Mathayo 13
1 Odiechiengʼno Yesu nowuok e ot mi nobet e dho nam.
౧ఆ రోజు యేసు ఇంట్లో నుండి వెళ్ళి సముద్రం ఒడ్డున కూర్చున్నాడు.
2 Nikech oganda maduongʼ nochokore molwore, nodonjo ei yie mi obetie, ka ji duto to ochungʼ oko e dho nam.
౨ప్రజలు పెద్ద గుంపులుగా తన చుట్టూ చేరినపుడు ఆయన పడవ ఎక్కి కూర్చున్నాడు. ప్రజలంతా ఒడ్డున నిలుచున్నారు.
3 Eka nonyisogi gik mangʼeny e yor ngeche, kowacho niya, “Japur moro nodhi chwoyo kodhi.
౩ఆయన వారిని చూసి చాలా సంగతులు ఉపమాన రీతిగా చెప్పాడు. ఆయన వారితో, “విత్తనాలు చల్లేవాడు చల్లడానికి బయలుదేరాడు.
4 Kane oyudo ochwoyo kodhi, kodhi moko nolwar e dir yo, kendo winy nobiro mochamogi duto.
౪అతడు విత్తనాలు చల్లుతూ ఉంటే కొన్ని విత్తనాలు దారి పక్కన పడ్డాయి. పక్షులు వచ్చి వాటిని మింగివేశాయి.
5 Kodhi moko nolwar kuonde motimo lwendni, ma lowo operoree, mine gitwi piyo piyo nikech lowo ne thany thany.
౫కొన్ని విత్తనాలు మట్టి ఎక్కువగా లేని రాతి నేలమీద పడ్డాయి. అక్కడ మట్టి లోతుగా లేకపోవడం చేత అవి వెంటనే మొలకెత్తాయిగానీ,
6 To ka chiengʼ nowuok, chamgo nowangʼ kendo nikech ne gionge tiendegi, ne gitwo.
౬ఎండ వచ్చినప్పుడు అవి మాడిపోయి వేరులు లేకపోవడంతో ఎండిపోయాయి.
7 Kodhi moko nolwar e kind kudho, to kudhogo nodongo, mine githungʼo chamgo.
౭కొన్ని విత్తనాలు ముళ్ళ కంపల్లో పడ్డాయి. ముళ్ళ కంపలు ఎదిగి వాటిని అణిచి వేశాయి.
8 To kodhi moko to nolwar e lowo maber, mine gitwi kendo gichiego cham; moloyo kaka nochwoyo, moko nyadi mia, moko nyadi piero auchiel kata nyadi piero adek.
౮మరికొన్ని విత్తనాలు మంచి నేలపై పడి పంటకు వచ్చాయి. వాటిలో కొన్ని వంద రెట్లు, కొన్ని అరవై రెట్లు, కొన్ని ముప్ఫై రెట్లు ఫలించాయి.
9 Ngʼat man-gi ite mar winjo wach mondo owinji.”
౯చెవులున్నవాడు విను గాక!” అన్నాడు.
10 Jopuonjrene nobiro ire mopenje niya, “Angʼo momiyo iwuoyo gi ji gi ngeche?”
౧౦తరువాత శిష్యులు వచ్చి, “నీవు ఉపమానాలతో ఎందుకు వారితో మాట్లాడుతున్నావు?” అని అడిగారు. ఆయన వారికి జవాబిస్తూ ఇలా అన్నాడు,
11 Nodwokogi niya, “Un osemiu rieko mar ngʼeyo tiend gik mopondo mag pinyruodh polo, to gin ok osemigi.
౧౧“పరలోక రాజ్య మర్మాలు గ్రహించే భాగ్యం దేవుడు మీకు అనుగ్రహించాడు, వారికి అనుగ్రహించలేదు.
12 Ngʼat man-go nomedne mi nobed gi gik mogundho; to ngʼat ma ongego kata mano ma en-go nomaye.
౧౨కలిగిన వాడికి ఇంకా ఎక్కువ ఇవ్వడం జరుగుతుంది. అతనికి సమృద్ధిగా ఉంటుంది. లేని వాని నుంచి అతని దగ్గర ఉన్న కొంచెం కూడా తీసివేయడం జరుగుతుంది.
13 Gimomiyo awuoyo kamano kodgi gi ngeche en ni mondo: “Kik ginee kata obedo ni gineno; kik gingʼe tiend wach kata obedo ni giwinjo.
౧౩ఇందుకోసమే నేను వారికి ఉపమానాలతో బోధిస్తున్నాను. వారు చూస్తున్నారు గానీ నిజానికి చూడరు. వింటున్నారు గానీ నిజానికి వినరు, అర్థం చేసుకోరు.
14 Kuomgi ema wach mokor mar Isaya chopo kare kowacho niya, “‘Ubiro siko kuwinjo weche miwacho to wach ok nodonjnu ngangʼ; Ubiro siko kungʼicho to ok unune gimoro.
౧౪యెషయా చెప్పిన ప్రవచనం వీరి విషయంలో నెరవేరింది. ‘మీరు వినడానికి వింటారు గాని గ్రహించనే గ్రహించరు. చూడడానికి చూస్తారు గాని ఏ మాత్రం తెలుసుకోరు.
15 Nikech chuny jogi osedinore; gisedino itgi, kendo gisemiyo wengegi. Nono to dipo ka wengegi oneno, kendo itgi owinjo wach; mi chunygi ofwenyo tiend weche, kendo gidwog ira mi achang-gi.’
౧౫ఈ ప్రజల హృదయం బండబారి పోయింది. వారికి చెముడు వచ్చినట్టుగా ఉంది. వారి కళ్ళు మూసుకుపోయాయి. వారు కళ్ళారా చూసి, చెవులారా విని, హృదయంతో గ్రహించి, మనసు తిప్పుకుని నా వలన బాగుపడే వీలు లేకుండా అయిపోయింది.’
16 Un to ogwedh wengeu nikech gineno, itu bende nikech giwinjo wach.
౧౬“అయితే మీ కళ్ళు చూస్తున్నాయి కాబట్టి అవి ధన్యమయ్యాయి. మీ చెవులు వింటున్నాయి, కాబట్టి అవి ధన్యమయ్యాయి.
17 Nimar awachonu adier ni jonabi gi joma kare mangʼeny nogombo neno gik muneno, to ne ok ginene, kendo winjo gik muwinjogi, to ne ok giwinjo.
౧౭చాలామంది ప్రవక్తలూ నీతిమంతులూ మీరు చూస్తున్నవాటిని చూడాలని ఆశించారు గానీ చూడలేక పోయారు. మీరు వింటున్న వాటిని వినాలనుకున్నారు గానీ వినలేకపోయారని మీతో కచ్చితంగా చెబుతున్నాను.
18 “Koro winjuru tiend ngero mar jakomo,
౧౮“విత్తనాలు చల్లే వాడి గురించిన ఉపమానం అర్థం వినండి.
19 Ka ngʼato owinjo wach mar pinyruoth to ok owinjo tiende, ngʼat marach biro kendo yudho gima okom e chunye mi dhigo. Mano e kodhi mane ochwoyo e dir yo.
౧౯ఎవరైనా రాజ్యం గురించిన వాక్కు విని కూడా గ్రహించకపోతే దుష్టుడు వచ్చి అతని హృదయంలో పడిన విత్తనాలను ఎత్తుకు పోతాడు. దారిపక్కన చల్లిన విత్తనాలు వీరే.
20 To kodhi mane ochwo kuonde motimo lwanda ochungʼ kar ngʼama winjo wach kendo rwake sano gi mor.
౨౦రాతినేలను చల్లిన విత్తనాలు ఎవరంటే, వాక్యం విని వెంటనే సంతోషంతో దాన్ని అంగీకరించేవారు.
21 To nikech oonge gi tiendene, obet kuom kinde machwok kende. Ka chandruok gi sand obiro nikech Wach Nyasaye, to opodho piyo piyo nono.
౨౧అయితే అతనిలో వేరు లేకపోవడంతో అతడు కొద్ది కాలమే నిలిచి ఉంటాడు. వాక్యం కారణంగా కష్టాలు గానీ హింసలు గానీ కలగగానే తొట్రుపడిపోతాడు.
22 Kodhi mane olwar e kind kudho to ochungʼ kar ngʼat mawinjo wach, to parruok kuom ngima mar pinyni gi wuond ma mwandu kelo thungʼo wachno kendo mone nyak. (aiōn g165)
౨౨ముళ్ళ మొక్కల్లో చల్లిన విత్తనాలు ఎవరంటే, వాక్యం వింటారు గానీ ఈ లోక చింతలూ, సంపదలోని మోసమూ ఆ వాక్యాన్ని అణచివేస్తాయి. కాబట్టి వారు ఫలించకుండా పోతారు. (aiōn g165)
23 To kodhi mane olwar e lowo maber ochungʼ kar ngʼat mawinjo wach kendo make, mi ochieg cham mangʼeny mohingo kodhi mane okomgo nyadi mia, nyadi piero auchiel kata nyadi piero adek.”
౨౩మంచి నేలపై చల్లిన విత్తనాలు ఎవరంటే, వాక్కు విని దాన్ని అర్థం చేసుకునేవాడు. అలాటి వారు నిజంగా ఫలించి వృద్ధి పొందుతారు. కొందరు వంద రెట్లు, కొందరు అరవై రెట్లు, మరికొందరు ముప్ఫై రెట్లు ఫలిస్తారు.”
24 Yesu nogoyonegi ngero machielo kama: “Pinyruodh polo chalo gi ngʼat mane okomo kodhi maber e puothe.
౨౪ఆయన మరొక ఉపమానం వారితో చెప్పాడు, “పరలోక రాజ్యం తన పొలంలో మంచి విత్తనాలు చల్లించిన రైతులా ఉంది.
25 To kane oyudo ji duto nindo, jasike nobiro mopidho buya e dier ngano, bangʼe to odhi.
౨౫మనుషులు నిద్రపోతూ ఉంటే అతని శత్రువు వచ్చి గోదుమల మధ్య కలుపు మొక్కల విత్తనాలు చల్లి పోయాడు.
26 Ka ngano nodongo moiko wiyegi to buya bende nochako limbo.
౨౬మొక్కలు పెరిగి కంకులు వేసినప్పుడు ఆ కలుపు మొక్కలు కూడా కనిపించాయి.
27 “Jotij wuon puodho nobiro ire mowachone ni, ‘Jaduongʼ, donge ne ikomo kodhi mabeyo lilo e puothi? Ka kamano to buya to oa kure?’
౨౭అప్పుడు ఆ రైతు పనివారు అతని దగ్గరికి వచ్చి ‘అయ్యా, నువ్వు నీ పొలంలో మంచి విత్తనం చల్లించావు గదా, అందులో కలుపు మొక్కలు ఎలా వచ్చాయి?’ అని అడిగారు.
28 “Nodwoko ni, ‘Jasigu ema notimo ma.’ “Jotich nopenje ni, ‘Diher mondo wadhi wapudhgi oko?’
౨౮‘ఇది పగవాడు చేసిన పని’ అని అతడు వారితో అన్నాడు. ఆ పనివారు ‘మేము వెళ్ళి ఆ కలుపు మొక్కలను పీకేయమంటారా?’ అని అతన్ని అడిగారు.
29 “To nodwoko ni, ‘Ooyo, kik utim kamano nikech seche ma upudho buyago unyalo pudho ngano bende kaachiel kodgi.
౨౯అందుకు ఆ యజమాని, ‘వద్దు. కలుపు మొక్కలను పీకితే వాటితోబాటు గోదుమ మొక్కలనుకూడా పెళ్లగిస్తారేమో.
30 Wegiuru gitwi kaachiel giduto nyaka chiengʼ keyo. Ka kindeno ochopo to ananyis jokeyo mondo okuong ochok buya kendo otwegi pidhe pidhe mondo owangʼ-gi; eka bangʼe gichok ngano kendo gikel gikan e decha.’”
౩౦కోతకాలం వరకూ రెంటినీ కలిసి పెరగనివ్వండి. కోతకాలంలో మొదట కలుపు మొక్కలను పోగు చేసి కాల్చివేయడానికి కట్టలు కట్టండి. గోదుమలను నా గిడ్డంగిలో చేర్చండి, అని కోత కోసే వారికి చెబుతాను’ అన్నాడు.”
31 Nogoyonegi ngero machielo kama: “Pinyruodh polo chalo gi koth karadali ma ngʼato nokawo mopidho e puothe.
౩౧ఆయన మరొక ఉపమానం వారితో చెప్పాడు. “పరలోకరాజ్యం ఇలా ఉంది. ఒకడు తన పొలంలో ఒక ఆవ విత్తనం నాటాడు.
32 Kata obedo ni en e kodhi matinie mogik kuom kotheu duto, to ka odongo to odoko yiend puodho maduongʼ moloyo yiende mag puodho duto, kendo winy mafuyo e kor polo biro kendo piyo e bedene.”
౩౨అది విత్తనాలన్నిటిలో చిన్నదే గాని పెరిగినప్పుడు కూర మొక్కలన్నిటినీ మించిన పెద్ద చెట్టు అవుతుంది. పక్షులు వచ్చి దాని కొమ్మల్లో గూళ్ళు కట్టుకుంటాయి.”
33 Nochako ogoyonegi ngero machielo niya, “Pinyruodh polo chalo gi thowi mane dhako moro okawo kendo oruwo ei mogo mangʼeny mi bangʼe okuodo mogono.”
౩౩ఆయన ఇంకొక ఉపమానం వారితో చెప్పాడు, “పరలోక రాజ్యం ఒక స్త్రీ మూడు మానికల పిండిలో వేసి కలిపి అది అంతా పులిసేలా చేసిన పులిపిండిలాగా ఉంది.”
34 Yesu nowacho gigi duto ne oganda gi ngeche; ne ok owachonegi gimoro amora ma ok okonyore gi ngero.
౩౪“నేను నా నోరు తెరచి ఉపమానాలతో బోధిస్తాను. లోకం సృష్టి మొదలుకొని రహస్యంగా ఉండిపోయిన విషయాలు చెబుతాను.” అని ప్రవక్త చెప్పిన మాట నెరవేరేలా యేసు ఈ సంగతులన్నీ ప్రజలకు ఉపమానాలతో బోధించాడు. ఉపమానం లేకుండా ఆయన వారికి దేన్నీ బోధించలేదు.
35 Mano nochopo gima ne owach gidho janabi niya, “Abiro yawo dhoga mondo awuo gi ngeche, abiro hulo gik mosebedo kopondo nyaka aa chakruok piny.”
౩౫
36 Eka noweyo oganda mi odonjo e ot. Jopuonjrene nobiro ire kawacho niya, “Nyiswae tiend ngech buya manie puodho.”
౩౬అప్పుడాయన ప్రజలను పంపివేసి, ఇంట్లోకి వెళ్ళినప్పుడు ఆయన శిష్యులు ఆయన దగ్గరికి వచ్చి, “పొలంలోని కలుపు మొక్కలను గురించిన ఉపమానం అర్థం మాకు చెప్పు” అని అడిగారు.
37 Nodwokogi niya, “Ngʼat mane okomo kodhi mabeyo en Wuod Dhano.
౩౭అందుకాయన ఇలా అన్నాడు, “మంచి విత్తనం చల్లేది మనుష్య కుమారుడు.
38 Puodho en piny, to kodhi maber ochungʼ kar yawuot pinyruoth. Buya gin yawuot ngʼat marach,
౩౮పొలం ఈ లోకం. మంచి విత్తనాలు పరలోక రాజ్యానికి సంబంధించిన వారు. కలుపు మొక్కలు దుష్టుని సంబంధులు.
౩౯వాటిని చల్లే ఆ శత్రువు సాతాను. కోతకాలం లోకాంతం. కోత కోసే వారు దేవదూతలు. (aiōn g165)
౪౦కలుపు మొక్కలను పోగుచేసి మంటల్లో కాల్చినట్టే ఈ లోకాంతంలో జరుగుతుంది. (aiōn g165)
41 Wuod Dhano biro oro malaikane, kendo gibiro golo gimoro amora manie pinyruodhe makelo richo kod ji duto matimo gik maricho.
౪౧మనుష్యకుమారుడు తన దూతలను పంపుతాడు. వారాయన రాజ్యంలో నుండి పాపానికి కారణమయ్యే ప్రతి దానినీ దుర్మార్గం చేసే వారందరినీ సమకూర్చి అగ్నిగుండంలో పడవేస్తారు.
42 Gibiro witogi e mach makakni, kama ywagruok gi mwodo lak nobedie.
౪౨అక్కడ ఏడుపూ పళ్ళు కొరుక్కోవడమూ ఉంటాయి.
43 Eka joma kare norieny kaka wangʼ chiengʼ ei pinyruoth mar Wuon-gi. Ngʼat man-gi ite to mondo owinji.
౪౩అప్పుడు నీతిమంతులు తమ తండ్రి రాజ్యంలో సూర్యుని లాగా ప్రకాశిస్తారు. వినగలిగే చెవులున్నవాడు విను గాక.
44 “Pinyruodh polo chalo gi mwandu mopandi e puodho, ma ngʼat moro nonwangʼo kendo nopando, eka noa kanyo kopongʼ gi mor kendo nodhi mouso gige duto mane en-go modwogo ongʼiewogo puodhono.
౪౪“పరలోకరాజ్యం పొలంలో దాచిన నిధి లాగా ఉంది. ఒక మనిషి దాన్ని చూసి దాచి పెట్టి, అది దొరికిన సంతోషంతో వెళ్ళి, తనకున్నదంతా అమ్మి ఆ పొలం కొంటాడు.
45 “Bende pinyruodh polo chalo gi ja-ohala mamanyo kite ma nengogi tek mondo owar.
౪౫“పరలోకరాజ్యం మంచి ముత్యాలను కొనడానికి వెతుకుతున్న ఒక వ్యాపారస్తుడి లాగా ఉంది.
46 Kane oyudo achiel moro ma nengone tek ahinya to noa modhi kendo nouso gige mane en-go duto mongʼiewego.
౪౬అతడు చాలా విలువైన ఒక ముత్యం కనబడగానే పోయి తనకు ఉన్నదంతా అమ్మేసి దాన్ని కొనుక్కుంటాడు.
47 “Bende pinyruodh polo chalo gi gogo mane ochiki e nam momako kit rech duto mopogore opogore.
౪౭“పరలోకరాజ్యం సముద్రంలో వేసే వలను పోలి ఉంది. అందులో రకరకాల చేపలు పడతాయి.
48 Kane osepongʼ to joywecho noywaye nyaka e dho nam. Eka negibedo piny mi gichoko rech mabeyo duto giketo ei okepni, to maricho to giwito.
౪౮అది నిండినప్పుడు తీరానికి లాగి, కూర్చుని మంచి వాటిని గంపల్లో వేసుకుని పనికి రాని వాటిని విసిరి పారేస్తారు.
49 Kamano e kaka nobedi chiengʼ giko piny. Malaike nobi kendo nopog joma timbegi richo gi joma kare, (aiōn g165)
౪౯అలాగే ఈ లోకాంతంలో జరుగుతుంది. దేవ దూతలు వచ్చి నీతిమంతుల్లో నుండి దుష్టులను వేరు చేసి, (aiōn g165)
50 kendo nowitgi ei mach makakni, kama ywagruok gi mwodo lak nobedie.”
౫౦వారిని అగ్ని గుండంలో పడవేస్తారు. అక్కడ ఏడుపూ పళ్ళు కొరుక్కోవడం ఉంటాయి.
51 Yesu nopenjogi niya, “Bende usewinjo tiend gigi duto?” Ne giyiene niya, “Ee.”
౫౧వీటినన్నిటిని మీరు గ్రహించారా?” అని ఆయన వారిని అడిగినప్పుడు వారు జవాబిస్తూ, “గ్రహించాము” అన్నారు.
52 Nowachonegi niya, “Kuom mano japuonj chik moro ka moro mosetiegi kuom wach pinyruodh polo chalo gi wuon ot magolo kuom gik mokano e deche, mwandu machon gi manyien.”
౫౨ఆయన, “అందువలన దేవుని రాజ్యాన్ని గురించి ఉపదేశం పొందిన ప్రతి ధర్మశాస్త్ర పండితుడూ తన ఖజానాలో నుండి కొత్త వాటినీ పాత వాటినీ బయటికి తెచ్చే ఇంటి యజమానిలాగా ఉన్నాడు” అని వారితో చెప్పాడు.
53 Kane Yesu osetieko goyo ngechegi, nowuok kanyo odhi nyime.
౫౩యేసు ఈ ఉపమానాలు చెప్పి ఊరుకున్న తరువాత,
54 Kane ochopo dalagi, nochako puonjo ji e sinagokegi, kendo negihum nono, ka gipenjore niya, “Rieko gi teko mar timo honni ma ngʼatni nigogi oyudo kanye?
౫౪ఆయన అక్కడ నుండి వెళ్ళి తన సొంత ఊరు వచ్చి, సమాజ మందిరాల్లో వారికి బోధిస్తూ ఉన్నాడు. వారు ఆశ్చర్యపడి, “ఈ జ్ఞానం, ఈ అద్భుతాలు ఇతనికి ఎక్కడ నుంచి వచ్చాయి?
55 Donge ngʼatni en wuod fundi bao-cha? Donge min-gi nyinge Maria, koso owetene donge gin Jakobo gi Josef gi Simon kod Judas?
౫౫ఇతడు వడ్రంగి కొడుకు కాడా? ఇతని తల్లి పేరు మరియ కాదా? యాకోబు, యోసేపు, సీమోను, యూదా అనే వారు ఇతని సోదరులు కారా?
56 Donge nyiminene duto ni kodwa ka? To koro ngʼatni ogolo gigi duto kanye?”
౫౬ఇతని సోదరీలంతా మనతోనే ఉన్నారు కదా! ఇతనికి ఇవన్నీ ఎక్కడ నుండి వచ్చాయి?” అని చెప్పుకుని ఆయన విషయంలో అభ్యంతరపడ్డారు.
57 Kamano negichwanyore nikech en. To Yesu nowachonegi niya, “Janabi onge gi duongʼ mana e dalagi kendo gi ode owuon.”
౫౭అయితే యేసు, “ఒక ప్రవక్త తన స్వదేశంలో, తన సొంత ఇంట్లో తప్ప మిగతా అన్ని చోట్లా ఘనత పొందుతాడు” అని వారితో చెప్పాడు.
58 Omiyo ne ok otimo honni mangʼeny kanyo nikech ne gionge gi yie.
౫౮వారి అవిశ్వాసాన్ని బట్టి ఆయన అక్కడ ఎక్కువ అద్భుతాలు చేయలేదు.
