Proverbs 20
1 Wine is an intemperate thing, and strong drink full of violence: but every fool is entangled with them.
Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
2 The threat of a king differs not from the rage of a lion; and he that provokes him sins against his own soul.
Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
3 [It is] a glory to a man to turn aside from railing; but every fool is entangled with such matters.
Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
4 A sluggard when reproached is not ashamed: so also he who borrows corn in harvest.
Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
5 Counsel in a man's heart is deep water; but a prudent man will draw it out.
Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
6 A man is valuable, and a merciful man precious: but [it is] hard to find a faithful man.
Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
7 He that walks blameless in justice, shall leave his children blessed.
Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
8 Whenever a righteous king sits on the throne, no evil thing can stand before his presence.
Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
9 Who will boast that he has a pure heart? or who will boldly say that he is pure from sins?
Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
10 A large and small weight, and various measures, are even both of them unclean before the Lord; and [so is] he that makes them.
Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
11 A youth [when in company] with a godly man, will be restrained in his devices, and [then] his way will be straight.
Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
12 The ear hears, and the eye sees: even both of them are the Lord's work.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
13 Love not to speak ill, lest you be cut off: open your eyes, and be filled with bread.
Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
20 The lamp of him that reviles father or mother shall be put out, and his eyeballs shall see darkness.
Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
21 A portion hastily gotten at first shall not be blessed in the end.
Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
22 Say not, I will avenge myself on my enemy; but wait on the Lord, that he may help you.
Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
23 A double weight is an abomination to the Lord; and a deceitful balance is not good in his sight.
Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
24 A man's goings are directed of the Lord: how then can a mortal understand his ways?
Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
25 It is a snare to a man hastily to consecrate some of his own property: for [in that case] repentance comes after vowing.
Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
26 A wise king utterly crushes the ungodly, and will bring a wheel upon them.
Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
27 The spirit of man is a light of the Lord, who searches the inmost parts of the belly.
Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
28 Mercy and truth are a guard to a king, and will surround his throne with righteousness.
Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
29 Wisdom is an ornament to young men; and grey [hairs] are the glory of old men.
Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
30 Bruises and contusions befall bad men; and plagues [shall come] in the inward parts of [their] belly.
Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
