Ngeche 24
1 Kik nyiego maki gi joricho bende kik iyie chunyi gomb bedo e chokruok margi;
ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
2 nimar chunjegi chano timo mamono to dhogi wacho mana gik makelo chandruok.
quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
3 Rieko ema igerogo ot, to kuom winjo ogurore mosiko;
sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
4 kuom ngʼeyo, utene maiye ipongʼo gi gik moko ma ok yudo yot kod mwandu mabeyo.
in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
5 Ngʼat mariek nigi teko maduongʼ; to ngʼat man-gi ngʼeyo medo teko;
vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
6 nimar dhiyo e lweny dwaro ni ongʼadni rieko, to bedo gi loch dwaro jongʼad rieko mangʼeny.
quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
7 Rieko bor moyombo ngʼat mofuwo; e kar bura mar alap oonge gi gima onyalo wacho.
excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
8 Ngʼat machano gima rach biro ngʼere kaka ja-andhoga.
qui cogitat malefacere stultus vocabitur
9 Andhoga mar fuwo en richo, to ji mon kod ja-jar ji.
cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
10 Ka tekri orumo mipodho e kinde mar lweny, to mano kaka tekri tin!
si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
11 Res jogo mitero kar tho; mak jogo mawuotho ka tangni dhiyo kar yengʼo.
erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
12 Ka iwacho niya, “Ne ok wangʼeyo gimoro kuom wachni,” donge ngʼatno mapimo chuny dhano ongʼeyo wachno? Donge ngʼat morito kendo ngʼiyo ngimani ongʼeyogo? To donge obiro chulo ngʼato ka ngʼato mowinjore gi timbene?
si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
13 Wuoda, cham mor kich, nimar ober; mor kich moa e pedni mar kich nigi ndhandhu mamit.
comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
14 Ngʼe bende ne rieko mit ni chunyi; ka iyude, nitie geno mar ndalo mabiro kuomi, to genoni ok nongʼad oko.
sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
15 Kik ibut ka ngʼat marach mondo iketh od ngʼat makare, kik iyak dalane,
ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
16 kata bedni ngʼat makare ogore piny nyadibiriyo, pod obiro chungo kendo; to joricho igoyo piny gi masira.
septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
17 Kik ibed mamor gi masiche mag jasiki, ka ochwanyore, kik iyie chunyi bed mamor;
cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
18 nimar Jehova Nyasaye biro neno kendo golo mirimbe oko kuome.
ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
19 Kik ibed maluor nikech joricho kata kik nyiego maki kod joma timbegi richo,
ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
20 nimar jaricho onge gi geno mar ndalo mabiro, kendo taya mar ngʼat marach ibiro nego.
quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
21 Wuoda, luor Jehova Nyasaye kod ruoth morito piny, kendo kik iriwri gi joma kwede,
time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
22 nimar ji ariyogo biro kelonegi chandruok apoya nono, to en ngʼa ma dingʼe ni en chandruok manade ma ginyalo kelo?
quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
23 Magi bende gin weche mag jomariek: Luoro wangʼ kuom ngʼado bura ok ber:
haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
24 Ngʼatno mowachone jaketho niya, “In kare ionge ketho” ji biro kwongʼe to piny kwede.
qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
25 To nobed maber gi jogo makumo joma oketho, kendo gweth mogundho nobed kodgi.
qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
26 Dwoko maratiro nyiso ni mano osiepni mar adier.
labia deosculabitur qui recta verba respondet
27 Tiek tijeni ma oko kendo ik puothegi; bangʼ mano, eka iger odi.
praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
28 Kik ibed janeno e wach jabuti kaonge gima omiyo, kata tiyo gi dhogi mondo iriambi.
ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
29 Kik iwach niya, “Abiro timone mana kaka osetimona; abiro chulo ngʼatno mana kaka notimona.”
ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
30 Nakadho but puoth jasamuoyo, kakadho but puoth olemb mzabibu mar ngʼat maonge gi rieko;
per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
31 kudho notwi kuonde duto, puodho duto noim gi buya, to ohinga mar kidi nomukore.
et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
32 Naketo chunya nono gino mane aneno to napuonjora kuom gino mane aneno.
quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
33 Nindo matin, ayula wangʼ matin, kwakruok matin kiyweyo,
parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
34 to dhier biro monji ka janjore kendo chan ka jalweny momanore.
et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus
