Proverbes 24
1 Ne porte point d'envie aux hommes malins, et ne désire point d'être avec eux.
Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;
2 Car leur cœur pense à piller, et leurs lèvres parlent de nuire.
Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.
3 La maison sera bâtie par la sagesse, et sera affermie par l'intelligence.
Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.
4 Et par la science les cabinets seront remplis de tous les biens précieux et agréables.
Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.
5 L'homme sage [est accompagné] de force, et l'homme qui a de l'intelligence renforce la puissance.
Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.
6 Car par la prudence tu feras la guerre avantageusement, et la délivrance consiste dans le nombre des conseillers.
Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.
7 Il n'y a point de sagesse qui ne soit trop haute pour le fou; il n'ouvrira point sa bouche à la porte.
Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.
8 Celui qui pense à faire mal, on l'appellera, Songe-malice.
Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.
9 Le discours de la folie n'est que péché, et le moqueur est en abomination à l'homme.
Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.
10 Si tu as perdu courage dans la calamité, ta force s'est diminuée.
Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.
11 Si tu te retiens pour ne délivrer point ceux qui sont traînés à la mort, et qui sont sur le point d'être tués,
Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.
12 Parce que tu diras: Voici, nous n'en avons rien su; celui qui pèse les cœurs ne l'entendra-t-il point? et celui qui garde ton âme, ne le saura-t-il point? et ne rendra-t-il point à chacun selon son œuvre?
Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?
13 Mon fils, mange le miel, car il est bon; et le rayon de miel, car il est doux à ton palais.
Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;
14 Ainsi sera à ton âme la connaissance de la sagesse, quand tu l'auras trouvée; et il y aura une [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.
Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.
15 Méchant, n'épie point le domicile du juste, et ne détruis point son gîte.
Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.
16 Car le juste tombera sept fois, et sera relevé; mais les méchants tombent dans le mal.
Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.
17 Quand ton ennemi sera tombé, ne t'en réjouis point; et quand il sera renversé, que ton cœur ne s'en égaye point;
Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;
18 De peur que l'Eternel ne [le] voie, et que cela ne lui déplaise, tellement qu'il détourne de dessus lui sa colère [sur toi.]
Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.
19 Ne te dépite point à cause des gens malins; ne porte point d'envie aux méchants;
Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;
20 Car il n'y aura point de [bonne] issue pour le méchant, et la lampe des méchants sera éteinte.
Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.
21 Mon fils, crains l'Eternel, et le Roi; et ne te mêle point avec des gens remuants.
Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;
22 Car leur calamité s'élèvera tout d'un coup; et qui sait l'inconvénient qui arrivera à ces deux-là?
Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?
23 Ces choses aussi sont pour les sages. Il n'est pas bon d'avoir égard à l'apparence des personnes en jugement.
I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.
24 Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, et les nations l'auront en détestation.
Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.
25 Mais pour ceux qui le reprennent, ils en retireront de la satisfaction, et la bénédiction que les biens accompagnent se répandra sur eux.
Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.
26 Celui qui répond avec justesse fait plaisir [à celui qui l'écoute.]
Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.
27 Range ton ouvrage dehors, et l'apprête au champ qui est à toi, et puis bâtis ta maison.
Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.
28 Ne sois point témoin contre ton prochain, sans qu'il en soit besoin; car voudrais-tu t'en faire croire par tes lèvres?
Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.
29 Ne dis point: comme il m'a fait, ainsi lui ferai-je; je rendrai à cet homme selon ce qu'il m'a fait.
Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.
30 J'ai passé près du champ de l'homme paresseux, et près de la vigne de l'homme dépourvu de sens;
Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;
31 Et voilà, tout y était monté en chardons, et les orties avaient couvert le dessus, et sa cloison de pierres était démolie.
A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.
32 Et ayant vu cela, je le mis dans mon cœur, je le regardai, j'en reçus de l'instruction.
Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.
33 Un peu de dormir, un peu de sommeil, un peu de ploiement de bras pour demeurer couché,
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;
34 Et ta pauvreté viendra [comme] un passant; et ta disette, comme un soldat.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.
