< Luke 18 >
1 And he spake also a parable vnto them, to this ende, that they ought alwayes to pray, and not to waxe faint,
Opowiedział im też przypowieść [o tym], że zawsze należy się modlić i nie ustawać;
2 Saying, There was a iudge in a certaine citie, which feared not God, neither reuereced man.
Mówiąc: W pewnym mieście był sędzia, który Boga się nie bał i z człowiekiem się nie liczył.
3 And there was a widowe in that citie, which came vnto him, saying, Doe mee iustice against mine aduersarie.
Była też w tym mieście wdowa, która przychodziła do niego i mówiła: Pomścij moją [krzywdę] na moim przeciwniku.
4 And hee would not of a long time: but afterward he said with himselfe, Though I feare not God, nor reuerence man,
On przez długi czas nie chciał, lecz potem powiedział sobie: Chociaż Boga się nie boję i z człowiekiem się nie liczę;
5 Yet because this widowe troubleth mee, I will doe her right, lest at the last shee come and make me wearie.
To jednak, ponieważ naprzykrza mi się ta wdowa, pomszczę jej [krzywdę], aby już nie przychodziła i nie zadręczała mnie.
6 And the Lord said, Heare what the vnrighteous iudge saith.
I powiedział Pan: Słuchajcie, co mówi niesprawiedliwy sędzia.
7 Now shall not God auenge his elect, which cry day and night vnto him, yea, though he suffer long for them?
A Bóg, czy nie pomści [krzywdy] swoich wybranych, którzy wołają do niego we dnie i w nocy, chociaż długo zwleka w ich [sprawie]?
8 I tell you he will auenge them quickly: but when the Sonne of man commeth, shall he finde faith on the earth?
Mówię wam, że szybko pomści ich [krzywdę]. Lecz czy Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie?
9 He spake also this parable vnto certaine which trusted in themselues that they were iust, and despised other.
Powiedział też do tych, którzy ufali sobie, że są sprawiedliwi, a innych mieli za nic, taką przypowieść:
10 Two men went vp into the Temple to pray: the one a Pharise, and the other a Publican.
Dwóch ludzi weszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryzeusz, a drugi celnik.
11 The Pharise stoode and prayed thus with himselfe, O God, I thanke thee that I am not as other men, extortioners, vniust, adulterers, or euen as this Publican.
Faryzeusz stanął i tak się w sobie modlił: Dziękuję ci, Boże, że nie jestem jak inni ludzie, zdziercy, niesprawiedliwi, cudzołożnicy albo jak i ten celnik.
12 I fast twise in the weeke: I giue tithe of all that euer I possesse.
Poszczę dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co mam.
13 But the Publican standing a farre off, woulde not lift vp so much as his eyes to heauen, but smote his brest, saying, O God, be mercifull to me a sinner.
A celnik, stojąc z daleka, nie chciał nawet oczu podnieść ku niebu, ale bił się w piersi, mówiąc: Boże, bądź miłosierny mnie grzesznemu.
14 I tell you, this man departed to his house iustified, rather then the other: for euery man that exalteth himselfe, shall be brought lowe, and he that humbleth himselfe, shalbe exalted.
Mówię wam, że raczej ten odszedł do swego domu usprawiedliwiony, a nie tamten. [Każdy] bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.
15 They brought vnto him also babes that he should touche them. And when his disciples sawe it, they rebuked them.
Przynoszono też do niego niemowlęta, aby je dotknął. Lecz uczniowie, widząc to, gromili ich.
16 But Iesus called them vnto him, and said, Suffer the babes to come vnto mee, and forbid them not: for of such is the kingdome of God.
Ale Jezus przywołał ich i powiedział: Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie zabraniajcie im. Do takich bowiem należy królestwo Boże.
17 Verely I say vnto you, whosoeuer receiueth not the kingdome of God as a babe, he shall not enter therein.
Zaprawdę powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, nie wejdzie do niego.
18 Then a certaine ruler asked him, saying, Good Master, what ought I to doe, to inherite eternall life? (aiōnios )
I zapytał go pewien dostojnik: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby odziedziczyć życie wieczne? (aiōnios )
19 And Iesus said vnto him, Why callest thou me good? none is good, saue one, euen God.
A Jezus mu odpowiedział: Dlaczego nazywasz mnie dobrym? Nikt [nie jest] dobry, tylko jeden – Bóg.
20 Thou knowest the comandements, Thou shalt not commit adulterie: Thou shalt not kill: Thou shalt not steale: Thou shalt not beare false witnes: Honour thy father and thy mother.
Znasz przykazania: Nie cudzołóż, nie zabijaj, nie kradnij, nie dawaj fałszywego świadectwa, czcij swego ojca i swoją matkę.
21 And hee saide, All these haue I kept from my youth.
A on odpowiedział: Tego wszystkiego przestrzegałem od młodości.
22 Nowe when Iesus heard that, he saide vnto him, Yet lackest thou one thing. Sell all that euer thou hast, and distribute vnto the poore, and thou shalt haue treasure in heauen, and come follow mee.
Gdy Jezus to usłyszał, powiedział do niego: Jednego ci jeszcze brakuje. Sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za mną.
23 But when he heard those things, he was very heauie: for he was marueilous riche.
A on, usłyszawszy to, ogromnie się zasmucił, bo był bardzo bogaty.
24 And when Iesus sawe him very sorowfull, he said, With what difficultie shall they that haue riches, enter into the kingdome of God!
Kiedy Jezus zobaczył go bardzo zasmuconego, powiedział: Jakże trudno tym, którzy mają pieniądze, wejść do królestwa Bożego!
25 Surely it is easier for a camel to go through a needles eye, then for a riche man to enter into the kingdome of God.
Łatwiej bowiem jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego.
26 Then said they that heard it, And who then can be saued?
Wtedy ci, którzy to słyszeli, mówili: Któż więc może być zbawiony?
27 And he said, The things which are vnpossible with men, are possible with God.
A on odpowiedział: Co niemożliwe jest u ludzi, możliwe jest u Boga.
28 Then Peter said, Loe, we haue left all, and haue followed thee.
Wówczas Piotr powiedział: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za tobą.
29 And he said vnto them, Verely I say vnto you, there is no man that hath left house, or parents, or brethren, or wife, or children for the kingdome of Gods sake,
On zaś im odpowiedział: Zaprawdę powiadam wam, że nie ma nikogo, kto by opuścił dom, rodziców lub braci, żonę lub dzieci dla królestwa Bożego;
30 Which shall not receiue much more in this world, and in the world to come life euerlasting. (aiōn , aiōnios )
I nie otrzymał o wiele więcej w tym czasie, a w przyszłym świecie życia wiecznego. (aiōn , aiōnios )
31 Then Iesus tooke vnto him ye twelue, and said vnto them, Beholde, we goe vp to Hierusalem, and all things shalbe fulfilled to the Sonne of man, that are writttn by the Prophets.
Potem wziął ze sobą dwunastu i powiedział do nich: Oto idziemy do Jerozolimy i wypełni się wszystko, co zostało napisane przez proroków o Synu Człowieczym.
32 For he shall be deliuered vnto the Gentiles, and shalbe mocked, and shalbe spitefully entreated, and shalbe spitted on.
Będzie bowiem wydany poganom, wyśmiany, zelżony i opluty;
33 And when they haue scourged him, they will put him to death: but the thirde day hee shall rise againe.
Ubiczują go i zabiją, ale trzeciego dnia zmartwychwstanie.
34 But they vnderstood none of these things, and this saying was hidde from them, neither perceiued they the things, which were spoken.
Lecz oni nic z tego nie zrozumieli. Te słowa były przed nimi zakryte i nie wiedzieli, o czym była mowa.
35 And it came to passe, that as he was come neere vnto Iericho, a certaine blinde man sate by the way side, begging.
A gdy zbliżał się do Jerycha, pewien ślepiec siedział przy drodze i żebrał.
36 And when he heard the people passe by, he asked what it meant.
A usłyszawszy przechodzący tłum, pytał, co się dzieje.
37 And they saide vnto him, that Iesus of Nazareth passed by.
I powiedziano mu, że przechodzi Jezus z Nazaretu.
38 Then hee cried, saying, Iesus the Sonne of Dauid, haue mercie on me.
Wtedy zawołał: Jezusie, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
39 And they which went before, rebuked him that he shoulde holde his peace, but he cried much more, O Sone of Dauid, haue mercie on me.
Lecz ci, którzy szli z przodu, gromili go, aby milczał. On jednak jeszcze głośniej wołał: Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
40 And Iesus stoode stil, and commanded him to be brought vnto him. And when he was come neere, he asked him,
Wtedy Jezus zatrzymał się i kazał go przyprowadzić do siebie. A gdy się zbliżył, zapytał go:
41 Saying, What wilt thou that I doe vnto thee? And he said, Lord, that I may receiue my sight.
Co chcesz, abym ci uczynił? A on odpowiedział: Panie, żebym przejrzał.
42 And Iesus said vnto him, Receiue thy sight: thy faith hath saued thee.
Jezus mu powiedział: Przejrzyj, twoja wiara cię uzdrowiła.
43 Then immediatly he receiued his sight, and followed him, praysing God: and all the people, when they sawe this, gaue praise to God.
Zaraz też odzyskał wzrok i szedł za nim, wielbiąc Boga. A wszyscy ludzie, widząc to, oddawali chwałę Bogu.