Sentencoj 8
1 Ĉu ne vokas la saĝo? Kaj ĉu la prudento ne aŭdigas sian voĉon?
Does not Wisdom call out? Does not Understanding raise her voice?
2 Ĝi staras sur la pinto de altaĵoj, Apud la vojo, ĉe la vojkruĉiĝoj.
On the hilltops beside the road, at the crossroads, Wisdom has taken her stand.
3 Apud la pordegoj, ĉe la eniro en la urbon, Ĉe la eniro tra la pordoj, ĝi kantas:
Before the gates at the entrance into the city, at the entrances into the city, she calls out.
4 Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia voĉo sin turnas al la homoj:
“It is to you, people, that I call; my voice is for the sons of mankind.
5 Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.
You who are naive, learn wisdom; and you who are foolish, you must get an understanding mind.
6 Aŭskultu, ĉar mi parolos gravaĵon, Kaj ĝustaĵo eliros el mia buŝo.
Listen, because I will speak of noble things, and when my lips open I will say upright things.
7 Ĉar mia lango parolos veron, Kaj malpiaĵon abomenas miaj lipoj.
For my mouth speaks what is trustworthy, and wickedness is disgusting to my lips.
8 Justaj estas ĉiuj paroloj de mia buŝo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.
All the words of my mouth are just; in them is nothing twisted or misleading.
9 Ĉiuj ili estas ĝustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.
All of them are straight for the person who understands; my words are upright for those who find knowledge.
10 Prenu mian instruon, kaj ne arĝenton; Kaj la scion ŝatu pli, ol plej puran oron.
Acquire my instruction rather than silver; acquire knowledge rather than pure gold.
11 Ĉar saĝo estas pli bona ol multekostaj ŝtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al ĝi.
For Wisdom is better than jewels; no treasure is equal to her.
12 Mi, saĝo, loĝas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.
I, Wisdom, live with Prudence, and I possess knowledge and discretion.
13 Timo antaŭ la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran buŝon mi malamas.
The fear of Yahweh is to hate evil. I hate pride and arrogance, the evil way, and perverted speech. I hate them.
14 De mi venas konsilo kaj bonaranĝo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.
I have good advice and sound wisdom; I am insight; strength belongs to me.
15 Per mi reĝas la reĝoj, Kaj la estroj donas leĝojn de justeco.
By me kings reign, and rulers make laws that are just.
16 Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj ĉiuj juĝantoj sur la tero.
By me princes rule, nobles, and all who govern with justice.
17 Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj serĉantoj min trovos.
I love those who love me, and those who diligently seek me, find me.
18 Riĉo kaj gloro estas ĉe mi, Daŭra havo kaj justo.
With me are riches and honor, lasting wealth and righteousness.
19 Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita arĝento.
My fruit is better than gold, even fine gold; my produce is better than pure silver.
20 Laŭ la vojo de vero mi iras, Laŭ la vojstreko de la justo;
I walk in the path of righteousness, in the midst of the paths of justice.
21 Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.
As a result, I make those who love me inherit wealth; I fill up their treasuries.
22 La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve.
Yahweh created me at the beginning, the first of his deeds then.
23 Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaŭ la kreo de la tero.
In ages long ago I was made—from the first, from the beginnings of the earth.
24 Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.
Before there were oceans, I was given birth— before there were springs abounding with water.
25 Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;
Before the mountains were settled and before the hills, I was born.
26 Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.
I was born before Yahweh had made the earth or the fields, or even the first dust in the world.
27 Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,
I was there when he established the heavens, when he drew a circle on the surface of the deep.
28 Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,
I was there when he established the clouds above and when the springs in the deep became fixed.
29 Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:
I was there when he made his limit for the sea, so the waters should not spread beyond his command, and when there was set the limit for the foundations of the dry land.
30 Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.
I was beside him, as a skilled craftsman; I was his delight day after day, always rejoicing before him.
31 Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia ĝojo estas inter la homidoj.
I was rejoicing in his whole world, and my delight was in the sons of mankind.
32 Kaj nun, infanoj, aŭskultu min; Kaj feliĉaj estos tiuj, kiuj iras laŭ miaj vojoj.
Now, my sons, listen to me, for those who keep my ways will be blessed.
33 Aŭskultu instruon kaj saĝiĝu, Kaj ne forĵetu ĝin.
Listen to my instruction and be wise; do not neglect it.
34 Feliĉa estas la homo, kiu min aŭskultas, Kiu maldormas ĉiutage ĉe miaj pordoj, Kiu staras garde ĉe la fostoj de miaj pordegoj.
The one who listens to me will be blessed. He will be watching every day at my doors, waiting beside the posts of my doors.
35 Ĉar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.
For whoever finds me, finds life, and he will find the favor of Yahweh.
36 Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; Ĉiuj, kiuj min malamas, amas la morton.
But he who fails, harms his own life; all who hate me love death.”
