Sentencoj 14
1 Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
Every wise woman buildeth her house: but the foolish plucketh it down with her own hands.
2 Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
He that walketh in his uprightness feareth the LORD: but he that is perverse in his ways despiseth him.
3 En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
In the mouth of the foolish is a rod of pride: but the lips of the wise shall preserve them.
4 Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
Where no oxen are, the crib is clean: but much increase is by the strength of the ox.
5 Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
A faithful witness will not lie: but a false witness uttereth lies.
6 Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
A scorner seeketh wisdom, and [findeth it] not: but knowledge is easy unto him that hath understanding.
7 Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
Go into the presence of a foolish man, and thou shalt not perceive [in him] the lips of knowledge.
8 La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
The wisdom of the prudent is to understand his way: but the folly of fools is deceit.
9 Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
The foolish make a mock at guilt: but among the upright there is good will.
10 Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
The heart knoweth its own bitterness; and a stranger doth not intermeddle with its joy.
11 Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
The house of the wicked shall be overthrown: but the tent of the upright shall flourish.
12 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
There is a way which seemeth right unto a man, but the end thereof are the ways of death.
13 Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
Even in laughter the heart is sorrowful; and the end of mirth is heaviness.
14 Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
The backslider in heart shall be filled with his own ways: and a good man [shall be satisfied] from himself.
15 Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
The simple believeth every word: but the prudent man looketh well to his going.
16 Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
A wise man feareth, and departeth from evil: but the fool beareth himself insolently, and is confident.
17 Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
He that is soon angry will deal foolishly: and a man of wicked devices is hated.
18 Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
The simple inherit folly: but the prudent are crowned with knowledge.
19 Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
The evil bow before the good; and the wicked at the gates of the righteous.
20 Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
The poor is hated even of his own neighbour: but the rich hath many friends.
21 Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
He that despiseth his neighbour sinneth: but he that hath pity on the poor, happy is he.
22 Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
Do they not err that devise evil? but mercy and truth [shall be to] them that devise good.
23 De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
In all labour there is profit: but the talk of the lips [tendeth] only to penury.
24 Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
The crown of the wise is their riches: [but] the folly of fools is [only] folly.
25 Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
A true witness delivereth souls: but he that uttereth lies [causeth] deceit.
26 En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
In the fear of the LORD is strong confidence: and his children shall have a place of refuge.
27 La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
The fear of the LORD is a fountain of life, to depart from the snares of death.
28 Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
In the multitude of people is the king’s glory: but in the want of people is the destruction of the prince.
29 Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
He that is slow to anger is of great understanding: but he that is hasty of spirit exalteth folly.
30 Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
A sound heart is the life of the flesh: but envy is the rottenness of the bones.
31 Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
He that oppresseth the poor reproacheth his Maker: but he that hath mercy on the needy honoureth him.
32 Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
The wicked is thrust down in his evil-doing: but the righteous hath hope in his death.
33 En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
Wisdom resteth in the heart of him that hath understanding: but [that which is] in the inward part of fools is made known.
34 Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
Righteousness exalteth a nation: but sin is a reproach to any people.
35 Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
The king’s favour is toward a servant that dealeth wisely: but his wrath shall be [against] him that causeth shame.
