Mga Salmo 78
1 Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.
Give ear, O my people, to my law: incline your ears to the words of my mouth.
2 Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,
I will open my mouth in a parable: I will utter dark sayings of old:
3 Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.
Which we have heard and known, and our fathers have told us.
4 Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.
We will not hide them from their children, showing to the generation to come the praises of the LORD, and his strength, and his wonderful works that he has done.
5 Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga (sila) igapahibalo nila sa ilang mga anak;
For he established a testimony in Jacob, and appointed a law in Israel, which he commanded our fathers, that they should make them known to their children:
6 Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila, bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,
That the generation to come might know them, even the children which should be born; who should arise and declare them to their children:
7 Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,
That they might set their hope in God, and not forget the works of God, but keep his commandments:
8 Ug dili unta (sila) mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.
And might not be as their fathers, a stubborn and rebellious generation; a generation that set not their heart aright, and whose spirit was not steadfast with God.
9 Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod (sila) sa adlaw sa gubat.
The children of Ephraim, being armed, and carrying bows, turned back in the day of battle.
10 Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;
They kept not the covenant of God, and refused to walk in his law;
11 Ug nahakalimot (sila) sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.
And forgotten about his works, and his wonders that he had showed them.
12 Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.
Marvellous things did he in the sight of their fathers, in the land of Egypt, in the field of Zoan.
13 Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas (sila) Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok.
He divided the sea, and caused them to pass through; and he made the waters to stand as an heap.
14 Sa adlaw usab gimandoan niya (sila) pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.
In the daytime also he led them with a cloud, and all the night with a light of fire.
15 Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya (sila) sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.
He clave the rocks in the wilderness, and gave them drink as out of the great depths.
16 Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig, Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.
He brought streams also out of the rock, and caused waters to run down like rivers.
17 Apan bisan pa niini, nanagpadayon (sila) sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.
And they sinned yet more against him by provoking the most High in the wilderness.
18 Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.
And they tempted God in their heart by asking food for their lust.
19 Oo, mingsulti (sila) batok sa Dios; (Sila) ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?
Yea, they spoke against God; they said, Can God furnish a table in the wilderness?
20 Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?
Behold, he stroke the rock, that the waters gushed out, and the streams overflowed; can he give bread also? can he provide flesh for his people?
21 Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;
Therefore the LORD heard this, and was angry: so a fire was kindled against Jacob, and anger also came up against Israel;
22 Tungod kay (sila) wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.
Because they believed not in God, and trusted not in his salvation:
23 Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;
Though he had commanded the clouds from above, and opened the doors of heaven,
24 Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.
And had rained down manna upon them to eat, and had given them of the corn of heaven.
25 Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.
Man did eat angels' food: he sent them food to the full.
26 Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.
He caused an east wind to blow in the heaven: and by his power he brought in the south wind.
27 Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;
He rained flesh also upon them as dust, and feathered fowls like the sand of the sea:
28 Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.
And he let it fall in the midst of their camp, round about their habitations.
29 Busa nangaon (sila) ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.
So they did eat, and were well filled: for he gave them their own desire;
30 Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,
They were not cut off from their lust. But while their food was yet in their mouths,
31 Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.
The wrath of God came upon them, and slew the fattest of them, and stroke down the chosen men of Israel.
32 Bisan pa niini (sila) nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.
For all this they sinned still, and believed not for his wondrous works.
33 Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.
Therefore their days did he consume in vanity, and their years in trouble.
34 Sa diha nga iyang gipatay (sila) unya (sila) nanagpangita sa Dios; Ug mingbalik (sila) ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.
When he slew them, then they sought him: and they returned and enquired early after God.
35 Ug (sila) nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.
And they remembered that God was their rock, and the high God their redeemer.
36 Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila (sila) nanagbakak kaniya.
Nevertheless they did flatter him with their mouth, and they lied unto him with their tongues.
37 Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon (sila) sa iyang tugon.
For their heart was not right with him, neither were they steadfast in his covenant.
38 Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga (sila) Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.
But he, being full of compassion, forgave their iniquity, and destroyed them not: yea, many a time turned he his anger away, and did not stir up all his wrath.
39 Ug nahinumdum siya nga (sila) mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.
For he remembered that they were but flesh; a wind that passes away, and comes not again.
40 Unsang pagkasubsob nga (sila) mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!
How often did they provoke him in the wilderness, and grieve him in the desert!
41 Ug mingbalik (sila) pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.
Yea, they turned back and tempted God, and limited the Holy One of Israel.
42 Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;
They remembered not his hand, nor the day when he delivered them from the enemy.
43 Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,
How he had wrought his signs in Egypt, and his wonders in the field of Zoan.
44 Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron (sila) dili makainum.
And had turned their rivers into blood; and their floods, that they could not drink.
45 Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila.
He sent divers sorts of flies among them, which devoured them; and frogs, which destroyed them.
46 Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.
He gave also their increase unto the caterpillar, and their labour unto the locust.
47 Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.
He destroyed their vines with hail, and their sycomore trees with frost.
48 Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.
He gave up their cattle also to the hail, and their flocks to hot thunderbolts.
49 Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.
He cast upon them the fierceness of his anger, wrath, and indignation, and trouble, by sending evil angels among them.
50 Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,
He made a way to his anger; he spared not their soul from death, but gave their life over to the pestilence;
51 Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.
And stroke all the firstborn in Egypt; the chief of their strength in the tabernacles of Ham:
52 Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan (sila) didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.
But made his own people to go forth like sheep, and guided them in the wilderness like a flock.
53 Ug iyang gimandoan (sila) nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga (sila) wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway.
And he led them on safely, so that they feared not: but the sea overwhelmed their enemies.
54 Ug iyang gidala (sila) ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot.
And he brought them to the border of his sanctuary, even to this mountain, which his right hand had purchased.
55 Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin (sila) alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel.
He cast out the heathen also before them, and divided them an inheritance by line, and made the tribes of Israel to dwell in their tents.
56 Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol (sila) batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala (sila) managbantay sa iyang mga pagpamatuod;
Yet they tempted and provoked the most high God, and kept not his testimonies:
57 Kondili mingbalik (sila) ug nanagmabudhion (sila) sama sa ilang mga amahan: Mingtipas (sila) sama sa usa ka limbongan nga pana.
But turned back, and dealt unfaithfully like their fathers: they were turned aside like a deceitful bow.
58 Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok.
For they provoked him to anger with their high places, and moved him to jealousy with their graven images.
59 Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel;
When God heard this, he was angry, and greatly abhorred Israel:
60 Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo;
So that he forsook the tabernacle of Shiloh, the tent which he placed among men;
61 Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.
And delivered his strength into captivity, and his glory into the enemy's hand.
62 Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.
He gave his people over also unto the sword; and was angry with his inheritance.
63 Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.
The fire consumed their young men; and their maidens were not given to marriage.
64 Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.
Their priests fell by the sword; and their widows made no lamentation.
65 Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.
Then the LORD awaked as one out of sleep, and like a mighty man that shouts by reason of wine.
66 Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang (sila) sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.
And he stroke his enemies in the hinder parts: he put them to a perpetual reproach.
67 Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,
Moreover he refused the tabernacle of Joseph, and chose not the tribe of Ephraim:
68 Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.
But chose the tribe of Judah, the mount Zion which he loved.
69 Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.
And he built his sanctuary like high palaces, like the earth which he has established for ever.
70 Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:
He chose David also his servant, and took him from the sheepfolds:
71 Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.
From following the ewes great with young he brought him to feed Jacob his people, and Israel his inheritance.
72 Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya (sila) pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.
So he fed them according to the integrity of his heart; and guided them by the skillfulness of his hands.
