτων εν τη οδω ειπεν τις προς αυτον ακολουθησω σοι οπου εαν απερχη
58 Mais Jésus lui dit: Les renards ont des tanières, et les oiseaux du ciel des nids; mais le Fils de l'homme n'a pas où reposer sa tête.
και ειπεν αυτω {VAR1: [ο] } {VAR2: ο } ιησους αι αλωπεκες φωλεους εχουσιν και τα πετεινα του ουρανου κατασκηνωσεις ο δε υιος του ανθρωπου ουκ εχει που την κεφαλην κλινη
59 Il dit à un autre: Suis-moi. Et celui-ci répondit: Seigneur, permets que j'aille auparavant ensevelir mon père.
ειπεν δε προς ετερον ακολουθει μοι ο δε ειπεν {VAR1: επιτρεψον μοι πρωτον απελθοντι } {VAR2: [κυριε] επιτρεψον μοι απελθοντι πρωτον } θαψαι τον πατερα μου
60 Jésus lui dit: Laisse les morts ensevelir leurs morts, mais toi, va annoncer le royaume de Dieu.
ειπεν δε αυτω αφες τους νεκρους θαψαι τους εαυτων νεκρους συ δε απελθων διαγγελλε την βασιλειαν του θεου
61 Un autre lui dit aussi: Je te suivrai, Seigneur, mais permets-moi de prendre auparavant congé de ceux qui sont dans ma maison.
ειπεν δε και ετερος ακολουθησω σοι κυριε πρωτον δε επιτρεψον μοι αποταξασθαι τοις εις τον οικον μου
62 Mais Jésus lui répondit: Celui qui met la main à la charrue et regarde derrière lui, n'est point propre au royaume de Dieu.
ειπεν δε [προς αυτον] ο ιησους ουδεις επιβαλων την χειρα επ αροτρον και βλεπων εις τα οπισω ευθετος εστιν τη βασιλεια του θεου
