< Proverbes 1 >
1 Proverbes de Salomon, fils de David, roi d'Israël:
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 pour connaître la sagesse et l'instruction; pour comprendre les discours sensés;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 pour acquérir une instruction éclairée, la justice, l'équité et la droiture;
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 pour donner aux simples le discernement; au jeune homme la connaissance et la réflexion.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Que le sage écoute, et il gagnera en savoir; l'homme intelligent connaîtra les conseils prudents,
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 il comprendra les proverbes et les sens mystérieux, les maximes des sages et leurs énigmes.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 La crainte de Yahweh est le commencement de la sagesse; les insensés méprisent la sagesse et l'instruction.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Ecoute, mon fils, l'instruction de ton père, et ne rejette pas l'enseignement de ta mère;
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 car c'est une couronne de grâce pour ta tête, et une parure pour ton cou.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Mon fils, si des pécheurs veulent te séduire, ne donne pas ton acquiescement.
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 S'ils disent: « Viens avec nous, dressons des embûches pour répandre le sang, tendons sans raison des pièges à l'innocent.
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
12 Engloutissons-les tout vifs, comme fait le schéol, tout entiers, comme ceux qui descendent dans la fosse. (Sheol )
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol )
13 Nous trouverons toutes sortes de biens précieux, nous remplirons de butin nos maisons;
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 tu tireras ta part au sort avec nous, il n'y aura qu'une bourse pour nous tous. » —
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Mon fils, ne va pas avec eux sur le chemin, détourne ton pied de leur sentier;
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 car leurs pieds courent au mal, ils se hâtent pour répandre le sang.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 C'est vainement qu'on jette le filet devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 eux, c'est contre leur propre sang qu'ils dressent des embûches; c'est à leur âme qu'ils tendent des pièges.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Telles sont les voies de tout homme âpre au gain; le gain cause la perte de ceux qui le détiennent.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 La sagesse crie dans les rues, elle élève sa voix sur les places.
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 Elle prêche dans des carrefours bruyants; à l'entrée des portes, dans la ville, elle dit ses paroles:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 « Jusques à quand, simples, aimerez-vous la simplicité? Jusques à quand les railleurs se plairont-ils à la raillerie, et les insensés haïront-ils la science?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Retournez-vous pour entendre ma réprimande; voici que je répandrai sur vous mon esprit, je vous ferai connaître mes paroles.
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 « Puisque j'appelle et que vous résistez, que j'étends ma main et que personne n'y prend garde,
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 puisque vous négligez tous mes conseils et que vous ne voulez pas de ma réprimande,
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 moi aussi je rirai de votre malheur, je me moquerai quand viendra sur vous l'épouvante,
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 quand l'épouvante viendra sur vous comme une tempête, que le malheur fondra sur vous comme un tourbillon, que viendront sur vous la détresse et l'angoisse.
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 « Alors ils m'appelleront, et je ne répondrai pas; ils me chercheront, et ils ne me trouveront pas.
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 Parce qu'ils ont haï la science, et qu'ils n'ont pas désiré la crainte de Yahweh,
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 parce qu'ils n'ont pas voulu de mes conseils, et qu'ils ont dédaigné toutes mes réprimandes,
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 ils mangeront du fruit de leur voie, et ils se rassasieront de leurs propres conseils.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Car l'égarement des simples les tue, et la sécurité des insensés les perd.
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Mais celui qui m'écoute reposera avec sécurité, il vivra tranquille, sans craindre le malheur. »
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.