Sentencoj 8

1 Ĉu ne vokas la saĝo? Kaj ĉu la prudento ne aŭdigas sian voĉon?

Por acaso a sabedoria não clama, e a inteligência não solta sua voz?

2 Ĝi staras sur la pinto de altaĵoj, Apud la vojo, ĉe la vojkruĉiĝoj.

Nos lugares mais altos, junto ao caminho, nas encruzilhadas das veredas, ela se põe.

3 Apud la pordegoj, ĉe la eniro en la urbon, Ĉe la eniro tra la pordoj, ĝi kantas:

Ao lado das portas, à entrada da cidade; na entrada dos portões, ela grita:

4 Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia voĉo sin turnas al la homoj:

Varões, eu vos clamo; [dirijo] minha voz aos filhos dos homens.

5 Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.

Vós que sois ingênuos, entendei a prudência; e vós que sois loucos, entendei [de] coração.

6 Aŭskultu, ĉar mi parolos gravaĵon, Kaj ĝustaĵo eliros el mia buŝo.

Ouvi, porque falarei coisas nobres; e abro meus lábios para a justiça.

7 Ĉar mia lango parolos veron, Kaj malpiaĵon abomenas miaj lipoj.

Porque minha boca declarará a verdade; e meus lábios abominam a maldade.

8 Justaj estas ĉiuj paroloj de mia buŝo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.

Todas as coisas que digo com minha boca são justas; não há nelas coisa alguma [que seja] distorcida ou perversa.

9 Ĉiuj ili estas ĝustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.

Todas elas são corretas para aquele que as entende; e justas para os que encontram conhecimento.

10 Prenu mian instruon, kaj ne arĝenton; Kaj la scion ŝatu pli, ol plej puran oron.

Aceitai minha correção, e não prata; e o conhecimento mais que o ouro fino escolhido.

11 Ĉar saĝo estas pli bona ol multekostaj ŝtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al ĝi.

Porque a sabedoria é melhor do que rubis; e todas as coisas desejáveis nem sequer podem ser comparadas a ela.

12 Mi, saĝo, loĝas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.

Eu, a Sabedoria, moro com a Prudência; e tenho o conhecimento do conselho.

13 Timo antaŭ la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran buŝon mi malamas.

O temor ao SENHOR é odiar o mal: a soberba e a arrogância, o mal caminho e a boca perversa, eu [os] odeio.

14 De mi venas konsilo kaj bonaranĝo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.

A mim pertence o conselho e a verdadeira sabedoria; eu [tenho] prudência e poder.

15 Per mi reĝas la reĝoj, Kaj la estroj donas leĝojn de justeco.

Por meio de mim os reis governam, e os príncipes decretam justiça.

16 Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj ĉiuj juĝantoj sur la tero.

Por meio de mim os governantes dominam; e autoridades, todos os juízes justos.

17 Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj serĉantoj min trovos.

Eu amo os que me amam; e os que me buscam intensamente me acharão.

18 Riĉo kaj gloro estas ĉe mi, Daŭra havo kaj justo.

Bens e honra estão comigo; [assim como] a riqueza duradoura e a justiça.

19 Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita arĝento.

Meu fruto é melhor que o ouro, melhor que o ouro refinado; e meus produtos melhores que a prata escolhida.

20 Laŭ la vojo de vero mi iras, Laŭ la vojstreko de la justo;

Eu faço andar pelo caminho da justiça, no meio das veredas do juízo;

21 Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.

Para eu dar herança aos que me amam, e encher seus tesouros.

22 La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve.

O SENHOR me adquiriu no princípio de seu caminho; desde antes de suas obras antigas.

23 Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaŭ la kreo de la tero.

Desde a eternidade eu fui ungida; desde o princípio; desde antes do surgimento da terra.

24 Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.

Quando ainda não havia abismos, eu fui gerada; quando ainda não havia fontes providas de muitas águas.

25 Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;

Antes que os montes fossem firmados; antes dos morros, eu fui gerada.

26 Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.

Quando ele ainda não tinha feito a terra, nem os campos; nem o princípio da poeira do mundo.

27 Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,

Quando preparava os céus, ali eu estava; quando ele desenhava ao redor da face do abismo.

28 Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,

Quando firmava as nuvens de cima, quando fortificava as fontes do abismo.

29 Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:

Quando colocava ao mar o seu limite, para que as águas não ultrapassassem seu mandado; quando estabelecia os fundamentos da terra.

30 Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.

Então eu estava com ele como um pupilo; e eu era seu agrado a cada dia, alegrando perante ele em todo tempo.

31 Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia ĝojo estas inter la homidoj.

Alegrando na habitação de sua terra; e [concedendo] meus agrados aos filhos dos homens.

32 Kaj nun, infanoj, aŭskultu min; Kaj feliĉaj estos tiuj, kiuj iras laŭ miaj vojoj.

Portanto agora, filhos, ouvi-me; porque bem-aventurados serão [os que] guardarem meus caminhos.

33 Aŭskultu instruon kaj saĝiĝu, Kaj ne forĵetu ĝin.

Ouvi a correção, e sede sábios; e não a rejeiteis.

34 Feliĉa estas la homo, kiu min aŭskultas, Kiu maldormas ĉiutage ĉe miaj pordoj, Kiu staras garde ĉe la fostoj de miaj pordegoj.

Bem-aventurado [é] o homem que me ouve; que vigia em minhas portas diariamente, que guarda as ombreiras de minhas entradas.

35 Ĉar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.

Porque aquele que me encontrar, encontrará a vida; e obterá o favor do SENHOR.

36 Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; Ĉiuj, kiuj min malamas, amas la morton.

Mas aquele que pecar contra mim fará violência à sua [própria] alma; todos os que me odeiam amam a morte.