Proverbs 26
1 As dew in harvest, and as rain in summer, so honour is not [seemly] for a fool.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 As birds and sparrows fly, so a curse shall not come upon any one without a cause.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 As a whip for a horse, and a goad for an ass, so [is] a rod for a simple nation.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Answer not a fool according to his folly, lest thou become like him.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Yet answer a fool according to his folly, lest he seem wise in his own conceit.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 He that sends a message by a foolish messenger procures for himself a reproach from his own ways.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 [As well] take away the motion of the legs, as transgression from the mouth of fools.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 He that binds up a stone in a sling, is like one that gives glory to a fool.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 Thorns grow in the hand of a drunkard, and servitude in the hand of fools.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 All the flesh of fools endures much hardship; for their fury is brought to nought.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 As when a dog goes to his own vomit, and becomes abominable, so is fool who returns in his wickedness to his own sin. [There is a shame that brings sin: and there is a shame [that is] glory and grace.]
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 I have seen a man who seemed to himself to be wise; but a fool had more hope than he.
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 A sluggard when sent on a journey says, [There is] a lion in the ways, and [there are] murderers in the streets.
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 As a door turns on the hinge, so does a sluggard on his bed.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 A sluggard having hid his hand in his bosom, will not be able to bring it up to his mouth.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 A sluggard seems to himself wiser than one who most satisfactorily brings back a message.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 As he that lays hold of a dog's tail, so is he that makes himself the champion of another's cause.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 As those who need correction put forth [fair] words to men, and he that first falls in with the proposal will be overthrown;
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 so are all that lay wait for their own friends, and when they are discovered, say, I did it in jest.
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 With much wood fire increases; but where there is not a double-minded man, strife ceases.
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 A hearth for coals, and wood for fire; and railing man for the tumult of strife.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 The words of cunning knaves are soft; but they smite [even] to the inmost parts of the bowels.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Silver dishonestly given is to be considered as a potsherd: smooth lips cover a grievous heart.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 A weeping enemy promises all things with his lips, but in his heart he contrives deceit.
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 Though [thine] enemy intreat thee with a loud voice, consent not: for there are seven abominations in his heart.
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 He that hides enmity frames deceit: but being easily discerned, exposes his own sins in the public assemblies.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 He that digs a pit for his neighbour shall fall into it: and he that rolls a stone, rolls it upon himself.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 A lying tongue hates the truth; and an unguarded mouth causes tumults.
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
