Proverbes 14
1 Les femmes sages bâtissent leurs maisons; l'insensée les détruit de ses mains.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Celui qui marche droit craint le Seigneur; celui qui s'avance en des voies tortueuses sera déshonoré.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 Une verge d'orgueil sort de la bouche des insensés; les lèvres des sages les gardent eux-mêmes.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Où il n'y a point de bœufs, la crèche est vide; où il y a abondance de grains, la force des bœufs est manifeste.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Le témoin fidèle ne ment pas; le faux témoin est un brandon de mensonges.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Tu chercheras la sagesse parmi les méchants, et tu ne la trouveras pas; auprès des sages, le discernement est sous ta main.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Toutes choses sont contraires à l'insensé; des lèvres sages sont l'arme de la doctrine.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 La sagesse des habiles éclaire leurs voies; l'irréflexion des insensés les conduit à l'erreur.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Les demeures des méchants ont besoin d'être purifiées; la maison des justes est agréable.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Le cœur de l'homme est inquiet; son âme est triste, et, lorsqu'il se réjouit, c'est qu'il ne se mêle point de honte à sa joie.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 Les maisons des impies seront effacées; les tentes des cœurs droits resteront debout.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Il est une voie qui aux hommes semble droite; mais elle aboutit aux abîmes de l'enfer. (questioned)
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 La tristesse ne se mêle point aux joies sages; toujours le deuil succède aux fausses joies.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Le cœur audacieux s'enorgueillit de ses voies; l'homme bon se complaît en ses pensées.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 L'ingénuité est crédule; l'expérience mène aux regrets.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Le sage a peur et se détourne du méchant; l'insensé, confiant en lui- même, se mêle aux pervers.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 L'homme irascible agit sans réflexion; l'homme sensé supporte beaucoup.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 Les insensés ont le mal en partage; l'homme habile est maître de la science.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Les mauvais tomberont devant les bons; les impies seront des serviteurs aux portes des justes.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 On n'aime pas les amis des pauvres; mais les amis des riches sont nombreux.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Mépriser les indigents, c'est pécher; avoir compassion des pauvres, c'est se ménager la plus grande joie.
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 Les cœurs égarés songent au mal; les bons songent à la miséricorde et à la vérité; ceux qui commettent le mal ne connaissent ni miséricorde ni vérité; les miséricordes et la fidélité sont à ceux qui font le bien.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 Tout homme diligent a le superflu; tout homme ami des douceurs et des plaisirs sera dans l'indigence.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 La couronne des sages est l'activité; le travail des injustes est mauvais.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Le témoin fidèle délivrera son âme du mal; le témoin trompeur est un brandon de mensonges.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 Dans la crainte du Seigneur est l'espérance de la force; il laissera à ses enfants un appui.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 Les commandements du Seigneur sont une source de vie; ils nous font détourner des pièges de la mort.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 La gloire d'un roi est dans la multitude de la nation; son affliction, dans le petit nombre de ses sujets.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 L'homme patient est un vrai sage; l'impatient, un insensé.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 L'homme qui a bon cœur est le médecin de l'âme; un cœur trop sensible est un ver qui ronge les os.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Tromper l'indigent, c'est irriter son Créateur; celui qui honore Dieu a compassion du pauvre.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 L'impie sera rejeté à cause de sa malice; l'homme ferme en sa propre sainteté est vraiment juste.
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 Dans le bon cœur d'un homme on trouve la sagesse; on ne la trouvera pas dans le cœur de l'insensé.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 La justice élève une nation; les péchés amoindrissent un peuple.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 Le serviteur prudent est agréable au prince, et par sa dextérité il évite la disgrâce.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.
