< Daniël 11 >
1 Ik zelf heb hem geholpen in het eerste jaar van Darius den Mediër, en hem gesterkt en gesteund. Maar ik wil u toch eerst openbaren wat opgetekend staat in het boek van de waarheid.
Keivang, Michael vantil kom’a kading jing in, Meok mi Darius lengchan kal kum masapen’a pat’a, ama pandetna ding leh hatsahna ding’a kigo jing kahi.
2 Ik ga u dus de waarheid verkondigen: Zie, er zullen nog drie koningen van Perzië opstaan. En de vierde zal alle andere in rijkdom overtreffen; en als hij zich sterk voelt door zijn rijkdom, zal hij alles in beweging brengen tegen het rijk van de Grieken.
Tua hi, keiman naheng’a thudih chu ka phondoh ding ahi. Vetan, Persiate leng thumtah hung lendoh’a, vai ahinpoh ding, chujou leh leng li na pa vang chu, leng masaho sanga nasa tah’a haojo cheh ding ahi. Aman ahaona leh athahatna mangcha-a amitakip atildoh ding chuleh Greek lenggam chung’a gal asat ding ahi.
3 Maar er zal een heldenkoning opstaan, die over een ontzaglijk rijk zal heersen, en die zal doen wat hij wil.
Chuteng leh, leng hattah khat hung umdoh kit ding, aman thuneitah’a lengvai apoh ding, anop nop abol ding ahi.
4 Doch nauwelijks is hij opgestaan, of zijn rijk wordt in stukken gebroken en naar de vier hemelwinden verdeeld. Het zal niet aan zijn nazaat behoren, noch de macht bezitten, waarmee hij heeft geheerst; want zijn rijk wordt aan flarden gescheurd, en valt aan heel anderen ten deel.
Amavang, athahat athunei laitah’a, alenggam hungkeh ding, chuleh alenggam chu hopli kiso ding ahi. Ama son le chilhah hilou hon lengvai apoh ding, ahinlah, aman thuneitah’a vai apohlai bang’a, amahon thahat leh thuneina aneilou ding’u ahi. Ajeh chu alengvaipohna chu ajunga kibotdoh’a, midang kipedoh ahitai.
5 Dan zal de koning van het zuiden machtig worden. Maar een van zijn veldheren zal nog sterker worden dan hij; hij zal heersen, en zijn macht zal geweldig zijn.
Chutah leh, lhanglam lengpa hung hatdoh ding, amavang, ama sepai lamkai ho lah’a chu, mikhat ama sang’a hung thaneijo ding chuleh alenglam’a chu hu-ham tah’a vai ahinhop ding ahi.
6 Na verloop van vele jaren zullen zij een verbond met elkander sluiten, en de dochter van den koning van het zuiden zal naar den koning van het noorden gaan, om de vrede te verzekeren. Doch die hulp zal niet baten en standhouden; want zij zal worden prijsgegeven met hen die haar brachten, en met haar zoon en gemaal.
Kum phabep jou leh sahlam lengpa leh lhanglam lengpa, hung kihoutoh’a chamna khat asemdoh lhon ding ahi. Kihou chamna suhdetna dinga lhanglam lengpan achanu chu sahlam lengpa jiding a apeh ding. Hijongleh, amanun thuneina ima anei joulou ding chuleh apan jong chutima-a koima athunun jou dehlou ding ahi. Chuleh amanu chu anungjui ho leh apan khompi ho jouse toh kisugam ding ahiuve.
7 Maar na enige tijd zal een spruit uit haar wortels zijn plaats innemen. Hij zal oprukken tegen het leger van den koning van het noorden, zijn vesting binnentrekken, verwarring onder hen stichten, en hun zijn macht doen voelen.
Hijongleh, amanu inkote khat chu lhanggam’a leng hung chang ding, aman asepai tamtah toh sahlam lengpa kulpi anokhum’a asat ding chuleh ajo ding ahi.
8 Zelfs hun goden en beelden, met hun kostbare vaten van zilver en goud zal hij als buit naar Egypte voeren, en jarenlang zal hij den koning van het noorden de baas zijn.
Ama Egypt gam’a akilekit teng, amaho doilim semthu jouse apoh mang ding, chuleh sana leh dangka-a kisem thil manlu tampi jong apohmang tha ding ahi. Chujou teng, kum phabeppi sung’a sahlam lengpa chu kisatpi talouva amachang adalhah ding ahi.
9 Dan zal deze wel het rijk van den koning van het zuiden binnenvallen, maar naar zijn land moeten terugkeren.
Chujou tengleh, sahlam lengpa chu lhanggam lengpa gamsung’a hung lut’a gal ahin sat khum ding ahi. Hijongleh ama agam lang’a kinungle kitloi ding ahi.
10 Maar zijn zoon zal zich ten strijde rusten, en geweldige legers bijeenbrengen, tegen hem oprukken, hem overstromen en overstelpen, en bij een tweede gelegenheid doordringen zelfs tot zijn vesting.
Ahivangin, sahlam lengpa chapaten sepai tampi asem dohkit diu, asepaiho chutoh twisoh bang’a hamgei guija lhanggam lengpa kulpi geija, gal asat khum ding ahi.
11 Hierover verbitterd zal de koning van het zuiden uitrukken, en slag leveren met den koning van het noorden. Deze zal een talrijk leger op de been brengen, maar dat leger zal aan den ander worden overgeleverd.
Chutahleh lhanggam lengpa chu lungsa doh ding, sahlam lengpa sepai ho chutoh kisat ding chuleh aman agalmite chu abon’a ajosoh hel ding ahi.
12 Maar als dan die andere dat leger heeft verslagen, zal hij overmoedig worden; en al zal hij tienduizenden hebben geveld, sterk blijft hij niet.
aman agalmite sepaiho abon’a adelmangsoh phatleh, lhanggam lengpa chu alungsung’a kichoisangna leh kiletsahna hung dim ding chuleh agalmite chu asang asangsom’a athagam ding ahi. Hijong leh, agaljona chu phat chomkhat’a ding bou hiding ahi.
13 Dan zal de koning van het noorden opnieuw een leger uitrusten, nog ontzaglijker dan het eerste, en na verloop van enige jaren tegen den ander optrekken met grote macht en geweldige tros.
Ajeh chu kum phabep jouleh sahlam lengpan jong amasa sang’a tamjo sepai akhop kitding, asepaiho chutoh thil ijakai ninglhing set’a hung konsuh kit ding ahi.
14 In die tijd zullen velen in opstand komen tegen den koning van het zuiden, en onder uw eigen volk zullen verraders het hoofd opsteken, om een visioen te vervullen; maar ze komen ten val.
Hichepet hileh, agamsung mipi tamtah'in lhanggam lengpa chu adou diu ahi. Chuleh hiche gaova nathilmu chengse hi aguilhunna ding’a, namite lah’a pumhat jeng’a thilbol mihon jong lengpa douna gal asat dingu ahi. Hijong leh amahon gal chu ajo lou diu ahibouve.
15 En als de koning van het noorden is uitgerukt, zal hij een wal opwerpen en een vesting bemachtigen; de strijdmachten van het zuiden zullen geen stand kunnen houden, en zelfs zijn keurtroepen zullen geen weerstand bieden.
Chutah leh, sahlam lengpa chu hungkon intin, dettah’a pal kikaikhum kulpi umna khopi jeng jong anokhum’a alahding ahi. Hiche phatleh, lhanglam gam’a sepai ahatlai lai ho jeng jong amasanga pang joulou diu ahi, ajeh chu ama nan jou nading tha anei lou diu ahitai.
16 Dan zal de aanvaller doen wat hij wil, en niemand zal hem weerstaan. Zo zal hij vaste voet krijgen in het Heerlijke Land, en het geheel in zijn macht hebben.
Chuteng sahlam lengpa chu adou jou ding beihel’a hung machal ding, anop nop abol’a koiman akhamtang joulou ding ahitai. Aman Israel gamloupi chu achotpha-a asuhmang gotding chuleh athu noija akoi ding ahi.
17 Daarna zal hij beproeven, het hele rijk van den ander onder zijn heerschappij te krijgen; hij zal een vergelijk met hem treffen, en hem een meisje tot vrouw geven, om hem in het verderf te storten. En wanneer dit geen stand houdt, en het hem niet gelukt,
Aman alenggam thahatna pumpi chutoh hungkon’a, lhanggam lengpa toh kimaito’a kihouchamna agonding ahi. Chuleh aman alenggam suhmang peh nading a achanu chu lhanggam lengpa ji dinga agon ding, ahivanga, athilgon ho abon’a losam ding ahi.
18 zal hij zich tegen de kustlanden keren, en er velen veroveren. Maar een veldheer zal aan een geleden smaad een einde maken, en hem zijn belediging betaald zetten.
Hiche ban’a chu, aman twikhanglen pang’a gamho ahin lunglutpi ding, gal abolkhum kit ding chuleh khopi tampi alah ding ahi. Ahivang in, gamdang sepai lamkai khat in, hichea hi, lengpa kiloupisahna ho chu achaina ahin semding chuleh jumleh ja thoh’a akinungle sah ding ahi.
19 Dan zal hij zich tegen de vestingen van zijn eigen land moeten wenden, maar struikelen, vallen en spoorloos verdwijnen.
Hitia chu, aman agamsung’a akiselna kulpi chu anung jot kit ding chuleh kimukit talou ding ahitai.
20 In zijn plaats zal er een opstaan, die door het Heerlijke Land een afperser zal laten rondgaan; maar na enkele dagen zal hij worden gebroken, en nog niet eens door gramschap of strijd.
Chutah leh, ama ban’a lengkhat hunglen doh ding, ama chun leng Inpi loupina dia, mipitea kon’a kai dong ding vaipo asolding ahi. Hijong leh, amahin phat chomcha lengvai apoh ding, chujou leh, lunghan jeh leh gal kisat jeh hilouva, amahi kisumang ding ahi tai.
21 Maar in zijn plaats treedt een uitvaagsel op, voor wien de koninklijke waardigheid niet was bestemd, maar die onverhoeds komt, en door huichelarij zich van het koningschap meester zal maken.
Ama ban’a hi, duhdah lou migilou khat, lengpa son leh chilhah jong hilou khat, lengvaipo’a hung pang ding ahi. Aman alep lep’a thu asei ding chuleh duha thutah’a thilgon aneiding, mihon agellou pettah’a, lenggam thaneina chu alah ding ahi.
22 Hele legers zullen voor hem worden weggespoeld en vernield. Zelfs een vorst, waarmee hij een verbond heeft gesloten,
Ama masang’a sepai tamtah kitheh ngim ding, kisumang hel ding chuleh kitepna leng chapa geija kisumang ding ahi.
23 zal hij bedriegen, zo gauw hij zich met hem heeft verbonden; zo klimt hij omhoog, en wordt machtig, met een klein beetje volk.
Aman jouleh nal aseija kitepna abol ding, chuleh kichamna tampi asemdoh ding ahi.
24 Verraderlijk valt hij de vruchtbaarste landstreken binnen, en zal er mee doen wat zijn vaderen en voorvaderen niet hebben gedaan, en roof, buit en hun rijkdom verkwisten; zelfs tegen vestingen zal hij aanslagen smeden, maar slechts voor een tijd.
Gihsalna neimasa louva, gamsunga leipha laipen munho aholdoh ding, apu apaten anabol khah louhel abol ding ahi. Aman mihaosa ho neileh gou alah peh’a athe thang ding, anung juiho ahoppeh ding, chuleh kulpi detlai lai ho suhset nading thilgon aneiding ahi. Ahi vanga, athilbol jouse phat chomkhat kah’a ding bou hiding ahi.
25 Dan zal hij met een machtig leger tegen den koning van het zuiden al zijn kracht en moed verzamelen. Maar ook de koning van het zuiden zal zich ten strijde rusten met een grote en geweldige krijgsmacht; doch hij zal geen stand kunnen houden. Want men zal hem verraden,
Chujou teng, ama hung kitil doh ding, lhanggam lengpa douna-a sepai tampi asemdoh ding chuleh amaho chutoh gal kisat ding, ahivanga, aman ajolou ding ahi. Ajeh chu, ama suhmangna dinga thilgon aguh’a tampi umdoh ahi tai.
26 en zijn eigen disgenoten zullen hem breken; zijn leger zal worden weggespoeld, en veel doden zullen er vallen.
Ama insung miten, ama manthahna aboldoh ding, a sepaite abon’a kitheh ngim ding chuleh mi tampin thina ato ding ahi.
27 Dan zullen die koningen kwaad in hun schild voeren, en leugens verzinnen, aan één tafel gezeten. Maar het zal niet gelukken; want het einde blijft nog een tijdlang uit.
Hiche leng teni hin, thildang boipi louva, amani kah’a kisuhmang to nading bou agellhon ding, chuleh kihouchamna ankong phung jeng’a jong thujouva kilhem lhon ding ahi. Amavang aphachom imacha umdoh dehlou ding, ajeh chu, Pathen phat tepsa bang’a achaina chu thou thou ding ahi.
28 Daarna zal hij, vergezeld van een geweldige tros, naar zijn land terugkeren, met boze plannen tegen het heilig Verbond; hij zal ze eerst ten uitvoer brengen, dan gaat hij terug naar zijn land.
Chuteng, sahlam lengpa chu, nei leh gou tampi akipoh’a agam’a kilekit ding ahi; ama hin, kitepna theng nam mite douna anop nop abol ding, chuleh agamsung jong asuhgep’a adalhah ding ahi.
29 Te bestemder tijd valt hij opnieuw in het zuiden; maar het zal de tweede keer niet gaan, als de eerste.
Chuleh, achaina phat kitep chu ahung lhin tengleh, ama hung kilekit’a, lhanggam lengpa chu gal abolkhum kit ding ahi. Amavang, hiche hi, masang a agalbol tobang’a hungsoh talou ding ahitai.
30 Want schepen van Cyprus zullen tegen hem uitvaren, zodat hij vernederd terugkeren moet. Daarom zal hij in zijn woede zich vergrijpen aan het heilig Verbond; en na zijn terugkeer omzien naar verraders van het heilig Verbond.
Ajeh chu, lhumlam twipi pang’a kon’a, kong-innei tampi ama doudinga hungkon diu, hichun ama akichatsah ding, lung himo tah’a agam lang’a kilekit ding ahi. Aman hichea alunghanna chu kitepna theng mite chung a achuhsah ding, chuleh kitepna donselou miho chu akihoutheipi ding, amaho toh pangkhom diu ahi.
31 En hij zal bezettingen leggen, die het heiligdom en de burcht zullen ontwijden; hij zal het dagelijks offer doen staken en de ontzettende gruwel oprichten.
Chutahleh, ama sepaiten, houin kulpi alodiu, asuhthang’uva asuhbohdiu, tanglouva kiboljing kilhaina gamtha jong asuhtangdiu chuleh thet umtah milimdoi chu atundoh diu ahi.
32 Die het Verbond al overtraden, zal hij door vleierij tot afval verleiden; maar het volk, dat zijn God blijft erkennen, zal zich moedig verzetten.
Aman kitepna sukeh ho chu jou leh nal’a ajollhah’a. amaho kithopina amu ding ahi. Hijong leh, Pathen hejing mite vang chu dettah’a pang’uva, ama chu akisatpi diu ahi.
33 En de vromen onder het volk zullen velen tot bezinning brengen, maar vallen door zwaard en vuur, door kerker en roof, een hele tijd lang.
Mipi lamkai chingtah ho chun, miho chu ahil uva ahetthemsah diu, hijong leh amaho vang chu meiya kihallih loi, chemjam’a kithat loi, chuleh konkhat chu achomuva songkul tangden loi, um ding ahiuve.
34 Maar door hun val zullen ze een kleine hulp doen ontstaan, doch daarbij sluiten zich ook veel huichelaars aan.
Hiche bolgenthei naphat sunga hi, Pathen miten panpina themcha amu diu, ahivanga miho chun amaho chu, lungtho nei pum’a akivoppi diu ahi.
35 En van de vromen zullen er nog velen vallen, om ze te louteren, te reinigen, te zuiveren, totdat de tijd van het einde zal komen; want dit blijft nog een tijdlang uit.
Chuleh lamkai miching phabep vang chu, bolgentheina jal’a pang joulou umdiu ahi. Hitia chu, achaina phat kitepsa alhinkah sea chu, amahohi kisutheng’uva chuleh kithenso jing diu ahi. Ajeh chu, achaina phat tep chu, vatjep nalai ahi.
36 Maar de koning zal doen wat hij wil. Hij zal zich opblazen van trots, en zich boven al wat god is verheffen; zelfs tegen den God der goden zal hij ongelooflijke dingen durven zeggen. Toch zal hij voorspoed genieten, totdat de gramschap haar einde bereikt; want wat besloten is, moet geschieden.
Chutia chu, lengpan ama nop nop abol ding, amatah kichoisanga chuleh ama chu Pathen ho sang’a loupijo’a kisei ding, chuleh Pathen jong ataitom ding ahi. Ama lolhinna leh loupina hi chomkhat kah’a dingbou hiding, hichu Pathen lungsatna phat kitep hunglhin kah’a dingbou ahi. Ajeh chu, Pathen thutepsa chu thonlouva lhung tei ding ahi.
37 Noch de goden zijner vaderen, noch den lievelingsgod van de vrouwen zal hij ontzien; neen, niemand der goden zal hij achten, maar zich boven allen verheffen.
Aman apute apate doi- pathen ho chu donlouva akoiding, chuleh numeiten akhohsah pen’u doi-pathen jong donlouva akoiding ahi. Ajeh chu, ama chu pathen ho sang’a loupijo’a kigel ahitan, pathen houna kiti poupou chu apum donlou ding ahitai.
38 Maar in hun plaats zal hij den burchtgod vereren; den god, dien zijn vaders niet hebben gekend, zal hij eren met goud en zilver, met diamanten en juwelen.
Hiche seh hilouva, apu apaten anahet khahlou, kulpi ngah pathen chu aman ahou ding, song mantam leh sana-dangka chuleh manlutah tah thilpeh ho apeh’a ajabol ding ahi.
39 De burchten zal hij bezetten met het volk van den vreemden god; wie dezen erkennen, zal hij met eer overladen, over velen doen heersen, en hun tot beloning land toewijzen.
Hiche gamdang doi-pathen toh pangkhom kahi tia asei ding, kulpi detlai jouse anokhum ding ahi. Chuleh ama heng’a hung kipelut miho chu ajabol ding, amaho chu gamkai ahoppeh’a, thunei vaihom’a apansah ding ahi.
40 Maar in de tijd van het einde zal de koning van het zuiden de strijd tegen hem ontketenen. De koning van het noorden zal op hem aanstormen met wagens en ruiters en talloze schepen. Dan zal hij landen binnenvallen, overstromen en overstelpen.
Chuteng, achaina phat alhinteng leh, lhanglam lengpan sahlam lengpa chu gal abol khum ding ahi. Hijongleh, sahlam lengpan, sakol kangtalai tamtah leh sakol sepai tamtah toh chuleh kong-innei tamtah toh kitho’a, chingpei bang’a lhanglam lengpa ahin nokhum ding ahi. Chuleh aman gam chom chom jong ahinjotpa-a, twipi hungsoh bang’a ahin lekhup ding ahi.
41 Dan dringt hij binnen in het Heerlijke Land, en tienduizenden zullen er vallen; Edom alleen, met Moab en de rest van de zonen van Ammon zullen aan zijn greep ontkomen.
Chuleh ama chu Israel gamloupia hunglut ding, nam chom chom ho a-angsung’a lhulham dingu, ahivanga Moab mite, Edom mite chuleh gamlailung’a cheng Ammon mite ho vang, kihuhdoh diu ahi.
42 Dan zal hij naar de landen zijn hand blijven uitstrekken, en ook het land van Egypte zal niet veilig meer zijn.
Aman gam tampi ahin lahding, chuleh Egypt gamsung jeng jong hoidohlou ding ahi.
43 Dan maakt hij zich meester van de gouden en zilveren schatten en alle kostbaarheden van Egypte, en trekken Lybiërs en Koesjieten mee in zijn stoet.
Sana leh dangka jouse chunga aman thunei vaihomna aneiding chuleh Egypt gamsunga neileh gou jouse chunga jong vai ahomding ahi. Chuleh Libya mite leh Ethiopia mite chunga vai ahom ding, amaho chu asoh’a pangdiu ahi.
44 Maar dan zullen geruchten uit oosten en noorden hem verontrusten. Dan trekt hij in grimmige woede er nogmaals opuit, om velen te verdelgen en te vernielen;
Ahinlah, niso lam’a konleh sahlam’a kon’a thu hung kithang chun ama akichatsah ding, chuleh, hiche jeh’a chu, ama lunghang tah’a mi tampi thatgam dingleh sumang ding’a, hungkon doh ding ahi.
45 en zijn vorstelijke tent zal hij spannen tussen de zee en de heilige Heerlijke Berg. Maar dan komt zijn einde, en er is niemand, die hem kan helpen.
Aman, loupitah lhangtheng leh twipi kikah’a chu ngahmun asem ding, aleng ponbuh loupi chu ason ding ahi. Ahivangin, chulai mun’a aumpet’a chu, ama dinga aphat kichaina hung lhung ding, koiman ama chu apanhu jou lou ding ahi.