< Sentencoj 26 >
1 Kiel neĝo en somero, kaj kiel pluvo en tempo de rikolto, Tiel ne konvenas honoro por malsaĝulo.
Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convém ao louco a honra.
2 Kiel birdo forleviĝas, kiel hirundo forflugas, Tiel senkaŭza malbeno ne efektiviĝas.
Como ao pássaro o vaguear, como à andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.
3 Vipo estas por ĉevalo, brido por azeno, Kaj bastono por la dorso de malsaĝuloj.
O açoite para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
4 Ne respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke vi mem ne fariĝu egala al li.
Não respondas ao tolo segundo a sua estultícia; para que também te não faças semelhante a ele.
5 Respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke li ne estu saĝulo en siaj propraj okuloj.
Responde ao tolo segundo a sua estultícia; para que não seja sábio aos seus olhos.
6 Kiu komisias aferon al malsaĝulo, Tiu tranĉas al si la piedojn kaj sin suferigas.
Os pés corta, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.
7 Kiel la kruroj de lamulo pendas peze, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
Como as pernas do coxo, que pendem frouxas, assim é o provérbio na boca dos tolos.
8 Kiel iu, kiu alligas ŝtonon al ĵetilo, Tiel estas tiu, kiu faras honoron al malsaĝulo.
Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.
9 Kiel dorna kano en la mano de ebriulo, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
Como o espinho que entra na mão do bêbado, assim é o provérbio na boca dos tolos.
10 Kompetentulo ĉion bone faras; Sed kiu dungas pasantojn, tiu dungas malsaĝulojn.
Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.
11 Kiel hundo revenas al sia vomitaĵo, Tiel malsaĝulo ripetas sian malsaĝaĵon.
Como o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.
12 Ĉu vi vidas homon, kiu estas saĝa en siaj okuloj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
Tens visto a um homem que é sábio a seus próprios olhos? maior esperança há do tolo do que dele.
13 Maldiligentulo diras: Leono estas sur la vojo, Leono estas sur la stratoj.
Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas
14 Pordo turniĝas sur sia hoko, Kaj maldiligentulo sur sia lito.
Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.
15 Maldiligentulo ŝovas sian manon en la poton, Kaj ne volas venigi ĝin al sia buŝo.
O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de torna-la à sua boca.
16 Maldiligentulo estas en siaj okuloj pli saĝa, Ol sep veraj saĝuloj.
Mais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.
17 Pasanto, kiu sin miksas en malpropran disputon, Estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj.
O que, passando, se entremete em pleito alheio é como aquele que toma um cão pelas orelhas.
18 Kiel frenezulo, kiu ĵetas fajron, Sagojn, kaj morton,
Como o louco que lança de si faiscas, flechas, e mortandades,
19 Tiel estas homo, kiu trompas sian proksimulon, Kaj diras: Mi ja ŝercas.
Assim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?
20 Kie ne estas ligno, estingiĝas la fajro; Kaj se ne estas kalumnianto, ĉesiĝas malpaco.
Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.
21 Karbo servas por ardaĵo, ligno por fajro, Kaj homo malpacema por provoki malpacon.
Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.
22 La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.
As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e elas descem ao intimo do ventre.
23 Varmegaj lipoj kun malica koro Estas nepurigita arĝento, kiu kovras argilaĵon.
Como o caco coberto de escórias de prata, assim são os lábios ardentes com o coração maligno.
24 Malamanto havas maskitajn parolojn, Kaj en sia koro li preparas malicon.
Aquele que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.
25 Kiam li ĉarmigas sian voĉon, ne kredu al li; Ĉar sep abomenaĵoj estas en lia koro.
Quando te suplicar com a sua voz, não te fies nele, porque sete abominações há no seu coração.
26 Kiu trompe kaŝas malamon, Tiu aperigos sian malbonecon en popola kunveno.
Cujo ódio se encobre com engano; a sua malícia se descobrirá na congregação.
27 Kiu fosas foson, tiu falos en ĝin; Kaj kiu rulas ŝtonon, al tiu ĝi revenos.
O que cava uma cova nela cairá; e o que revolve a pedra esta sobre ele tornará.
28 Mensogema lango malamas tiujn, kiujn ĝi dispremis; Kaj hipokrita buŝo kaŭzas pereon.
A língua falsa aborrece aos que ela aflige, e a boca lubrica obra a ruína.