Sentencoj 15
1 Milda respondo kvietigas koleron; Sed malmola vorto ekscitas koleron.
A resposta suave desvia o furor, mas a palavra pesada faz a ira aumentar.
2 La lango de saĝuloj bonigas la instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj elparolas sensencaĵon.
A língua dos sábios faz bom uso da sabedoria, mas a boca dos tolos derrama loucura.
3 Sur ĉiu loko estas la okuloj de la Eternulo; Ili vidas la malbonulojn kaj bonulojn.
Os olhos do SENHOR estão em todo lugar, observando os maus e os bons.
4 Milda lango estas arbo de vivo; Sed malbonparola rompas la spiriton.
Uma língua sã é árvore de vida; mas a perversidade nela é faz o espírito em pedaços.
5 Malsaĝulo malŝatas la instruon de sia patro; Sed kiu plenumas la admonon, tiu estas prudenta.
O tolo despreza a correção de seu pai; mas aquele que presta atenção à repreensão age com prudência.
6 En la domo de virtulo estas multe da trezoroj; Sed en la profito de malvirtulo estas pereo.
[Na] casa dos justo há um grande tesouro; mas na renda do perverso há perturbação.
7 La buŝo de saĝuloj semas instruon; Sed la koro de malsaĝuloj ne estas tia.
Os lábios dos sábios derramam conhecimento; mas o coração dos tolos não [age] assim.
8 Oferdono de malvirtuloj estas abomenaĵo por la Eternulo; Sed la preĝo de virtuloj al Li plaĉas.
O sacrifício dos perversos é abominável ao SENHOR, mas a oração dos justos é seu agrado.
9 Abomenaĵo por la Eternulo estas la vojo de malvirtulo; Sed kiu celas virton, tiun Li amas.
Abominável ao SENHOR é o caminho do perverso; porém ele ama ao que segue a justiça.
10 Malbona puno atendas tiun, kiu forlasas la vojon; Kaj la malamanto de admono mortos.
A correção é ruim para aquele que deixa o caminho; e quem odeia a repreensão morrerá.
O Xeol e a perdição estão perante o SENHOR; quanto mais os corações dos filhos dos homens! (Sheol h7585)
12 Mokanto ne amas tiun, kiu lin admonas; Al saĝuloj li ne iras.
O zombador não ama quem o repreende, nem se aproximará dos sábios.
13 Ĝoja koro faras la vizaĝon ĝoja; Sed ĉe ĉagreno de la koro la spirito estas malgaja.
O coração alegre anima o rosto, mas pela dor do coração o espírito se abate.
14 La koro de saĝulo serĉas instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj nutras sin per malsaĝeco.
O coração prudente buscará o conhecimento, mas a boca dos tolos se alimentará de loucura.
15 Ĉiuj tagoj de malfeliĉulo estas malbonaj; Sed kontenta koro estas festenado.
Todos os dias do oprimido são maus, mas o coração alegre é [como] um banquete contínuo.
16 Pli bona estas malmulto kun timo antaŭ la Eternulo, Ol granda trezoro kun maltrankvileco ĉe ĝi.
Melhor é o pouco tendo o temor ao SENHOR, do que um grande tesouro tendo em si inquietação.
17 Pli bona estas manĝo el verdaĵo, sed kun amo, Ol grasa bovo, sed kun malamo.
Melhor é a comida de hortaliças tendo amor, do que a de boi cevado tendo em si ódio.
18 Kolerema homo kaŭzas malpacon; Kaj pacienculo kvietigas disputon.
O homem que fica irritado facilmente gera brigas; mas aquele que demora para se irar apaziguará o confronto.
19 La vojo de maldiligentulo estas kiel dornarbeto; Sed la vojo de virtuloj estas ebenigita.
O caminho do preguiçoso é como uma cerca de espinhos; mas a vereda dos corretos é bem aplanada.
20 Saĝa filo ĝojigas la patron; Sed homo malsaĝa estas malhonoro por sia patrino.
O filho sábio alegra ao pai, mas o homem tolo despreza a sua mãe.
21 Malsaĝeco estas ĝojo por malsaĝulo; Sed homo prudenta iras ĝustan vojon.
A loucura é alegria para aquele que tem falta de prudência; mas o homem de bom entendimento andará corretamente.
22 Kie ne estas konsilo, tie la entreprenoj neniiĝas; Sed ĉe multe da konsilantoj ili restas fortikaj.
Os planos fracassam quando não há [bom] conselho; mas com abundância de conselheiros eles se confirmam.
23 Plezuro por homo estas en la respondo de lia buŝo; Kaj kiel bona estas vorto en la ĝusta tempo!
O homem se alegra com a resposta de sua boca; e como é boa a palavra a seu devido tempo!
Para o prudente, o caminho da vida [é] para cima, para que se afaste do Xeol, que é para baixo. (Sheol h7585)
25 La domon de fieruloj la Eternulo ruinigas; Sed Li gardas la limojn de vidvino.
O SENHOR destruirá a casa dos arrogantes, mas confirmará os limites do terreno da viúva.
26 Abomenaĵo por la Eternulo estas la intencoj de malnoblulo; Sed agrablaj estas la paroloj de puruloj.
Os pensamentos do mau são abomináveis ao SENHOR, mas ele se agrada das palavras dos puros.
27 Profitemulo malĝojigas sian domon; Sed kiu malamas donacojn, tiu vivos.
Quem pratica a ganância perturba sua [própria] casa; mas quem odeia subornos viverá.
28 La koro de virtulo pripensas respondon; Sed la buŝo de malvirtuloj elfluigas malbonon.
O coração do justo pensa bem naquilo que vai responder, mas a boca dos perversos derrama maldades em abundância.
29 La Eternulo estas malproksima de la malvirtuloj; Sed la preĝon de la virtuloj Li aŭskultas.
Longe está o SENHOR dos perversos, mas ele escuta a oração dos justos.
30 Luma okulo ĝojigas la koron; Bona sciigo fortikigas la ostojn.
A luz dos olhos alegra o coração; a boa notícia fortalece os ossos.
31 Orelo, kiu aŭskultas la instruon de la vivo, Loĝos inter saĝuloj.
Os ouvidos que escutam a repreensão da vida habitarão entre os sábios.
32 Kiu forpuŝas admonon, tiu malestimas sian animon; Sed kiu aŭskultas instruon, tiu akiras saĝon.
Quem rejeita correção menospreza sua [própria] alma; mas aquele que escuta a repreensão adquire entendimento.
33 La timo antaŭ la Eternulo instruas saĝon, Kaj humileco troviĝas antaŭ honoro.
O temor ao SENHOR corrige sabiamente; e antes da honra [vem] a humildade.
