Handelingen 19
1 Terwijl Apollo reeds te Korinte vertoefde, trok Paulus de hogerop gelegen streken door, en kwam te Éfese aan. Daar trof hij enige leerlingen aan,
Aphiloosi Qoronttoosan de7ishin, Phawuloosi qommo baggara aadhdhidi Efesoona bis. Yan issi issi ammaniyaa asata demmis.
2 tot wie hij zeide: Hebt gij den Heiligen Geest ontvangen, toen gij gelovig werdt? Maar ze antwoordden hem: Neen: we hebben zelfs niet eens gehoord, dat er een Heilige Geest bestaat.
Enttako, “Hintte ammanida wode Geeshsha Ayyaana ekkideti?” yaagidi oychchis. Entti, “Akkay, ekkibookko; hari attoshin, Geeshsha Ayyaani de7iyabaakka si7ibookko” yaagidosona.
3 Hij zeide: Met welk doopsel zijt gij dan gedoopt? Ze antwoordden: Met het doopsel van Johannes
Phawuloosi enttako, “Yaatin, aybin xammaqettidetii?” yaagis. Entti, “Nuuni Yohaannisa xinqqatiyan xammaqettida” yaagidi zaaridosona.
4 Nu sprak Paulus: Johannes heeft inderdaad met een doopsel van bekering gedoopt, maar hij sprak daarbij tot het volk, dat ze moesten geloven in Hem, die na hem zou komen; dat is in Jesus.
Phawuloosi, “Yohaannisi baappe guyera yaa Yesuus Kiristtoosan asay ammanana mela asaas odishe, nagaraappe simo bessiya xinqatiyan xammaqis” yaagis.
5 Toen ze dit hadden gehoord, lieten ze zich dopen in de naam van den Heer Jesus.
Entti hessa si7ida wode Godaa Yesuus Kiristtoosa tamaare gidanaw xammaqettidosona.
6 Paulus legde hun de handen op, en de Heilige Geest kwam over hen neer; en ze spraken in talen en profeteerden
Phawuloosi ba kushiya entta bolla wothida wode Geeshsha Ayyaanay entta bolla wodhdhin, dumma dumma doonan odettidosona; qassi tinbbite odidosona.
7 In het geheel waren het twaalf man ongeveer.
He bessan tammanne nam77a gidiya asati de7oosona.
8 Drie maanden lang ging hij naar de synagoge, en trad er met vrijmoedigheid op; hij disputeerde er over het koninkrijk Gods, en bracht overtuigende bewijzen naar voren.
Phawuloosi Ayhude Woosa Keetha gelidi, Xoossaa kawotethaabaa yayyonna palamishenne loythi qonccisishe enttara heedzu ageena gakkanaw gam77is.
9 Maar toen sommigen zich verhardden en niet wilden geloven, en daarenboven voor de menigte de Weg begonnen te lasteren, scheidde hij zich van hen af, en verzamelde zijn leerlingen afzonderlijk in de school van Tyrannus, waar hij dagelijks onderricht gaf.
Shin enttafe issoti issoti dhube gididi daro asaa sinthan Godaa ogiya cayidi ammanonna ixxidosona. Phawuloosi ammaneyssata enttafe shaakki ekkidi Xiraanosa giya tamaare keethan ubba gallas entta tamaarssis.
10 Dit duurde zo twee jaren lang, zodat alle bewoners van Azië, Joden als heidenen, het woord des Heren vernamen.
Phawuloosi nam77u laythi gakkanaw qaala odis. Hessa gisho, Iisiyan de7iya asay ubbay, Ayhudetikka Ayhude gidonnayssatikka Godaa qaala si7idosona.
11 En God deed buitengewone wonderen door de handen van Paulus;
Xoossay Phawuloosa kushen wolqqaama malaatata oothis.
12 zodat zelfs als men de doeken en gordels, die zijn lichaam hadden aangeraakt, op de zieken legde, de kwalen hen verlieten, en de boze geesten op de vlucht gingen.
Hessa gisho, asay iya bollaa bochchida maarabiya woykko ma7uwa hargganchchotas efoosona. Enttika paxoosona; tuna ayyaanatikka enttafe keyoosona.
13 Ook enige rondtrekkende joodse duivelbezweerders beproefden eens de naam van den Heer Jesus aan te roepen over hen, die door boze geesten waren bezeten. Ze zeiden: Ik bezweer u bij Jesus, dien Paulus preekt.
Tuna ayyaanata kessishe yuuyiya Ayhudetappe issoti issoti, “Phawuloosi qaala odida Yesuusa sunthan keyite gidi hinttena kiittoos” yaagidi, tuna ayyaanati oykkida asata bolla Godaa Yesuusa sunthaa xeegidosona
14 Het waren de zeven zonen van een joodsen opperpriester Skevas die dit deden.
Kahine halaqaa Asqeewe giya issi Ayhude addiyaas hessa oothiya laappun nayti de7oosona.
15 Maar de boze geest antwoordde hun: Jesus ken ik, en Paulus ken ik ook; maar wie zijt gij?
Shin tuna ayyaanay enttako, “Taani Yesuusakka Phawuloosakka erays, shin hintte oonantee?” yaagis.
16 En de man met den bozen geest sprong op hen los, overmeesterde en mishandelde hen, zodat ze naakt en gewond het huis uit vluchtten.
Tuna ayyaanay oykkida addey entta bolla guppi wodhdhidi, entta madunxisidi, he keethafe kallo baqatana gakkanaw wolqqaamis.
17 Dit werd bekend aan alle Joden en heidenen, die in Éfese woonden; allen werden van vrees vervuld, en de naam van den Heer Jesus werd verheerlijkt.
Efesoonan de7iya Ayhudetinne Ayhude gidonnayssati ubbay hessa si7idi daro yayyidosona. Godaa Yesuusa sunthay daro bonchchettis.
18 Velen van hen, die geloofden, kwamen openlijk belijden, wat ze misdaan hadden.
Ammaneyssatappe daroti bantta oothida iita oosuwa paaxishenne qonccen odishe yoosona.
19 Anderen, die met toverkunsten hadden omgegaan, brachten de boeken, en verbrandden ze voor aller ogen; de waarde ervan werd op een bedrag van vijftig duizend zilverstukken geschat.
Biteyssatappe daroti bantta maxaafata shiishidi asa ubbaa sinthan xuuggidosona. He maxaafata gatiya qooday ishatamu mukulu bira santime gidis.
20 Zo groeide het Woord door ‘s Heren kracht, en werd het machtig.
Hessada hanidi Xoossaa qaalay diccishenne aakkishe bis.
21 Toen deze zaak was geregeld, maakte Paulus het plan, om over Macedónië en Achaja naar Jerusalem te gaan; en hij voegde er aan toe: Als ik daar ben geweest, moet ik ook Rome bezoeken.
Hessi polettidaappe guye Phawuloosi, “Taani Yerusalaame ba simmada Roomekka baanaw bessees” yaagidi Maqedooniyaranne Akkayara aadhdhidi Yerusalaame baanaw qofa qachchis.
22 Hij zond twee van zijn helpers, Timóteus en Erastus, naar Macedónië vooruit, terwijl hij zelf nog enige tijd in Azië bleef.
Qassi bana maaddeyssatappe nam77ata Ximotiyoosanne Erasxoosa Maqedooniya kiittidi, baw Iisiyan guutha wode gam77is.
23 Maar juist in deze tijd brak er een geweldige op. schudding los aangaande de Weg
He wode Godaa ogiya gisho Efesoonan wolqqaama kachchi keyis.
24 Er was namelijk een zekere zilversmid, Demétrius genaamd, die zilveren tempeltjes van Diana vervaardigde, en de kunstenaars daarmee veel geld liet verdienen.
Issi biraa oothiya Dimexiroosa giya uray Arxemiisi eeqa keethaa misiliya birappe oothidi daro wodhe demmees.
25 Deze mannen en ook de werklieden in dat bedrijf riep hij bijeen, en zeide: Mannen! Gij weet, dat we aan dit bedrijf onze welstand hebben te danken.
Hessa gisho, hessa mela ooso ootheyssata issife shiishidi, “Asaw, nu duretethay ha oosuwan gideyssa hintte ereeta.
26 Nu ziet gij en hoort gij, hoe deze Paulus niet slechts te Éfese, maar in bijna gans Azië heel wat mensen door zijn redeneren er afkerig van maakt. Want hij beweert: Wat met de hand wordt gemaakt, zijn geen goden.
Hayssi Phawuloosi, ‘Asa kushen oosettidayssati xoossata gidokkona’ yaagidi, Efesoonaninne guutha biittatappe attin kumetha Iisiya ubban de7iya daro asaa odi ammanthidayssanne balethidayssa hintte be7idetanne si7ideta.
27 We lopen dus gevaar, dat niet alleen ons bedrijf in miscrediet komt, maar dat ook de tempel van Diana, de grote godin, in minachting geraakt; ja, dat zij zelf, die door heel Azië en heel de wereld vereerd wordt, van haar majesteit zal worden beroofd.
Meto gididay, nu oosoy kadhetteyssa xalaala gidonnashin, Iisiyaninne biitta ubban de7iya asi goynniya gita xoossee Arxemiisi keethay bonchchettonna atteyssanne I gitatethayka kunddanayssa” yaagis.
28 Toen ze dit hoorden, werden ze woedend, en schreeuwden het uit: Groot is de Diana der Efesiërs.
Asay hessa si7ida wode shenen xuugettidi, “Efesoona Arxemiisa gita” yaagidi waassidosona.
29 En de hele stad kwam in rep en roer. Als één man stormde alles naar het theater en men sleepte ook de Macedoniërs Cajus en Aristarchus, de reisgenoten van Paulus, daar heen.
He waasoy katama ubbaa gakkis. Phawuloosara hamuttiya Maqedooniya asata, Gaayoosanne Arsxirokoosa oykkidi goochchishe kaassa bessaa woxxidosona.
30 Paulus wilde zich onder het volk begeven, maar de leerlingen hielden hem tegen;
Phawuloosikka asay shiiqidasuwa gelanaw koyis, shin ammaneysati iya diggidosona.
31 ook enigen der Asiarchen die hem genegen waren, lieten hem dringend verzoeken, zich niet in het theater te wagen.
Iisiya biittaa halaqatappe Phawuloosa lagge gidida issoti issoti Phawuloosakko kiittidi, “Kaassa bessaa qonccen keyada benttofa” gidi iya woossidosona.
32 De vergadering zelf was in de grootste verwarring; de een riep dit, de ander dat; de meesten wisten niet eens, waarom ze saamgekomen waren.
Shiiqida asaas hananabay dhays; dariya bagga asay hari attoshin ays shiiqidaakko eronna gisho, issoy issibaas waassiya wode hankkoy harabaas waassees.
33 Nu drongen de Joden een zekeren Alexander uit de menigte naar voren, om uitleg te geven. Alexander wenkte met de hand om stilte, en wilde een pleidooi tot het volk beginnen.
Ayhudeti Iskkinddire giya addiya aathi bessin, issi issi asay I gaanabaa odidi iya sinthe aathidosona. I asay si7i gaana mela ba kushiyan malli bessidi, asaas mootettanaw eqqis.
34 Maar zodra ze bespeurden, dat hij een jood was, begonnen ze allemaal te loeien, en schreeuwden bijna twee uren lang: Groot is de Diana der Efesiërs.
Shin Iskkinddirey Ayhude asi gididayssa asay erida wode nam77u saate gidanayssa mela ubbay issi qaalan, “Efesoona Arxemiisa gita” yaagidi waassidosona.
35 De stadssecretaris bracht eindelijk de menigte tot bedaren, en sprak: Efesiërs, wie ter wereld zou niet weten, dat de stad der Efesiërs de grote Diana vereert en haar beeld, dat uit de hemel is gevallen?
Wurssethan Katamaa xaafey asaa si7i oothidi, “Efesoona asaw! Efesoona katamay gita Arxemiisi eeqa keethaanne saloppe wodhdhida, I shuchcha misiliya naageyssa gideyssa eronna asi baawa.
36 Daar dit dus vaststaat, moet gij u rustig houden, en niet onberaden te werk gaan.
Hayssa kashi giya asi baynna gisho hintte si7i gaanawunne dirggidi aykko oothonna agganaw bessees.
37 Want gij hebt deze mannen hier gebracht, die geen heiligschenners zijn, en geen lasteraars van uw godin.
Hintte ha asata, eeqa keetha miishe kaysotiboonnayssatanne nu Xoossata cayboonayssata ehideta.
38 Wanneer Demétrius en zijn vakgenoten klachten tegen iemand hebben, welnu er worden rechtszittingen gehouden en er zijn proconsuls; laat ze elkaar voor het gerecht dagen.
Hessa gisho, Dimexiroosinne iyara de7iya oosanchchoti asaa mootanaw koykko, pirdda keethay dooya de7ees; daynnatikka de7oosona; entti mootanaw dandda7osona.
39 En zo gij nog iets anders verlangt, dan zal het in een wettige vergadering worden behandeld.
Shin hintte hara oda koykko, Shanggo shiiqon oday be7etto.
40 Zo lopen we gevaar, van oproer te worden aangeklaagd om wat vandaag is gebeurd; want er bestaat geen enkele reden, waarmee we deze oploop verantwoorden kunnen.
Hessa gidonna ixxiko hachchi hanidabaas Roome kawotethay nuna oychchana. Ha buqethaas gaasoy baynna gisho, nuuni gaaso odanaw dandda7okko”
41 Met die woorden ontbond hij de vergadering.
yaagidi shiiquwa laallis.
