Proverbs 28

1 The wicked flee when no one pursues; but the righteous are as bold as a lion.

۱ تعاقب کننده‌ای نیست، اما عادلان مثل شیر شجاعند.

2 In rebellion, a land has many rulers, but order is maintained by a man of understanding and knowledge.

۲ از معصیت اهل زمین حاکمانش بسیارمی شوند، اما مرد فهیم و دانا استقامتش برقرارخواهد ماند.

3 A needy man who oppresses the poor is like a driving rain which leaves no crops.

۳ مرد رئیس که بر مسکینان ظلم می‌کند مثل باران است که سیلان کرده، خوراک باقی نگذارد.

4 Those who forsake the law praise the wicked; but those who keep the law contend with them.

۴ هر‌که شریعت را ترک می‌کند شریران رامی ستاید، اما هر‌که شریعت را نگاه دارد از ایشان نفرت دارد.

5 Evil men don’t understand justice; but those who seek the LORD understand it fully.

۵ مردمان شریر انصاف را درک نمی نمایند، اماطالبان خداوند همه‌چیز را می‌فهمند.

6 Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his ways, and he is rich.

۶ فقیری که در کاملیت خود سلوک نماید بهتراست از کج رونده دو راه اگر‌چه دولتمند باشد.

7 Whoever keeps the law is a wise son; but he who is a companion of gluttons shames his father.

۷ هر‌که شریعت را نگاه دارد پسری حکیم است، اما مصاحب مسرفان، پدر خویش را رسوامی سازد.

8 He who increases his wealth by excessive interest gathers it for one who has pity on the poor.

۸ هر‌که مال خود را به ربا و سود بیفزاید، آن رابرای کسی‌که بر فقیران ترحم نماید، جمع می‌نماید.

9 He who turns away his ear from hearing the law, even his prayer is an abomination.

۹ هر‌که گوش خود را از شنیدن شریعت برگرداند، دعای او هم مکروه می‌شود.

10 Whoever causes the upright to go astray in an evil way, he will fall into his own trap; but the blameless will inherit good.

۱۰ هر‌که راستان را به راه بد گمراه کند به حفره خود خواهد افتاد، اما صالحان نصیب نیکوخواهند یافت.

11 The rich man is wise in his own eyes; but the poor who has understanding sees through him.

۱۱ مرد دولتمند در نظر خود حکیم است، امافقیر خردمند او را تفتیش خواهد نمود.

12 When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men hide themselves.

۱۲ چون عادلان شادمان شوند فخر عظیم است، اما چون شریران برافراشته شوند مردمان خود را مخفی می‌سازند.

13 He who conceals his sins doesn’t prosper, but whoever confesses and renounces them finds mercy.

۱۳ هر‌که گناه خود را بپوشاند برخوردارنخواهد شد، اما هر‌که آن را اعتراف کند و ترک نماید رحمت خواهد یافت.

14 Blessed is the man who always fears; but one who hardens his heart falls into trouble.

۱۴ خوشابحال کسی‌که دائم می‌ترسد، اما هرکه دل خود را سخت سازد به بلا گرفتار خواهدشد.

15 As a roaring lion or a charging bear, so is a wicked ruler over helpless people.

۱۵ حاکم شریر بر قوم مسکین، مثل شیر غرنده و خرس گردنده است.

16 A tyrannical ruler lacks judgement. One who hates ill-gotten gain will have long days.

۱۶ حاکم ناقص العقل بسیار ظلم می‌کند، اماهر‌که از رشوه نفرت کند عمر خود را درازخواهد ساخت.

17 A man who is tormented by blood guilt will be a fugitive until death. No one will support him.

۱۷ کسی‌که متحمل بار خون شخصی شود، به هاویه می‌شتابد. زنهار کسی او را باز ندارد.

18 Whoever walks blamelessly is kept safe; but one with perverse ways will fall suddenly.

۱۸ هر‌که به استقامت سلوک نماید رستگارخواهد شد، اما هر‌که در دو راه کج رو باشد دریکی از آنها خواهد افتاد.

19 One who works his land will have an abundance of food; but one who chases fantasies will have his fill of poverty.

۱۹ هر‌که زمین خود را زرع نماید از نان سیرخواهد شد، اما هر‌که پیروی باطلان کند از فقرسیر خواهد شد.

20 A faithful man is rich with blessings; but one who is eager to be rich will not go unpunished.

۲۰ مرد امین برکت بسیار خواهد یافت، اماآنکه در‌پی دولت می‌شتابد بی‌سزا نخواهد ماند.

21 To show partiality is not good, yet a man will do wrong for a piece of bread.

۲۱ طرفداری نیکو نیست، و به جهت لقمه‌ای نان، آدمی خطاکار می‌شود.

22 A stingy man hurries after riches, and doesn’t know that poverty waits for him.

۲۲ مرد تنگ نظر در‌پی دولت می‌شتابد ونمی داند که نیازمندی او را درخواهد یافت.

23 One who rebukes a man will afterward find more favour than one who flatters with the tongue.

۲۳ کسی‌که آدمی را تنبیه نماید، آخر شکرخواهد یافت، بیشتر از آنکه به زبان خودچاپلوسی می‌کند.

24 Whoever robs his father or his mother and says, “It’s not wrong,” is a partner with a destroyer.

۲۴ کسی‌که پدر و مادر خود را غارت نماید وگوید گناه نیست، مصاحب هلاک کنندگان خواهدشد.

25 One who is greedy stirs up strife; but one who trusts in the LORD will prosper.

۲۵ مرد حریص نزاع را برمی انگیزاند، اما هر‌که بر خداوند توکل نماید قوی خواهد شد.

26 One who trusts in himself is a fool; but one who walks in wisdom is kept safe.

۲۶ آنکه بر دل خود توکل نماید احمق می‌باشد، اما کسی‌که به حکمت سلوک نمایدنجات خواهد یافت.

27 One who gives to the poor has no lack; but one who closes his eyes will have many curses.

۲۷ هر‌که به فقرا بذل نماید محتاج نخواهدشد، اما آنکه چشمان خود را بپوشاند لعنت بسیارخواهد یافت.

28 When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous thrive.

۲۸ وقتی که شریران برافراشته شوند مردم خویشتن را پنهان می‌کنند، اما چون ایشان هلاک شوند عادلان افزوده خواهند شد.