Spreuken 25

1 Dit zijn ook spreuken van Salomo, die de mannen van Hizkia, den koning van Juda, uitgeschreven hebben.

Dessa ordspråk äro ock av Salomo; och Hiskias, Juda konungs, män hava gjort detta utdrag.

2 Het is Gods eer een zaak te verbergen; maar de eer der koningen een zaak te doorgronden.

Det är Guds ära att fördölja en sak, men konungars ära att utforska en sak.

3 Aan de hoogte des hemels, en aan de diepte der aarde, en aan het hart der koningen is geen doorgronding.

Himmelens höjd och jordens djup och konungars hjärtan kan ingen utrannsaka.

4 Doe het schuim van het zilver weg, en er zal een vat voor den smelter uitkomen;

Skaffa slagget bort ifrån silvret, så får guldsmeden fram en klenod därav.

5 Doe den goddelozen weg van het aangezicht des konings, en zijn troon zal door gerechtigheid bevestigd worden.

Skaffa de ogudaktiga bort ur konungens tjänst, så varder hans tron befäst genom rättfärdighet.

6 Praal niet voor het aangezicht des konings, en sta niet in de plaats der groten;

Förhäv dig icke inför konungen, och träd icke fram på de stores plats.

7 Want het is beter, dat men tot u zegge: Kom hier bovenaan, dan dat men u vernedere voor het aangezicht eens prinsen, dien uw ogen gezien hebben.

Ty det är bättre att man säger till dig: »Stig hitupp», än att man flyttar ned dig för någon förnämligare man, någon som dina ögon redan hava sett.

8 Vaar niet haastelijk voort om te twisten, opdat gij misschien in het laatste daarvan niet wat doet, als uw naaste u zou mogen beschaamd hebben.

Var icke för hastig att begynna en tvist; vad vill du eljest göra längre fram, om din vederpart kommer dig på skam?

9 Twist uw twistzaak met uw naaste; maar openbaar het heimelijke van een ander niet;

Utför din egen sak mot din vederpart, men uppenbara icke en annans hemlighet,

10 Opdat degene, die het hoort, u niet smade; want uw kwaad gerucht zou niet afgekeerd worden.

på det att icke envar som hör det må lasta dig och ditt rykte bliva ont för beständigt.

11 Een rede, op zijn pas gesproken, is als gouden appelen in zilveren gebeelde schalen.

Gyllene äpplen i silverskålar äro ord som talas i rättan tid.

12 Een wijs bestraffer bij een horend oor, is een gouden oorsiersel, en een halssieraad van het fijnste goud.

Såsom en gyllene örring passar till ett bröstspänne av fint guld, så passar en vis bestraffare till ett hörsamt öra.

13 Een trouw gezant is dengenen, die hem zenden, als de koude der sneeuw ten dage des oogstes; want hij verkwikt zijns heren ziel.

Såsom snöns svalka på en skördedag, så är en pålitlig budbärare för avsändaren; sin herres själ vederkvicker han.

14 Een man, die zichzelven beroemt over een valse gift, is als wolken en wind, waar geen regen bij is.

Såsom regnskyar och blåst, och likväl intet regn, så är en man som skryter med givmildhet, men icke håller ord.

15 Een overste wordt door lankmoedigheid overreed; en een zachte tong breekt het gebeente.

Genom tålamod varder en furste bevekt, och en mjuk tunga krossar ben.

16 Hebt gij honig gevonden, eet dat u genoeg is; opdat gij misschien daarvan niet zat wordt, en dien uitspuwt.

Om du finner honung, så ät icke mer än du tål, så att du ej bliver övermätt därav och får utspy den.

17 Spaar uw voet van het huis uws naasten, opdat hij niet zat van u worde, en u hate.

Låt din fot icke för ofta komma i din väns hus, Så att han ej bliver mätt på dig och får motvilja mot dig.

18 Een man, tegen zijn naaste een valse getuigenis sprekende, is een hamer, en zwaard, en scherpe pijl.

En stridshammare och ett svärd och en skarp pil är den som bär falskt vittnesbörd mot sin nästa.

19 Het vertrouwen op een trouweloze, ten dage der benauwdheid, is als een gebroken tand en verstuikte voet.

Såsom en gnagande tand och såsom ett skadedjurs fot är den trolöses tillförsikt på nödens dag.

20 Die liederen zingt bij een treurig hart, is gelijk hij, die een kleed aflegt ten dage der koude, en als edik op salpeter.

Såsom att taga av dig manteln på en vinterdag, och såsom syra på lutsalt, så är det att sjunga visor för ett sorgset hjärta.

21 Indien dengene, die u haat, hongert, geef hem brood te eten; en zo hij dorstig is, geef hem water te drinken;

Om din ovän är hungrig, så giv honom att äta, och om han är törstig, så giv honom att dricka;

22 Want gij zult vurige kolen op zijn hoofd hopen, en de HEERE zal het u vergelden.

så samlar du glödande kol på hans huvud, och HERREN skall vedergälla dig.

23 De noordenwind verdrijft den regen, en een vergramd aangezicht de verborgen tong.

Nordanvind föder regn och en tasslande tunga mulna ansikten.

24 Het is beter te wonen op een hoek van het dak, dan met een kijfachtige huisvrouw, en dat in een huis van gezelschap.

Bättre är att bo i en vrå på taket än att hava hela huset gemensamt med en trätgirig kvinna.

25 Een goede tijding uit een ver land is als koud water op een vermoeide ziel.

Såsom friskt vatten för den försmäktande, så är ett gott budskap ifrån fjärran land.

26 De rechtvaardige, wankelende voor het aangezicht des goddelozen, is een beroerde fontein, en verdorven springader.

Såsom en grumlad källa och en fördärvad brunn, så är en rättfärdig som vacklar inför den ogudaktige.

27 Veel honigs te eten is niet goed; maar de onderzoeking van de heerlijkheid van zulke dingen is eer.

Att äta för mycket honung är icke gott, och den som vinner ära får sin ära nagelfaren.

28 Een man, die zijn geest niet wederhouden kan, is een opengebrokene stad zonder muur.

Såsom en stad vars murar äro nedbrutna och borta, så är en man som icke kan styra sitt sinne.