1 Samuel 1

1 There was a man named Elkanah who lived in Ramah [town] in the hilly area where [the tribe of] Ephraim lived. His father was Jeroham, his grandfather was Elihu, and his great-grandfather was Tohu. He belonged to the Zuph clan.

Karon may usa ka tawo sa Ramathaim-Sophim, sa kabungtoran sa Ephraim, ug ang iyang ngalan mao si Elcana ang anak nga lalake ni Jeroham, ang anak nga lalake ni Eliu, ang anak nga lalake ni Thohu, ang anak nga lalake ni Suph, nga Ephraimhanon:

2 He had two wives: Hannah and Peninnah. Peninnah had several children, but Hannah had no children.

Ug siya may duruha ka asawa; ang ngalan sa usa mao si Ana ug ang ngalan sa usa mao si Penina: ug si Penina may mga anak, apan si Ana walay mga anak.

3 Once every year Elkanah went up [with his family] from Ramah to Shiloh [city]. He went there to worship Yahweh, [the commander] of the armies [of angels], and to offer sacrifices to him. The two sons of Eli, Hophni and Phinehas, [helped their father to do the work as] priests of Yahweh there.

Ug kining tawohana mitungas gikan sa iyang ciudad tuigtuig aron sa pagsimba ug sa paghalad kang Jehova sa mga panon didto sa Silo. Ug didto ang duruha ka mga anak nga lalake ni Eli, Ophni ug Pineas mga sacerdote kang Jehova.

4 Each time Elkanah offered sacrifices there, he gave some of the meat to Peninnah and some to each of her sons and daughters.

Ug sa miabut ang adlaw nga si Elcana naghalad, ang mga pahat iyang gihatag kang Penina nga iyang asawa, ug sa tanan niyang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye:

5 But even though he loved Hannah very much, he gave her only one special amount of meat because Yahweh had not permitted her to give birth to any children.

Apan kang Ana naghatag siya sa duruha ka pahat; kay nahagugma siya kang Ana, apan si Jehova nagtak-op sa iyang taguangkan.

6 And his other wife, Peninnah, would ridicule Hannah to make her feel miserable, because Yahweh had not allowed her to bear children.

Ug ang iyang kailog naghatag kaniya ug dakung kasuko, aron siya masamok, tungod kay si Jehova nagtak-op sa iyang taguangkan.

7 This happened every year. When they went up to the temple of Yahweh [at Shiloh], Peninnah ridiculed Hannah so much that Hannah cried and would not eat.

Ug sanglit gihimo niya kini matagtuig, sa miadto siya sa balay ni Jehova, sa gihapon siya naghagit sa kasuko kaniya; tungod niana siya mihilak, ug wala kumaon.

8 Then Elkanah would say to her, “Hannah, (why are you crying?/please quit crying!) [RHQ] (Why are you not eating?/Please eat something!) [RHQ] Why are you so upset/sad? You have me; is that not more important to you than if you had ten sons? (OR, I [love you] more than your sons [would love you], even if you had ten sons.)”

Ug si Elcana nga iyang bana miingon kaniya: Ana, nganong naghilak ikaw? ug nganong wala ka kumaon? ug ngano nga ang imong kasingkasing masulob-on? dili ba ako labi pang maayo alang kanimo kay sa napulo ka mga anak nga lalake?

9 One year, after they had finished eating and drinking at Shiloh, Hannah stood up [to pray]. Eli the priest was nearby, sitting on a chair by the doorway of the sacred tent of Yahweh.

Busa si Ana mitindog sa tapus sila makapangaon sa Silo, ug sa tapus sila makainum. Karon si Eli, ang sacerdote naglingkod sa iyang lingkoranan dapit sa haligi sa ganghaan sa templo ni Jehova.

10 Hannah was very distressed, and she cried very sorrowfully as she prayed to Yahweh.

Ug si Ana diha sa kapaitan gayud sa iyang kalag, ug nag-ampo kang Jehova ug naghilak sa dakung kasakit.

11 She made a vow saying, “O Almighty Commander of the armies of angels, if you will look at me and see how miserable I am, and think about me and allow me to give birth to a son, then I will dedicate him to you [to serve you] for the rest of his life. And [to show that he is dedicated to you], (no one will ever [be allowed to] cut his hair/his hair will never be cut).”

Ug nagsaad siya sa usa ka panaad, ug miingon: Oh, Jehova sa mga panon, kong ikaw buot gayud nga magsud-ong sa kasakit sa imong ulipon nga babaye, ug mahanumdum kanako, ug wala malimut sa imong ulipon nga babaye, kondili mohatag sa imong ulipon nga babaye sa usa ka anak nga lalake, unya ako magahalad kaniya alang kang Jehova sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi, ug walay navaja nga modapat sa iyang ulo.

12 As she was praying like that to Yahweh, Eli the priest saw Hannah’s lips [moving as she was praying].

Ug nahatabo, nga sa nagpadayon siya sa pag-ampo sa atubangan ni Jehova, nga si Eli nagtimaan sa iyang baba.

13 But Hannah was only praying silently; she was not making any sound. So Eli thought that she was drunk.

Karon si Ana, namulong sa iyang kasingkasing; ang iya lamang mga ngabil ang naglihok, apan ang iyang tingog wala madungog: busa si Eli naghunahuna nga siya nahubog.

14 He said to her, “How long will you continue to get drunk [RHQ]? (Throw away your wine/Quit drinking wine)!”

Ug si Eli miingon kaniya: Hangtud anus-a mohuwas ang imong pagkahubog? isalikway ang vino gikan kanimo.

15 Hannah replied, “Sir, I am not drunk! I have not been drinking wine or any other alcoholic drink. I feel very distressed and I have been telling Yahweh about how I feel.

Ug si Ana mitubag ug miingon: Dili, ginoo ko, ako maoy usa ka babaye nga masulob-on sa espiritu: ako wala makainum sa vino ni sa maisug nga ilimnon, apan akong gibubo ang akong kalag sa atubangan ni Jehova.

16 Do not think that I am a worthless/wicked woman! I have been praying like this because I am very distressed [DOU].”

Ayaw pag-isipa nga dautan ang imong ulipon nga babaye; kay gikan sa pagkadaghan sa akong sumbong ug sa akong paghagit, akong gipamulong kini hangtud karon.

17 Eli replied, “I wish/desire that things will go well for you. I desire that God, the one we Israeli people [worship], will give you what you requested from him.”

Unya si Eli mitubag ug miingon: Lumakaw ka sa pakigdait; ug ang Dios sa Israel magahatag sa imong hangyo nga gipangayo mo kaniya.

18 She replied, “I want you to think highly/well about me.” Then she returned [to her family] and after she ate something, her face no longer looked sad.

Ug siya miingon: Kaloy-i ang imong ulipon nga babaye sa imong mga mata. Busa ang babaye milakaw sa iyang dalan, ug mikaon; ug ang iyang pamayhon wala na magmasulob-on.

19 Early the next morning, Elkanah and his family got up and worshiped Yahweh [again], and then they returned to their home at Ramah. Elkanah (slept with/had sex with) Hannah. Then Yahweh answered her prayer,

Ug sila mingbangon pagsayo sa buntag, ug mingsimba sa atubangan ni Jehova, ug mingpauli ug mingdangat sa ilang balay sa Ramatha. Ug si Elcana miila kang Ana nga iyang asawa; ug si Jehova nahanumdum kaniya;

20 and she became pregnant and gave birth to a son. She named him Samuel, [which sounds like the words in the Hebrew language that mean ‘heard by God’], because she said “Yahweh [heard me when] I requested from him [a son].”

Ug nahitabo, sa diha nga hapit na moabut ang panahon, nga si Ana nanamkon, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake; ug iyang gihinganlan siya nga si Samuel, nga nagaingon: Tungod kay gipangayo ko siya kang Jehova.

21 The following year, Elkanah again went up [to Shiloh] with his family to make the kind of sacrifice he made each year, and also to give a special offering to God that he had promised [to give him previously].

Ug ang tawo nga si Elcana, ug ang tanan sa iyang balay, ming-adto kang Jehova sa paghalad sa halad-nga-tinuig, ug sa iyang panaad.

22 But Hannah did not go [with them]. She said to her husband, “After I have weaned the baby, I will take him [to Shiloh and present him] to Yahweh, and he will stay there for the rest of his life.”

Apan si Ana wala tumungas kay siya miingon sa iyang bana: Dili ako motungas hangtud nga ang bata malutas; ug unya dad-on ko siya, aron siya mopakita sa atubangan ni Jehova, ug didto mopabilin sa walay katapusan.

23 Elkanah said, “Do what seems the best to you. Stay here until you have weaned him. What I desire is that Yahweh will [enable you to] do what you have promised.” So Hannah stayed at home and nursed her son until she weaned him.

Ug si Elcana nga iyang bana miingon kaniya: Buhata ang maayo sumala kanimo; pabilin hangtud sa iyang pagkalutas; si Jehova lamang ang magatuman sa iyang pulong. Busa ang babaye napabilin ug nagpasuso sa iyang anak, hangtud nga siya nalutas.

24 After she weaned him, even though Samuel was very young, she took him to the temple/house of Yahweh at Shiloh. [To offer as a sacrifice], she took along a three-year-old bull, [a sack containing] (20 pounds/9 kg.) of flour, and a container of wine.

Ug sa diha nga siya nalutas na, gidala siya uban kaniya, lakip ang totolo ka lakeng vaca, ug usa ka epha nga harina, ug usa ka botella nga vino, ug gidala siya ngadto sa balay ni Jehova sa Silo: ug ang bata linghod pa ang panuigon.

25 After the priest had slaughtered the bull [and offered it to Yahweh on the altar], Hannah and Elkanah brought the boy to Eli.

Ug ilang gipatay ang lake nga vaca gg gidala ang bata ngadto kang Eli.

26 Then Hannah said to him, “Sir, (Do you remember me?/I solemnly affirm), I am the woman who prayed as I stood here beside you [several years ago].

Ug siya miingon: Oh, ginoo ko, ingon nga ang imong kalag buhi pa, ginoo ko, ako mao ang babaye nga mitindog haduol kanimo dinhi, nga nag-ampo kang Jehova.

27 I prayed that Yahweh would enable me to give birth to a child, and this is the child whom I requested Yahweh to give me.

Alang niining bataa ako nag-ampo; ug si Jehova mihatag kanako sa akong gihangyo kaniya:

28 So now I am presenting him to Yahweh. He will belong to Yahweh as long as he lives.” Then Elkanah [and his family] worshiped Yahweh there.

Busa gihatag ko siya usab kang Jehova; ingon sa kadugayon nga siya buhi, siya gihatag kang Jehova. Ug siya misimba kang Jehova didto.