Psalms 78
1 A Psalme to give instruction committed to Asaph. Heare my doctrine, O my people: incline your eares vnto the wordes of my mouth.
(Giáo huấn ca của A-sáp) Dân ta hỡi, hãy nghe lời ta dạy. Hãy mở tai lưu ý lời ta,
2 I will open my mouth in a parable: I will declare high sentences of olde.
vì ta sẽ nói về các ẩn dụ. Ta sẽ dạy về những điều giấu kín từ xưa—
3 Which we haue heard and knowen, and our fathers haue tolde vs.
những bài học dân ta đã nghe biết, do tổ phụ truyền dạy chúng ta.
4 Wee will not hide them from their children but to the generation to come we wil shewe the praises of the Lord his power also, and his wonderful woorkes that he hath done:
Chúng ta sẽ không giấu sự thật này với con cháu; nhưng sẽ nói cho thế hệ sau về những việc vinh quang của Chúa Hằng Hữu, về quyền năng và những phép lạ Ngài đã làm.
5 How he established a testimonie in Iaakob, and ordeined a Law in Israel, which he commanded our fathers, that they shoulde teache their children:
Chúa ban hành luật pháp cho Gia-cốp; Ngài ban truyền chỉ thị cho Ít-ra-ên. Chúa ra lệnh cho tổ phụ chúng ta truyền dạy mọi điều cho con cháu,
6 That the posteritie might knowe it, and the children, which should be borne, should stand vp, and declare it to their children:
để các thế hệ mai sau biết đến— tức con cháu sẽ sinh ra— sẽ học hỏi và dạy lại cho dòng dõi họ.
7 That they might set their hope on God, and not forget the workes of God but keepe his commandements:
Theo cách ấy, mọi thế hệ sẽ tin cậy Đức Chúa Trời, ghi nhớ công tác vĩ đại Ngài làm, và vâng giữ mệnh lệnh Ngài mãi mãi.
8 And not to bee as their fathers, a disobedient and rebellious generation: a generation that set not their heart aright, and whose spirite was not faithfull vnto God.
Để họ sẽ không như tổ tiên họ— cứng đầu, phản nghịch, và bất trung, không chịu đặt lòng tin cậy Đức Chúa Trời.
9 The children of Ephraim being armed and shooting with the bowe, turned backe in the day of battell.
Các lính chiến Ép-ra-im trang bị cung tên, đã chạy trốn trong ngày chinh chiến.
10 They kept not the couenant of God, but refused to walke in his Lawe,
Họ không giữ giao ước với Đức Chúa Trời và không chịu tuân theo luật pháp Chúa.
11 And forgate his Actes, and his wonderfull woorkes that he had shewed them.
Họ đã quên các công việc Ngài làm— là những phép lạ họ thấy Ngài thực hiện,
12 Hee did marueilous thinges in the sight of their fathers in the lande of Egypt: euen in the fielde of Zoan.
những phép lạ Ngài đã làm cho tổ phụ họ, trên đồng bằng Xô-an, xứ Ai Cập.
13 He deuided the Sea, and led them through: he made also the waters to stand as an heape.
Chúa rạch đôi biển cả, dẫn họ đi qua, làm cho nước dựng lên như thành vách.
14 In the day time also hee led them with a cloude, and all the night with a light of fire.
Ban ngày, Chúa dìu dắt họ qua trụ mây, suốt đêm, trụ lửa tỏa ánh sáng soi đường.
15 He claue the rockes in the wildernes, and gaue them drinke as of the great depths.
Chúa chẻ vầng đá giữa hoang mạc, ban cho họ dòng nước ngọt từ vực sâu.
16 He brought floods also out of the stonie rocke; so that hee made the waters to descend like the riuers.
Chúa cho suối phun ra từ tảng đá, khiến nước chảy cuồn cuộn như dòng sông!
17 Yet they sinned stil against him, and prouoked the Highest in the wildernesse,
Nhưng họ tiếp tục phạm tội cùng Chúa, giữa hoang mạc, họ nổi loạn chống Đấng Chí Cao.
18 And tempted God in their heartes in requiring meate for their lust.
Lòng ngang bướng, họ cố tình thử Đức Chúa Trời, đòi món ăn theo dục vọng trần gian.
19 They spake against God also, saying, Can God prepare a table in the wildernesse?
Họ nói nghịch, thách thức Đức Chúa Trời rằng: “Đức Chúa Trời không thể ban thức ăn trong hoang mạc.
20 Behold, he smote the rocke, that the water gushed out, and the streames ouerflowed: can hee giue bread also? or prepare flesh for his people?
Phải, Chúa có thể đập vầng đá cho nước trào tuôn nhưng Ngài không thể ban dân Ngài bánh và thịt.”
21 Therefore the Lord heard and was angrie, and the fire was kindled in Iaakob, and also wrath came vpon Israel,
Chúa Hằng Hữu nghe lời ấy liền nổi giận, Lửa thịnh nộ của Ngài hình phạt nhà Gia-cốp. Phải, Ngài trút đổ cơn giận trên nhà Ít-ra-ên,
22 Because they beleeued not in God, and trusted not in his helpe.
vì họ không đặt niềm tin nơi Đức Chúa Trời, không tin vào quyền giải cứu của Ngài.
23 Yet he had comanded the clouds aboue, and had opened the doores of heauen,
Nhưng Chúa ra lệnh bầu trời mở ra, Ngài mở toang các cửa trên trời.
24 And had rained downe MAN vpon them for to eate, and had giuen them of the wheate of heauen.
Chúa ban mưa ma-na xuống cho họ ăn. Ngài ban bánh cho họ từ trời.
25 Man did eate the bread of Angels: hee sent them meate ynough.
Họ được ăn thực phẩm thiên thần! Đức Chúa Trời cho họ ăn no nê.
26 He caused the Eastwinde to passe in the heauen, and through his power he brought in the Southwinde.
Chúa cũng cho gió đông thổi tới, và dùng quyền năng khuấy động gió nam.
27 Hee rained flesh also vpon them as dust, and feathered foule as the sand of the sea.
Đem chim cút xuống cho dân, nhiều như cát trải trên bờ biển.
28 And hee made it fall in the middes of their campe euen round about their habitations.
Đàn chim sà xuống giữa trại quân, rơi rào rào quanh các lều trại.
29 So they did eate and were well filled: for he gaue them their desire.
Dân ăn uống thỏa thuê. Chúa đã cho họ tùy sở thích.
30 They were not turned from their lust, but the meate was yet in their mouthes,
Nhưng trước khi họ thỏa mãn ham mê, trong khi miệng vẫn còn đầy thịt,
31 When the wrath of God came euen vpon them, and slew the strongest of them, and smote downe the chosen men in Israel.
thì cơn thịnh nộ Đức Chúa Trời nổi lên, Ngài giết những người mập béo nhất. Ngài triệt hạ các trai tráng Ít-ra-ên.
32 For all this, they sinned stil, and beleeued not his wonderous woorkes.
Thế mà họ vẫn cứ phạm tội. Hoài nghi các phép lạ Ngài.
33 Therefore their daies did hee consume in vanitie, and their yeeres hastily.
Nên Chúa làm ngày của họ sút giảm, và trải qua những năm tháng kinh hoàng.
34 And when hee slewe them, they sought him and they returned, and sought God earely.
Cho đến khi bị Đức Chúa Trời hình phạt, họ mới quay đầu tìm kiếm Chúa. Họ ăn năn và bước theo Đức Chúa Trời.
35 And they remembred that God was their strength, and the most high God their redeemer.
Rồi họ nhớ Đức Chúa Trời là Vầng Đá, là Đức Chúa Trời Chí Cao là Đấng cứu chuộc mình.
36 But they flattered him with their mouth, and dissembled with him with their tongue.
Nhưng họ mở miệng nịnh hót Chúa; và uốn lưỡi dối gạt Ngài.
37 For their heart was not vpright with him: neither were they faithfull in his couenant.
Lòng họ chẳng ngay thật với Chúa, Họ cũng không vâng giữ giao ước với Ngài.
38 Yet he being merciful forgaue their iniquitie, and destroied them not, but oft times called backe his anger, and did not stirre vp all his wrath.
Nhưng Chúa vẫn thương xót và tha thứ tội họ và Ngài không tuyệt diệt họ tất cả. Bao lần Chúa dằn cơn thịnh nộ, và đã không buông lỏng sự giận mình.
39 For he remembered that they were flesh: yea, a winde that passeth and commeth not againe.
Vì Chúa nhớ rằng họ là người phàm, như hơi thở thoáng qua, không bao giờ trở lại.
40 How oft did they prouoke him in the wildernes? and grieue him in the desert?
Ôi, bao lần họ nổi loạn trong hoang mạc, và làm buồn lòng Ngài giữa đồng hoang.
41 Yea, they returned, and tempted God, and limited the Holie one of Israel.
Họ dại dột thử sự nhẫn nại của Đức Chúa Trời, và trêu chọc Đấng Thánh của Ít-ra-ên.
42 They remembered not his hand, nor the day when he deliuered them from the enemie,
Họ quên bàn tay quyền năng Chúa, và ngày Chúa giải thoát khỏi quân thù.
43 Nor him that set his signes in Egypt, and his wonders in the fielde of Zoan,
Họ đã quên Chúa làm các phép lạ ở Ai Cập, và các việc diệu kỳ ở đồng bằng Xô-an.
44 And turned their riuers into blood, and their floods, that they could not drinke.
Ngài đã biến nước sông ra máu nên các dòng nước không còn uống được.
45 Hee sent a swarme of flies among them, which deuoured them, and frogs, which destroyed them.
Chúa sai vô số ruồi nhặng cắn họ, và ếch nhái bò lên, phá hoại.
46 He gaue also their fruites vnto the caterpiller, and their labour vnto the grassehopper.
Chúa bỏ mùa màng họ cho sâu cắn; và hoa lợi cho cào cào.
47 He destroied their vines with haile, and their wilde figge trees with the hailestone.
Chúa phá vườn nho bằng mưa đá và cây sung bằng tuyết giá.
48 He gaue their cattell also to the haile, and their flockes to the thunderboltes.
Ngài để mưa đá giết hại bầy súc vật, sấm sét đốt chết các bầy chiên.
49 Hee cast vpon them the fiercenesse of his anger, indignation and wrath, and vexation by the sending out of euill Angels.
Chúa đổ trút trên họ cơn giận— tất cả thịnh nộ, bất mãn, và hoạn nạn. Chúa sai đến với họ một đoàn thiên binh hủy diệt.
50 He made a way to his anger: he spared not their soule from death, but gaue their life to the pestilence,
Chúa mở đường cho cơn giận Ngài; không cho người Ai Cập được sống nhưng nạp mạng họ cho dịch bệnh.
51 And smote al the firstborne in Egypt, euen the beginning of their strength in the tabernacles of Ham.
Chúa đánh hạ các trưởng nam Ai Cập, là tinh hoa sức mạnh của Cham.
52 But hee made his people to goe out like sheepe, and led them in the wildernes like a flocke.
Nhưng Chúa hướng dẫn dân Ngài như đàn chiên, dìu dắt họ an toàn giữa hoang mạc.
53 Yea, he caried them out safely, and they feared not, and the Sea couered their enemies.
Chúa phù trì, bảo vệ nên họ không sợ gì; còn nước biển vùi dập quân thù nghịch.
54 And he brought them vnto the borders of his Sanctuarie: euen to this Mountaine, which his right hand purchased.
Chúa đưa họ vào bờ cõi thánh, đến vùng đồi núi Ngài dành cho họ.
55 He cast out the heathe also before them, and caused them to fall to the lot of his inheritance, and made the tribes of Israel to dwell in their tabernacles.
Chúa đuổi các sắc dân trong xứ; bắt thăm chia đất cho đoàn dân. Cho các đại tộc Ít-ra-ên vào trong trại của mình.
56 Yet they tempted, and prouoked the most high God, and kept not his testimonies,
Nhưng họ lại nổi loạn, thử Đức Chúa Trời Chí Cao. Họ không vâng giữ luật pháp Ngài.
57 But turned backe and delt falsely like their fathers: they turned like a deceitfull bowe.
Họ phản bội, tráo trở như tổ phụ. Gian tà như mũi tên cong.
58 And they prouoked him to anger with their high places, and mooued him to wrath with their grauen images.
Họ xây đền miếu, chọc giận Đức Chúa Trời; và thờ thần tượng làm cho Ngài ghen tức.
59 God heard this and was wroth, and greatly abhorred Israel,
Trước những việc chướng tai gai mắt, Đức Chúa Trời khước từ, loại bỏ Ít-ra-ên,
60 So that hee forsooke the habitation of Shilo, euen the Tabernacle where hee dwelt among men,
Chúa lìa bỏ nơi ngự Ngài ở Si-lô, là Đền Tạm của Ngài giữa loài người.
61 And deliuered his power into captiuitie, and his beautie into the enemies hand.
Chúa cho phép quân thù chiếm Hòm Giao Ước; vinh quang Ngài bị giao vào tay kẻ thù.
62 And hee gaue vp his people to the sworde, and was angrie with his inheritance.
Chúa để cho dân Ngài bị quân thù chém giết, vì Ngài nổi giận với dân Ngài—là dân Ngài tuyển chọn.
63 The fire deuoured their chosen men, and their maides were not praised.
Những trai trẻ của họ bị lửa thiêu đốt, các thiếu nữ không còn được nghe hát mừng hôn lễ.
64 Their Priestes fell by the sworde, and their widowes lamented not.
Các thầy tế lễ bị gươm đâm, các quả phụ không được quyền than khóc.
65 But the Lord awaked as one out of sleepe, and as a strong man that after his wine crieth out,
Thế rồi như người ngủ, Chúa thức dậy, và như người say tỉnh dậy.
66 And smote his enemies in the hinder parts, and put them to a perpetuall shame.
Ngài đánh bật quân thù ra khỏi bờ cõi, sỉ nhục địch quân đến đời đời.
67 Yet he refused the tabernacle of Ioseph, and chose not the tribe of Ephraim:
Nhưng Chúa khước từ dòng dõi Giô-sép; Ngài không chấp nhận đại tộc Ép-ra-im.
68 But chose the tribe of Iudah, and mount Zion which he loued.
Nhưng Ngài chọn đại tộc Giu-đa và Núi Si-ôn mà Ngài yêu mến.
69 And he built his Sanctuarie as an high palace, like the earth, which he stablished for euer.
Chúa xây cất nơi thánh Ngài trên núi cao, nhà Ngài lập nền vững vàng trên đất.
70 He chose Dauid also his seruant, and tooke him from the shepefolds.
Chúa chọn Đa-vít làm đầy tớ, gọi ông từ các chuồng chiên,
71 Euen from behinde the ewes with yong brought he him to feede his people in Iaakob, and his inheritance in Israel.
Ngài đem ông ra khỏi nơi bầy chiên được chăm sóc, Ngài đặt ông chăn giữ nhà Gia-cốp— Ít-ra-ên là cơ nghiệp của Đức Chúa Trời.
72 So he fed them according to the simplicitie of his heart, and guided them by the discretion of his hands.
Ông chăn giữ dân cách thanh liêm, chính trực và khôn khéo lãnh đạo dân của Ngài.
