Hebrews 11
1 Now faith is assurance of things hoped for, proof of things not seen.
Karon ang pagtuo mao ang kasigurohan sa usa ka tawo sa dihang masaligon siya nga magdahom sa usa ka butang. Usa kini ka kasigurohan mahitungod kung unsa ang wala pa nakita.
2 For by this, the elders obtained approval.
Kay pinaagi niini ang atong mga katigulangan giuyonan sa ilang pagtuo.
3 By faith we understand that the universe has been framed by the word of God, so that what is seen has not been made out of things which are visible. (aiōn g165)
Pinaagi sa pagtuo atong nasabtan nga ang kalibotan nahimo pinaagi sa pagmando sa Dios, aron nga kung unsa ang makita wala nahimo gikan sa mga butang nga makita. (aiōn g165)
4 By faith Abel offered to God a more excellent sacrifice than Cain, through which he had testimony given to him that he was righteous, God testifying with respect to his gifts; and through it he, being dead, still speaks.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Abel naghalad sa Dios sa mas angay nga halad kaysa gibuhat ni Cain. Tungod niini nga siya gidayeg ingon nga matarong. Gidayeg siya sa Dios tungod sa mga gasa nga iyang gidala. Tungod niana, si Abel nagpadayon sa pagsulti, bisan tuod siya patay na.
5 By faith Enoch was taken away, so that he wouldn’t see death, and he was not found, because God translated him. For he has had testimony given to him that before his translation he had been well pleasing to God.
Pinaagi sa pagtuo nga si Enoc gibayaw ug wala na makakita sa kamatayon. “Wala siya makaplagi, tungod kay ang Dios nagkuha kaniya.” Kay kini giingon mahitungod kaniya nga siya nakapahimuot sa Dios sa wala pa siya gibayaw.
6 Without faith it is impossible to be well pleasing to him, for he who comes to God must believe that he exists, and that he is a rewarder of those who seek him.
Kung walay pagtuo dili mahimo ang pagpahimuot sa Dios, kay ang sa usa nga moduol sa Dios kinahanglang motuo nga siya anaa gayod ug iyang gantihan kadtong nangita kaniya.
7 By faith Noah, being warned about things not yet seen, moved with godly fear, prepared a ship for the saving of his house, through which he condemned the world and became heir of the righteousness which is according to faith.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Noah, sa dihang gipahimangnoan sa Dios mahitungod sa mga butang nga wala pa nakita, uban sa diosnong pagtahod nagbuhat ug usa ka arka aron sa pagluwas sa iyang pamilya. Pinaagi sa pagbuhat niini, iyang gihukman ang kalibotan ug nahimong manununod sa pagkamatarong nga miabot pinaagi sa pagtuo.
8 By faith Abraham, when he was called, obeyed to go out to the place which he was to receive for an inheritance. He went out, not knowing where he went.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Abraham, sa dihang siya gitawag, mituman ug miadto sa dapit nga iyang madawat isip panulondon. Milakaw siya, nga wala masayod kung asa siya padulong.
9 By faith he lived as an alien in the land of promise, as in a land not his own, dwelling in tents with Isaac and Jacob, the heirs with him of the same promise.
Pinaagi sa pagtuo nga siya mipuyo sa yuta nga gisaad ingon nga usa ka langyaw. Mipuyo siya sa tolda uban kang Isaac ug Jacob, ang kauban nga manununod sa samang saad.
10 For he was looking for the city which has foundations, whose builder and maker is God.
Kini tungod kay siya nagtan-aw sa unahan sa pagtukod sa usa ka siyudad nga ang arketekto ug tighimo mao ang Dios.
11 By faith even Sarah herself received power to conceive, and she bore a child when she was past age, since she counted him faithful who had promised.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Abraham, ug si Sarah sa iyang kaugalingon, nakadawat sa gahom sa pagmabdos bisan tuod nga tigulang na kaayo sila, tungod kay ilang giila ang Dios ingon nga matinumanon, ang usa nga nagsaad kanila ug anak nga lalaki.
12 Therefore as many as the stars of the sky in multitude, and as innumerable as the sand which is by the sea shore, were fathered by one man, and him as good as dead.
Busa gikan usab niining usa ka tawo nga haduol na sa kamatayon nahimugso ang dili maihap nga mga kaliwatan. Nahimo silang sama kadaghan sa kabituonan sa kalangitan ug ang dili maihap nga mga lugas sa balas sa baybayon.
13 These all died in faith, not having received the promises, but having seen them and embraced them from afar, and having confessed that they were strangers and pilgrims on the earth.
Kining tanan nangamatay sa pagtuo nga wala makadawat sa mga saad. Hinuon, sa pagkakita ug pag-abiabi kanila gikan sa layo, ilang giangkon nga sila mga dumuduong ug mga langyaw sa kalibotan.
14 For those who say such things make it clear that they are seeking a country of their own.
Kay kadtong namulong niining mga butanga nagapatin-aw nga sila nangita ug usa ka yutang natawhan alang sa ilang kaugalingon.
15 If indeed they had been thinking of that country from which they went out, they would have had enough time to return.
Sa pagkatinuod, kung sila naghunahuna sa nasod nga ilang gibiyaan, sila aduna untay higayon sa pagbalik.
16 But now they desire a better country, that is, a heavenly one. Therefore God is not ashamed of them, to be called their God, for he has prepared a city for them.
Apan sama niini, sila nagtinguha sa usa ka mas maayong nasod, mao nga, usa ka langitnon. Busa ang Dios wala maulaw nga pagatawagon nga ilang Dios, sanglit siya nag-andam man ug usa ka siyudad alang kanila.
17 By faith, Abraham, being tested, offered up Isaac. Yes, he who had gladly received the promises was offering up his only born son,
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Abraham, human siya gisulayan, gihalad si Isaac. Oo, siya nga malipayong midawat sa mga saad naghalad sa iyang bugtong anak nga lalaki,
18 to whom it was said, “Your offspring will be accounted as from Isaac,”
mahitungod kaniya nga kini ginaingon, “Gikan kang Isaac ang imong mga kaliwatan pagatawagon”
19 concluding that God is able to raise up even from the dead. Figuratively speaking, he also did receive him back from the dead.
Si Abraham naghunahuna nga makahimo ang Dios sa pagbanhaw kang Isaac gikan sa mga patay, ug sa mahulagwayong pagkasulti, iya gayod siyang naangkon pagbalik.
20 By faith Isaac blessed Jacob and Esau, even concerning things to come.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga gipanalanginan ni Isaac si Jacob ug si Esau mahitungod sa mga butang nga umaabot.
21 By faith Jacob, when he was dying, blessed each of the sons of Joseph, and worshipped, leaning on the top of his staff.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Jacob, sa dihang hapit na siya mamatay, nagpanalangin sa tagsatagsa nga mga anak nga lalaki ni Jose. Nagsimba si Jacob, nga nanukod sa ibabaw sa iyang sungkod.
22 By faith Joseph, when his end was near, made mention of the departure of the children of Israel, and gave instructions concerning his bones.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Jose, sa dihang ang iyang kataposan haduol na, nagsulti sa pagbiya sa mga anak sa Israel gikan sa Ehipto ug nagmando kanila sa pagdala sa iyang mga bukog uban kanila.
23 By faith Moses, when he was born, was hidden for three months by his parents, because they saw that he was a beautiful child; and they were not afraid of the king’s commandment.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Moises, sa dihang siya nahimugso, gitagoan sulod sa tulo ka bulan sa iyang ginikanan tungod kay nakita nila nga usa siya ka matahom nga bata, ug wala sila mahadlok sa mando sa hari.
24 By faith Moses, when he had grown up, refused to be called the son of Pharaoh’s daughter,
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Moises, sa dihang midako na siya, nagdumili nga tawagon nga anak sa anak nga babaye ni Paraon.
25 choosing rather to share ill treatment with God’s people than to enjoy the pleasures of sin for a time,
Hinuon, gipili niya nga makig-ambit sa kasakit uban ang katawhan sa Dios, kaysa magmalipayon sa sala sa hamubo nga higayon.
26 considering the reproach of Christ greater riches than the treasures of Egypt; for he looked to the reward.
Iyang giila ang kaulawan sa pagsunod kang Cristo ingon nga dakong kadato kaysa mga bahandi sa Ehipto, tungod kay nagtutok siya sa iyang umaabot nga ganti.
27 By faith he left Egypt, not fearing the wrath of the king; for he endured, as seeing him who is invisible.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga si Moises mibiya sa Ehipto. Wala siya mahadlok sa kasuko sa hari, tungod kay siya nakaantos pinaagi sa pagtan-aw ngadto sa usa nga dili makita.
28 By faith he kept the Passover and the sprinkling of the blood, that the destroyer of the firstborn should not touch them.
Pinaagi sa pagtuo iyang gituman ang pagsaulog sa Pagsaylo ug ang pagwisikwisik sa dugo, aron nga ang manlalaglag sa panganay dili makahikap sa panganay nga anak nga lalaki sa mga Israelita.
29 By faith they passed through the Red Sea as on dry land. When the Egyptians tried to do so, they were swallowed up.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga sila nakalabang sa Kasagbotan nga dagat ingon nga mamala nga yuta. Sa dihang ang mga Ehiptohanon misulay sa paghimo niini, nangalumos sila.
30 By faith the walls of Jericho fell down after they had been encircled for seven days.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga ang paril sa Jericho nangapukan, human nila gilibotan sulod sa pito ka adlaw.
31 By faith Rahab the prostitute didn’t perish with those who were disobedient, having received the spies in peace.
Pinaagi kadto sa pagtuo nga ang babaye nga si Rahab nga nagbaligya ug dungog wala malaglag uban niadtong mga masinupakon, tungod kay siya midawat sa mga espiya sa luwas.
32 What more shall I say? For the time would fail me if I told of Gideon, Barak, Samson, Jephthah, David, Samuel, and the prophets—
Ug unsa paman ang akong ikasulti? Kay ang panahon kulang kanako kung mosugilon ako kang Gideon, Barak, Samson, Jephtah, David, Samuel, ug sa mga propeta,
33 who through faith subdued kingdoms, worked out righteousness, obtained promises, stopped the mouths of lions,
nga pinaagi sa pagtuo mibuntog sa mga gingharian, nagbuhat sa makiangayon, ug nakadawat sa mga saad. Ilang napugngan ang baba sa mga liyon,
34 quenched the power of fire, escaped the edge of the sword, from weakness were made strong, grew mighty in war, and caused foreign armies to flee.
nagpalong sa gahom sa kalayo, nakalikay sa sulab sa espada, nangaayo gikan sa mga balatian, nahimong kusgan sa gubat, ug hinungdan nga ang mga langyaw nga mga sundalo nanagan.
35 Women received their dead by resurrection. Others were tortured, not accepting their deliverance, that they might obtain a better resurrection.
Ang kababayen-an nagdawat sa ilang mga patay pinaagi sa pagkabanhaw. Ang uban gisakit, nga wala midawat sa ilang kagawasan aron nga makasinati sila sa mas maayo nga pagkabanhaw.
36 Others were tried by mocking and scourging, yes, moreover by bonds and imprisonment.
Ang uban nag-antos sa pagbiaybiay ug mga pagbunal, oo, bisan ang mga gapos ug pagkabilanggo.
37 They were stoned. They were sawn apart. They were tempted. They were slain with the sword. They went around in sheep skins and in goat skins; being destitute, afflicted, ill-treated—
Gibato sila. Gigabas pagtunga. Gipang-ihaw pinaagi sa espada. Nanglakaw sila pinaagi sa panit sa karnero ug sa panit sa kanding nga masulob-on, gisakit, ug gipasipalaan
38 of whom the world was not worthy—wandering in deserts, mountains, caves, and the holes of the earth.
(diin ang kalibotan dili takos) nasalaag sa kamingawan, sa kabukiran, sa mga langob, ug sa mga bangag sa yuta.
39 These all, having been commended for their faith, didn’t receive the promise,
Bisan tuod ang tanang katawhan giuyonan sa Dios tungod sa ilang pagtuo, wala sila makadawat sa iyang gisaad.
40 God having provided some better thing concerning us, so that apart from us they should not be made perfect.
Ang Dios nagsangkap nang daan sa usa ka butang nga labing maayo alang kanato, aron nga kung wala kita dili sila mahimong hingpit.
