< Mark 7 >
1 Then the Pharisees and some of the scribes gathered together to him, having come from Jerusalem.
୧ଡା଼ୟୁ ପାରୁସିୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ଜିରୁସାଲମଟି ୱା଼ହାମାନି ଏଚରଜା଼ଣା ମେ଼ରାପୁନାରି ଜୀସୁ ତା଼ଣା ରୁଣ୍ତା ଆ଼ତେରି ।
2 Now when they saw some of his disciples eating bread with defiled, that is unwashed, hands, they found fault.
୨ଏ଼ୱାରି ସୀସୁୟାଁ ବିତ୍ରାଟି ଏଚରଜା଼ଣାତି କେସ୍କା ନର୍ଆନା ତିଞ୍ଜି ମାଚାଣି ମେସ୍ତେରି ।
3 (For the Pharisees and all the Jews don’t eat unless they wash their hands and forearms, holding to the tradition of the elders.
୩ପାରୁସିୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ବାରେ ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ ଆକୁ ଆ଼ବାୟାଁ ଇଟାମାନି ମେ଼ରାତି ମା଼ନୱି ଆ଼ହାନା ନେହିଁକିଁ କେୟୁ ନର୍ଆସାରେ ତିଞ୍ଜି ହିଲାଆତେରି,
4 They don’t eat when they come from the marketplace unless they bathe themselves, and there are many other things which they have received to hold to: washings of cups, pitchers, bronze vessels, and couches.)
୪ଇଞ୍ଜାଁ ହା଼ଟା ବାଜାରାଟି ୱା଼ହାନା ତାମି ଲାକ ଏ଼ୟୁ ଡ଼ାଞ୍ଜା କଡାଆନା ତିଞ୍ଜି ହିଲାଆତେରି; ଅ଼ଡ଼େ ଗିନା ମୁତା ଇଞ୍ଜାଁ ପିତାଡ଼ା ଡ଼଼କାୟାଁ, ପା଼ସ୍ପନି ନର୍ନାୟି, ଇଲେତି ହା଼ରେକା ମେ଼ରା ମା଼ନୱି ଆ଼ହାଲି ହୁକୁମି ବେଟା ଆ଼ହାମାନେରି ।
5 The Pharisees and the scribes asked him, “Why don’t your disciples walk according to the tradition of the elders, but eat their bread with unwashed hands?”
୫ଏ଼ଦାଆଁତାକି ପାରୁସିୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ମେ଼ରାପୁନାରି ଜୀସୁଇଁ ୱେଚେରି, “ନୀ ସୀସୁୟାଁ ତଲିତି ଆକୁ ଆ଼ବାୟାଁ ମେ଼ରା ତଲେ ତା଼କାଆନା ଏ଼ନାଆଁତାକି କେସ୍କା ନର୍ଆନା ତିନେରି?”
6 He answered them, “Well did Isaiah prophesy of you hypocrites, as it is written, ‘This people honors me with their lips, but their heart is far from me.
୬ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଆଡ଼େ କୁଟୁ ଗାଟାତେରି, ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନି ଜିସାୟ ନେହିଁକିଁ ଈ କାତା ୱେସାମାନେସି, ଏ଼ନିକିଁ ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ; ଈ କୂଡ଼ାତାରି ୱାର୍ଇ ଗୂତି ତଲେ ନାଙ୍ଗେ ସେ଼ବା କିୟାନେରି, ସାମା ଏ଼ୱାରି ହିୟାଁ ନା଼ ତା଼ଣାଟିଏ ହା଼ରେକା ହେକ ଡ଼ୟିନେ ।
7 They worship me in vain, teaching as doctrines the commandments of men.’
୭ଏ଼ୱାରି ମାଣ୍ସିୟାଁ କେ଼ପିତି ମେ଼ରାତି ଦାର୍ମୁତି ନେହିଁ କାତା ଇଞ୍ଜିଁ ଜା଼ପ୍ହାନା, ଉଜେଏ ନା଼ ସେ଼ବା କିୟାନେରି ।
8 “For you set aside the commandment of God, and hold tightly to the tradition of men—the washing of pitchers and cups, and you do many other such things.”
୮ମୀରୁ ମାହାପୂରୁତି ହୁକୁମି ପିସାନା ମାଣ୍ସିୟାଁ ମେ଼ରାତି ଆସାମାଞ୍ଜେରି ।”
9 He said to them, “Full well do you reject the commandment of God, that you may keep your tradition.
୯ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମାହାପୂରୁତି ହୁକୁମି ପିସାନା ମୀ ଜା଼ପ୍ହାମାଞ୍ଜନାଣି ଆସାଲି ତାକି ମୀରୁ ହୁକୁମି ମା଼ନି କିହିହିଲଅତେରି ।
10 For Moses said, ‘Honor your father and your mother;’ and, ‘He who speaks evil of father or mother, let him be put to death.’
୧୦ଇଚିହିଁ ମ଼ସା ଏଲେଇଞ୍ଜା ମାନେସି, ‘ତାଲି ତାଞ୍ଜିଇଁ ଜୀୱୁନ଼ଦୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ତାଲି କି ତାଞ୍ଜିଇଁ ବା଼କା ଇଟିନେସି, ଏ଼ୱାସି ହା଼ନି ଡଣ୍ତ ବେଟା ଆ଼ନେସି ।’
11 But you say, ‘If a man tells his father or his mother, “Whatever profit you might have received from me is Corban,”’” that is to say, given to God,
୧୧ମୀରୁ ଜା଼ପ୍ହି ମାଞ୍ଜେରି, ‘ଆମ୍ବାଆସି ତାଲି କି ତାଞ୍ଜିଇଁ ଏଲେଇନେସି, ନା଼ ତା଼ଣାଟି ଏ଼ନାଆଁ ହିୟାତିହିଁ ନିଙ୍ଗେ ନେହେଁ ଆ଼ତେମା, ଏ଼ଦି କର୍ବାନ ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ତାକି ହେର୍ପି ଆ଼ହାମାନାୟି ।
12 “then you no longer allow him to do anything for his father or his mother,
୧୨ଇଞ୍ଜାଁ ମୀରୁ ଏଲେକିହିଁ ତାମି ଇୟା କି ଆ଼ବାଇଁ ଏ଼ନି ସା଼ୟେମି କିହାଲି ହୀହି ହିଲଅତେରି;
13 making void the word of God by your tradition which you have handed down. You do many things like this.”
୧୩ଏଲେକିହିଁଏ ମୀରୁ ମୀ ତା଼ଣା ମାନି ମେ଼ରା ତଲେ ମାହାପୂରୁତି ବ଼ଲୁ ଉଜେଏ କିହିମାଞ୍ଜେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏଲେକିହିଁ ହା଼ରେକା କାମା କିହିମାଞ୍ଜେରି ।’”
14 He called all the multitude to himself and said to them, “Hear me, all of you, and understand.
୧୪ଜୀସୁ ଅ଼ଡ଼େ ୱେଣ୍ତେ ଲ଼କୁଣି ଡାଗେ ହା଼ଟାନା ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ବାରେ ନା଼ କାତା ୱେଞ୍ଜୁ ଅ଼ଡ଼େ ତେଲ୍ହାଦୁ ।
15 There is nothing from outside of the man that going into him can defile him; but the things which proceed out of the man are those that defile the man.
୧୫ମାଣ୍ସିତି ପାଙ୍ଗାତା ଇଲେତି ଏ଼ନାୟି ହିଲେଏ, ଏ଼ଦି ମାଣ୍ସି ବିତ୍ରା ହ଼ଡାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଲାଗେଏ କିହାଲି ଆ଼ଡିନେ, ସାମା ଏ଼ନା ଏ଼ନାୟି ମାଣ୍ସି ତା଼ଣାଟି ହ଼ଚିମାନେ, ଏ଼ ବାରେ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଲାଗେଏ କିହିମାନେ ।”
16 If anyone has ears to hear, let him hear!”
୧୬ୱେଞ୍ଜାଲି କୀର୍କା ମାନାସି ୱେଣ୍ମ୍ବାସି ।
17 When he had entered into a house away from the multitude, his disciples asked him about the parable.
୧୭ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ଲ଼କୁ ତା଼ଣାଟି ଇଲୁ ବିତ୍ରା ୱା଼ହାଲିଏ ତାନି ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପୁଣ୍ମ୍ବିକିନି କାତାତି ଅର୍ତ ୱେଚେରି ।
18 He said to them, “Are you also without understanding? Don’t you perceive that whatever goes into the man from outside can’t defile him,
୧୮ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ଜିକେଏ ଏଲେକିହିଁଏ ପୁନାଆ ଗାଟାତେରି? ଏ଼ନାୟି ପାଙ୍ଗାଟି ମାଣ୍ସି ବିତ୍ରା ହ଼ଟିହିଁ ଏ଼ଦି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଲାଗେଏ କିହାଲି ଆ଼ଡେଏ,
19 because it doesn’t go into his heart, but into his stomach, then into the latrine, making all foods clean?”
୧୯ଇଚିହିଁ ଏ଼ଦି ଏ଼ୱାଣି ହିୟାଁତା ହ଼ଡ଼୍ଆନା ବାଣ୍ତିତା ହ଼ଡ଼୍ନେ ଇଞ୍ଜାଁ ବାଣ୍ତିହାନିଲେହେଁ ହ଼ଚାହାନେ ଇଲେଆ଼ହିଁ ବାରେ ରା଼ନ୍ଦା ଅଟ୍ହି ଆ଼ହିମାନେ, ଈଦାଆଁ ପୁଞ୍ଜି ହିଲଅତେରି?”
20 He said, “That which proceeds out of the man, that defiles the man.
୨୦ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ନାୟି ମାଣ୍ସି ତା଼ଣାଟି ହ଼ଚିମାନେ ଏ଼ଦି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଲାଗେଏ କିହିମାନେ ।
21 For from within, out of the hearts of men, proceed evil thoughts, adulteries, sexual sins, murders, thefts,
୨୧ଇଚିହିଁ ମାଣ୍ସି ହିୟାଁ ବିତ୍ରାଟି ଲାଗେଏତି ଅଣ୍ପୁ ହ଼ନେ, ଦା଼ରି କିୟାଲି, ସ଼ରୁ କିୟାଲି, ଲ଼କୁଣି ପା଼ୟିନାୟି,
22 covetings, wickedness, deceit, lustful desires, an evil eye, blasphemy, pride, and foolishness.
୨୨ଜୂପ୍କା, ଲାଗେଏ ପ଼ଲେଏ କାମା, ନା଼ଡ଼ିକିନାୟି, ଡା଼ହାରା, ନିନ୍ଦା କିନାୟି, ଡା଼ହାରା ଆ଼ନାୟି, କାର୍ବି ଆ଼ନାୟି;
23 All these evil things come from within and defile the man.”
୨୩ଏଲେତି ଲାଗେଏତାୟି ବିତ୍ରାଟି ହ଼ଚାୱା଼ହାନା ମାଣ୍ସିଇଁ ଲାଗେଏ କିହିମାନେ ।”
24 From there he arose and went away into the borders of Tyre and Sidon. He entered into a house and didn’t want anyone to know it, but he couldn’t escape notice.
୨୪ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ ଟା଼ୟୁ ପିସାନା ସ଼ରତି ହାନ୍ଦି ୱାକି ହାଚେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ର଼ ଇଲୁତା ହ଼ଡାନା ଏ଼ନିକିଁ ଆମ୍ବାଆରି ପୁନଅରି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍ପିମାଚେସି, ସାମା ଏ଼ୱାସି ଡ଼ୁଗାନା ଡ଼ୟାଲି ଆ଼ଡାଆତେସି ।
25 For a woman whose little daughter had an unclean spirit, having heard of him, came and fell down at his feet.
୨୫ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ର଼ ଇୟା, ଆମ୍ବାଆରି ମା଼ଙ୍ଗାନି ବୂତୁ ଆଲ୍ଗାମାଚେ, ଏ଼ଦି ଜୀସୁ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ୱା଼ହାଁ ଏ଼ୱାଣି କଡାଣା ରୀତେ ।
26 Now the woman was a Greek, a Syrophoenician by race. She begged him that he would cast the demon out of her daughter.
୨୬ଏ଼ ଇୟା ସୁରପୟିନିକି ଜା଼ତିତି ର଼ ଗ୍ରିକ୍ ଇୟା ମାଚେ, ତାନି ମା଼ଙ୍ଗାନି ତା଼ଣାଟି ବୂତୁ ପିସ୍ପି କିହାଲି ଏ଼ଦି ଜୀସୁଇଁ ବାତିମା଼ଲିତେ ।
27 But Yeshua said to her, “Let the children be filled first, for it is not appropriate to take the children’s bread and throw it to the dogs.”
୨୭ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ଦାନି ଏଲେଇଚେସି, “ତଲିଏ କକାରି ପ଼ଦାଁଣି ପାଞ୍ଜି କିଦୁ, ଇଚିହିଁ କକାରି ପ଼ଦାୟାଁ ରା଼ନ୍ଦା ଅ଼ହାନା ନେସ୍କା ନ଼କିତା ମେତ୍ନାୟି ନେହେଁ ଆ଼ଏ ।”
28 But she answered him, “Yes, Lord. Yet even the dogs under the table eat the children’s crumbs.”
୨୮ସାମା ଏ଼ଦି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେ, “ହାଅ ପ୍ରବୁ ନେସ୍କା ଜିକେଏ କକାରି ପ଼ଦାୟାଁ ତ୍ରକ୍ହାମାନି ଲିତାତି ପେର୍ହା ତିନୁ ।”
29 He said to her, “For this saying, go your way. The demon has gone out of your daughter.”
୨୯ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଈ କାତାତାକି ନୀ ମା଼ଙ୍ଗାନି ତା଼ଣାଟି ବୂତୁ ହ଼ଚା ହାଚେୟିଏ, ହାଲାମୁ ।”
30 She went away to her house, and found the child having been laid on the bed, with the demon gone out.
୩୦ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ଦି ଇଜ ହାଜାନା ତାନି ମା଼ଙ୍ଗା ପା଼ସ୍ପନିତା ହୁଞ୍ଜାମାନାଣି ଇଞ୍ଜାଁ ବୂତୁ ହ଼ଚା ହାଜା ମାନାଣି ମେସ୍ତେ ।
31 Again he departed from the borders of Tyre and Sidon, and came to the sea of Galilee through the middle of the region of Decapolis.
୩୧ଅ଼ଡ଼େ ୱେଣ୍ତେ ଏ଼ୱାସି ସ଼ର ହାନ୍ଦିଟି ହାଜାନା ସିଦନ ଅ଼ଡ଼େ ଦସଗଟା ନା଼ସ୍କା ହାନ୍ଦି ହୀହାନା ଗାଲିଲି ସାମ୍ଦୁରି ଡାଗେ ୱା଼ତେସି ।
32 They brought to him one who was deaf and had an impediment in his speech. They begged him to lay his hand on him.
୩୨ଇଞ୍ଜାଁ ଲ଼କୁ ର଼ ବେ଼ରା ଅ଼ଡ଼େ ଗୁଲାଇଁ ଏ଼ୱାଣି ନ଼କିତା ତାଚାନା ଏ଼ୱାଣିଲାକ କେୟୁ ଇଟାଲି ବାତିମା଼ଲିତେରି ।
33 He took him aside from the multitude privately and put his fingers into his ears; and he spat and touched his tongue.
୩୩ଜୀସୁ ଲ଼କୁ ତା଼ଣାଟି ରଅଣାଇଁଏ ଏଟ୍କା କିହା ଅ଼ହାନା ଏ଼ୱାଣି ରୀ କୀର୍କାଣା ତାନି ୱାସ୍କା ଇଟିତେସି ଅ଼ଡ଼େ ହୂପାନା ଏ଼ୱାଣି ୱେନ୍ଦରି ଡୀଗିତେସି,
34 Looking up to heaven, he sighed, and said to him, “Ephphatha!” that is, “Be opened!”
୩୪ଅ଼ଡ଼େ ଲାକପୂରୁ ୱାକି ସିନିକିହାନା ଗାଡିକିହିଁ ନେ଼ଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଇପ୍ପତ” ଇଚିହିଁ “ଦେପି ଆ଼ମୁ ।”
35 Immediately his ears were opened, and the impediment of his tongue was released, and he spoke clearly.
୩୫ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାଣି କୀର୍କା ଦେପିଆ଼ତୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ୱେନ୍ଦରିତି ଜା଼ଲା ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ଗୁଚାଆ଼ତେ, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ନେହିଁକିଁ ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡିତେସି ।
36 He commanded them that they should tell no one, but the more he commanded them, so much the more widely they proclaimed it.
୩୬ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ କାତା ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ୱେହ୍ଆଦୁ ଇଞ୍ଜିଁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଗାଡିକିହିଁ ହୁକୁମି ହୀତେସି; ସାମା ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଚେକା କା଼ହି କିତେସି, ଏ଼ୱାରି ଏଚେକା ଗାଡି ୱେ଼କ୍ହେରି ।
37 They were astonished beyond measure, saying, “He has done all things well. He makes even the deaf hear and the mute speak!”
୩୭ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ କାବାଆ଼ହାନା ଏଲେଇଚେରି, “ଏ଼ୱାସି ବାରେ କାମା ନେହିଁକିଁ କିହିମାନେସି; ଏ଼ୱାସି ବେ଼ରାୟାଁଇଁ ୱେଞ୍ଜାଲି ଗୁଲାୟାଁଇଁ ଜ଼ଲିନି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ଜିକେଏ ହୀହିମାନେସି ।”