Panultihon 4
1 Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.
Oíd, hijos, las instrucciones de un padre; y prestad atención para aprender prudencia.
2 Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.
Pues os enseño buena doctrina, no abandonéis mis lecciones.
3 Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,
También yo fui hijo de mi padre, tierno y único ante mí madre.
4 gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.
Él me enseñaba y me decía: Retenga tu corazón mis palabras; observa mis preceptos y vivirás.
5 Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;
Adquiere la sabiduría, trata de alcanzar la inteligencia; no te olvides de ella, ni te apartes de los dichos de mi boca.
6 ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.
No la dejes, y ella te guardará; ámala, y será tu defensa.
7 Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.
He aquí el principio de la sabiduría: adquirir la sabiduría, y a trueque de todos tus bienes alcanzar la inteligencia.
8 Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.
Tenla en gran estima, ella te ensalzará; te honrará cuando la estreches en tus brazos.
9 Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”
Ornará tu cabeza con una corona de gracia, y te regalará una magnífica diadema.
10 Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.
Escucha, hijo mío, y recibe mis palabras, para que se multipliquen los años de tu vida.
11 Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.
Yo te enseño el camino de la sabiduría, te conduzco por los senderos de la rectitud.
12 Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.
Andando por ellos no serán acechados tus pasos, y si corres no tropezarás.
13 Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.
Atente a la instrucción, nunca la dejes; guárdala, porque es tu vida.
14 Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.
No sigas los caminos de los impíos, no vayas por la ruta de los malvados.
15 Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.
Esquívala, no pases por ella; apártate de allí y pasa adelante.
16 Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.
Porque ellos no duermen, si antes no han hecho algún mal; no pueden conciliar el sueño, si no han hecho caer a otro.
17 Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.
Comen el pan de la iniquidad, y beben el vino de la violencia.
18 Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.
La senda de los justos es como la luz de la mañana, cuyo resplandor crece hasta ser pleno día.
19 Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.
El camino de los malos, en cambio, es como tinieblas; no saben en qué van a tropezar.
20 Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.
Hijo mío, presta atención a mis palabras, inclina tus oídos a mis enseñanzas;
21 Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.
no se aparten de tus ojos; guárdalas en lo íntimo de tu corazón.
22 Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.
Son vida para quien las halla, salud para todo su cuerpo.
23 Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.
Ante toda cosa guardada guarda tu corazón; porque de él mana la vida.
24 Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.
Evita la perversidad de la lengua, y aleja de ti la maledicencia en el hablar.
25 Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.
Miren de frente tus ojos, y tus párpados diríjanse a los pasos que des.
26 Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.
Examina los pasos de tu pie y sean rectos todos tus caminos.
27 Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.
No declines ni a la derecha ni a la izquierda, y aparta tu pie del mal.
