< John 3 >
1 Now there was a Pharisee whose name was Nicodemus, a Jewish leader.
A był pewien człowiek z faryzeuszy, imieniem Nikodem, dostojnik żydowski.
2 This man came to Jesus at night and said to him, “Rabbi, we know that you are a teacher that came from God, for no one can do these signs that you do unless God is with him.”
Przyszedł on do Jezusa w nocy i powiedział: Mistrzu, wiemy, że przyszedłeś od Boga jako nauczyciel. Nikt bowiem nie mógłby czynić tych cudów, które ty czynisz, gdyby Bóg z nim nie był.
3 Jesus replied to him, “Truly, truly, unless someone is born again, he cannot see the kingdom of God.”
Odpowiedział mu Jezus: Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Jeśli się ktoś nie narodzi na nowo, nie może ujrzeć królestwa Bożego.
4 Nicodemus said to him, “How can a man be born when he is old? He cannot enter a second time into his mother's womb and be born, can he?”
Nikodem zapytał go: Jakże może się człowiek narodzić, będąc stary? Czy może powtórnie wejść do łona swojej matki i narodzić się?
5 Jesus replied, “Truly, truly, unless someone is born of water and the Spirit, he cannot enter into the kingdom of God.
Jezus odpowiedział: Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego.
6 That which is born of the flesh is flesh, and that which is born of the Spirit is spirit.
Co się narodziło z ciała, jest ciałem, a co się narodziło z Ducha, jest duchem.
7 Do not be amazed that I said to you, 'You must be born again.'
Nie dziw się, że ci powiedziałem: Musicie się na nowo narodzić.
8 The wind blows wherever it wishes; you hear its sound, but you do not know where it comes from or where it is going. So is everyone who is born of the Spirit.”
Wiatr wieje, gdzie chce, i słyszysz jego głos, ale nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd zmierza. Tak jest z każdym, kto się narodził z Ducha.
9 Nicodemus replied and said to him, “How can these things be?”
Nikodem go zapytał: Jakże się to może stać?
10 Jesus answered and said to him, “Are you a teacher of Israel, and yet you do not understand these things?
Odpowiedział mu Jezus: Ty jesteś nauczycielem w Izraelu, a tego nie wiesz?
11 Truly, truly, I say to you, we speak what we know, and we testify about what we have seen. Yet you do not accept our testimony.
Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci, że co wiemy, [to] mówimy, a co widzieliśmy, [o tym] świadczymy, ale nie przyjmujecie naszego świadectwa.
12 If I told you about earthly things and you do not believe, how will you believe if I tell you about heavenly things?
Jeśli nie wierzycie, [gdy] wam mówiłem o ziemskich sprawach, jakże uwierzycie, jeśli będę wam mówił o niebieskich?
13 No one has ascended into heaven except he who descended from heaven—the Son of Man.
A nikt nie wstąpił do nieba, tylko ten, który zstąpił z nieba, Syn Człowieczy, który jest w niebie.
14 Just as Moses lifted up the serpent in the wilderness, so must the Son of Man be lifted up,
A jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni, tak musi być wywyższony Syn Człowieczy;
15 so that all who believe in him may have eternal life. (aiōnios )
Aby każdy, kto w niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. (aiōnios )
16 For God so loved the world, that he gave his one and only Son, that whoever believes in him will not perish but have eternal life. (aiōnios )
Tak bowiem Bóg umiłował świat, że dał swego jednorodzonego Syna, aby każdy, kto w niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. (aiōnios )
17 For God did not send the Son into the world in order to condemn the world, but in order to save the world through him.
Bo Bóg nie posłał swego Syna na świat, aby potępił świat, lecz aby świat był przez niego zbawiony.
18 He who believes in him is not condemned, but he who does not believe is already condemned because he has not believed in the name of the one and only Son of God.
Kto wierzy w niego, nie będzie potępiony, ale kto nie wierzy, już jest potępiony, bo nie uwierzył w imię jednorodzonego Syna Bożego.
19 This is the reason for the judgment: The light has come into the world, and men loved the darkness rather than the light because their deeds were evil.
A potępienie polega na tym, że światłość przyszła na świat, lecz ludzie umiłowali ciemność bardziej niż światłość, bo ich uczynki były złe.
20 For everyone who does evil hates the light, and does not come to the light, so that his deeds will not be exposed.
Każdy bowiem, kto źle czyni, nienawidzi światłości i nie idzie do światłości, aby jego uczynki nie były zganione.
21 However, he who practices the truth comes to the light so that it may be plainly seen that his deeds have been done in God.”
Lecz kto czyni prawdę, przychodzi do światłości, aby jego uczynki były jawne, że w Bogu są dokonane.
22 After this, Jesus and his disciples went into the land of Judea. There he spent some time with them and baptized.
Potem Jezus przyszedł wraz ze swymi uczniami do Judei i tam przemieszkiwał z nimi, i chrzcił.
23 Now John was also baptizing in Aenon near to Salim because there was much water there. People were coming to him and were being baptized,
Także Jan chrzcił w Ainon, blisko Salim, bo było tam wiele wody. A [ludzie] przychodzili i chrzcili się.
24 for John had not yet been thrown in prison.
Jan bowiem jeszcze nie był wtrącony do więzienia.
25 Then there arose a dispute between some of John's disciples and a Jew about ceremonial washing.
Wtedy wszczęła się dyskusja między uczniami Jana i Żydami o oczyszczaniu.
26 They went to John and said to him, “Rabbi, the one who was with you on the other side of the Jordan River, about whom you have testified, look, he is baptizing, and they are all going to him.”
I przyszli do Jana, i powiedzieli mu: Mistrzu, ten, który był z tobą za Jordanem, o którym ty dałeś świadectwo, oto on chrzci, a wszyscy idą do niego.
27 John replied, “A man cannot receive anything unless it has been given to him from heaven.
Odpowiedział Jan: Człowiek nie może otrzymać niczego, jeśli mu nie będzie dane z nieba.
28 You yourselves can testify that I said, 'I am not the Christ,' but instead, 'I have been sent before him.'
Wy sami jesteście mi świadkami, że powiedziałem: Ja nie jestem Chrystusem, ale jestem posłany przed nim.
29 The bride belongs to the bridegroom. Now the friend of the bridegroom, who stands and hears him, rejoices greatly because of the voice of the bridegroom. This, then, is my joy made complete.
Kto ma oblubienicę, ten jest oblubieńcem, a przyjaciel oblubieńca, który stoi i słucha go, raduje się niezmiernie z powodu głosu oblubieńca. Dlatego ta moja radość stała się pełna.
30 He must increase, but I must decrease.
On musi wzrastać, a ja stawać się mniejszym.
31 He who comes from above is above all. He who is from the earth is from the earth and speaks about the earth. He who comes from heaven is above all.
Kto przyszedł z góry, jest nad wszystkimi. Kto jest z ziemi, jest ziemski i mówi ziemskie rzeczy. Ten, który przyszedł z nieba, jest nad wszystkimi.
32 He testifies about what he has seen and heard, but no one accepts his testimony.
A świadczy o tym, co widział i słyszał, ale nikt nie przyjmuje jego świadectwa.
33 He who has received his testimony has confirmed that God is true.
Kto przyjmuje jego świadectwo, ten zapieczętował, że Bóg jest prawdziwy.
34 For the one whom God has sent speaks the words of God. For he does not give the Spirit by measure.
Ten bowiem, którego Bóg posłał, mówi słowa Boże, bo Bóg daje [mu] Ducha bez miary.
35 The Father loves the Son and has given all things into his hand.
Ojciec miłuje Syna i wszystko dał w jego ręce.
36 He who believes in the Son has eternal life, but the one who disobeys the Son will not see life, but the wrath of God stays on him.” (aiōnios )
Kto wierzy w Syna, ma życie wieczne, ale kto nie wierzy Synowi, nie ujrzy życia, lecz gniew Boży zostaje na nim. (aiōnios )