< 路加福音 1 >
Bonchcho Tewofiloosa, nu giddon polettidabas daroti, banttaw dandda7ettida mela xaafidosona.
2 關於在我們中間所完的事蹟,己有許多人,依照那些自始親眼見過,並為真道服役的人所傳給我們的,著手編成了記述,
He taarikiya entti xaafiday koyroppe doomidi ayfe markkatinne qaala haggaazeyssati nuus odidayssa.
3 我也從頭仔細查訪的一切,遂立意按著次第給你寫出來,
Takka ta baggara koyroppe akeeka xeellidaappe guye, he taarikiya hanotaa maarayada new xaafoy taw lo77o gidi benttis.
Hessika, ne tamaaridabay tuma gideyssa erisanaassa.
5 在猶太王黑落德的時候,阿彼雅班中有一位司祭名叫匝加利亞,他的妻子是出於亞郎的後代,名叫依撒伯爾。
Yihuda kawuwa Heroodisa wode Abbaya yaraappe gidida Zakkariyaasa giya Ayhude kahiney de7ees. Iya machchiyaka Aarona sheeshaappe. I sunthaykka Elsabeexo.
6 二人在天主前是義人,都照上主的一切誡命和禮規行事,無可指摘。
Nam77ayka Godaa woganne kiita ubbaa naagidi borey baynna Xoossaa sinthan xillotethan de7idosona.
7 但是,他們沒有孩子,因為依撒伯爾素不生育,兩人又都上了年紀。
Hanoppe attin Elsabeexa maynthi gidida gisho enttaw na7i baawa. Nam77ayka qassi cimidosona.
8 正逢匝加利亞輪著他的班次,在天主前盡司祭的職務時,
Issi gallas Zakkariyaasi ba gishuwa maaran Xoossaa sinthan kahinetethan haggaazees.
9 按著司祭的常例,他抽中了籤,得進上主的聖所獻香。
Kahinetetha wogan Xoossa Keethi gelidi ixaane cuyisanaw iya saami gakkis.
Ixaaney cuya wode asay karen woossees.
Godaa kiitanchchoy yarshshuwa yarshshiya bessaafe ushachcha baggara eqqidi benttis.
Zakkariyaasi iya be7ida wode dagammidi daro yayyis.
13 但天使向他說:「匝加利亞,不要害怕! 因為你的祈禱己蒙應允,你的妻子依撒伯爾要給你生一個兒子,你要給他起名叫若翰。
Shin kiitanchchoy iyaakko, “Zakkariyaasa yayyofa; ne woosay si7ettis. Ne machchiya Elsabeexa adde na7a yelana, iya Yohaannisa gada ne sunthana.
14 你必要喜樂歡躍,許多人也要因他的誕生而喜樂,
I new injjenne ufayssi gidana; daroti iya yeletethan ufayttana.
15 因為他在上主面將是偉大的,淡酒濃酒他不喝,而且他在母胎中就要充滿聖神;
Godaa sinthan I gita gidana woyne ushshaa gidin hara mathoya ushshaa uyenna. Ba aaye ulon de7ishe Geeshsha Ayyaanan kumana.
Isra7eele asatappe darota bantta Godaa, Xoossaakko zaarana.
17 他要以厄利亞的精神和能力,在祂在前面先行,為使父的心轉向兒子,使悖逆者轉向義人的心意,並為上主準備一個善良的百姓。」
Aawata wozana naytakko zaarana, kiitettonayssata xillota cinccatethaako zaarana mela, Godaas bessiya dere giigisanaw Eliyaasa ayyaananinne wolqqan Godaa sinthan baana” yaagis.
18 匝加利亞遂向天主說:「我憑什麼能知道這事呢? 因為我已經老了,我的妻子也上了年紀。」
Zakkariyaasi kiitanchchuwako, “Ta hessa aybin eranee? Taaranne ta machcheera cimida” yaagis.
19 天使回答說:「我是站在天主在前面的加俾額爾,奉命來向你說話,報告給你這個喜訊。
Kiitanchchoy zaaridi, “Taani Xoossaa sinthan eqqiya Gabreele. Ha mishirachchuwa new odanaw Xoossaafe kiitetas.
20 看,你必成為啞吧,不能說話,宜到這事成就的那一天,因為你沒有相信我的話;但我的話屆時必要應驗。」
Hekko, wodiya naagidi polettiya ta qaala ne ammanonna ixxida gisho, hayssi polettana gakkanaw neeni muume gidana, odettanawukka dandda7akka” yaagis.
He wode Zakkariyaasi Xoossa Keethi gelidi gam77ida gisho, aybi hanide gidi asay karen naagishe gam77is.
22 及至他出來後,不能與他們講話,他們這才知道他在聖所中見了異象,他已成了啞吧,只給他們打手勢
I kare keyidi enttana odisanaw dandda7ibeenna. Malli besoppe attin odettanaw dandda7onayssa be7ida wode qonccethi be7idayssa eridosona.
Zakkariyaasi ba haggazuwa polidi soo simmis.
24 幾天以後,他的妻子依撒伯爾了孕,自己躲藏了五個月,說:
Hessafe guye, iya machchiya Elsabeexa qanthatasu. Ichchashu ageena kumethi bana geenthada gam77asu.
25 「上主在眷顧的日子這樣待了我,除去了我在人間的恥辱。
Iya, “Goday ba maarotan ta boriya asaa giddofe digganaw be7idi ha wodiyan hayssa oothis” yaagasu.
26 到了第六個月,天使加俾額爾奉天主差遺,往加利肋亞一座名叫納匝肋的城去,
Elsabeexa qanthatin usuppuntha ageenan, Xoossay kiitanchchuwa Gabreele Galiila biittan de7iya Naazirete katamaa kiittis.
27 到一位童貞女那裡,她已與達味家族中一個名若瑟的男子訂了婚,童貞女的名叫瑪利亞。
Kawuwa Dawite sheeshaappe gidida Yoosefa giya uraas oyshettida geela7eekko kiittis. He geela7iya Mayraamo geetettawusu.
28 天使進去向她說:「萬福! 充滿恩寵者,上主與妳同在! 」[在女人中妳是蒙祝福的。]
Kiitanchchoy iikko bidi, “Daro dosettidare, saroy new gido, Xoossay neera de7ees” yaagis.
29 她卻因這話驚惶不安,便思慮這樣的請安有什麼意思。
Mayraama iya odan daro dagammada, “Hayssi aybi sarotho” gada heetasu.
30 天使對她說:「瑪利亞,不要害怕,因為妳在天主在面前獲得了寵幸。
Kiitanchchoy zaaridi, “Mayraame babbofa; neeni Xoossaa sinthan saba demmadasa.
Hekko neeni qanthatana adde na7a yelana, iya sunthaaka Yesuusa gada sunthana.
32 祂將是偉大的,並被稱為至高者的兒子,上主天主要把祂祖先達味的御座賜給祂。
I gita gidana, Ubbaafe Bolla Xoossaa na7aa geetetti xeegettana. Godaa Xoossay iya aawa Dawite araata iyaw immana.
33 祂要為王統治雅各伯家,直到永遠;祂的王權沒有終結。」 (aiōn )
I Yayqooba sheeshaa bolla merinaw kawotana; iya kawotethaas zawi baawa” yaagis. (aiōn )
34 瑪利亞便向天使說:「這事怎能成就? 因為我不認識男人。」
Mayraama kiitanchchuwako, “Hessi waanidi hananee? Ta adde erikke” yaagasu.
35 天使答覆她說:「聖神要臨於妳,至高者的能要庇廕妳,因此,那要誕生的聖者,將稱為天主的兒子。
Kiitanchchoy zaaridi, “Geeshsha Ayyaanay ne bolla wodhdhana, Ubbaafe Bolla Xoossaa wolqqay ne bolla kuyattana. Hessa gisho, yelettiya geeshsha na7ay Xoossaa Na7aa geetettana.
36 且看,妳的親戚依撒伯爾,她雖在老年,卻懷了男胎,本月已六個月了,她原是素稱不生育的
Hekko, ne dabbiya Elsabeexa ba cimatetha laythan adde na7a qanthatasu. Iya maynthi geetettidaaro, shin ha77i usuppuntha ageena oykkasu.
Xoossaa xooniyabay baawa” yaagis.
38 瑪利亞說:「看,上主的婢女,願照你的話成就於我吧! 」天使便離開她去了。
Mayraama, “Hekko, taani Godaa aylliw, ne qaalada taw hano” yaagasu. Hessafe guye, kiitanchchoy iippe shaakettis.
39 瑪利亞就在那幾日動身,急速往山區去,到了猶太的一座城。
Mayraama he saaminttan denddada Yihuda biittan de7iya issi geze katama basu.
Zakkariyaasa soo gelada Elsabeexo sarothasu.
41 依撒伯爾一聽到瑪利亞安,胎兒就在她腹中歡躍。依撒伯爾遂充滿聖神,
Elsabeexa Mayraami sarothuwa si7ida wode I uluwan de7iya na7ay ufayssan guppis. Elsabeexa Geeshsha Ayyaanan kumada,
42 大聲呼喊說:「在女人中妳是蒙祝福的,妳的胎兒也是蒙祝福的。
ba qaala dhoqqu oothada, “Neeni maccasaa giddofe anjjettidaaro, ne qanthatida na7aykka anjjettidayssa.
Hanoshin, ta Godaa aaye, neeni taakko yaana mela taani oonee?
44 看,妳安的聲音一入我耳,胎兒就在我腹中歡喜跳躍。
Hekko ne sarothuwa ta si7ida wode ta uluwan de7iya na7ay ufayssan guppis.
45 那信了由上主傳於她的話必要完成的,是有福的。」
Goday polana gidi immida qaala ammanidaara, iya anjjettidaaro” yaagasu.
Mayraama hayssada yaagasu: “Ta shemppiya Godaa bonchchawusu,
ta Ayyaanay dhaliya Xoossan ufayttees.
48 因為祂垂顧了祂婢女的卑微,今後萬世萬都要稱我有福;
I ba aylle kawushshatethaa be7is. Hachchife doomidi yeletethi ubbay tana anjjettidaaro gaana.
Ays giikko, wolqqaama gidida I, taw gitabaa oothis. Iya sunthay Geeshshaa.
Iya bonchcheyssata bolla, iya maarotethay merinaappe merinaa gakkanaassa.
Ba qesiyan minobaa oothis, bantta wozanan otortteyssata laallis.
52 祂從高座上推下權勢者,卻舉揚了卑微貧困的人。
Wolqqaama kawota araataappe kawushshis; banttana kawushshidayssata kabboys.
53 祂曾使飢餓者飽饗美物,反使那富有者空手而去。
Koshattidayssata lo77oban kalssis, shin dureta mela kushe yeddis.
54 祂曾回憶起自己的仁慈,扶助了祂的僕人以色列,
Ba maarota qoppidi, Ba aylliya Isra7eele maaddis.
55 正如祂向我們的祖先所說過的思許,施思於亞巴郎和他的子孫,直到永遠。」 (aiōn )
Hessika nu aawatas odida qaalaa, Abrahamesinne iya sheeshas gidayssa merinaw polanaassa” yaagasu. (aiōn )
56 瑪利亞同依撒作爾住了三個月左右,就回本家去了。
Mayraama Elsabeexi matan heedzu ageena mela gam77ada ba soo simmasu.
Elsabeexis yelo qammay gakkin adde na7a yelasu.
58 她的鄰居和親戚聽說上主向她大施仁慈,都和她一同歡樂。
I shoorotinne I dabboti Goday gita maarota oothidayssa si7idi, iira issife ufayttidosona.
59 到了第八天,人們來給這孩子行割損禮,並願意照他父親的名字叫他匝加利亞。
Hosppuntha gallasan yooga na7a qaxxaranaw yidosona. Iya aawa sunthan Zakkariyaasa gidi sunthanaw koyidosona.
Shin aayiya, “Akkay, Yohaannisa geetettanaw bessees” yaagasu.
61 他們就向她說:「在妳親戚中沒有叫這個名子的。」
Enttika, “Ne dabbotappe ha sunthan xeegettiday oonikka baawa” yaagidosona.
Iya aaway oona gidi sunthaneekko eranaw koyidi iya malla oychchidosona.
63 他要了一塊小板,寫道:「若翰是他的名字。」群人都驚訝起來。
I xaafiyabaa oychchi ekkidi, “Iya sunthay Yohaannisa” gidi xaafis. Ubbay I xaafidayssa be7idi malaalettidosona.
64 匝加利亞的口和舌頭立時開了,遂開口讚美天主。
Iira Zakkariyaasa inxarssay bilettis, Xoossaa galatishe odetethi oykkis.
65 於是,所有的鄰居都滿懷怕情;這一切事就傳遍了全猶太山區,
Shooroti ubbay yashshan kumidosona. Ha hanidabay geze Yihuda biittan odettis.
66 凡聽見的人都將這事存在人中,說:「這孩子將成為什麼人物啊? 」因為上主的手與他同在。
Hessa si7ida ubbay, “Ha na7ay ay hananddeshsha” gidi bantta giddon odettidosona. Godaa kushey iyara de7ees.
Yohaannisa aaway Zakkariyaasi Geeshsha Ayyaanan kumidi hayssada yaagidi tinbbite odis.
68 「上主,以色列的天主應受讚美,因祂眷顧救贖了自己的民族,
“Isra7eeliya Goday galatetto, yidi ba asaa wozis.
69 並在自己的僕人達味家中,為我們興起了大能的救主,
Ba aylliya Dawite keethan atotethaa kaciya denthis.
70 正如祂藉歷代諸聖先知的口所說過的, (aiōn )
Hessika beni wode geeshsha nabeta doonan odettidayssa mela, (aiōn )
Iya ashoy nu morkketappenne nuura eqettiya ubbaa kushiyappe.
Hessa I oothiday nu aawatas ba maarota bessanaasinne, ba geeshsha caaquwa naaganaassa.
Nu aawa Abrahames caaqqida caaquwa qoppanasinne
nu morkketa kusheppe kessidi yashshi baynna iya haggaazana melassa.
Nu laytha ubban geeshshatethaninne xillotethan ba sinthan nuna essanaassa.
76 至於你,小孩,你要稱為至高者的先知,因你要走在上主的在面前,為祂預備道路,
Qassi laa na7aw, neeni Ubbaafe Bolla Xoossaa nabe geetettana. Godaa ogiya loythanaw ne iya sinthan baana.
Entta nagaray qushettin, entti atotethi demmanayssa ne Godaa deriyas odana.
Nu Xoossaa lo77o maarotethaafe denddoyssan wontta xalqey nuus saluwappe keyis.
79 為光照那坐在黑暗和死影中的人,並引我們的腳步,走向和平的道路。」
Hessika dhumaninne, hayqo kuya garssan de7eyssatas poo7isanaassa, nu tohuwakka saro ogiyakko zaaranaassa” yaagis.
80 這小孩漸漸長大,心神堅強。他住在荒野中,直到他在以色列人前出現的日期。
Na7ay diccis, Ayyaanan minnis, Isra7eele asaas qonccana gakkanaw bazzo biittan de7is.