Proverbs 3
1 My son, forget not my law; but let thine heart keep my commandments:
Synu mój! nie zapominaj zakonu mego, a przykazań moich niech strzeże serce twoje.
2 For length of days, and long life, and peace, shall they add to thee.
Boć długości dni i lat żywota, i pokoju przyczynią.
3 Let not mercy and truth forsake thee: bind them about thy neck; write them upon the table of thine heart:
Miłosierdzie i prawda niech cię nie opuszczają; uwiąż je u szyi twojej, napisz je na tablicy serca twojego.
4 So shalt thou find favour and good understanding in the sight of God and man.
Tedy znajdziesz łaskę i rozum dobry przed oczyma Bożemi i ludzkiemi.
5 Trust in the LORD with all thine heart; and lean not unto thine own understanding.
Ufaj w Panu ze wszystkiego serca twego, a na rozumie twoim nie spolegaj.
6 In all thy ways acknowledge him, and he shall direct thy paths.
We wszystkich drogach twoich znaj go, a on prostować będzie ścieszki twoje.
7 Be not wise in thine own eyes: fear the LORD, and depart from evil.
Nie bądź mądrym sam u siebie; ale się bój Pana, a odstąp od złego.
8 It shall be health to thy navel, and marrow to thy bones.
To będzie zdrowiem żywotowi twemu, a odwilżeniem kościom twoim.
9 Honour the LORD with thy substance, and with the firstfruits of all thine increase:
Czcij Pana z majętności twojej, i z pierwiastek wszystkich dochodów twoich.
10 So shall thy barns be filled with plenty, and thy presses shall burst out with new wine.
A gumna twoje napełnione będą obfitością, i od wina nowego prasy twoje rozpadać się będą.
11 My son, despise not the chastening of the LORD; neither be weary of his correction:
Synu mój! karania Pańskiego nie odrzucaj, i nie uprzykrzaj sobie ćwiczenia jego.
12 For whom the LORD loveth he correcteth; even as a father the son [in whom] he delighteth.
Bo kogo Pan miłuje, tego karze, a to jako ojciec, który się w synu kocha.
13 Happy [is] the man [that] findeth wisdom, and the man [that] getteth understanding.
Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który dostanie roztropności.
14 For the merchandise of it [is] better than the merchandise of silver, and the gain thereof than fine gold.
Bo lepiej nią kupczyć, niżeli kupczyć srebrem: owszem pożyteczniejszy nad złoto dochód jej.
15 She [is] more precious than rubies: and all the things thou canst desire are not to be compared unto her.
Droższa jest nad perły, a wszystkie najmilsze rzeczy twoje nie zrównają się z nią.
16 Length of days [is] in her right hand; [and] in her left hand riches and honour.
Przedłużenie dni w prawicy jej, a w lewicy jej bogactwa i zacność.
17 Her ways [are] ways of pleasantness, and all her paths [are] peace.
Drogi jej rozkoszne, i wszystkie ścieszki jej spokojne.
18 She [is] a tree of life to them that lay hold upon her: and happy [is every one] that retaineth her.
Drzewem żywota jest tym, którzyby się jej chwycili; a którzy się jej trzymają, są błogosławionymi.
19 The LORD by wisdom hath founded the earth; by understanding hath he established the heavens.
Pan mądrością ugruntował ziemię, a roztropnością umocnił niebiosa.
20 By his knowledge the depths are broken up, and the clouds drop down the dew.
Umiejętnością jego rozstąpiły się przepaści, a obłoki rosą kropią.
21 My son, let not them depart from thine eyes: keep sound wisdom and discretion:
Synu mój! niech to nie odstępuje od oczów twych: strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
22 So shall they be life unto thy soul, and grace to thy neck.
I będą żywotem duszy twojej, a ozdobą szyi twojej.
23 Then shalt thou walk in thy way safely, and thy foot shall not stumble.
Tedy będziesz chodził bezpiecznie droga twoją, a noga twoja nie potknie się.
24 When thou liest down, thou shalt not be afraid: yea, thou shalt lie down, and thy sleep shall be sweet.
Jeźli się układziesz, nie będziesz się lękał; a gdy się uspokoisz, wdzięczny będzie sen twój.
25 Be not afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it cometh.
Nie ulękniesz się strachu nagłego, ani spustoszenia bezbożników, gdy przyjdzie.
26 For the LORD shall be thy confidence, and shall keep thy foot from being taken.
Albowiem Pan będzie ufaniem twojem, a nogi twojej będzie strzegł od samołówki.
27 Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of thine hand to do [it].
Nie zbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy cię na to stanie, abyś dobrze czynił.
28 Say not unto thy neighbour, Go, and come again, and to morrow I will give; when thou hast it by thee.
Nie mów bliźniemu twemu: Idź, a wróć się, a jutroć dam; gdyż to masz u siebie.
29 Devise not evil against thy neighbour, seeing he dwelleth securely by thee.
Nie knuj złego przeciwko bliźniemu twemu, gdyż on z tobą dowiernie mieszka.
30 Strive not with a man without cause, if he have done thee no harm.
Nie wadź się z człowiekiem bez przyczyny, jeźliżeć nic złego nie wyrządził.
31 Envy thou not the oppressor, and choose none of his ways.
Nie zajrzyj mężowi gwałt czyniącemu, a nie obieraj żadnej drogi jego.
32 For the froward [is] abomination to the LORD: but his secret [is] with the righteous.
Albowiem przewrotny jest obrzydliwością przed Panem; ale z szczerymi tajemnica jego;
33 The curse of the LORD [is] in the house of the wicked: but he blesseth the habitation of the just.
Przeklęstwo Pańskie jest w domu niezbożnika; ale przybytkowi sprawiedliwych błogosławi,
34 Surely he scorneth the scorners: but he giveth grace unto the lowly.
Ponieważ on szydzi z pośmiewców, ale pokornym łaskę daje.
35 The wise shall inherit glory: but shame shall be the promotion of fools.
Mądrzy dziedzicznie sławę osiędą, ale głupi odniosą zelżywość.
