Matthew 22
1 And Jhesus answeride, and spak eftsoone in parablis to hem,
| و عیسی توجه نموده، باز به مثلها ایشان را خطاب کرده، گفت: | ۱ |
2 and seide, The kyngdom of heuenes is maad lijk to a kyng that made weddyngis to his sone.
| «ملکوت آسمان پادشاهی را ماند که برای پسر خویش عروسی کرد. | ۲ |
3 And he sente hise seruauntis for to clepe men that weren bode to the weddyngis, and thei wolden not come.
| و غلامان خود را فرستاد تا دعوت‌شدگان را به عروسی بخوانند و نخواستند بیایند. | ۳ |
4 Eftsoone he sente othere seruauntis, and seide, Seie ye to the men that ben bode to the feeste, Lo! Y haue maad redi my meete, my bolis and my volatilis ben slayn, and alle thingis ben redy; come ye to the weddyngis.
| باز غلامان دیگر روانه نموده، فرمود: “دعوت‌شدگان را بگویید که اینک خوان خود را حاضر ساخته‌ام و گاوان و پرواریهای من کشته شده و همه‌چیز آماده است، به عروسی بیایید.” | ۴ |
5 But thei dispisiden, and wenten forth, oon in to his toun, anothir to his marchaundise.
| ولی ایشان بی‌اعتنایی نموده، راه خود را گرفتند، یکی به مزرعه خود و دیگری به تجارت خویش رفت. | ۵ |
6 But othere helden his seruauntis, and turmentiden hem, and slowen.
| و دیگران غلامان او را گرفته، دشنام داده، کشتند. | ۶ |
7 But the kyng, whanne he hadde herd, was wroth; and he sente hise oostis, and he distruyede tho manquelleris, and brente her citee.
| پادشاه چون شنید، غضب نموده، لشکریان خود را فرستاده، آن قاتلان را به قتل رسانید و شهر ایشان را بسوخت. | ۷ |
8 Thanne he seide to hise seruauntis, The weddyngis ben redi, but thei that weren clepid to the feeste, weren not worthi.
| آنگاه غلامان خود را فرمود: “عروسی حاضر است؛ لیکن دعوت‌شدگان لیاقت نداشتند. | ۸ |
9 Therfor go ye to the endis of weies, and whom euere ye fynden, clepe ye to the weddyngis.
| الان به شوارع عامه بروید و هرکه را بیابید به عروسی بطلبید.” | ۹ |
10 And hise seruauntis yeden out in to weies, and gadriden togider alle that thei founden, good and yuele; and the bridale was fulfillid with men sittynge at the mete.
| پس آن غلامان به‌سر راهها رفته، نیک و بد هرکه را یافتند جمع کردند، چنانکه خانه عروسی ازمجلسیان مملو گشت. | ۱۰ |
11 And the kyng entride, to se men sittynge at the mete; and he siye there a man not clothid with bride cloth.
| آنگاه پادشاه بجهت دیدن اهل مجلس داخل شده، شخصی را درآنجا دید که جامه عروسی در بر ندارد. | ۱۱ |
12 And he seide to hym, Freend, hou entridist thou hidir with out bride clothis? And he was doumbe.
| بدوگفت: “ای عزیز چطور در اینجا آمدی و حال آنکه جامه عروسی در بر نداری؟” او خاموش شد. | ۱۲ |
13 Thanne the kyng bad hise mynystris, Bynde hym bothe hondis and feet, and sende ye him in to vtmer derknessis; there schal be wepyng and grentyng of teeth.
| آنگاه پادشاه خادمان خود را فرمود: “این شخص را دست و پا بسته بردارید و در ظلمت خارجی اندازید، جایی که گریه و فشار دندان باشد.” | ۱۳ |
14 For many ben clepid, but fewe ben chosun.
| زیرا طلبیدگان بسیارند و برگزیدگان کم.» | ۱۴ |
15 Thanne Farisees yeden awei, and token a counsel to take Jhesu in word.
| پس فریسیان رفته، شورا نمودند که چطوراو را در گفتگو گرفتار سازند. | ۱۵ |
16 And thei senden to hym her disciplis, with Erodians, and seien, Maister, we witen, that thou art sothefast, and thou techist in treuthe the weie of God, and thou chargist not of ony man, for thou biholdist not the persoone of men.
| و شاگردان خودرا با هیرودیان نزد وی فرستاده، گفتند: «استادامی دانیم که صادق هستی و طریق خدا را به راستی تعلیم می‌نمایی و از کسی باک نداری زیراکه به ظاهر خلق نمی نگری. | ۱۶ |
17 Therfor seie to vs, what it seemeth to thee. Is it leueful that tribute be youun to the emperoure, ether nay?
| پس به ما بگو رای تو چیست. آیا جزیه دادن به قیصر رواست یا نه؟» | ۱۷ |
18 And whanne Jhesus hadde knowe the wickidnesse of hem, he seide, Ypocritis, what tempten ye me?
| عیسی شرارت ایشان را درک کرده، گفت: «ای ریاکاران، چرا مرا تجربه می‌کنید؟ | ۱۸ |
19 Schewe ye to me the prynte of the money. And thei brouyten to hym a peny.
| سکه جزیه را به من بنمایید.» ایشان دیناری نزد وی آوردند. | ۱۹ |
20 And Jhesus seide to hem, Whos is this ymage, and the writyng aboue?
| بدیشان گفت: «این صورت و رقم از آن کیست؟» | ۲۰ |
21 Thei seien to hym, The emperouris. Thanne he seide to hem, Therfor yelde ye to the emperoure tho thingis that ben the emperouris, and to God tho thingis that ben of God.
| بدو گفتند: «از آن قیصر.» بدیشان گفت: «مال قیصر را به قیصر ادا کنید و مال خدا رابه خدا!» | ۲۱ |
22 And thei herden, and wondriden; and thei leften hym, and wenten awey.
| چون ایشان شنیدند، متعجب شدندو او را واگذارده، برفتند. | ۲۲ |
23 In that dai Saduceis, that seien there is no risyng ayen to lijf, camen to hym, and axiden him,
| و در همان روز، صدوقیان که منکر قیامت هستند نزد او آمده، سوال نموده، | ۲۳ |
24 and seiden, Mayster, Moises seide, if ony man is deed, not hauynge a sone, that his brother wedde his wijf, and reise seed to his brothir.
| گفتند: «ای استاد، موسی گفت اگر کسی بی‌اولاد بمیرد، می‌باید برادرش زن او را نکاح کند تا نسلی برای برادر خود پیدا نماید. | ۲۴ |
25 And seuen britheren weren at vs; and the firste weddide a wijf, and is deed. And he hadde no seed, and lefte his wijf to his brother;
| باری در میان ما هفت برادر بودند که اول زنی گرفته، بمرد و چون اولادی نداشت زن را به برادر خود ترک کرد. | ۲۵ |
26 also the secounde, and the thridde, til to the seuenthe.
| وهمچنین دومین و سومین تا هفتمین. | ۲۶ |
27 But the laste of alle, the woman is deed.
| و آخر ازهمه آن زن نیز مرد. | ۲۷ |
28 Also in the risyng ayen to lijf, whos wijf of the seuene schal sche be? for alle hadden hir.
| پس او در قیامت، زن کدام‌یک از آن هفت خواهد بود زیرا که همه او راداشتند؟» | ۲۸ |
29 Jhesus answeride, and seide to hem, Ye erren, `and ye knowen not scripturis, ne the vertu of God.
| عیسی در جواب ایشان گفت: «گمراه هستید از این‌رو که کتاب و قوت خدا رادر نیافته‌اید، | ۲۹ |
30 For in the rysyng ayen to lijf, nether thei schulen wedde, nethir schulen be weddid; but thei ben as the aungels of God in heuene.
| زیرا که در قیامت، نه نکاح می‌کنند و نه نکاح کرده می‌شوند بلکه مثل ملائکه خدا در آسمان می‌باشند. | ۳۰ |
31 And of the risyng ayen of deed men, `han ye not red, that is seid of the Lord, that seith to you,
| اما درباره قیامت مردگان، آیا نخوانده‌اید کلامی را که خدا به شما گفته است، | ۳۱ |
32 Y am God of Abraham, and God of Ysaac, and God of Jacob? he is not God of deede men, but of lyuynge men.
| من هستم خدای ابراهیم و خدای اسحاق و خدای یعقوب؟ خدا، خدای مردگان نیست بلکه خدای زندگان است.» | ۳۲ |
33 And the puple herynge, wondriden in his techynge.
| و آن گروه چون شنیدند، از تعلیم وی متحیر شدند. | ۳۳ |
34 And Fariseis herden that he hadde put silence to Saduceis, and camen togidere.
| اما چون فریسیان شنیدند که صدوقیان را مجاب نموده است، با هم جمع شدند. | ۳۴ |
35 And oon of hem, a techere of the lawe, axide Jhesu, and temptide him,
| و یکی از ایشان که فقیه بود، از وی به طریق امتحان سوال کرده، گفت: | ۳۵ |
36 Maistir, which is a greet maundement in the lawe?
| «ای استاد، کدام حکم در شریعت بزرگتر است؟» | ۳۶ |
37 Jhesus seide to him, Thou schalt loue thi Lord God, of al thin herte, and in al thi soule, and in al thi mynde.
| عیسی وی را گفت: «اینکه خداوند خدای خود را به همه دل و تمامی نفس و تمامی فکر خود محبت نما. | ۳۷ |
38 This is the firste and the moste maundement.
| این است حکم اول و اعظم. | ۳۸ |
39 And the secounde is lijk to this; Thou schalt loue thi neiyebore as thi silf.
| و دوم مثل آن است یعنی همسایه خود را مثل خود محبت نما. | ۳۹ |
40 In these twey maundementis hangith al the lawe and the profetis.
| بدین دو حکم، تمام تورات و صحف انبیامتعلق است.» | ۴۰ |
41 And whanne the Farisees weren gederid togidere, Jhesus axide hem,
| و چون فریسیان جمع بودند، عیسی ازایشان پرسیده، | ۴۱ |
42 and seide, What semeth to you of Crist, whos sone is he? Thei seien to hym, Of Dauid.
| گفت: «درباره مسیح چه گمان می‌برید؟ او پسر کیست؟» بدو گفتند: «پسر داود.» | ۴۲ |
43 He seith to hem, Hou thanne Dauid in spirit clepith hym Lord,
| ایشان را گفت: «پس چطور داود در روح، او راخداوند می‌خواند؟ چنانکه می‌گوید: | ۴۳ |
44 and seith, The Lord seide to my Lord, Sitte on my riythalf, til Y putte thin enemyes a stool of thi feet?
| “خداوندبه خداوند من گفت، به‌دست راست من بنشین تادشمانان تو را پای انداز تو سازم.” | ۴۴ |
45 Thanne if Dauid clepith hym Lord, hou is he his sone?
| پس هرگاه داود او را خداوند می‌خواند، چگونه پسرش می‌باشد؟» | ۴۵ |
46 And no man miyte answere a word to hym, nethir ony man was hardi fro that day, to axe hym more.
| و هیچ‌کس قدرت جواب وی هرگز نداشت و نه کسی از آن روز دیگرجرات سوال کردن از او نمود. | ۴۶ |
